Όπως έχει γίνει γνωστό, τόσο από πηγές της ελληνικής κυβέρνησης, όσο και των Βρυξελλών, μία από τις κυριότερες (αν όχι η κυριότερη) διαφορές για το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης, είναι ο χρόνος κατά τον οποίο θα εφαρμοστούν οι περικοπές των συντάξεων. Η ελληνική πλευρά ζητά να γίνει ένα μέρος των περικοπών στις αρχές του 2019 και το υπόλοιπο το 2020. Ενώ το Δ.Ν.Τ. θέλει να εφαρμοστεί συνολικά η μείωση στις αρχές του 2019.
Η άποψη του Ταμείου βέβαια, είναι η μόνη η οποία έχει οικονομικό νόημα. Διότι οι περικοπές ζητούνται για να υπάρχει η δυνατότητα επίτευξης του στόχου πρωτογενούς πλεονάσματος. Εάν δεν εφαρμοστούν από την αρχή του έτους, πολύ απλά, δεν θα επιτευχθεί ο στόχος. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος και το επιτελείο του επιμένουν ότι μπορεί να επιτευχθεί, αλλά οι αριθμοί δεν στηρίζουν την άποψή του. Ειδικά μετά την απογοητευτική επίδοση της οικονομίας στο Δ’ τρίμηνο του 2016.
Προφανώς λοιπόν, ο κύριος Επίτροπος έχει ξεχάσει ότι λεφτά ΔΕΝ υπάρχουν, εδώ κι επτά χρόνια…
Την ίδια ώρα, κατά την οποία γινόταν η συζήτηση για το Ελληνικό Πρόγραμμα στο Ευρωκοινοβούλιο, ο "γνωστός-άγνωστος" Ευρωπαίος αξιωματούχος ενημέρωνε τους εκπροσώπους του Τύπου για το επερχόμενο, άτυπο Eurogroup της Παρασκευής, που θα γίνει στην Βαλλέττα της Μάλτας.
Κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης ξεκαθάρισε ότι, σε πλήρη αντίθεση όσων προπαγανδίζει η κυβέρνηση, δεν πρέπει να υπάρχουν ελπίδες για την υπογραφή του πολυπόθητου SLA (Staff Level Agreement). Διευκρινίζοντας ταυτόχρονα ότι, τα εμπόδια δεν είναι τεχνικά αλλά πολιτικά. Μετάφραση; Έχουν βρεθεί όλα τα τεχνικά δεδομένα (ύψος, χρόνος εφαρμογής, διαδικασία κ.λπ.) αλλά η Ελληνική κυβέρνηση αρνείται να τα δεχτεί. Γιατί η ευθύνη προσδιορίζεται μόνο στην Ελληνική πλευρά; Μα διότι δεν αναμειγνύεται κανείς πολιτικός στην διαπραγμάτευση από την πλευρά των Ευρωπαίων. Μόνο ο Επίτροπος Moscovici και αυτός σε επίπεδο πολιτικής ενημέρωσης…
Ο ίδιος αξιωματούχος φρόντισε να προειδοποιήσει ότι, εάν δεν επιτευχθεί άμεσα ολοκλήρωση της αξιολόγησης, θα χρειαστεί όλα τα μεγέθη του Προγράμματος να επανεξεταστούν (λέγε με τέταρτο Μνημόνιο;). Διότι, όπως έχει εξηγήσει η στήλη πολλές φορές (π.χ. εδώ), οι επιπτώσεις των καθυστερήσεων στην οικονομία είναι σημαντικότατες και οι εκτιμήσεις για τις μελλοντικές της επιδόσεις έχουν γίνει με βάση, υπεραισιόδοξα σενάρια. Σε απλά λόγια, άλλο πρωτογενές πλεόνασμα παράγεται από Α.Ε.Π. που αναπτύχθηκε με 2,7% και εντελώς άλλο όταν η ανάπτυξη φτάσει μόλις το 1,5%.
Οι (όποιες) διαφορές των εκτιμήσεων από τις πραγματικές επιδόσεις για το 2017, θα χρειαστεί να καλυφθούν με νέα δημοσιονομικά μέτρα. Τα οποία, στο παραπάνω παράδειγμα, θα ήταν της τάξης του 1% του Α.Ε.Π. Δηλαδή θα χρειαζόταν να ληφθούν επιπλέον μέτρα περί τα €1,88 δις. Ανεβάζοντας το σύνολο των μέτρων για το 2018, σε περισσότερα από €3,5 δις!
