Το ιστορικό νεοκλασικό κτίριο στην οδό Ρηγίλλης 18, το οποίο επί χρόνια στέγαζε τα γραφεία της Νέας Δημοκρατίας (και για λίγο το Ινστιτούτο Δημοκρατίας «Κωνσταντίνος Καραμανλής») και τώρα παρακμάζει εγκαταλελειμμένο, μεταμορφώνεται!Το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, στο οποίο ανήκει, ετοιμάζεται να το βγάλει σύντομα σε πλειστηριασμό, προκειμένου να γίνει ένα σύγχρονο και μοντέρνο boutique hotel στο κέντρο της Αθήνας.
Στο κτίριο αυτό γράφτηκε ένα μεγάλο μέρος της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας της Ελλάδας και… αν οι τοίχοι του μπορούσαν να μιλήσουν, θα περιέγραφαν συγκλονιστικές σκηνές, ιστορικές συναντήσεις, κρίσιμες συσκέψεις και άγνωστα περιστατικά που καθόρισαν όχι μόνο τις πολιτικές αλλά και τις εθνικές εξελίξεις.
Αναπαλαίωση και συντήρηση
Σύμφωνα με την απόφαση του Γεωπονικού Πανεπιστήμιου, ο εκμισθωτής που θα πλειοδοτήσει στον διαγωνισμό θα αναλάβει εκτός από την εκμετάλλευση του κτιρίου και την αναπαλαίωση και τη συντήρησή του. Τα έσοδα που θα προκύψουν από τη μίσθωση του νεοκλασικού θα διατεθούν για τη διατήρηση και εμπλουτισμό του Βοτανικού Κήπου Διομήδους.
Σημειώνεται ότι ο Βοτανικός Κήπος έλαβε την ονομασία του από την Ιουλία και τον Αλέξανδρο Διομήδη, οι οποίοι δώρισαν μέρος της περιουσίας τους στο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Το εμβληματικό κτίριο της Ρηγίλλης είναι προϊόν του σπουδαίου αρχιτέκτονα της εποχής Αναστασίου Μεταξά, για λογαριασμό του Αλέξανδρου Διομήδη. Η επίτιμη καθηγήτρια του Πολυτεχνείου και συγγραφέας πολλών βιβλίων που έχουν σχέση με ιστορικά κτίρια της Αθήνας, Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη, γράφει:
«Το σπίτι της οδού Ρηγίλλης δεν είναι από τα συνηθισμένα της περιοχής, έστω κι αν αυτή είναι η εντύπωση που δίνει το μορφολογικό ύφος του ύστερου νεοκλασικισμού στην πρόσοψη. Οι κατόψεις του ακολουθούν την τυπική διάταξη των hôtels privés της Γαλλίας και της Αγγλίας: μαρμάρινο κλιμακοστάσιο που οδηγεί στο κεντρικό χολ που μας “βγάζει” στο κεντρικό ξύλινο κλιμακοστάσιο που οδηγεί στον όροφο και σε τρεις μεγάλους χώρους υποδοχής, σαλόνια και τραπεζαρία. Ο πρώτος όροφος ακολουθεί και πάλι τις βασικές αρχές του γαλλικού hôtel privé. Αυτό όμως που ξαφνιάζει στην κατοικία Διομήδη είναι η πίσω, προς τον κήπο όψη, με το στοιχείο του πύργου στην αριστερή της πλευρά και την επίσης υπερυψωμένη δεξιά πλευρά, στοιχεία που συναντάμε στις εξοχικές επαύλεις της Κηφισιάς και του Νέου Φαλήρου».
Η Βασιλική Χωροφυλακή
Με τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το νεοκλασικό του Διομήδη γίνεται η έδρα της τότε Βασιλικής Χωροφυλακής, όπου παρέμεινε έτσι μέχρι την πτώση της χούντας.
Το 1975 το επέλεξε ο ιδρυτής της Νέας Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Καραμανλής, για να γίνει το «γαλάζιο» ορμητήριο, στους δαιδαλώδεις διαδρόμους του οποίου γράφτηκε ένα μεγάλο κομμάτι της σύγχρονης ελληνικής πολιτικής ιστορίας, και που έκλεισε οριστικά τις πόρτες του στις αρχές του 2011, μετά την απόφαση του Αντώνη Σαµαρά για μετακόμιση στο σύγχρονο και ευρύχωρο κτίριο της Συγγρού.
