21 Ιανουαρίου 2018

Κασιμάτης: Το ανάχωμα της ανασφάλειας

​Το βράδυ της Τετάρτης στο Πολεμικό Μουσείο παρουσιάστηκε το βιβλίο του Τριανταφύλλου Παπαζώη, με τον τίτλο –βαθιά ανάσα πριν ξεκινήσετε– «Ο Μέγας Αλέξανδρος με την οικογένειά του είναι θαμμένοι στους βασιλικούς τάφους ΙΙ και ΙΙΙ της Βεργίνας». Ο τίτλος μπορεί να είναι ασυνήθιστα μακρύς, μας λέει όμως με σαφήνεια τι πραγματεύεται η μελέτη – θα έλεγα μάλιστα με στρατιωτική σαφήνεια, καθότι ο συγγραφέας, αν ευσταθούν οι πληροφορίες μου, ήταν απόστρατος αξιωματικός.
Για λόγους που αγνοώ και ούτως ή άλλως δεν μπορώ να κρίνω, η κ. Ελένη Αρβελέρ έχει, κατά κάποιο τρόπο, υιοθετήσει την προσέγγιση του Τρ. Παπαζώη στο συγκεκριμένο αρχαιολογικό θέμα· και, γι’ αυτό τον λόγο, θαλερή στα 92 της, συμμετείχε στην παρουσίαση του βιβλίου προχθές.

Με τη θέση της κ. Αρβελέρ διαφώνησε, όμως, η ειδικός εκ των ομιλητών. Επρόκειτο για τη γνωστή αρχαιολόγο Αγγελική Κοτταρίδου, που ξεκίνησε ως βοηθός του αείμνηστου Ανδρόνικου και είναι σήμερα επικεφαλής της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων. Η κριτική της κ. Κοτταρίδου προς την κ. Αρβελέρ, βασισμένη στην αρχαιολογική μεθοδολογία, ήταν σφοδρή και, κατά την κρίση ορισμένων ψυχρών παρατηρητών, έφερε σε δύσκολη θέση την κ. Αρβελέρ.

Δεν είμαι σε θέση να κρίνω ούτε το βιβλίο ούτε τις θέσεις των προσώπων που αναφέρω παραπάνω. Είναι η αντίδραση του κοινού που έχει το ενδιαφέρον. Βλέποντας την κ. Κοτταρίδου να κατεδαφίζει, με επιστημονικά εργαλεία, το όνειρο της κ. Αρβελέρ, μεγάλο μέρος του κοινού άρχισε να φωνάζει εναντίον της κ. Κοτταρίδου: «Ντροπή», «αίσχος» κ.λπ. Κάποιος μάλιστα την είπε «γαϊδούρι». Το θορυβώδες μέρος του κοινού ήθελε ο τάφος να είναι του Μεγάλου Αλεξάνδρου – όπως, φαντάζομαι, ήθελε και τόσα άλλα: τα μνημόνια να σκίζονται, τις συντάξεις να επανέρχονται με μια υπουργική απόφαση, τα χρέη να διαγράφονται ως «επαχθή, απεχθή και επονείδιστα», τον Σώρρα να διαθέτει 600 δισ. δολάρια για τη σωτηρία του έθνους κ.λπ. Δεν άρεσε στο κοινό που η κ. Κοτταρίδου «τους έκλεψε τα όνειρα» (φράση πολύ της μόδας κατά την περίοδο των «Αγανακτισμένων»), γι’ αυτό και αντέδρασαν με «βουή και πάθος». Μια πλατεία Συντάγματος, δηλαδή, στον μικρόκοσμο της παρουσίασης ενός βιβλίου και, το χειρότερο, για ένα ζήτημα επιστημονικό, στο οποίο μετράει η γνώμη των επαϊόντων και όχι των πολλών.

