Η συμφωνία που επιτεύχθηκε για τη δεύτερη αξιολόγηση μεταξύ της κυβέρνησης και των θεσμών (μετά από έναν χρόνο ουσιαστικά διαπραγματεύσεων) έφερε ηρεμία στις αγορές και την οικονομία και διασφαλίζει ότι θα αποπληρωθούν, έστω και σταδιακά, οι οφειλές προς ιδιώτες. Φέρνει όμως και πρόσθετα βάρη, τα οποία ακόμη “αποκρυπτογραφούνται”, μέσα από τα κείμενα που δίδονται στην δημοσιότητα.
Στα επικαιροποιημένα μνημόνια καταγράφονται νέοι όροι και δεσμεύσεις που ανατρέπουν όσα γνωρίζαμε με βάση τον Εφαρμοστικό Νόμο των 6,5 δισ. ευρώ που ψήφισε τον Μάιο η Βουλή, αλλά και τη συμφωνία του Eurogroup της 15ης Ιουνίου. Προβλέπεται νέα αύξηση του ΕΝΦΙΑ το 2018, ώστε να αντισταθμιστούν οι μειώσεις που θα προκύψουν από τις νέες (πολύ μειωμένες) αντικειμενικές αξίες των ακινήτων. Γίνεται σαφές ότι θα ληφθούν και άλλα εισπρακτικά μέτρα εάν υπάρχουν αποκλίσεις και θα υπάρξει παράταση της λιτότητας και των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων, που θα αποκλιμακωθούν με το...σταγονόμετρο, μετά το 2023. Γίνεται επίσης σαφές ότι υπάρχουν εκκρεμότητες που πρέπει να λυθούν άμεσα με μία ακόμη “μίνι αξιολόγηση”, πριν την καταβολή των δόσεων του Ιουλίου 2017. “Απουσία” παίρνει το βασικότερο αντίμετρο της κυβέρνησης, αυτό που προέβλεπε τη μείωση της φορολογίας κατά 3,5 δισ. ευρώ το 2020-2021, καθώς και το σχέδιο για Αναπτυξιακή Τράπεζα. Και γίνεται σαφές ότι έχει ήδη δομηθεί ο κλοιός της αυστηρής μετα-μνημονιακής επιτροπείας, που θα ξεπεράσει κατά πολύ το τέλος του μνημονίου, τον Αύγουστο του 2018.
Είναι σαφές ότι όσα επισήμως είχαν ανακοινωθεί στο Eurogroup και είχαν γραφτεί στον εφαρμοστικό νόμο των 6,5 δισ. ευρώ είναι μόνο ένα μέρος της συμφωνίας. Υπάρχουν επιπλέον δεσμεύσεις, οι οποίες θα ακολουθούν την Ελλάδα και τα χρόνια μετά το 2018. Υπάρχουν και αρκετά σημεία τα οποία θα πρέπει να διευκρινιστούν.
Έτσι, το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα κινείται η Ελλάδα τις επόμενες δεκαετίες θα κριθεί από το αν η κυβέρνηση θα τηρήσει εφεξής τις δεσμεύσεις της, υλοποιώντας στην ώρα τους 113 νέα προαπαιτούμενα που περιλαμβάνουν τα μνημόνια (σελ. 30 του Compliance Report της Κομισιόν), αλλά και από τις προθέσεις των θεσμών και των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης στις επόμενες αξιολογήσεις.
Προς το παρόν, σύμφωνα με τα κείμενα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι δόσεις των επόμενων αξιολογήσεων θα είναι αρκετά πιο μικρές (στα 5 δισ. ευρώ ανά αξιολόγηση εκτός από την τελευταία που υπολογίζεται ακόμη πιο χαμηλά, στα 3,4 δισ. ευρώ).