Στην κατοχή του κεντροδεξιού κόμματος πέρασε µε πρωτοβουλία του τότε γενικού διευθυντή Τιµολέοντος Λούη, σε µια εποχή που η Ν∆ δεν είχε ακόμη τη δομή ενός σύγχρονου κόμματος και οι ανάγκες της εξυπηρετούνταν από το κτίριο µε τα πολλά και μικρά δωμάτια.
Από τότε η ιστορία της ΝΔ είναι συνυφασμένη με αυτό το νεοκλασικό και την οδό που φέρει το όνομα της δολοφονημένης γυναίκας του Ηρώδη του Αττικού. Ο Αντώνης Σαμαράς, με τη δικαιολογία του ακριβού μισθώματος στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, θέλησε να αλλάξει την έδρα του ιστορικού κόμματος, 38 χρόνια μετά, μεταφέροντάς τη στη λεωφόρο Συγγρού.
Το 2011 μεταφέρεται το Ινστιτούτο Δημοκρατίας «Κωνσταντίνος Καραμανλής» στη Ρηγίλλης, αλλά δύο χρόνια μετά το εγκαταλείπει. Λεπτομέρεια: Ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης ήταν τότε πρόεδρος του Ινστιτούτου.
Η Αίθουσα Κήπου και οι πρόεδροι
Εκεί, στην Αίθουσα Κήπου, εξελέγη τον Δεκέμβριο του 1981 πρόεδρος του κόμματος ο Ευάγγελος Αβέρωφ. Στην ίδια αίθουσα, το 1984, εξελέγη αρχηγός ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης έναντι του Κωστή Στεφανόπουλου και, αργότερα, το 1993, ο Μιλτιάδης Έβερτ έναντι του Γιάννη Βαρβιτσιώτη, όπως και το 1996, µε αντίπαλό του αυτήν τη φορά τον Γιώργο Σουφλιά.
Ο αείμνηστος Έβερτ μάλιστα, λίγο μετά την εκλογή του, μετονόµασε την Αίθουσα Κήπου σε αίθουσα «Κωνσταντίνος Μητσοτάκης».
Για τους… µυηµένους, ωστόσο, ήταν πάντα το «κλουβί των… Βιετκόνγκ», καθώς ο τσίγκος που είχε από πάνω την έκανε να έχει πολλή ζέστη το καλοκαίρι και πολύ κρύο τον χειµώνα, θυµίζοντας τα… κοµάντο του Βιετνάµ, µε τις ατελείωτες ώρες των συνεδριάσεων να γίνονται αφόρητες από ένα σηµείο και µετά.
Στην κεντρική αίθουσα του κτιρίου της Ρηγίλλης, ακριβώς µπροστά από την κεντρική είσοδο, έγιναν µερικές από τις πιο ιστορικές συσκέψεις που έχουν λάβει χώρα µεταξύ των κορυφαίων του κόµµατος.
Μία από τις πιο χαρακτηριστικές ήταν εκείνη µετά την εισβολή των Αµερικανών στο Ιράκ το 2003, όπου γύρω από το µεγάλο στρογγυλό τραπέζι κάθισαν ο τότε πρόεδρος της Ν∆, Κώστας Καραμανλής, ο επίτιµος Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, ο Τζαννής Τζαννετάκης, ο Μιλτιάδης Έβερτ, ο Γιάννης Βαρβιτσιώτης και ο πρέσβης Πέτρος Μολυβιάτης.
Οι αναλύσεις έδιναν κι έπαιρναν και στο τέλος ο Κ. Καραµανλής έβγαλε την «ετυμηγορία» του, λέγοντας πως «σέβοµαι τις απόψεις όλων σας, αλλά συµφωνώ µε τον κύριο πρέσβη».
Το στρογγυλό τραπέζι το χρησιµοποιούσαν όχι µόνο για τις επίσηµες συναντήσεις, αλλά και για πάσης φύσεως ζυµώσεις όλες τις ώρες, µε τα κορυφαία στελέχη να συγκεντρώνονται εκεί µέχρι αργά αναλύοντας στρατηγικές.
Οι ημέρες των εκλογών
Ειδικά τις ηµέρες των εκλογών, στη Ρηγίλλης τα πάντα άλλαζαν. Το ξενύχτι χτυπούσε κόκκινο και τα παλιά παντζούρια έµεναν σηκωµένα µέχρι αργά τα ξηµερώµατα.
Συγκεκριμένα την περίοδο 2000-2004, όταν ετοιµαζόταν η επάνοδος της Ν∆ στην εξουσία, η Ρηγίλλης έζησε µεγάλες στιγµές.
