Μόνο ως ωρολογιακή βόμβα, που απειλεί να τινάξει στον αέρα το Ασφαλιστικό σύστημα, μπορεί να χαρακτηριστεί ο «θανατηφόρος» συνδυασμός χαμηλής απασχόλησης και γήρανσης του πληθυσμού, όπως αποτυπώνεται στα νέα στοιχεία της Eurostat.Ένας από τους βασικούς δείκτες, που «μετράει» τις αντοχές και τη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού, είναι αυτός που καταγράφει το ποσοστό του πληθυσμού άνω των 65 ετών- κατά βάση συνταξιούχους δηλαδή- σε σχέση με τον ενεργό πληθυσμό (σε όρους εργατικού δυναμικού) ηλικίας 15- 64 ετών. Πού βρίσκεται αυτή η αναλογία σήμερα στην Ελλάδα; Στο 33,6%, κατατάσσοντας τη χώρα μας με μικρή διαφορά στη δεύτερη θέση πίσω από την Ιταλία.
Επί της ουσίας, σε 100 πολίτες 15- 64 ετών, αντιστοιχούν 33,6 ηλικιωμένοι και αντιλαμβάνεται ο καθένας τι σημαίνει αυτό για τη βιωσιμότητα του Ασφαλιστικού. Σημειωτέον ότι μπαίνοντας στην κρίση, η αναλογία βρισκόταν στο 28%, άρα μιλάμε για μια αλματώδη αύξηση, η οποία επισημαίνεται κι από την Eurostat.
Είναι άραγε η Ελλάδα η μοναδική χώρα που αντιμετωπίζει τέτοιο πρόβλημα; Όχι, καθώς η κατ’ ευφημισμό «Γηραιά» Ήπειρος είναι κυριολεκτικά γηραιά (αντιθέτως π.χ. η Τουρκία έχει αντίστοιχο ποσοστό μόλις 12,3%) εξ ου και η «βροχή» εκθέσεων από ευρωπαϊκούς και διεθνείς Οργανισμούς για την ανάγκη πρόσθετων παρεμβάσεων στα συνταξιοδοτικά συστήματα, με άμεση σύνδεση τους με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής και τη γήρανση, κάτι που οδηγεί στην παράταση του εργασιακού βίου μέσω της αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης. Ωστόσο η Ελλάδα έχει ένα ακόμα πρόβλημα, που την καθιστά ειδική περίπτωση.
Τα τελευταία στοιχεία της Eurostat (2017) δείχνουν ότι τα ποσοστά απασχόλησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκονται, πλέον, στο 72,2% κατά μέσο όρο, «κερδίζοντας» περίπου 3 ποσοστιαίες μονάδες από την περίοδο της κρίσης. Τι συμβαίνει στην Ελλάδα; Η απασχόληση έχει ανέβει 5 ποσοστιαίες μονάδες από το ναδίρ του 2013, αλλά βρίσκεται μόλις στο 57,8%, δηλαδή σχεδόν 11,5 μονάδες μακριά από την υπόλοιπη Ευρώπη και σχεδόν 10 μονάδες μακριά από τα ποσοστά του 2008, πριν ξεσπάσει η κρίση.
Το… κερασάκι στην τούρτα είναι οι εκτιμήσεις για τη πορεία των συνταξιοδοτικών δαπανών σε βάθος χρόνου. Το βασικό σενάριο, που επικαλείται η Eurostat, είναι ότι στην Ελλάδα η σχετική δαπάνη θα ανέρχεται στο 14,6% του ΑΕΠ το 2060, έναντι 12,9% στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι η χειρότερη περίπτωση; Όχι, καθώς Λουξεμβούργο, Σλοβενία θα ξεπερνούν το 18%, ενώ Κύπρος, Γαλλία, Μάλτα, Φινλανδία θα κινούνται πάνω από το 15%. Ωστόσο, τα χαμηλότερα ποσοστά ανεργίας και τα υψηλότερα ποσοστά απασχόλησης, αλλάζουν τις ισορροπίες της εξίσωσης, με αποτέλεσμα η σύσταση (;) του ΟΟΣΑ για αύξηση των γενικών ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης κατά 4 χρόνια να επικρέμαται ως Δαμόκλειος σπάθη…
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΠΟΥΣ
iefimerida.gr