Οι εκδηλώσεις περιλαμβάνουν σημαντικές συναυλίες, με τη συμμετοχή σπουδαίων Ελλήνων καλλιτεχνών, καθώς και βραδιές ποίησηςΜε τους στίχους του ποιητή Γιάννη Ρίτσου -«η τέχνη μας στήνει όρθιους, πάνω στα ίδια μας τα ερείπια και μας κάνει να ξεχνάμε τις πληγές»- σαν προμετωπίδα, οι οργανωτές των φετινών εκδηλώσεων «Πρέσπες 2018» στέκονται με σεβασμό απέναντι στα 70 χρόνια από τη λήξη του εμφυλίου πολέμου στην Ελλάδα, αλλά και απέναντι στα δεκάδες θύματα από τις πρόσφατες πυρκαγιές στην Αττική.
Οι οργανωτές των φετινών «Πρέσπειων» άλλαξαν το αρχικό τους σχεδιασμό και με τις εκδηλώσεις τους, εκτός από το αφιέρωμα στον Εμφύλιο, επιθυμούν με τον δικό τους τρόπο να μετέχουν στο πάνδημο πένθος για τα δεκάδες θύματα στην Αττική.
Οι προσκλήσεις και τα έντυπα είναι όλα διακοσμημένα με τα χαρακτικά του Τάσου κι είναι ασπρόμαυρα. Τα τοπικά συγκροτήματα της περιοχής με τις πανέμορφες παραδοσιακές στολές θα φέρουν ένα ελάχιστο αλλά διακριτό σημάδι πένθους. Τα χιλιάδες κεριά που θα ανάψουν το βράδυ της Παρασκευής στη μοναδική μουσική βραδιά με τον Γιώργο Νταλάρα στο νησάκι του Αγίου Αχιλλείου θα είναι προς τιμήν -και στη μνήμη- όλων των νεκρών του εμφύλιου, αλλά και όσων έχασαν τη ζωή τους στις πυρκαγιές στην Αττική. «Ένα από αυτά θα φέγγει προς τιμήν και μνήμη του Μάνου Ελευθερίου, που κατά τραγική σύμπτωση έφυγε εκείνες τις μέρες από τη ζωή» σημειώνει ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Οργανισμού των Πρεσπών 2018, Γιώργος Λιάνης. Την αναγγελία για την τήρηση του ενός λεπτού σιγή θα την δώσουν οι Βαλκάνηδες με τα χάλκινα της Φλώρινας, που θα παίξουν ένα μοιρολόι.
Μιλώντας στο ΑΠΕ- ΜΠΕ, ο κ.Λιάνης επισημαίνει ότι οι εκδηλώσεις στις Πρέσπες, όπως ίσχυε στο παρελθόν, έτσι θα γίνει και φέτος: θα εκπέμψουν συμβολισμούς που στο βάθος είναι πολιτικοί αλλά πάντα μέσα από την τέχνη. Υπογράμμισε ότι οι Πρέσπες είναι αυτή τη στιγμή ο τέλειος τρόπος, είναι ο κατάλληλος τόπος, όπου ο πολυπόθητη εθνική συμφιλίωση μπορεί να είναι μια πράξη με παρόντες από όλες τις πλευρές με την επίδραση της μουσικής και της τέχνης. Εξηγεί ότι δεν είναι στις προθέσεις των οργανωτών να γίνει κάποια εκδήλωση νοσταλγίας η μνήμης για τον εμφύλιο, άλλωστε τι μπορεί να νοσταλγήσει κάποιος από έναν εμφύλιο και ένα εθνικό διχασμό, αλλά «επιθυμούμε 70 χρόνια μετά να προσεγγίσουμε το θέμα σαν μια γιορτή ενότητας».
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων
Στις 23 Αυγούστου στο υπέροχο κεφαλοχώρι, τη Μελίτη Φλώρινας, η λαϊκή ορχήστρα "Μίκης Θεοδωράκης" θα χαρίσει στους παρευρισκόμενους μια όμορφη βραδιά με τραγούδια του μεγάλου συνθέτη, που θα ερμηνεύσουν ο Μανώλης Λιδάκης και η Σοφία Παπάζογλου.
Την Παρασκευή 24 Αυγούστου, στο νησάκι του Αγίου Αχιλλείου, ο Γιώργος Νταλάρας θα τραγουδήσει τη «Ρωμιοσύνη» και τα «18 λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας» αλλά θα ερμηνεύσει και τραγούδια του Μάνου Ελευθερίου. Παράλληλα ο ηθοποιός Γιώργος Κιμούλης θα απαγγείλει ποιήματα του. Θα υπάρξουν συμβολικές τιμητικές βραβεύσεις όπως στην Ναταλία Δραγούμη, δισέγγονη του Ίωνος Δραγούμη, που ήταν πρώτος πρόξενος της Ελλάδας στο Μοναστήρι. Η ηθοποιός θα απαγγείλει ποιήματα του Ρίτσου και θα διαβάσει κείμενα του Ίωνος Δραγούμη. Επίσης, στην κόρη του αξιωματικού Σπύρου Μουστακλή, ο οποίος βασανίστηκε σκληρά στα κρατητήρια του ΕΤΑ ΕΣΑ και στον γιο και τη χήρα του μάρτυρα της ειρήνης, Γρηγόρη Λαμπράκη.
Το Σάββατο 25 Αυγούστου, στο Νέο Πάρκο Φλώρινας, θα υπάρξει μεγάλο αφιέρωμα στον χορωδιακό και λυρικό Μίκη Θεοδωράκη. Πρόκειται για το ίδιο μουσικό περιεχόμενο που παρουσιάστηκε προς τιμήν του στο Καλλιμάρμαρο, ενώ αδιευκρίνιστο παραμένει το αν θα παραβρεθεί και ο ίδιος ο συνθέτης. Τέσσερα λαμπρά αστέρια τη Λυρικής Σκηνής θα ερμηνεύσουν τραγούδια του, όπως ο τενόρος Αντώνης Κορωναίος, η μέντζο σοπράνο Ελένη Δάβου, ο βαρύτονος Παντελής Κοντός και η σοπράνο Ελένη Βουδουράκη.
Την Κυριακή 26 Αυγούστου το βράδυ και πάλι στο Νέο Πάρκο Φλώρινας οι εκδηλώσεις Πρέσπες 2018 θα κλείσουν με μια μεγάλη συναυλία με τον Σταύρο Ξαρχάκο και την Άλκηστη Πρωτοψάλτη.
Ημερίδα για τον εμφύλιο
Ο Γιώργος Λιάνης μετά από πολλά χρόνια επαναφέρει τον θεσμό των επιστημονικών ημερίδων, με αφορμή την προσέγγιση γύρω από τα συνταρακτικά γεγονότα του εμφυλίου που τραυμάτισαν και δίχασαν την χώρα. «Απεκδυόμενοι από κάθε ιδεολογικό χιτώνα, έχουμε καλέσει ομιλητές που καλύπτουν ένα ευρύ τόξο, τόσο στην κοινωνία, όσο στη ζωή και στην ιστορία και την πολιτική από την δεξιά έως την αριστερά» σημείωσε ο Γιώργος Λιάνης. Την Κυριακή 26 Αυγούστου το πρωί στη Φλώρινα στην εκδήλωση για τον εμφύλιο θα μιλήσουν ο Σάββας Καλεντερίδης, αξιωματικός Ε. Α - συγγραφέας, ο Νικόλαος Μέρτζος, δημοσιογράφος - συγγραφέας, ο Ηλίας Νικολακόπουλος καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών - αναλυτής και ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, κοινωνιολόγος - πανεπιστημιακός. Θα παρέμβουν ο Ανδρέας Ανδρέου, καθηγητής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και ο συγγραφέας Γιώργος Σκαμπαρδώνης.
Αναφερόμενος στη Συμφωνία των Πρεσπών, ο κ.Λιάνης σχολίασε πως διόλου τυχαίο είναι ότι η συμφωνία των δύο χωρών, Ελλάδας - πΓΔΜ, έγινε στον συγκεκριμένο χώρο και υπενθύμισε ότι στην περιοχή του Αγ. Αχιλλείου και στον Αγ. Γερμανό έχουν προηγηθεί στο παρελθόν συναντήσεις πρωθυπουργών, υπουργών Εξωτερικών, αλλά και συναντήσεις αξιωματούχων των δυο χωρών.