Ο Τραμπ υποσχέθηκε να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία μέχρι να ορκιστεί και τώρα που κέρδισε τις Αμερικανικές εκλογές 2024 πρέπει να το κάνει, γράφει η εφημερίδα Wall Street Journal και σημειώνει ότι ο πρώην πρόεδρος έχει ήδη αρχίσει να μελετά τις προτάσεις των συμβούλων του οι οποίες όμως έχουν έναν κοινό παρονομαστή: την απότομη ρήξη με την προσέγγιση “όσο χρειαστεί” του προέδρου Μπάιντεν στον εξοπλισμό του Κιέβου.
Στην πραγματικότητα, ο Τραμπ δεν έχει εγκρίνει ένα συγκεκριμένο ειρηνευτικό σχέδιο, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου με τον οποίο θα πείσει τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι και να διαπραγματευτούν. Ενώ οι σύμβουλοι του έχουν προσφέρει ιδέες, μόνο ο εκλεγμένος πρόεδρος, σε συνεννόηση με τους βασικούς βοηθούς, θα αποφασίσει πώς θα χειριστεί την ευαίσθητη και υψηλού ρίσκου διπλωματία, ανέφεραν στελέχη του επιτελείου του.
“Οποιοσδήποτε -ανεξάρτητα από το πόσο υψηλόβαθμο στέλεχος στον κύκλο του Τραμπ- που ισχυρίζεται ότι έχει διαφορετική άποψη ή πιο λεπτομερή εικόνα των σχεδίων του για την Ουκρανία, απλώς δεν ξέρει τι λέει ή δεν καταλαβαίνει ότι ο ίδιος παίρνει τις δικές του αποφάσεις για θέματα εθνικής ασφάλειας, πολλές φορές στη στιγμή, ιδίως σε ένα τόσο κεντρικό θέμα όπως αυτό”, δήλωσε πρώην σύμβουλος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Τραμπ.
Ο ανταγωνισμός των συμβούλων
Όπως και στην πρώτη θητεία του Τραμπ, διαφορετικές παρατάξεις πρόκειται να ανταγωνιστούν για να επηρεάσουν την εξωτερική πολιτική του Ρεπουμπλικάνου. Οι πιο παραδοσιακά σκεπτόμενοι σύμμαχοι, όπως ο Μάικ Πομπέο, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών που τώρα διεκδικεί να ηγηθεί του Πενταγώνου, είναι πιθανό να πιέσουν για μια διευθέτηση που δεν φαίνεται να δίνει μια σημαντική νίκη στη Μόσχα. Άλλοι σύμβουλοι, ιδίως ο Ρίτσαρντ Γκρενέλ, κορυφαίος υποψήφιος για να ηγηθεί του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ή να αναλάβει σύμβουλος εθνικής ασφάλειας, θα μπορούσαν να δώσουν προτεραιότητα στην επιθυμία του Τραμπ να τερματιστεί ο πόλεμος το συντομότερο δυνατό, ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι θα αναγκαστεί το Κίεβο σε σημαντικές παραχωρήσεις, γράφει η αμερικανική εφημερίδα.
Όλες οι προτάσεις στον Τραμπ έρχονται σε ρήξη με την προσέγγιση του Μπάιντεν που άφηνε το Κίεβο να υπαγορεύει πότε θα ξεκινήσουν οι ειρηνευτικές συνομιλίες. Αντ’ αυτού, συνιστούν ομοιόμορφα να παγώσει ο πόλεμος στη θέση του -«τσιμεντάροντας» την κατάληψη από τη Ρωσία περίπου του 20% της Ουκρανίας- και αναγκάζοντας την Ουκρανία να αναστείλει προσωρινά την προσπάθειά της να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Μια ιδέα που προτάθηκε και την οποία περιγράφουν λεπτομερώς τρία άτομα που βρίσκονται κοντά στον εκλεγμένο πρόεδρο και δεν είχε αναφερθεί προηγουμένως, θα ήταν η υπόσχεση του Κιέβου να μην ενταχθεί στο ΝΑΤΟ για τουλάχιστον 20 χρόνια.
Σε αντάλλαγμα, οι ΗΠΑ θα συνέχιζαν να εξοπλίζουν την Ουκρανία, για να αποτρέψουν μια μελλοντική ρωσική επίθεση. Σύμφωνα με αυτό το σχέδιο, η γραμμή του μετώπου θα κλειδώσει ουσιαστικά στη θέση της και οι δύο πλευρές θα συμφωνήσουν σε μια αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη 800 μιλίων. Το ποιος θα αστυνομεύει αυτή την περιοχή παραμένει ασαφές, αλλά ένας σύμβουλος δήλωσε ότι η ειρηνευτική δύναμη δεν θα περιλαμβάνει αμερικανικά στρατεύματα, ούτε θα προέρχεται από διεθνή οργανισμό που χρηματοδοτείται από τις ΗΠΑ, όπως τα Ηνωμένα Έθνη.
Να πάνε οι Ευρωπαίοι
“Δεν στέλνουμε Αμερικανούς άνδρες και γυναίκες για να διατηρήσουν την ειρήνη στην Ουκρανία. Και δεν πληρώνουμε γι’ αυτό. Βάλτε τους Πολωνούς, τους Γερμανούς, τους Βρετανούς και τους Γάλλους να το κάνουν”. Η πρόταση αυτή απηχεί από ορισμένες απόψεις τα σχόλια που έκανε ο εκλεγμένος αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς, κατά τη διάρκεια συνέντευξης τον Σεπτέμβριο. Όπως είπε, η Ρωσία θα μπορούσε να κρατήσει τα εδάφη που έχει καταλάβει και να διασφαλιστεί η ουδετερότητα της Ουκρανίας. “Δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, δεν θα ενταχθεί σε κάποιους από αυτούς τους είδους συμμαχικούς θεσμούς”, δήλωσε στο podcast “The Shawn Ryan Show”.
Νωρίτερα φέτος, οι Keith Kellogg και Fred Fleitz, οι οποίοι υπηρέτησαν και οι δύο στον πρώτο Λευκό Οίκο του Τραμπ, παρουσίασαν στον Τραμπ ένα σχέδιο που περιλαμβάνει την παρακράτηση όπλων από την Ουκρανία έως ότου το Κίεβο συμφωνήσει σε ειρηνευτικές συνομιλίες με τη Ρωσία.
Η Ουκρανία θα μπορούσε ακόμη να προσπαθήσει να ανακτήσει τα χαμένα εδάφη, αλλά θα έπρεπε να το κάνει μέσω διπλωματικών διαπραγματεύσεων. Το ποια από αυτές τις στρατηγικές θα ακολουθήσει ο Τραμπ -εν όλω, εν μέρει ή καθόλου- είναι ασαφές.
Οι παγίδες
Όμως, οποιοδήποτε τέχνασμα για την έναρξη ειρηνευτικών συνομιλιών Ουκρανίας-Ρωσίας, πόσο μάλλον για την ολοκλήρωση μιας συμφωνίας, αντιμετωπίζει πολλές παγίδες. Πρώτον, η Ουκρανία και η Ρωσία εξακολουθούν να έχουν εξαιρετικά διαφορετικούς πολεμικούς στόχους και ελάχιστη επιθυμία να τους αλλάξουν.
Με τα ρωσικά στρατεύματα να προελαύνουν αργά αλλά σταθερά στην Ουκρανία, το Κρεμλίνο έχει δείξει μικρή διάθεση να διαπραγματευτεί και έχει δείξει την προθυμία του να κλιμακώσει τη σύγκρουση με υβριδικές επιθέσεις εκτός των συνόρων του, όπως επιχειρήσεις σαμποτάζ στην Ευρώπη.
“Οι στόχοι της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης παραμένουν αμετάβλητοι και θα επιτευχθούν”, έγραψε την Τετάρτη στο Χ ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, κορυφαίος Ρώσος αξιωματούχος, αφού έμαθε για τη νίκη του Τραμπ επί της αντιπροέδρου Καμάλα Χάρις.
Οι ευρωπαϊκές αντιρρήσεις
Θα υπάρξει επίσης σθεναρή αντίσταση από ορισμένους συμμάχους του ΝΑΤΟ, οι οποίοι θεωρούν την επιθετικότητα της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας ως άμεση απειλή για τις δικές τους χώρες. Η Ελίνα Βαλτόνεν, υπουργός Εξωτερικών της Φινλανδίας, δήλωσε ότι δεν γνωρίζει συγκεκριμένες προτάσεις από την ομάδα του Τραμπ, αλλά “δεν θα πρέπει να υπάρξει καμία διαπραγμάτευση χωρίς η Ουκρανία να συμφωνήσει στο γεγονός ότι διαπραγματεύεται και μάλιστα με τους δικούς της όρους”.