"Μα καλά, δεν πήγαν οι Αχτσιόγλου, Τσακαλώτος και Χουλιαράκης στις Βρυξέλλες εχθές, για να βρεθεί λύση, άμεσα;". Φυσικά και πήγαν. Αλλά όχι για να βρεθεί λύση. Πήγαν για να εξομαλύνουν, όσο είναι δυνατόν, τις εκεί (μάλλον πολύ) οξυμένες καταστάσεις. Βλέπετε, η αλλοπρόσαλλη, αναβλητική και πολιτικάντικη στάση του Μαξίμου έχει κουράσει και προκαλέσει θυμό στην Βελγική πρωτεύουσα. Οι τρεις υπουργοί ταξίδεψαν λοιπόν, αφενός για να ηρεμήσουν τα πνεύματα ούτως ώστε την Παρασκευή το πρωί στην Μάλτα, να υπάρξουν οι γνωστές δηλώσεις για "σημαντική πρόοδο" κ.λπ. Αφετέρου για να δοθεί στο εσωτερικό η εντύπωση ότι "η κυβέρνηση το πολεμάει". Όλα για τις εντυπώσεις, όπως πάντα…
"Γιατί επιμένει τόσο πολύ ο Αλέξης Τσίπρας στην τμηματική εφαρμογή των περικοπών; Για ποιο λόγο ρισκάρει το μέλλον της χώρας, έτσι ωμά;" Για το συγκεκριμένο σημείο, οι αναγνώσεις δεν είναι μονοσήμαντες.
Κατά ένα μέρος, η στάση του πρωθυπουργού οφείλεται στην πεποίθηση ενός μέρους της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. (εκείνου που έχει δεχθεί να ψηφίσει τα μέτρα για να κλείσει η αξιολόγηση), ότι οι επόμενες εκλογές, θα διεξαχθούν το 2019. Πιθανότατα σε τριπλή κάλπη Ευρωεκλογών, αυτοδιοικητικών και γενικών εκλογών. Άρα, όπως είναι ευνόητο, εάν ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. έχει εφαρμόσει περικοπές λίγους μήνες πριν, η εκλογική πανωλεθρία του θα είναι ακόμη μεγαλύτερη. Οι αισιόδοξοι για την διάρκεια του βίου της κυβέρνησης βουλευτές και κομματικοί παράγοντες λοιπόν, αντιδρούν έντονα. Κανείς όμως δεν φαίνεται να έχει ρωτήσει τους βουλευτές εκείνους (ίσως περισσότεροι από δέκα) οι οποίοι επιμένουν (τουλάχιστον έως τώρα) ότι δεν θα ψηφίσουν νέα μέτρα και περικοπές. Ειδικά η ΔΕΗ και η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, είναι μεγάλο αγκάθι…
Κατά το υπόλοιπο μέρος, όποτε και αν γίνουν οι εκλογές, ο Αλέξης Τσίπρας έχει στο μυαλό του το σχέδιο της "δεξιάς παρένθεσης". Στηριγμένος στην εφαρμογή του εκλογικού νόμου που ψήφισε το προηγούμενο καλοκαίρι. Θεωρεί δε ότι αυξάνονται σημαντικά οι πιθανότητες αυτού του σχεδίου, εάν η επόμενη κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να εφαρμόσει και εκείνη περικοπές. Λογικός συλλογισμός αλλά…
Βλέπετε αυτή η λογική προϋποθέτει ότι, το σχήμα ΣΥ.ΡΙΖ.Α.-ΑΝ.ΕΛ., θα συνεχίσει να κυβερνά μέχρι το 2019. Κάτι όχι και τόσο πιθανό, όπως έχουν τα πράγματα σήμερα. Ας μην ξεχνάμε ότι, εντός του 2017, θα πρέπει να ολοκληρωθεί τουλάχιστον μία ακόμη αξιολόγηση. Και μετά θ’ απομένουν τουλάχιστον δύο ακόμη, μέχρι τον Ιούλιο του 2018…
Πέτρος Λάζος
petros.lazos@capital.gr
Twitter: @Marketelf
Facebook: Peter Lazos