Τεχνικό Μνημόνιο (TMU): με τους όρους που υποστηρίζουν το μνημόνιο |
Παράρτημα Αποκρατικοποιήσεων 1: Πρόγραμμα Ανάπτυξης Περιουσιακών Στοιχείων |
Παράρτημα Αποκρατικοποιήσεων 2: Εκκρεμείς κυβερνητικές δράσεις |
Έκθεση συμμόρφωσης Κομισιόν: για τη 2η αξιολόγηση και τα 140 προαπαιτούμενα. Περιέχει και παραρτήματα για τα νέα 113 προαπαιτούμενα, την έκθεση βιωσιμότητας χρέους και τις χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας |
Εκτελεστική Απόφαση του Συμβουλίου: σχετικά με την τροποποίηση της απόφασης του 2015 περί εγκρίσεως του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής της Ελλάδας |
Η κυβέρνηση καλείται να αξιοποιήσει πλήρως τα χρήματα των δόσεων, να συλλέξει τις εισπράξεις από αποκρατικοποιήσεις και να μην σωρεύσει νέα χρέη προς ιδιώτες, ούτως ώστε να φτιάξει ένα “κομπόδεμα” (μαξιλάρι διαθεσίμων) 9 δισ. ευρώ έως τον Αύγουστο του 2018, το οποίο υπολογίζουν οι θεσμοί προκειμένου να μπορέσει να βγει πλήρως στις αγορές χωρίς νέα δανειακή σύμβαση.
Διαμορφώνεται έτσι ένα ασφυκτικό πλαίσιο 14 μηνών, που θα κρίνει τις αποφάσεις για το χρέος και την έξοδο στις αγορές, αλλά και τις δόσεις που θα τροφοδοτούν τον “κουμπαρά”, που θα χρηματοδοτήσει με τη σειρά του τη μεγάλη “απόδραση” από τα μνημόνια.
Προς το παρόν, εμείς καταγράφουμε τους μύθους που γκρέμισαν τα κείμενα που δόθηκαν στη δημοσιότητα.
Μύθος No 1: Δεν θα υπάρξουν νέα μέτρα το 2018
Είναι πολύ πιθανόν να υπάρξουν νέα μέτρα. Τα ψιλά γράμματα της συμφωνίας λένε ότι μπορεί να αυξηθεί ο ΕΝΦΙΑ (αν οι αντικειμενικές αξίες είναι τέτοιες που δεν θα εκπληρώνεται ο στόχος). Η ώρα της κρίσης θα έρθει τον Αύγουστο του 2018, όταν θα πρέπει να εκδοθούν τα νέα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ με βάση τις νέες (πολύ μειωμένες) αντικειμενικές αξίες που θα αποφασιστούν φέτος και θα θεσπιστούν στην αρχή του 2018.
Το Τεχνικό Μνημόνιο ορίζει (στο άρθρο 112) ότι «σε περίπτωση που οι νέες αντικειμενικές αξίες ακινήτων οδηγήσουν σε μικρή πτώση των εσόδων του ΕΝΦΙΑ σε σχέση με τον προϋπολογισμό (που ορίζει έσοδα 2,65 δισ. ευρώ ετησίως), τότε η φορολογική βάση του ΕΝΦΙΑ θα διευρυνθεί και οι φορολογικοί συντελεστές θα προσαρμοσθούν ώστε να επιτευχθεί αυτός ο στόχος εσόδων». Και με δεδομένη την κατακρήμνιση των αγοραίων τιμών των ακινήτων τα χρόνια της κρίσης, οι πιθανότητες να ενεργοποιηθεί το μέτρο είναι πολύ μεγάλες.
Είναι επίσης δεδομένο ότι θα αναθεωρηθούν και τα προνοιακά επιδόματα το φθινόπωρο, με βάση τις συστάσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας. Θα φανεί τον Δεκέμβριο τι θα φέρει αυτή η αναθεώρηση, που θα εφαρμοσθεί από το 2018.
Το κείμενο του επικαιροποιημένου μνημονίου (άρθρο 2.1) προβλέπει επίσης ότι θα πρέπει να υπάρξουν περικοπές στα ειδικά μισθολόγια αξίας «33 εκατ. ευρώ το 2018», που μένει να φανεί αν καλύπτονται από τον εφαρμοστικό νόμο του Μαΐου, όπως και ο «εξορθολογισμός ορισμένων επιδομάτων του τομέα άμυνας», που μένει να φανεί στην επόμενη αξιολόγηση αν θα κριθούν επαρκή.