Ο Ζελένσκι, η χώρα του οποίου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις ΗΠΑ για στρατιωτική και οικονομική βοήθεια, θα μπορούσε -πιο εύκολα από τον Πούτιν- να αναγκαστεί από τον Τραμπ να διαπραγματευτεί, αλλά ο Ουκρανός ηγέτης θα πρέπει να αντιμετωπίσει ένα κοινό που θεωρεί την παραχώρηση εδαφών ως συνθηκολόγηση με τη Μόσχα.
Ο Τραμπ έχει πει ότι η επιβίωση της Ουκρανίας είναι σημαντική για τις ΗΠΑ, αλλά έχει επικρίνει επανειλημμένα τον Ζελένσκι, αποκαλώντας τον “μεγαλύτερο πωλητή”, μια στάση που έχει ανησυχήσει ορισμένους αξιωματούχους στο Κίεβο ότι οι ΗΠΑ υπό την ηγεσία του Τραμπ θα μπορούσαν να πιέσουν για μια διευθέτηση που θα ευνοεί τη Ρωσία.
Ο Ζελένσκι συνεχάρη την Τετάρτη τον εκλεγμένο πρόεδρο για τη νίκη του, απευθυνόμενος στη συνάντησή τους τον Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη και επαινώντας την «”ειρήνη μέσω της δύναμης” προσέγγιση του στις παγκόσμιες υποθέσεις».
Ο Ουκρανός ηγέτης δήλωσε επίσης την Τετάρτη ότι μίλησε τηλεφωνικά με τον Τραμπ, προσθέτοντας ότι οι δύο άνδρες “συμφώνησαν να διατηρήσουν στενό διάλογο και να προωθήσουν τη συνεργασία μας”.
Θα υπάρξει επίσης σθεναρή αντίσταση από ορισμένους συμμάχους του ΝΑΤΟ, οι οποίοι θεωρούν την επιθετικότητα της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας ως άμεση απειλή για τις δικές τους χώρες. Η Ελίνα Βαλτόνεν, υπουργός Εξωτερικών της Φινλανδίας, δήλωσε ότι δεν γνωρίζει συγκεκριμένες προτάσεις από την ομάδα του Τραμπ, αλλά “δεν θα πρέπει να υπάρξει καμία διαπραγμάτευση χωρίς η Ουκρανία να συμφωνήσει στο γεγονός ότι διαπραγματεύεται και μάλιστα με τους δικούς της όρους”.
Ο Ζελένσκι, η χώρα του οποίου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις ΗΠΑ για στρατιωτική και οικονομική βοήθεια, θα μπορούσε -πιο εύκολα από τον Πούτιν- να αναγκαστεί από τον Τραμπ να διαπραγματευτεί, αλλά ο Ουκρανός ηγέτης θα πρέπει να αντιμετωπίσει ένα κοινό που θεωρεί την παραχώρηση εδαφών ως συνθηκολόγηση με τη Μόσχα.
Ο Τραμπ έχει πει ότι η επιβίωση της Ουκρανίας είναι σημαντική για τις ΗΠΑ, αλλά έχει επικρίνει επανειλημμένα τον Ζελένσκι, αποκαλώντας τον “μεγαλύτερο πωλητή”, μια στάση που έχει ανησυχήσει ορισμένους αξιωματούχους στο Κίεβο ότι οι ΗΠΑ υπό την ηγεσία του Τραμπ θα μπορούσαν να πιέσουν για μια διευθέτηση που θα ευνοεί τη Ρωσία.
Ο Ζελένσκι συνεχάρη την Τετάρτη τον εκλεγμένο πρόεδρο για τη νίκη του, απευθυνόμενος στη συνάντησή τους τον Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη και επαινώντας την «”ειρήνη μέσω της δύναμης” προσέγγιση του στις παγκόσμιες υποθέσεις».
Ο Ουκρανός ηγέτης δήλωσε επίσης την Τετάρτη ότι μίλησε τηλεφωνικά με τον Τραμπ, προσθέτοντας ότι οι δύο άνδρες “συμφώνησαν να διατηρήσουν στενό διάλογο και να προωθήσουν τη συνεργασία μας”.