Οι εξελίξεις ως προς τη διαχείριση της τραγωδίας στα Τέμπη θα τεθούν επί τάπητος και στο υπουργικό συμβούλιο που θα συνεδρίαση την Πέμπτη με αυτό ως μοναδικό θέμα. Αναπόδραστα, σε αυτό θα ανοίξει και μια κουβέντα μεταξύ των υπουργών για τις επόμενες ενέργειες της κυβέρνησης, ενώ δεν θα γίνει συζήτηση για τον κατώτατο μισθό. Ως προς τον καθορισμό του, εκκρεμεί η απόφαση αν θα γίνει ένα υπουργικό της επόμενες μέρες ή αν η απόφαση του κ. Χατζηδάκη θα υπογραφεί δια περιφοράς από τους άλλους υπουργούς για να τεθεί σε ισχύ από 1η Απριλίου, με κυβερνητικά στελέχη να εκτιμούν ότι η διαδικασία θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί σε ένα εύλογο διάστημα πριν το τέλος του μήνα, ιδανικά ως και τις 15 Μαρτίου, ώστε να έχουν χρόνο τα λογιστήρια να κάνουν τις αναγκαίες προσαρμογές.
Από εκεί και πέρα, στο Μέγαρο Μαξίμου περιμένουν τα πρώτα στοιχεία από τις δημοσκοπήσεις που ξεκίνησαν να τρέχουν αυτές τις μέρες. Τα πρώτα, κυλιόμενα στοιχεία δείχνουν μια υποχώρηση της ΝΔ, η οποία είναι αξιοσημείωτη μετά την τραγωδία, αλλά διαρκώς μεταβαλλόμενη μέρα με την ημέρα, ενώ άλλες βασικές ενδείξεις είναι η ενίσχυση της δεξαμενής των αναποφάσιστων (κυρίως από ψηφοφόρους της ΝΔ), αλλά και σχηματισμών στα άκρα του πολιτικού συστήματος. Κανείς, βεβαίως, δεν σπεύδει να βγάλει συμπεράσματα από τα πρώτα δείγματα, τα οποία μπορεί να αλλάξουν το επόμενο διάστημα, ανάλογα και με την εξέλιξη της δημόσιας συζήτησης. Ο κ. Μητσοτάκης, πάντως, τηρεί στάση αναμονής ως προς τις εκλογές, αν και όλοι οι παροικούντες το Μέγαρο Μαξίμου σχεδόν προεξοφλούν τη μετάθεση της διεξαγωγής τους για τον Μάιο.
Είναι εμφανές πως στο Μέγαρο Μαξίμου θέλουν πρώτα να ολοκληρωθεί η έρευνα και να δοθούν απαντήσεις για τα αίτια της τραγωδίας, με αποτέλεσμα το σενάριο για εκλογές στις 9 Απριλίου να απομακρύνεται. Όλο το βάρος πέφτει στην προσπάθεια να παρουσιαστεί ένα αξιόπιστο σχέδιο για την επόμενη ημέρα, καθώς υπάρχει βουβή οργή στην κοινή γνώμη για τον άδικο χαμό τόσων ανθρώπων (που στη μεγάλη τους πλειοψηφία ήταν νέοι).
Στο κυβερνών κόμμα περιμένουν να δουν σε ποιο βαθμό οι ψηφοφόροι - κυρίως οι αναποφάσιστοι - θα θελήσουν να στείλουν… μηνύματα είτε επιλέγοντας τη λεγόμενη αντισυστημική ψήφο είτε στρεφόμενοι στην αποχή. Αναλυτές εκτιμούν πως το τραγικό αυτό δυστύχημα θα ενισχύσει ένα ευρύτερο κλίμα αμφισβήτησης, ωστόσο σε αυτή την χρονική στιγμή δεν μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα καθώς κάποιες απαντήσεις δίνονται εν θερμώ.
Ουσιαστικά μένει να φανεί το επόμενο διάστημα αν το σοκ στην κοινή γνώμη από τα όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας θα ενισχύσει μία ψήφο με αντικυβερνητικά χαρακτηριστικά. Μία τέτοια εξέλιξη θα δώσει «αέρα» σε μικρότερα κόμματα και δεν μπορούν να γίνουν προβλέψεις με ασφάλεια για το πόσα κόμματα θα καταφέρουν να περάσουν το όριο του 3% και να μπουν στη Βουλή.
Υπενθυμίζεται πως οι επόμενες εκλογές θα γίνουν με την απλή αναλογική, ενώ σε περίπτωση μη σχηματισμού κυβέρνησης θα ακολουθήσει και δεύτερη αναμέτρηση με τον εκλογικό νόμο που ψηφίστηκε το 2020. Με βάση τον συγκεκριμένο νόμο όσο περισσότερα κόμματα μπουν στη Βουλή τόσο μεγαλώνει το ποσοστό που απαιτείται για την αυτοδυναμία του πρώτου κόμματος και αντιστρόφως (πρόκειται δηλαδή για μια συνθέτη εξίσωση).
Όσον αφορά στο timing των επόμενων εκλογών αυτή τη στιγμή στο κυβερνητικό στρατόπεδο εξετάζουν δύο βασικά σενάρια :
- Το πρώτο σενάριο προβλέπει κάλπες το Μάιο (πιθανότατα στις 21), προκειμένου μέχρι τότε να έχει προχωρήσει η έρευνα για τα αίτια του δυστυχήματος. Μία τέτοια εξέλιξη δίνει χρόνο στο κυβερνών κόμμα να παρουσιάσει την πρόταση του για την επόμενη ημέρα και να προσπαθήσει να συσπειρώσει τους ψηφοφόρους του. Σε περίπτωση που δεν σχηματιστεί κυβέρνηση στις κάλπες της απλής αναλογικής θα ακολουθήσει και δεύτερη αναμέτρηση στις 2 Ιουλίου.
- Το δεύτερο σενάριο που επίσης παίζει προβλέπει εκλογές αμέσως μετά το Πάσχα, δηλαδη είτε στις 23 Απριλίου είτε στις 30 του μήνα. Το θετικό αυτού του σεναρίου είναι πως δεν ανατρέπεται σε μεγάλο βαθμό ο αρχικός σχεδιασμός της κυβέρνησης για εκλογές τον Απρίλιο. Απλά δίνεται μια μικρή μετάθεση στην ημερομηνία των εκλογών χωρίς αυτό να αλλάζει το βασικό χρονοδιάγραμμα. Σε μια τέτοια περίπτωση εφόσον απαιτηθεί δεύτερη αναμέτρηση αυτή θα γίνει είτε στις 28 Μαΐου είτε ακόμα και τον Ιούνιο (καθώς και το 2012 είχαν γίνει εκλογές μέσα στις πανελλαδικές).
Πού εστιάζει η κυβέρνηση
Νέα παρέμβαση θα κάνει αύριο ο πρωθυπουργός στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, ενώ την Παρασκευή ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα επισκεφθεί την Πρόεδρο της Δημοκρατίας στο πλαίσιο της τακτικής ενημέρωσης. Μια εικόνα του πως θα κινηθεί το επόμενο διάστημα η κυβέρνηση θα δώσει σήμερα στη συνέντευξη τύπου ο υπουργός Επικρατείας, αρμόδιος για θέματα υποδομών και μεταφορών, Γιώργος Γεραπετρίτης.
Στην κυβέρνηση εστιάζουν σε τρία θέματα :
- Να ριχθεί άπλετο φως στα αίτια του δυστυχήματος και να προχωρήσει η δικαστική έρευνα, ώστε να αποδοθούν ευθύνες στους υπαίτιους.
- Να εντοπιστούν και να διορθωθούν μακροχρόνιες παθογένειες του συστήματος. Απέναντι στα πυρά της αντιπολίτευσης από το κυβερνών κόμμα θα επιχειρηθεί να χαραχθεί μια γραμμή άμυνας με αναφορές και στα όσα δεν είχαν γίνει από τις προηγούμενες κυβερνήσεις.
- Να παρουσιαστεί ένα σχέδιο για την επόμενη ημέρα, το οποίο θα ξεδιπλώνεται σε δυο άξονες. Το πρώτο μέρος αυτού του σχεδίου θα εστιάζει σε κινήσεις που θα γίνουν άμεσα προκειμένου σε μπουν πρόσθετες δικλείδες ασφαλείας, ενώ σε δεύτερη φάση θα ανακοινωθεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο μεταρρύθμισης. Παράλληλα από την κυβέρνηση καλούν όλα τα κόμματα να δεσμευτούν πως στην επόμενη Βουλή θα συσταθεί Εξεταστική Επιτροπή που θα διερευνήσει την ιστορία των σιδηροδρόμων την τελευταία εικοσαετία.