Ο πρωθυπουργός απέστειλε μήνυμα στον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι με αφορμή την αυριανή Ημέρα Ανεξαρτησίας της Ουκρανίας - Η Ελλάδα θα συνεχίσει να στέκεται στο πλευρό της Ουκρανίας, διαμηνύει ο κ. Μητσοτάκης
Μήνυμα στον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, με αφορμή την αυριανή Ημέρα Ανξερτησίας της Ουκρανίας απέστειλε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
Στο μήνυμά του ο κ. Μητσοτάκης αναφέρεται στην κατάληψη της Κριμαίας από την Ρωσία πριν από έξι χρόνια και την παραλληλίζει με την τουρκική εισβολή στην Κύπρο πριν από 48 χρόνια. « Η πληγή αυτή είναι ακόμη ανοιχτή» λέει χαρακτηριστικά.
Ο πρωθυπουργός επαναλαμβάνει ότι η Ελλάδα «στάθηκε ανεπιφύλακτα στο πλευρό της Ουκρανίας από την αρχή, συνεπής με τη μακρά ιστορία της να αντιστέκεται στον αυταρχισμό και σε όσους καταχρώνται την εξουσία τους προκειμένου να επιβάλουν τη θέλησή τους στον γείτονά τους. Θα συνεχίσουμε να στεκόμαστε στο πλευρό της Ουκρανίας».
Όλο το μήνυμα του πρωθυπουργού
«Αγαπητέ Πρόεδρε Zelenskyy,
Αγαπητοί,
Με χαροποιεί ιδιαίτερα που βρίσκομαι σήμερα μαζί σας, έστω ψηφιακά, την παραμονή της Ημέρας Ανεξαρτησίας της Ουκρανίας. Πέρασαν οκτώ χρόνια από τη στιγμή που η Ρωσία κατέλαβε και προσήρτησε παράνομα την Κριμαία και την πόλη της Σεβαστούπολης. Αύριο συμπληρώνονται έξι μήνες από την απρόκλητη εισβολή της Ρωσίας και τον επιθετικό πόλεμο ενάντια στην Ουκρανία. Αυτές δεν ήταν εκφράσεις αυτοδιάθεσης. Ήταν κλασικές παραβιάσεις βασικών κανόνων και αρχών του Διεθνούς Δικαίου.
Το απαραβίαστο των συνόρων αποτελεί το θεμέλιο πάνω στο οποίο χτίστηκε η Ευρώπη μετά την Τελική Πράξη του Ελσίνκι. Η κατάληψη της Κριμαίας το 2014 ήταν το πρώτο βήμα και η 24η Φεβρουαρίου ήταν το επόμενο: ένα αναθεωρητικό σχέδιο για την επαναχάραξη των συνόρων της Ευρώπης. Είχαμε, παλαιότερα, μία παρόμοια εμπειρία με την τουρκική εισβολή και κατοχή μεγάλου τμήματος της Κύπρου, το 1974. Η πληγή αυτή είναι ακόμη ανοιχτή, ύστερα από σχεδόν 50 χρόνια. Γνωρίζουμε τον πόνο και το κόστος που επιφέρει αυτό σε μία χώρα.
Έχουμε δει όλοι μας τις συνέπειες της κατοχής και της προσάρτησης της Κριμαίας: παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κυρίως σε βάρος των Ουκρανών και των Τατάρων της Κριμαίας, καταστροφή υποδομών ζωτικής σημασίας, μεγάλη επιδείνωση της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας στη Μαύρη Θάλασσα και την Αζοφική Θάλασσα. Η Κριμαία, ιστορικά εστία πολλών λαών και πολιτισμών, συμπεριλαμβανομένου και του δικού μας, απορροφάται πλέον από τον ρωσικό επεκτατισμό. Και από τον Φεβρουάριο, η Ρωσία έχει επίσης χρησιμοποιήσει την Κριμαία για τις στρατιωτικές της επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια της μεγάλης επίθεσης εναντίον της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας.