Και βέβαια υπάρχει η ρήτρα για νέα μέτρα αν υπάρχουν αποκλίσεις, που οδήγησε φέτος στο πακέτο των 6,5 δισ. ευρώ. Ορίζεται ότι «η κυβέρνηση δεσμεύεται να παρακολουθεί τους δημοσιονομικούς κινδύνους και τις αποφάσεις δικαστηρίων και να λαμβάνει τα συμπληρωματικά μέτρα που είναι αναγκαία για να διατηρούνται οι δημοσιονομικοί στόχοι».
Υπάρχουν και μέτρα που θα έρθουν ακόμα πιο γρήγορα. Συνδέονται με την εκταμίευση της παρούσας δόσης.
Μύθος Νο 2: Έχουν τελειώσει όλες οι εκκρεμότητες για να πάρουμε τη δόση
Ακόμη και σήμερα, μετά από τόσους μήνες, μετά από τα μέτρα 6,5 δισ. ευρώ που εντάχθηκαν στον νέο Εφαρμοστικό Νόμο και μετά από δεκάδες προαπαιτούμενα, υπάρχουν “αστερίσκοι”.
Συνεισφορά της ναυτιλιακής κοινότητας στον κρατικό προϋπολογισμό για το 2018 |
Επαναϋπολογισμός τουλάχιστον του 10% των συντάξεων με βάση τον νέο νόμο |
Τελική έγκριση για την έναρξη της νέας διαδικασίας αποκρατικοποίησης του 66% του ΔΕΣΦΑ |
Επάρκεια του νέου νόμου για τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων |
Ο λόγος για 4 προαπαιτούμενα επί συνόλου 140 που έχουν ακόμη ζήτημα εφαρμογής. Τα προαπαιτούμενα αυτά αφορούν στην εθελοντική συνεισφορά της ναυτιλιακής κοινότητας στον κρατικό προϋπολογισμό όχι μόνο για φέτος, αλλά και για το 2018 (προαπαιτούμενο Νο 10), ένα μέτρο για το οποίο είχε μάλιστα απευθύνει συστάσεις την προηγούμενη εβδομάδα ο ίδιος ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφανγκ Σόιμπλε.
Σύμφωνα με τη συνοδευτική έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα κείμενα των ελληνικών μνημονίων, αναμένεται στις 26 Ιουνίου γενική συνέλευση της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, για να επιβεβαιώσει την παράταση του μέτρου και για το 2018.
Ένα άλλο προαπαιτούμενο συνδέεται με τη δέσμευση της κυβέρνησης να επαναϋπολογίσει με βάση τον νέο συνταξιοδοτικό νόμο τουλάχιστον το 10% των συντάξεων (Νο 41). Το τρίτο εκκρεμές προαπαιτούμενο (Νο 119) συνδέεται με τον ΔΕΣΦΑ (Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου) και την έγκριση της έναρξης της νέας διαδικασίας αποκρατικοποίησής του.
Όλα αυτά θα πρέπει να γίνουν μέσα στον Ιούνιο. Η Επιτροπή θα δώσει “σήμα” ότι η Ελλάδα προσαρμόστηκε, ούτως ώστε στις αρχές Ιουλίου (και αφού εγκριθούν τα μνημόνια από τα κοινοβούλια εκείνων των κρατών-μελών που προβλέπουν σχετική διαδικασία) να εγκριθεί η εκταμίευση της δόσης από τον ESM.
To τέταρτο εκκρεμές προαπαιτούμενο (Νο 138), το οποίο συνδέεται με τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων, μεταφέρεται ουσιαστικά για την επόμενη, τρίτη, αξιολόγηση. Όπως αναφέρεται στο κείμενο του μνημονίου, αναμένεται πόρισμα (Επιτροπή GRECO-Group of States against Corruption), για το κατά πόσον η νομοθεσία που πρόσφατα θεσπίστηκε είναι επαρκής. Και οι ελληνικές αρχές έχουν δεσμευτεί στη συνέχεια να τροποποιήσουν ανάλογα με το πόρισμα αυτό τη νομοθεσία.