Αυτή την ανασφάλεια, που σε κάνει να θες το παραμύθι να βγει στο τέλος αληθινό, είναι το βασικό «ανάχωμα» (με την έννοια που έδωσε στον όρο χθες ο Ν. Βούτσης) που πρέπει να υπερβεί η προσπάθεια επίλυσης του Μακεδονικού, αν είναι να καρποφορήσει. Είναι ανασφάλεια γύρω από την ταυτότητά μας· ανασφάλεια η οποία έχει διαμορφωθεί επί χρόνια, μέσα από ιστορικές συνθήκες, και δεν εξουδετερώνεται επειδή το θέλει η κυβέρνηση – τα σημειώνω αυτά, επειδή ο Ν. Βούτσης ήταν κατηγορηματικός χθες ότι η κυβέρνηση «δεν θα επιτρέψει αναχώματα». Το μόνο που μπορεί να κάνει η κυβέρνηση είναι να μην ερεθίζει την εθνική ανασφάλεια. Μέχρι στιγμής δεν το έχει καταφέρει, κυρίως εξαιτίας των χειρισμών της, παρότι οι βουλευτές μένουν ώς τώρα σιωπηλοί και ουδεμία προκλητική δήλωση έχει καταγραφεί.

Την ανασφάλεια αυτή ο ΣΥΡΙΖΑ την αντιμετωπίζει με χαρωπή αισιοδοξία. (Θυμίζει τον Βρετανό αξιωματικό, στη Μάχη του Σομ, ο οποίος είπε στους άνδρες του, λίγο πριν βγουν από το χαράκωμα, ότι θα είναι ένας περίπατος και δεν θα χρειαστούν καν τα όπλα τους...) Απέναντι, δηλαδή, σε ένα φαινόμενο πολιτισμικό και στην αντίστοιχη νοοτροπία ο ΣΥΡΙΖΑ ορθώνει τον χαρούμενο βολονταρισμό του «κομσομόλου». Γιατί όχι; Απλώς, ξέρω το θλιβερό τέλος...

Μιλώ για τον ΣΥΡΙΖΑ, όχι στενά για την κυβέρνηση, διότι κρίνω από τις δηλώσεις του προέδρου της Βουλής. Από τον Ν. Βούτση μάθαμε χθες ότι σχεδιάζουν ή ελπίζουν (συχνά αυτά τα δύο συγχέονται μέσα στο μυαλό των Συριζαίων...) να φθάσει στη Βουλή η πρόταση ονομασίας στην οποία θα έχει συμφωνήσει η κυβέρνηση. «Θα έχει επίκεντρο τη Βουλή», όπως το είπε ακριβώς ο πρόεδρός της. Οπως καταλαβαίνω, δηλαδή, ελπίζει ο ΣΥΡΙΖΑ να φέρει στη Βουλή μια πρόταση του είδους που δεν μπορείς να αρνηθείς – με την έννοια που έδωσε στη φράση η ταινία «Ο νονός» του Κόπολα. Με τον τρόπο αυτό, ελπίζει ότι θα ασκήσει τη μέγιστη δυνατή πίεση στα κόμματα της αντιπολίτευσης, για να αναλάβουν μέρος της ευθύνης των κυβερνώντων. Το ελπίζω, ειλικρινά, να συμβεί· θα ανάψει το παιχνίδι...

All-star

Θυμάστε εκεί στο γύρισμα του αιώνα, στο απόγειο του θριάμβου της Δύσης, τους διεθνείς ροκ σταρ της εποχής (Μπόνο, Νταλάρα, Στινγκ κ.ά.) να ευαισθητοποιούνται με διάφορα ζητήματα και να οργανώνουν τεράστιες συναυλίες «all-star», με όλα τα ιερά τέρατα του ροκ επί σκηνής; Προσωπικώς, με αυτό συνέδεσα την είδηση ότι ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Ανθιμος απευθύνει πρόσκληση στους άλλους μητροπολίτες να μετάσχουν σε πάνδημο και αρχιερατική (all-star, δηλαδή) Θεία Λειτουργία, κύριο αίτημα της οποίας θα είναι, σύμφωνα με την ανακοίνωση του διοργανωτή, «να διατηρηθεί η μεγάλη δωρεά της ειρήνης στην πατρίδα μας και στην περιοχή μας και να αποδοθεί στην Ελλάδα μας η Δικαιοσύνη, σχετικά με το όνομα της ελληνικότατης Μακεδονίας μας». Και, απλώς, το θέτω υπ’ όψιν όσων επικριτών της υποστηρίζουν ότι η Εκκλησία δεν εκσυγχρονίζεται...

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