23 Δεκεμβρίου 2016

Το πρωθυπουργικό προφίλ δεν έχει κοτσίδα

Της Λίνας Παπαδάκη

Θα μπορούσατε ποτέ να φανταστείτε τον Ανδρέα Παπανδρέου, τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, τον Κώστα Σημίτη, ακόμα και τους νεώτερους Καραμανλή και Παπανδρέου, να τσαμπουκαλεύονται με αγρότες και δημοσιογράφους; Θα μπορούσατε να φανταστείτε σε αυτόν τον ρόλο οποιονδήποτε ηγέτη δυτικής χώρας; Ακόμα κι αν είχαν δίκιο.

Ένας Πρωθυπουργός αναθέτει τα διαδικαστικά (πόσο μάλλον αν εγκυμονούν εντάσεις) σε άλλους, και ο ίδιος ασχολείται μόνο με την πραγματική πολιτική. Αυτήν που απευθύνεται σε όλους και όχι τη μια ή την άλλη μικροομάδα που συγκυριακά διαφωνεί μαζί του. Ο Πρωθυπουργός είναι θεσμικό πρόσωπο και δε στήνει καυγάδες με κανέναν πολίτη ξεχωριστά.

Ο Μιτεράν έλεγε ότι η πολιτική είναι διαχείριση συμβόλων. Και η πρωθυπουργική εικόνα είναι ένα σύμβολο που οφείλει να είναι κύρους. Νομίζω εδώ ακριβώς βρίσκεται το πρόβλημα της πρωθυπουργικής φιγούρας του κ. Τσίπρα – δεν έχει αντιληφθεί ότι για όλους τους άλλους ενδεχομένως είναι καλό να είναι ο εαυτός τους, όχι όμως για έναν Πρωθυπουργό. Η εικόνα του δεν του ανήκει γιατί εκπροσωπεί όλους μας, άρα η προσήλωση στις νεανικές του συνήθειες ντυσίματος, συμπεριφοράς και τρόπων δεν δείχνει έναν ασυμβίβαστο και αυθόρμητο επαναστάτη που δεν αλλοτριώνεται, αλλά έναν δύσκαμπτο, συντηρητικό άνθρωπο που δεν έχει την ικανότητα να προσαρμόζεται.

Θυμηθείτε μερικές άλλες εικόνες. Το θλιβερό θέαμα του φτωχού αγραβάτωτου συγγενή στις οικογενειακές φωτογραφίες των Συνόδων Κορυφής, γιατί ο άνθρωπος δεν κατάλαβε ποτέ ότι τη γραβάτα δεν υποχρεωνόταν να τη φορέσει ο καταληψίας της Γκράβας αλλά ο Έλληνας Πρωθυπουργός. Τη συνήθη βουλιαγμένη στάση του στο Πρωθυπουργικό έδρανο στη Βουλή που νομίζεις ότι θα ανεβάσει και τα πόδια του πάνω. Τις αγοραίες εκφράσεις του στο Κοινοβούλιο του είδους «το τσάμπα πέθανε», «μαγκιές τέλος», σαν να μιλά στην ΚΟΒΑ Αμπελοκήπων. Τα άκαιρα χαμογελάκια σε σημαντικές Συνόδους, ασύμμετρα με την έκφραση των άλλων ηγετών αλλά και τη σοβαρότητα των στιγμών. Τη στάση του με ανοιχτά πόδια να κρατά το καβάλο του κατά την ανάκρουση των εθνικών ύμνων, δίπλα στον άκαμπτο Ολάντ. Στραβοχυμένος πάνω στην πολυθρόνα που κοιτά ανυπόμονος το ρολόι του όσο μιλά ο Ομπάμα, για να του απαντήσει μετά στον ενικό χτυπώντας του την πλάτη σαν να ήταν παλιός σύντροφος. Και πολλές ακόμα.

Σε κανέναν μας δεν αρέσει να είναι ο Πρωθυπουργός μας ένας από μας, αφήνω που όσοι μετέχουμε της αστικής αγωγής γνωρίζουμε πώς να προσαρμόζουμε τη συμπεριφορά μας στις διαφορετικές στιγμές. Απατάται αν νομίζει ότι κολακευόμαστε αν φέρεται σαν το μέσο άνθρωπο. Δεν μας ενδιαφέρουν τα πραγματικά του αισθήματα, η διάθεσή του, οι σκέψεις του και τα ορμέμφυτά του τη στιγμή που κινείται στη δημόσια σφαίρα. Δεν εκτιμούμε τον ανεπιτήδευτο αυθορμητισμό, την αυθεντική αντισυμβατικότητά του, την ανυπόκριτη εκδηλωτικότητά του όταν μιλά εν ονόματί μας, ακόμα και αν όλα αυτά είναι πραγματικά και όχι επινοημένος ρόλος. Οι περισσότεροι τα θεωρούμε αυτά απλώς θεσμική ανωριμότητα. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να έχουμε ένα Πρωθυπουργό σαν τους υπόλοιπους ηγέτες της Ευρώπης. Που κρατούν τις σκέψεις και τον παρορμητισμό τους για τις ιδιωτικές τους στιγμές και εμφανίζονται δημοσίως με αποστασιοποιημένο συναίσθημα και αυστηρούς όρους κύρους.