Ποια είναι τα διδάγματα που πρέπει να αντλήσουμε από το 2014; Πρώτο και κύριο, ότι ο αναθεωρητισμός και η έλλειψη σεβασμού για τις βασικές αρχές του Διεθνούς Δικαίου πρέπει να σταματιούνται από την αρχή. Εάν δεν γίνεται αυτό, οι επιτιθέμενοι ενθαρρύνονται να προωθήσουν την ατζέντα τους. Στο τέλος της ημέρας, δίπλα στους ηρωικούς Ουκρανούς πολίτες των οποίων οι ζωές καταστράφηκαν από τον πόλεμο, και οι κοινωνίες μας αντιμετωπίζουν σοβαρές συνέπειες εξαιτίας της ρωσικής εισβολής.
Η Ελλάδα στάθηκε ανεπιφύλακτα στο πλευρό της Ουκρανίας από την αρχή, συνεπής με τη μακρά ιστορία της να αντιστέκεται στον αυταρχισμό και σε όσους καταχρώνται την εξουσία τους προκειμένου να επιβάλουν τη θέλησή τους στον γείτονά τους. Θα συνεχίσουμε να στεκόμαστε στο πλευρό της Ουκρανίας.
Είναι θέμα αρχής για την Ελλάδα να μη δεχτεί την αλλαγή συνόρων που η Ρωσία προσπαθεί να επιβάλει στην Ουκρανία. Η Ελλάδα θα είναι εκεί, όταν τερματιστεί αυτός ο πόλεμος, για να υποστηρίξει την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας και να βοηθήσει το Κίεβο στην ευρωπαϊκή πορεία του.
Κύριε Πρόεδρε, εσείς και ο λαός σας αποτελείτε έμπνευση για όλους μας. Σας ευχαριστούμε που υπερασπίζεστε αυτές τις αξίες που είναι τόσο σημαντικές για τους πολίτες και τις χώρες μας. Τα θερμά μου συγχαρητήρια για τον αυριανό εορτασμό της Ημέρας Ανεξαρτησίας της Ουκρανίας».
Έξι μήνες από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία: Χιλιάδες νεκροί, εκατομμύρια πρόσφυγες, παγκόσμια κρίση
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου έχει αφήσει πίσω της δεκάδες χιλιάδες νεκρούς, εκατομμύρια εκτοπισμένους ενώ έχει σπείρει οικονομική αναταραχή σε ολόκληρο τον κόσμο.
Ακολουθούν οι βασικές επιπτώσεις του πολέμου που σήμερα εισέρχεται στον έβδομο μήνα του.
Νεκροί
Από τις 24 Φεβρουαρίου, συνολικά 5.587 άμαχοι έχει καταγραφεί ότι έχουν σκοτωθεί και 7.890 ότι έχουν τραυματιστεί, αν και οι πραγματικές απώλειες είναι πολύ μεγαλύτερες, ανακοίνωσε η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OHCHR) στις 22 Αυγούστου.
Οι περισσότεροι από αυτούς που σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν ήταν θύματα εκρηκτικών όπλων, όπως τα βλήματα πυροβολικού, οι πύραυλοι και οι βόμβες αεροπορικών επιδρομών, σύμφωνα με την OHCHR.
Ο αρχηγός των γενικού επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας, ο στρατηγός Βαλέρι Ζαλούζνι, ανακοίνωσε χθες, Δευτέρα, ότι σχεδόν 9.000 μέλη των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων έχουν σκοτωθεί στον πόλεμο, στον πρώτο απολογισμό που δίδεται στη δημοσιότητα από τα ανώτατα κλιμάκια των ουκρανικών δυνάμεων μετά την ρωσική εισβολή. Αυτός δεν διευκρίνισε περαιτέρω.
Η Ρωσία δεν έχει ανακοινώσει πόσοι δικοί της στρατιώτες έχουν σκοτωθεί.
Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών υπολογίζουν ότι περίπου 15.000 Ρώσοι στρατιώτες έχουν σκοτωθεί μέχρι τώρα στην Ουκρανία και ότι ο τριπλάσιος αριθμός έχει τραυματιστεί. Τόσοι είχαν σκοτωθεί στις τάξεις του σοβιετικού στρατού κατά τη διάρκεια της κατοχής του Αφγανιστάν από τη Μόσχα το 1979-1989.
Η σύγκρουση στην ανατολική Ουκρανία ξέσπασε το 2014 μετά την ανατροπή του φιλορώσου προέδρου της χώρας με την εξέγερση της πλατείας Μαϊντάν του Κιέβου και την προσάρτηση της χερσονήσου της Κριμαίας από τη Ρωσία, με υποστηριζόμενες από τη Μόσχα δυνάμεις να πολεμούν τις ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας.
Σε περίπου 14.000 ανέρχονται αυτοί που σκοτώθηκαν εκεί από το 2014 ως το τέλος του 2021, σύμφωνα με την OHCHR. Από αυτούς οι 3.106 ήταν άμαχοι.
Δυστυχία
Από τις 24 Φεβρουαρίου, ένα τρίτο των πολιτών της Ουκρανίας, ο πληθυσμός της οποίας ανέρχεται σε περισσότερα από 41 εκατομμύρια, έχει αναγκαστεί να εγκαταλείψει την εστία του, στην μεγαλύτερη κρίση εκτοπισμού ανθρώπων παγκοσμίως την τρέχουσα περίοδο, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR).
Σήμερα έχουν καταγραφεί στην Ευρώπη περισσότεροι από 6,6 εκατομμύρια πρόσφυγες από την Ουκρανία. Οι περισσότεροι στην Πολωνία, τη Ρωσία και την Γερμανία, σύμφωνα με τα στοιχεία της UNHCR.
Ουκρανία
Πέραν των ανθρώπινων απωλειών, η Ουκρανία έχει χάσει τον έλεγχο περίπου του 22% του εδάφους της από τη Ρωσία μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014, σύμφωνα με υπολογισμούς του Reuters.
Έχει χάσει τμήμα της ακτογραμμής της, η οικονομία της έχει σακατευτεί και μερικές πόλεις έχουν ερημώσει εξαιτίας των ρωσικών βομβαρδισμών. Η οικονομία της Ουκρανίας θα συρρικνωθεί κατά 45% το 2022, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ).
Το πραγματικό κόστος για την Ουκρανία σε δολάρια παραμένει ασαφές. Ο Ουκρανός πρωθυπουργός Ντενίς Σμιχάλ δήλωσε τον Ιούλιο ότι το συνολικό κόστος της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας μετά τον πόλεμο θα ανέρχεται σε περίπου 750 δισεκατομμύρια δολάρια και είναι αβέβαιο ποιος θα το πληρώσει. Μπορεί να είναι και πολύ υψηλότερο.
Αδιευκρίνιστο είναι επίσης πόσο πολλά έχει δαπανήσει η Ουκρανία στον πόλεμο.
Ρωσία
Ο πόλεμος είναι δαπανηρός και για τη Ρωσία --αν και δεν αποκαλύπτει το κόστος, το οποίο είναι κρατικό απόρρητο.
Πέραν των στρατιωτικών δαπανών, η Δύση προσπαθεί να τιμωρήσει τη Μόσχα, επιβάλλοντας αυστηρές κυρώσεις, κάτι το οποίο είναι το μεγαλύτερο σοκ για την ρωσική οικονομία από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991.
Η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας προβλέπει τώρα ότι η ύψους 1,8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων οικονομία της θα συρρικνωθεί κατά 4%-6% το 2022, λιγότερο από το 8%-10% που προέβλεπε τον Απρίλιο.
Ωστόσο ο αντίκτυπος στην οικονομία της Ρωσίας παραμένει μεγάλος - και ακόμη όχι πλήρως σαφής. Αυτή έχει αποκλειστεί από τις δυτικές χρηματοπιστωτικές αγορές, οι περισσότεροι από τους ολιγάρχες της έχουν υποστεί κυρώσεις και αντιμετωπίζει προβλήματα εφοδιασμού κάποιων προϊόντων, όπως είναι τα μικροτσίπ.
