Το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου ακολούθησαν τεράστιες εκκαθαρίσεις στο στρατό και στο δημόσιο της Τουρκίας. Για τον ευρωπαϊκό τύπο, τώρα είναι η ώρα για την ΕΕ να αμφισβητήσει τις συμφωνίες με μια Τουρκία όλο και λιγότερο δημοκρατική.
Την Παρασκευή 15 Ιουλίου, ενώ στην Αγκυρα και στην Κωνσταντινούπολη οι στρατιωτικοί προσπαθούσαν να πάρουν την εξουσία, «Η Ευρώπη, το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ κράτησαν πολύ ώρα την αναπνοή τους, με ελπίδα», γράφει η βελγική εφημερίδα De Standaard. «Αλλά όταν το πραξικόπημα απέτυχε, τότε αναγκάστηκαν να στηρίξουν τον Ερντογάν, στο όνομα της δημοκρατίας», προσθέτει.
Το αποτυχημένο πραξικόπημα δεν μπόρεσε, λοιπόν, να τερματίσει την όλο και πιο αυταρχική εξουσία του Ερντογάν (πρωθυπουργός από το 2003 και πρόεδρος από το 2014). Αντίθετα.
«Εκδικητικός, αυταρχικός, ξεροκέφαλος: ο πρόεδρος Ερντογάν ήταν όλα αυτά μαζί και πριν το πραξικόπημα», γράφει η Daily Telegraph.
Η εξουσία του Ερντογάν είναι τρομακτική, γράφει η Süddeutsche Zeitung :
«Η Τουρκία έχει πιθανότατα ανάγκη των διεθνών εταίρων της, αλλά είναι κυρίως εκείνοι που την χρειάζονται. Και πράγματι, ο Ερντογάν προκαλεί τώρα το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ με αφορμή τη χρήση των στρατιωτικών της βάσεων οι οποίες χρησιμοποιούνται για τον πόλεμο εναντίον του ισλαμικού κράτους. Και κρατάει την Ευρώπη όμηρο με το δράμα της Συρίας και το άσυλο», αφού με τη συμφωνία που υπέγραψαν τον Μάρτιο του 2016 οι Ευρωπαίοι του έδωσαν τον έλεγχο των μεταναστευτικών ροών στα σύνορα με την Ελλάδα, καθώς και έναν φάκελο 6 δις, την άρση της βίζας για τους Τούρκους που ταξιδεύουν στην Ευρώπη και την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για την ένταξη στην ΕΕ».
Αν από την πρώτη της αίτηση εισόδου στην ΕΕ το 1987 η Τουρκία κατάφερε να δημιουργήσει μια σχέση με την Ευρώπη, «σήμερα αυτή η σχέση θρυμματίζεται», γράφει η La Repubblica : η ιδέα, δηλαδή, ότι οι διαπραγματεύσεις και ο διάλογος επιτρέπουν σταδιακά την ενίσχυση της δημοκρατίας και βάζουν φρένο στις αυταρχικές τάσεις της τουρκικής εξουσίας.
Με το αποτυχημένο πραξικόπημα και την καταπίεση που ακολούθησε στην Τουρκία, αυτή η ιδέα, αυτή η θεωρία, καταρρέει. «Η Ευρώπη παρακολουθεί με ανησυχία τη νέα αυταρχική στροφή στην Τουρκία», γράφει το Voz de Galicia. Πολύ γρήγορα, περίπου 9.000 δημόσιοι υπάλληλοι του υπουργείου Εσωτερικών εκδιώχτηκαν, σύμφωνα με το πρακτορείο Anadolu ενώ καραδοκεί η απειλή Ερντογάν ότι θα επαναφέρει την θανατική ποινή
«Πώς να συμπεριφερθεί κανείς με έναν πρόεδρο που συγκρίνει την δημοκρατία με ένα λεωφορείο, και την κατεβάζει στο επίπεδο ενός μέσου μαζικής μεταφοράς που κάποιος μπορεί ελεύθερα να ανέβει ή να κατέβει;» διερωτάται ο αθρογράφος Stefan Kornelius, επικεφαλής στα διεθνή θέματα της Süddeutsche Zeitung.
Ο ίδιος προσθέτει, ότι είναι καιρός να διευκρινίσουμε τις σχέσεις μας με αυτό τον ελάχιστα αξιόπιστο εταίρο. Και προσθέτει ότι τα ευρωπαϊκά κράτη πρέπει να φανούν αποφασιστικά:
«Αν η αντιπολίτευση είναι πολύ αδύνατη, τα μίντια φιμωμένα και οι ελίτ πολύ φοβισμένες, θα πρέπει κάποιος –όταν οι στρατιώτες θα ξαναγυρίσουν στα στρατόπεδα- να θυμίσει στην τουρκική κυβέρνηση ότι υπάρχουν κάποια όρια…Είναι ώρα να εκφράσουν και οι σύμμαχοι της Τουρκίας τους όρους τους: Αξίες και αρχές κράτους δικαίου, όσο αφηρημένες έννοιες κι αν ακούγονται».