Σημειώνεται πάντως ότι πολλές φορές στο παρελθόν στα χρόνια των μνημονίων, προαπαιτούμενα είχαν μείνει σε εκκρεμότητα και είχε καταβληθεί η δόση με την υπόσχεση ότι θα εφαρμόζονταν στη συνέχεια. Μάλιστα ένας “αστερίσκος" του 2014 υπάρχει ακόμα και σήμερα, και αφορά στη χρηματοδότηση των κομμάτων. Ίσως έτσι εξηγείται γιατί οι θεσμοί πλέον θέλουν να γίνουν όλα μέχρι κεραίας, για να δώσουν το πακέτο του ESM.
Μύθος Νο 3: Θα πάρουμε όλα τα λεφτά της υποδόσης
Δεν θα γίνει αυτόματα η πληρωμή όλου του ποσού της υποδόσης. Και τούτο διότι στο παρελθόν, όταν δινόταν εξ αρχής, δεν έφτανε πάντα στον προορισμό του.
Υπενθυμίζεται ότι οι δόσεις που συνδέονται με τη δεύτερη αξιολόγηση φτάνουν στα 8,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 7,7 δισ. ευρώ θα φτάσουν τον Ιούλιο στην Αθήνα και τα υπόλοιπα 800 εκατ. ευρώ θα έρθουν το φθινόπωρο. Ωστόσο, στην Αθήνα θα φτάσουν άμεσα 6,9 δισ. ευρώ, που συνδέονται με τα 140 προαπαιτούμενα και θα χρησιμοποιηθούν για τις ανάγκες του ελληνικού δημοσίου (για να ικανοποιήσει τις λήξεις χρέους των επόμενων μηνών).
Το υπόλοιπο ποσό μέχρι τα 8,5 δισ. ευρώ, που αφορά σε οφειλές του κράτους προς ιδιώτες, φτάνει στο 1,6 δισ. ευρώ, από το οποίο μόνο τα 800 εκατομμύρια μπορούν να έρθουν άμεσα, δηλαδή να φτάσουν στα κρατικά ταμεία τον Ιούλιο και να διατεθούν κομματιαστά τους επόμενους μήνες.
Σύνολο οφειλών |
6,460
|
Eκκρεμείς βεβαιωμένες δαπάνες
|
3,195
|
Bεβαιωμένες αλλά μη καταβεβλημένες επιστροφές φόρων
|
1,051
|
Mη βεβαιωμένες εκκρεμείς δαπάνες (αιτήσεις συνταξιοδότησης)
|
0,850
|
Mη βεβαιωμένες επιστροφές φόρων
|
1,365
|
Όπως κάνει σαφές το Τεχνικό Μνημόνιο, η εκταμίευση ακόμα και των πρώτων 800 εκατ. ευρώ θα γίνει αφού προηγηθεί μία ακόμα μικρή αξιολόγηση της ελληνικής κυβέρνησης.
Και τούτο διότι, όπως αποκαλύπτεται από τα κείμενα του μνημονίου, ακόμα δεν έχει διατεθεί για την πληρωμή οφειλών προς ιδιώτες το σύνολο των δόσεων που έχουν φτάσει στην Αθήνα από τους θεσμούς στο πλαίσιο της 1ης αξιολόγησης, αυτής που έγινε το 2016 και προέβλεπε 3,5 δισ. ευρώ για την αποπληρωμή οφειλών του κράτους προς ιδιώτες (συνταξιούχους, συμβασιούχους, εταιρείες, φορολογούμενους κ.λπ.).
Η ελληνική κυβέρνηση λοιπόν καλείται άμεσα από τους δανειστές να δώσει στοιχεία που θα αποδεικνύουν ότι έχει διαθέσει στην αγορά το 90% τουλάχιστον της δόσης του 2016. Τα δύσκολα έρχονται.