Τον περασμένο μήνα η Ρωσία αθέτησε την πληρωμή ξένων ομολόγων για πρώτη φορά μετά τους καταστροφικούς μήνες που ακολούθησαν της Οκτωβριανής Επανάστασης το 1917.
Τιμές
Η εισβολή και οι δυτικές κυρώσεις στη Ρωσία οδήγησαν σε απότομες αυξήσεις στις τιμές των λιπασμάτων, του σιταριού, των μετάλλων και της ενέργειας, τροφοδοτώντας τόσο μια επερχόμενη επισιτιστική κρίση όσο και ένα πληθωριστικό κύμα στην παγκόσμια οικονομία.
Η Ρωσία είναι η δεύτερη παγκοσμίως χώρα εξαγωγής πετρελαίου μετά την Σαουδική Αραβία και η πρώτη χώρα εξαγωγής φυσικού αερίου, σιταριού, αζωτούχων λιπασμάτων και παλλαδίου. Λίγο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι διεθνείς τιμές πετρελαίου αυξήθηκαν στα υψηλότερα επίπεδά τους μετά τα ρεκόρ του 2008.
Οι προσπάθειες μείωσης της εξάρτησης από το ρωσικό πετρέλαιο, το αέριο και τα πετρελαϊκά προϊόντα - ή ακόμη για την επιβολή ανώτατου ορίου στις τιμές τους - επιδείνωσαν την ήδη πιο σοβαρή ενεργειακή κρίση μετά το αραβικό εμπάργκο πετρελαίου τα χρόνια του 1970.
Αφού η Ρωσία περιέκοψε τις ροές φυσικού αερίου μέσω του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 1 στη Γερμανία, οι τιμές χονδρικής του φυσικού αερίου εκτινάχθηκαν στην Ευρώπη.
Μια πλήρης διακοπή θα βύθιζε την ευρωζώνη σε ύφεση, με απότομη συρρίκνωση τόσο στη Γερμανία όσο και στην Ιταλία, σύμφωνα με την Goldman Sachs.
Ανάπτυξη
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προβλέπει τώρα ανάπτυξη 3,2% της παγκόσμιας οικονομίας φέτος, χαμηλότερη από το 6,1% πέρυσι και σημαντικά πιο κάτω από την πρόβλεψή της τον Απρίλιο για 3,6%, την πρόβλεψή της τον Ιανουάριο για 4,4% και τον Οκτώβριο για 4,9%.
Βάσει ενός "αληθοφανούς" εναλλακτικού σεναρίου, που περιλαμβάνει πλήρη διακοπή των ρωσικών προμηθειών αερίου στην Ευρώπη ως το τέλος του έτους και περαιτέρω μείωση 30% των ρωσικών εξαγωγών πετρελαίου, το ΔΝΤ σημειώνει ότι η παγκόσμια ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί σε 2,6% το 2022 και 2% το 2023, με σχεδόν μηδενική ανάπτυξη στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ το ερχόμενο έτος.
Δυτικά Όπλα
Οι ΗΠΑ έχουν παράσχει περίπου 9,1 δισεκατομμύρια δολάρια σε βοήθεια ασφαλείας στην Ουκρανία από τις 24 Φεβρουαρίου, στην οποία περιλαμβάνονται αντιαεροπορικά συστήματα Stinger, αντιαρματικά συστήματα Javelin, Howitzers 155 χιλιοστών και προστατευτικός εξοπλισμός για βιολογικά, ραδιολογικά και πυρηνικά όπλα.
Ο επόμενος μεγαλύτερος δωρητής στην Ουκρανία είναι η Βρετανία, η οποία έχει παράσχει 2,3 δισεκατομμύρια στερλίνες σε στρατιωτική υποστήριξη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφώνησε στην χορήγηση 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ σε στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία.