Ο Πολ Μαρία Βοναπάρτης (Paul Maria Bonaparte) ήταν ανιψιός του Μεγάλου Ναπολέοντα, που ήρθε στην Ελλάδα για να πολεμήσει για την Επανάσταση· γεννήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 1809 στο Canino της Ιταλίας και πέθανε- άδοξα- μια μέρα σαν σήμερα 7 Σεπτεμβρίου του 1827 στο Ναύπλιο.
Ο Πολ Βοναπάρτης ήταν το τρίτο παιδί του μεγαλύτερου αδερφού του Ναπολέοντα Λουσιέν Βοναπάρτη και της συζύγου του Αλεξάνδρα ντε Μπλασάμπ-Βοναπάρτη. Σε ηλικία 18 ετών, ο Πολ, άρχισε σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια, όμως γρήγορα τις εγκατέλειψε κρυφά από τους γονείς του και ταξίδεψε στην Ανκόνα από όπου πέρασε στην Ελλάδα χρησιμοποιώντας ψεύτικο όνομα για να λάβει μέρος στην Ελληνική Επανάσταση.
Ο Βοναπάρτης έφτασε στα Επτάνησα και μετά στο Ναύπλιο, στις 5 Σεπτεμβρίου του 1827 όπου τον υποδέχτηκε ο βρετανός ναύαρχος Κόχραν, που είχε αναλάβει την αρχηγία του ελληνικού στόλου στη θέση του Ανδρέα Μιαούλη. Ο Βοναπάρτης που- λέγεται ότι- έμοιαζε πολύ στον διάσημο θείο του, εντάχθηκε αμέσως στο πλήρωμα της φρεγάτας «Ελλάς». Ο στόλος έφτασε ανοιχτά των Σπετσών.
Ο νεαρός πρίγκιπας Πολ Βοναπάρτης όταν έμαθε για τον ηρωισμό της Λένας Μπότσαρη, κόρης του Νότη Μπότσαρη, γοητεύτηκε και ζήτησε να συναντήσει τον πατέρα της που κατοικούσε στην Τροιζήνα. Μάλιστα, λέγεται ότι ο Νότης Μπότσαρης εντυπωσιάστηκε από τον 19χρονο πρίγκιπα και εξέφρασε την επιθυμία να τον παντρέψει με κοπέλα από την οικογένειά του.
Όμως στις 6 Σεπτεμβρίου, ενώ ο Πολ Βοναπάρτης καθάριζε το όπλο του εκπυρσοκρότησε και τραυματίστηκε σοβαρά στο στήθος· την επόμενη μέρα ο νεαρός φιλέλλην άφησε την τελευταία του πνοή.
Ο νεαρός πρίγκιπας Πολ Βοναπάρτης όταν έμαθε για τον ηρωισμό της Λένας Μπότσαρη, κόρης του Νότη Μπότσαρη, γοητεύτηκε και ζήτησε να συναντήσει τον πατέρα της που κατοικούσε στην Τροιζήνα. Μάλιστα, λέγεται ότι ο Νότης Μπότσαρης εντυπωσιάστηκε από τον 19χρονο πρίγκιπα και εξέφρασε την επιθυμία να τον παντρέψει με κοπέλα από την οικογένειά του.
Όμως στις 6 Σεπτεμβρίου, ενώ ο Πολ Βοναπάρτης καθάριζε το όπλο του εκπυρσοκρότησε και τραυματίστηκε σοβαρά στο στήθος· την επόμενη μέρα ο νεαρός φιλέλλην άφησε την τελευταία του πνοή.
Η φρεγάτα «Ελλάς».
Θεωρίες συνωμοσίας
Στο Ναύπλιο, γρήγορα κυκλοφόρησαν φήμες ότι ο θάνατος του Βοναπάρτη μπορεί και να μην ήταν τυχαίος· οι φήμες στηρίχτηκαν στο γεγονός της αντιπάθειας των Βρετανών για τους Γάλλους και ο Βοναπάρτης υπηρετούσε σε πλοίο υπό τον βρετανό ναύαρχο Κόχραν. Οι θεωρίες συνωμοσίας βασίστηκαν και στην αντιπαλότητα των Άγγλων με τον πατέρα του Λουσιέν Βοναπάρτη, τον οποίο είχαν συλλάβει το 1809 όταν προσπάθησε να διαφύγει για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Λουσιέν συνελήφθη από τους Βρετανούς και συμπτωματικά, ο Κόχραν ήταν τότε επικεφαλής του αγγλικού στόλου.
Ο Λουσιάν οδηγήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου παρέμεινε μέχρι το 1814· ήταν φιλελεύθερος και επαναστάτης, κάτι που τον οδήγησε σε σύγκρουση με τον Μεγάλο Ναπολέοντα· μάλιστα συμμετείχε σε πραξικόπημα εναντίον του. Αργότερα, όταν ο Λουσιέν εξελέγη γερουσιαστής της Α' Γαλλικής Αυτοκρατορίας, διαφώνησε με τις επεκτατικές βλέψεις του αδελφού του, αλλά και με τον γάμο που σχεδίαζε.
Θεωρίες συνωμοσίας
Στο Ναύπλιο, γρήγορα κυκλοφόρησαν φήμες ότι ο θάνατος του Βοναπάρτη μπορεί και να μην ήταν τυχαίος· οι φήμες στηρίχτηκαν στο γεγονός της αντιπάθειας των Βρετανών για τους Γάλλους και ο Βοναπάρτης υπηρετούσε σε πλοίο υπό τον βρετανό ναύαρχο Κόχραν. Οι θεωρίες συνωμοσίας βασίστηκαν και στην αντιπαλότητα των Άγγλων με τον πατέρα του Λουσιέν Βοναπάρτη, τον οποίο είχαν συλλάβει το 1809 όταν προσπάθησε να διαφύγει για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Λουσιέν συνελήφθη από τους Βρετανούς και συμπτωματικά, ο Κόχραν ήταν τότε επικεφαλής του αγγλικού στόλου.
Ο Λουσιάν οδηγήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου παρέμεινε μέχρι το 1814· ήταν φιλελεύθερος και επαναστάτης, κάτι που τον οδήγησε σε σύγκρουση με τον Μεγάλο Ναπολέοντα· μάλιστα συμμετείχε σε πραξικόπημα εναντίον του. Αργότερα, όταν ο Λουσιέν εξελέγη γερουσιαστής της Α' Γαλλικής Αυτοκρατορίας, διαφώνησε με τις επεκτατικές βλέψεις του αδελφού του, αλλά και με τον γάμο που σχεδίαζε.
Σε ένα βαρέλι ρούμι...
Αυτόπτης μάρτυρας του δυστυχήματος του Πολ Βοναπάρτη ήταν ο αμερικανός φιλέλλην Σάμιουελ Χάου, στρατιωτικός γιατρός-χειρουργός του ελληνικού στόλου. Ο Χάου διαβεβαιώνει στο έργο του «Ιστορικά Σκίτσα της Ελληνικής Επανάστασης», αλλά και στο ημερολόγιό του, ότι όταν ο ναύαρχος Κόχραν έμαθε για τον θανάσιμο τραυματισμό του Πολ: «…μπήκε στην καμπίνα του κλαίγοντας σαν παιδί…».
Ο σορός του νεαρού Βοναπάρτη φυλασσόταν επί πέντε χρόνια σε βαρέλι με ρούμι στη Μονή του Αγίου Νικολάου στις Σπέτσες. Το Γαλλικό Ναυτικό παρέλαβε το άψυχο κορμί του Πολ το 1832 και το ενταφίασε στη Σφακτηρία πλάι τους γάλλους ναυτικούς που σκοτώθηκαν στη Ναυμαχία του Ναυαρίνου.
Ο σορός του νεαρού Βοναπάρτη φυλασσόταν επί πέντε χρόνια σε βαρέλι με ρούμι στη Μονή του Αγίου Νικολάου στις Σπέτσες. Το Γαλλικό Ναυτικό παρέλαβε το άψυχο κορμί του Πολ το 1832 και το ενταφίασε στη Σφακτηρία πλάι τους γάλλους ναυτικούς που σκοτώθηκαν στη Ναυμαχία του Ναυαρίνου.