Στο μνημόνιο ορίζεται πλέον ότι έκθεση της Κομισιόν θα πρέπει να δείχνει πως οι οφειλές έχουν εκκαθαριστεί, προκειμένου να φτάσει η δεύτερη υποδόση του φθινοπώρου (800 εκατ. ευρώ). Η έκθεση θα πρέπει να δείχνει ότι η μείωση των οφειλών θα πρέπει να φτάνει σε αξία τουλάχιστον στο 150% του ποσού της δόσης του Ιουλίου (δηλαδή για τα 800 εκατ. ευρώ της δόσης του Ιουλίου θα πρέπει να συνεισφέρει η κυβέρνηση από τα κρατικά ταμεία επιπλέον 400 εκατ. ευρώ, μειώνοντας τις οφειλές κατά 1,2 δισ. ευρώ συνολικά).
Η συμμετοχή του ελληνικού δημοσίου με δικά του χρήματα στην εκκαθάριση των κρατικών οφειλών παγιώνεται σε αναλογία 1 προς 2 σε σχέση με τις δόσεις που θα δίνονται. Ουσιαστικά, η διαδικασία κατανομής των επόμενων δόσεων για να πληρωθούν οι κρατικές οφειλές, που δημιουργούν τεράστιο πρόβλημα ρευστότητας στην αγορά (σύμφωνα με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής φτάνουν στα 6,46 δισ. ευρώ), είναι τέτοια που προβλέπει ότι θα εκκαθαριστούν σταδιακά έως το τέλος του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018, με ανά μήνα «έλεγχο» της συνεχούς προσαρμογής της ελληνικής κυβέρνησης και των φορέων που έχουν οφειλές, κυρίως ασφαλιστικών ταμείων, νοσοκομείων και άλλων ΔΕΚΟ.
Σύνολο πληρωμών
|
Αποπληρωμή με λεφτά των δόσεων
|
Αποπληρωμή με λεφτά του δημοσίου
|
|
2015
|
0,4
|
0,4
|
0
|
2016
|
3,1
|
3,1
|
0
|
2017
|
3,5
|
1,9
|
1,6
|
2018
|
3,5
|
1,7
|
1,8
|
Σύνολο 2015-2018 (οι αποκλίσεις στα αθροίσματα οφείλονται σε στρογγυλοποίηση)
|
10,4
|
7
|
3,4
|
Μάιος 2017
|
0,1
|
0,1
|
0
|
Ιούνιος 2017
|
0
|
0
|
0
|
Ιούλιος 2017
|
0,5
|
0,3
|
0,3
|
Αύγουστος 2017
|
0,5
|
0,3
|
0,3
|
Σεπτέμβριος 2017
|
0,5
|
0,3
|
0,3
|
Οκτώβριος 2017
|
0,5
|
0,3
|
0,3
|
Νοέμβριος 2017
|
0,4
|
0,2
|
0,2
|
Δεκέμβριος 2017
|
0,4
|
0,2
|
0,2
|
Ιανουάριος 2018
|
0,4
|
0,2
|
0,2
|
Φεβρουάριος 2018
|
0,4
|
0,2
|
0,2
|
Μάρτιος 2018
|
0,4
|
0,2
|
0,2
|
Απρίλιος 2018
|
0,4
|
0,2
|
0,2
|
Μάιος 2018
|
0,4
|
0,2
|
0,2
|
Ιούνιος 2018
|
0,4
|
0,2
|
0,2
|
Ιούλιος 2018
|
0,4
|
0,2
|
0,2
|
Αύγουστος 2018
|
0,4
|
0,2
|
0,2
|
Γίνεται φανερό από τον πίνακα ότι η αποπληρωμή των οφειλών προς ιδιώτες μέχρι το τέλος του προγράμματος (τους επόμενους 14 μήνες) θα γίνεται με πολύ αργούς ρυθμούς και με την υποχρεωτική συμμετοχή του ελληνικού δημοσίου, σε αντίθεση με άλλες χρονιές όπως π.χ. το 2016, όταν τα χρήματα δόθηκαν σε δύο μόνο υποδόσεις και αποκλειστικά από τους δανειστές.
Μύθος Νο 4: Θα υπάρξει “ανάσα” στις τσέπες μας, έστω και το 2023
Η απόφαση του Eurogroup της 15ης Ιουνίου ότι θα μειωθούν τα πλεονάσματα από το 3,5% του ΑΕΠ το 2022 «στο 2% του ΑΕΠ ή λίγο υψηλότερα, από το 2022» εξειδικεύεται στα κείμενα που συνοδεύουν το μνημόνιο. Και δείχνει ότι τα πλεονάσματα θα μειωθούν σταδιακά, όχι απότομα, και σε μικρότερο εύρος.
Τα νέα, επίσημα πλέον, στοιχεία κάνουν σαφές ότι τα πρωτογενή πλεονάσματα δεν θα μειωθούν… ποτέ στο 2% του ΑΕΠ, τουλάχιστον έως το 2060, με βάση το “βασικό” σενάριο βιωσιμότητας χρέους που συνοδεύει τη συμφωνία με τους θεσμούς και ουσιαστικά δείχνει ποια είναι η πιο πιθανή απόφαση για τον γόρδιο δεσμό χρέους/πλεονασμάτων, κατά τη γνώμη των δανειστών.
Το σενάριο αυτό (επί συνόλου τεσσάρων σεναρίων συνολικά) προβλέπει ότι τα πρωτογενή πλεονάσματα (και άρα οι ανάγκες για λιτότητα και για διατήρηση των μέτρων) θα μειωθούν στο 2,2% του ΑΕΠ από το 2025 και μετά.
Το βασικό σενάριο (σενάριο Α) και τα 3 εναλλακτικά σενάρια της Επιτροπής
|
|||||||||||||||
Σενάριo |
2017
|
2018
|
2019
|
2020
|
2021
|
2022
|
2023
|
2024
|
2025
|
2030
|
2040
|
2050
|
2060
|
2019-60 |
2023-60 |
A |
1,8
|
3,5
|
3,5
|
3,5
|
3,5
|
3,5
|
3
|
2,5
|
2,2
|
2,2
|
2,2
|
2,2
|
2,2
|
2,4
|
2,2
|
B |
1,8
|
3,5
|
3,5
|
3,5
|
3,5
|
3,5
|
3
|
2,5
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2,2
|
2
|
C |
1,8
|
3,5
|
3,5
|
3,5
|
3,5
|
3,5
|
1,5
|
1,5
|
1,5
|
1,5
|
1,5
|
1,5
|
1,5
|
1,7
|
1,5
|
D |
1,8
|
3,5
|
3,5
|
3,5
|
3,5
|
3,5
|
3
|
2,5
|
2,3
|
2,3
|
2,3
|
2,3
|
2,3
|
2,4
|
2,3
|
Υπάρχουν και εναλλακτικά σενάρια στην έκθεση της Επιτροπής, που προβλέπουν πλεόνασμα στο 2,3% του ΑΕΠ, στο 2% του ΑΕΠ ή ακόμη και στο 1,5% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο την περίοδο 2023-2060. Το τι τελικά θα γίνει, αν δηλαδή θα περάσει η “βασική” πρόταση των δανειστών ή κάποια εναλλακτική, θα φανεί πολύ αργότερα, μαζί με τις τελικές αποφάσεις για το ελληνικό χρέος, οι οποίες σύμφωνα με την απόφαση του Eurogroup πρέπει να περάσουν ακόμη από δύο μεγάλα στάδια, εκ των οποίων το ένα θα λάβει χώρα τους επόμενους 14 μήνες του προγράμματος και το δεύτερο όταν και εφόσον το πρώτο ολοκληρωθεί επιτυχώς, κατά τη γνώμη των θεσμών.
Μύθος Νο 5: Είναι ξεκάθαρο ότι τον Αύγουστο του 2018 βγαίνουμε από τα μνημόνια
Καταρχάς, στα κείμενα του μνημονίου υπάρχουν ορόσημα ακόμη και για το έτος 2019, δηλαδή για τη μετά μνημονίου εποχή (αφού το Πρόγραμμα επισήμως τελειώνει τον Αύγουστο του 2018). Επίσης υπάρχουν σαφείς δεσμεύσεις για τον τρόπο λήψης πρόσθετων μέτρων έως και το 2022, οι οποίες ουσιαστικά στρώνουν το χαλί της μετα-μνημονιακής εποπτείας .
Πέρα από το πλέγμα μέτρων και αντιμέτρων του 2019-2021, αλλά και των δεσμεύσεων για συγκεκριμένα πρωτογενή πλεονάσματα για δεκαετίες, υπάρχουν σαφείς αναφορές για προαπαιτούμενα που πρέπει να έρθουν το 2019. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται ο προγραμματισμός για προσλήψεις στο δημόσιο, για παρεμβάσεις στην αγορά ενέργειας, για αλλαγές στο λογιστικό σύστημα του δημοσίου αλλά και στο χρονολόγιο για την κατάργηση του ΕΚΑΣ και για τις μειώσεις των δαπανών του ΕΟΠΥΥ.
Μύθος Νο 6: Συμφωνήθηκε το αναπτυξιακό πακέτο
Το αναπτυξιακό πακέτο που ανακοινώθηκε μετά τη συμφωνία του Eurogroup απουσιάζει από τα σχέδια των μνημονίων που ανακοίνωσε η Επιτροπή. Αναφέρεται μόνο η ανάγκη πλήρους εκμετάλλευσης των κονδυλίων που έχουν αποφασιστεί μέσω του πακέτου Γιουνκέρ και του ΕΣΠΑ 2014-2020.
Μάλιστα, γίνεται σαφές στο τεχνικό μνημόνιο (TMU) ότι θα συνεχίσουν να υπολογίζονται στα πρωτογενή πλεονάσματα οι δαπάνες για συμμετοχή του κράτους στα έργα του ΕΣΠΑ, περιορίζοντας έτσι τις δυνατότητες της κυβέρνησης να αυξήσει τη δική της συμμετοχή για δημόσιες επενδύσεις, η οποία περιορίστηκε δραστικά λόγω των μνημονίων. Και τούτο όταν η ίδια η Επιτροπή στην συνοδευτική της έκθεση παραδέχεται ότι η αδυναμία δημοσίων επενδύσεων είναι βαρίδι στην ανάπτυξη.
Η μεγάλη απουσία στα κείμενα του μνημονίου είναι και αυτή για την ίδρυση της Εθνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας. Δεν υπάρχει καμία αναφορά στα μνημόνια, τουλάχιστον στη μορφή που μέχρι στιγμής έχουν γίνει δημόσια.
Σημειώνεται βέβαια ότι τα κείμενα των μνημονίων δεν είναι τα τελικά. Θα αλλάξουν ξανά, ενδεχομένως. Και τούτο αφού αναφέρεται ρητά ότι είναι «σχέδια» συμφωνίας.
Μύθος Νο 7: Τα αντίμετρα συμφωνήθηκαν παράλληλα με τα μέτρα
Το μνημόνιο περιλαμβάνει όλα τα μέτρα των 6,5 δισ. ευρώ αλλά και πιθανά νέα. Δεν περιλαμβάνει ωστόσο, όλα τα αντίμετρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση και ψήφισε μέσω του Μεσοπρόθεσμου προγράμματος.
Υπάρχει μία, αλλά μεγάλη, απουσία. Οι «Διαρθρωτικές Φορολογικές Παρεμβάσεις 2020-2021 μη προσδιορισμένες», όπως αναφέρονται στην Εισηγητική Έκθεση του Μεσοπροθέσμου που ψήφισε η Βουλή και έχουν αξία 3,5 δισ. ευρώ (μειώσεις φόρων 1,5 δισ. ευρώ το 2020 και επιπλέον 2 δισ. ευρώ το 2021), δεν υπάρχουν ως αναφορά στο κείμενο του SMoU.
Αντιθέτως, υπάρχει εκτενέστατη αναφορά στον τρόπο με τον οποίο θα αποφασιστεί αν τελικά θα ληφθούν και πόσα αντίμετρα, καθώς και στον τρόπο που θα κρίνουν οι θεσμοί αν θα έρθουν πιο πριν ή όχι (αν θα έρθουν δηλαδή το 2019 ή το 2020) οι μειώσεις στο αφορολόγητο.
Δήμητρα Καδδά
https://insidestory.gr/article/oi-epta-mythoi-tis-symfonias-me-toys-daneistes?token=9YCR44BZEP