Τότε ο Κώστας Καραµανλής έµενε µέχρι πολύ αργά στο γραφείο του στον πρώτο όροφο και ο µεγάλος χώρος, µε το που ανέβαινε ο επισκέπτης τη σκάλα, είχε πάντα κόσµο για ένα ραντεβού µε τον πρόεδρο.
Οι ώρες που περνούσε ο μετέπειτα πρωθυπουργός στα γραφεία της Ρηγίλλης ήταν ατελείωτες και όλοι θυµούνται πως το µόνο διάλειµµα ήταν µια βόλτα µε τα πόδια απέναντι στο Ωδείο και κάποιες φορές ένα φαγητό στην ταβέρνα του Καραβίτη, στο Παγκράτι. Στα ίδια σκαλιά καθιερώθηκε να γίνονται δηλώσεις και στις κάµερες.
Στον επάνω όροφο γράφτηκε µία ακόµα σελίδα στην ιστορία του κόµµατος, ενώ δύο ορόφους πιο πάνω βρισκόταν το γραφείο Τύπου, όπου κατοικοέδρευε ο εκπρόσωπος Άρης Σπηλιωτόπουλος, ο οποίος εν µέσω κρίσης παρέδωσε την «ηλεκτρική καρέκλα» στο µετέπειτα δεξί χέρι του πρωθυπουργού, Θόδωρο Ρουσόπουλο.
Μία από τις πιο χαρακτηριστικές στιγµές που έζησε η Ρηγίλλης ήταν το βράδυ της 7ης Μαρτίου 2004. Η Ν∆ είχε ανεβεί ξανά στην εξουσία, ύστερα από 11 χρόνια κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ.
Καραμανλής και Σαμαράς
Σε µια Ρηγίλλης που από τα τσιγάρα και τους καφέδες θύµιζε βοµβαρδισµένο τοπίο, ο Κώστας Καραµανλής ετοιµαζόταν να βγει στο µπαλκόνι του πρώτου ορόφου να χαιρετίσει τον κόσµο, που περίµενε αυτήν τη στιγµή από το 2000, όταν η Ν∆ είχε χάσει στο νήµα.
Η ιστορική φωτογραφία του Κώστα Καραµαλή µε τη Νατάσα να βγαίνει στο µπαλκόνι για να χαιρετήσει τον κόσµο, που φώναζε από κάτω «να τος, να τος ο πρωθυπουργός», είναι µέχρι και σήµερα από τις πιο χαρακτηριστικές που αποτυπώνουν τα περασµένα µεγαλεία της Ρηγίλλης.
Παρόµοιες στιγµές «έζησε» το κτίριο και το βράδυ της εκλογής του Αντώνη Σαµαρά, που µετά την ανοιχτή διαδικασία έγινε ο ένατος πρόεδρος στο τιµόνι του φιλελεύθερου κόµµατος.
Ο πληγωµένος τότε κόσµος της Ν∆, µετά τη βαριά ήττα από το ΠΑΣΟΚ, παρά το κρύο, συγκεντρώθηκε στο ιστορικό νεοκλασικό την 29η Νοεµβρίου για να καλωσορίσει τον νέο ηγέτη της Κεντροδεξιάς.
Το ευτράπελο που σηµειώθηκε εκείνη την ηµέρα ήταν πως το γραφείο του προέδρου ήταν κλειδωµένο και τελικά ο νέος πρόεδρος κάθισε σε εκείνο του γραµµατέα της ΚΕ, Λευτέρη Ζαγορίτη, δεξιά από τη σκάλα. Εκεί έγινε και η ιστορική δήλωση του Αντώνη Σαµαρά για το «σφουγγάρι». Μία ηµέρα µετά έγινε η επίσηµη παράδοση της Ρηγίλλης από τον Κώστα Καραµανλή στον νέο αρχηγό του κόµµατος.
Παροιµιώδης έχει µείνει η φράση στους Νεοδηµοκράτες για τα σκαλιά της Ρηγίλλης. Τα 27 σκαλοπάτια δηµιουργούσαν πάντα και το ανάλογο… δέος, αφού στο τέλος τους και ακριβώς αριστερά ήταν η είσοδος για να µπεις στο γραφείο του προέδρου.
Η φράση «µέχρι πού φτάνεις στα σκαλιά» αποτύπωνε τη δύναµη που είχαν τα «γαλάζια» στελέχη και πόσο κοντά βρίσκονταν στον πρόεδρο.
του Δημήτρη Σταυρόπουλου
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο