Σάκης ΜουμτζήςΤι θα λέγατε αν δίπλα σε κάθε στίχο τού Ομήρου, που παραβιάζει τα όρια του «πολιτικά ορθού», βάζαμε και ένα σχόλιο που θα τοποθετούσε το περιεχόμενο τού στίχου στο ιστορικό του πλαίσιο, «αποκαθιστώντας την τάξη»;
Τι θα λέγατε αν σε κάθε τραγούδι που οι στίχοι του παραβιάζουν την πολιτική κορεκτίλα βρίσκαμε έναν τρόπο να την αποκαταστήσουμε; Επειδή αυτό είναι τεχνικά δύσκολο μάλλον θα εξαφανίζαμε από τον χάρτη της δισκογραφίας όλα αυτά τα τραγούδια που προκαλούν τους πολιτικορθάκηδες.
Θα είχαμε μια λίστα απαγορευμένων τραγουδιών. Tον τεράστιο Ζαμπέτα θα τον ακούγαμε κρυφά. Παράνομα.
Το ίδιο και με τα βιβλία. Index librorum prohibitorum.
Αυτές δεν είναι υπερβολές. Είναι αυτό που έρχεται, αν αυτοί που έχουν φωνή δεν την υψώσουν. Αν αφήσουμε στα περίπολα του πολιτικά ορθού να επιβάλουν απαγορεύσεις και να μοιράζουν μηνύσεις.
Ο ευρωπαϊκός πολιτισμός θεμελιώθηκε πάνω στην αρχή της ελευθερίας του δημιουργού. Θεμελιώθηκε πάνω στην προάσπιση των ατομικών δικαιωμάτων που όριζαν με σαφήνεια όχι τα όρια της ελευθερίας, αλλά τα όρια του περιορισμού της. Στις δημοκρατίες ό,τι δεν απαγορεύεται, επιτρέπεται.
Γι΄αυτό και οι δύο ολοκληρωτισμοί -ο ναζισμός και ο κομμουνισμός- θέσπιζαν αυτό που επέτρεπαν. Τα υπόλοιπα στην πυρά και οι δημιουργοί τους -στην καλύτερη περίπτωση- σε κάποιο στρατόπεδο συγκέντρωσης.
Σήμερα τα πράγματα δεν έχουν αυτήν την τραγική μορφή. Η διαφαινόμενη δικτατορία τού πολιτικά ορθού δεν εξοντώνει βιολογικά, αλλά καταστρέφει ηθικά και παροπλίζει πνευματικά.
Ευνουχίζει την σκέψη, ή αποπειράται να την ευνουχίσει. Συγχρόνως επιχειρεί, μέσω του προτεινόμενου σχολιασμού, να απομαγεύσει ένα έργο τέχνης. Να το φέρει στα μέτρα την πεζής πραγματικότητας, όπως την ορίζουν οι σύγχρονοι λογοκριτές.
Τι επεξηγηματικό σχόλιο θα βάζαμε π.χ. στον «Δωδεκάλογο του γύφτου» του Κωστή Παλαμά;
«Περδικόστηθη τσιγγάνα/ ω μαγεύτρα που μιλείς…»
Όλοι οι δημιουργοί κινούνται μέσα στο δεδομένο ιστορικό πλαίσιο. Αυτό είναι τόσο αυτονόητο που δεν χρειάζεται καμιά επεξήγηση. Κανένα σχολιασμό.
Οποιαδήποτε επεξήγηση ή οποιοσδήποτε σχολιασμός είναι καθοδήγηση. Είναι επιβολή από τα πάνω κανόνων αισθητικής, κανόνων συμπεριφοράς, κανόνων έκφρασης. Μάλιστα όσο πιο αδιαφανές και απροσδιόριστο είναι το ιερατείο που τους επιβάλλει, τόσο πιο ζοφερή είναι η κατάσταση που τείνει να διαμορφωθεί, καθώς κάθε κανόνας φέρει, ipso facto, την τιμωρία αυτών που τον παραβαίνουν.
Εν ονόματι ενός θολού προοδευτισμού διαμορφώνονται εξουσιαστικές δομές που περιορίζουν όχι μόνον την έκφραση, αλλά συνακόλουθα και τα εκφραστικά εργαλεία του δημιουργού.
Σήμερα στις ΗΠΑ γεννιέται ένας αντεστραμμένος μακαρθισμός. Αν πριν από εβδομήντα χρόνια κυνηγούσαν κομμουνιστικά φαντάσματα, σήμερα οι left liberals κυνηγούν, με την τεράστια εξουσία που διαθέτουν στα ΜΜΕ, όσους δεν υποτάσσονται στις νόρμες τους.
Η Ευρώπη φαίνεται πως αντέχει. Φαίνεται πως αυτή η παράνοια βρίσκει αντιστάσεις στον Διαφωτισμό, στον Ορθό Λόγο και στην Κριτική Σκέψη. Ίσως επειδή γνώρισε και το κάψιμο των βιβλίων, αλλά και την βαρβαρότητα τής υποταγής τού πνεύματος στο Κόμμα, δεν έχει υιοθετήσει τις ιεροεξεταστικές πρακτικές που έρχονται από τις ΗΠΑ.
Στην Ελλάδα, η γνωστή παρεούλα τού διαδικτύου έδρασε με επιτυχία όταν, θορυβώντας, εξανάγκασε την Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας να ανακαλέσει ένα τηλεοπτικό σποτ, ενώ οι λεγόμενοι left liberals αποκάλεσαν τον Καποδίστρια «δικτάτορα».
Συμπερασματικά, αν δεν αντιδράσουμε έγκαιρα στον ολοκληρωτισμό τού πολιτικά ορθού, θα ζήσουμε κωμικοτραγικές σκηνές στο εγγύς μέλλον.