Επτά χρόνια συμπληρώνονται σήμερα, 23 Ιουλίου από τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι που στοίχισε τη ζωή σε 104 ανθρώπους και άφησε χαραγμένα τα σημάδια της στην περιοχή και σε ολόκληρη τη χώρα.
Οι μνήμες των οικογενειών θυμάτων της φωτιάς αλλά και εγκαυματιών- πολλοί εκ των οποίων ακόμα συνεχίζουν τον αγώνα τους για την αποκατάσταση της υγείας τους- είναι ανεξίτηλες και θλιβερές μία ημέρα σαν αυτή. Ημέρα πένθους, θρήνου και περισυλλογής. Ημέρα που από τους συγγενείς και όσους έζησαν το τραγικό βίωμα της πυρκαγιάς ζητούν δικαίωση και ουσιαστικές πρωτοβουλίες πρόληψης ανάλογων περιστατικών για το μέλλον.
Η σπίθα που έφερε την τραγωδία
Ήταν απόγευμα της 23ης Ιουλίου του 2018, όταν μία σπίθα στο Νταού Πεντέλης ήταν παραπάνω από αρκετή, για να γυρίσει η κλεψύδρα και να ξεκινήσει ο χρόνος να μετρά αντίστροφα για την δεύτερη πιο φονική δασική πυρκαγιά του 21ου αιώνα. Μέσα σε λίγη ώρα, η φωτιά βγήκε εκτός ελέγχου και κατέβηκε στο Μάτι, αφήνοντας πίσω της 104 νεκρούς, με το νεότερο θύμα, ένα βρέφος μόλις έξι μηνών.
Άνδρες, γυναίκες και παιδιά κάθε ηλικίας έχασαν τη ζωή τους εγκλωβισμένοι από τις φλόγες μέσα στα σπίτια τους, στα αυτοκίνητά τους, σε στενά και σε οικόπεδα αδυνατώντας να βρουν διέξοδο προς τη θάλασσα ή πέφτοντας από υψώματα των απόκρημνων παραλιών ή πνίγηκαν αναγκασμένοι να κολυμπούν για ώρες με την ακτή μπροστά τους να φλέγεται, και περιμένοντας μάταια κάποια συντονισμένη προσπάθεια για την έγκαιρη διάσωσή τους.
Το οικόπεδο της φρίκης
Πολίτες εγκατέλειπαν τα αυτοκίνητά τους και έτρεχαν προς την θάλασσα. Όσοι βρήκαν διέξοδο, απλώς έπεσαν σε αυτή. Η γραμμή μεταξύ ζωής και θανάτου, ήταν πιο λεπτή από ποτέ. Συνολικά 26 άτομα, μέσα στον πανικό τους, δεν κατάφεραν να βρουν το μονοπάτι που οδηγούσε στην θάλασσα. Κάηκαν μόλις λίγα μέτρα μακριά, από τη σωτηρία τους.
Ο κ. Δημήτρης Φιλιππής βρισκόταν στην θάλασσα, λίγα δευτερόλεπτα πριν τον σώσουν, άκουσε ουρλιαχτά από κάπου, και κολύμπησε μόνος του προς εκείνη την κατεύθυνση. «Ήταν από το οικόπεδο όπου είχαν εγκλωβιστεί άνθρωποι και τελικά πέθαναν 26 άτομα. Δεν θα το ξεχάσω ποτέ» τονίζει ακόμη και σήμερα.
Το οικόπεδο που μετατράπηκε σε μαζικό τάφο, αφού βρήκαν φρικτό θάνατο 26 άνθρωποι, πολλοί εκ των οποίων αγκαλιασμένοι, έως και σήμερα, παραμένει ένας τόπος μαρτυρίου, δίχως καμία ζωή, παρά μόνο παρατημένα τούβλα, ελάχιστο πράσινο ανάμεσα σε ξερά χόρτα.
Ο πυροσβέστης που έχασε γυναίκα και μωρό
Ο Ανδρέας Δημητρίου επιχειρούσε στη φωτιά, όταν ένας συνάδελφός του τον ειδοποιεί στις 18.20 ότι η φωτιά κατευθύνεται προς το Μάτι. Αμέσως την ειδοποίησε να πάρει το μωρό και να φύγει από το σπίτι. «…Βρήκα τη σύζυγό μου να είναι εγκαυματίας, καθισμένη στην παραλία και τον γιο μου, τον οποίο είχαν στα χέρια τους δύο άτομα και προσπαθούσαν να του παράσχουν τις πρώτες βοήθειες. Πήρα τη γυναίκα μου αγκαλιά και προσπάθησα να την μεταφέρω στο αυτοκίνητό μου και μαζί μας ήρθαν και τα δύο άτομα με τον γιο μου. Μόλις έφτασα στον δρόμο είδα ένα εθελοντικό πυροσβεστικό όχημα και τους είπα να μεταφέρουν τον γιο μου στο Νοσοκομείο Παίδων. Την γυναίκα μου την παρέλαβε διερχόμενο ασθενοφόρο. Εγώ ακολούθησα τον γιο μου στο νοσοκομείο και με ενημέρωσαν οι γιατροί ότι είχε αποβιώσει. Η σύζυγός μου νοσηλεύτηκε στη ΜΕΘ στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός για 12 περίπου ημέρες και έπειτα απεβίωσε». Ύψωσε τα χέρια στον ουρανό και φώναξε «Θεέ μου, συγχώρεσέ με…»
Η συγκλονιστική περιγραφή της κόρης του ιερέα Σπυρίδωνα Παπαποστόλου, που έχασε τη ζωή του στη θάλασσα, ανάμεσα σε καύτρες που πετούσαν και αγριεμένα κύματα.
«Η μητέρα μου έπινε αρκετό νερό και έβαζε το δάχτυλο ώστε να προκαλέσει εμετό. Ο πατέρας μου προσπαθούσε και εκείνος και έφτυνε το νερό. Έπινα και εγώ πολύ νερό. Ένιωσα τις δυνάμεις μου να με εγκαταλείπουν. Τα κύματα έρχονταν από όλες τις κατευθύνσεις και η πορεία του καπνού άλλαζε και δεν μπορούσαμε να προσανατολιστούμε. Ο πατέρας μου έκανε έναν λευκό εμετό και έφτυσε νερό και στη συνέχεια έκανε και κίτρινο εμετό. Ύστερα από λίγο σήκωσε τα χέρια του στον ουρανό και φώναξε: «Θεέ μου, συγχώρεσέ με» και ύστερα γύρισε προς τη μητέρα μου και είπε «σας ευχαριστώ για ό,τι κάνατε για μένα και σε όλους…», σταμάτησε να μιλάει και άρχισε ρόγχο. Προσπαθούσα να τον σηκώσω όσο γίνεται πιο ψηλά στην επιφάνεια. Ύστερα από λίγο μου είπε η μητέρα μου πως χάσαμε τον πατέρα και γύρισα, τον είδα και του έκλεισα τα μάτια».
Είναι μόνο μερικές από τις μαρτυρίες ανθρώπων που βίωσαν την τραγωδία και ακόμη και σήμερα, 7 χρόνια μετά, οι περιγραφές αυτές προκαλούν ανατριχίλα και συγκλονίζουν. Οι περισσότεροι μιλούν για χάος, έλλειψη συντονισμού από τις Αρχές και παντελή απουσία ενημέρωσης στους κατοίκους και επισκέπτες της περιοχής. Ολιγωρίες, λάθη και παραλείψεις.
Η καταδίκη
Στο επίκεντρο των πολιτικών ευθυνών βρέθηκε για τους χειρισμούς της η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, ενώ ύστερα από μακρά διαδικασία η δικαιοσύνη αποφάσισε για τους ποινικά υπεύθυνους.
Σύμφωνα με την απόφαση του Εφετείου που εκδόθηκε τον Ιούνιο του 2025 ένοχοι κρίθηκαν οι:
- Σωτήριος Τερζούδης (πρώην αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος)
- Βασίλειος Ματθαιόπουλος (πρώην υπαρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος)
- Ιωάννης Φωστιέρης (πρώην διοικητής του Εθνικού Συντονιστικού Κέντρου Ελέγχου και Επιτήρησης)
- Χρήστος Γκολφίνος (πρώην διευθυντής του 199)
- Φίλιππος Παντελεάκος (πρώην διευθυντής του Κ.Ε.Π.Π./Εθνικού Συντονιστικού Κέντρου Ελέγχου και Επιτήρησης)
- Δαμιανός Παπαδόπουλος (πρώην διοικητής του Πυροςβεστικού Σώματος Νέας Μάκρης)
- Νικόλαος Παναγιωτόπουλος (πρώην επικεφαλής της Διοίκησης του Πυροςβεστικού Σώματος Αθηνών), επικεφαλής για την κατάσβεση της φωτιάς
- Χαράλαμπος Χιώνης (πρώην διοικητής του Πυροσβεστικής Σώματος Ανατολικής Αττικής)
- Ιωάννης Καπάκης (πρώην γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας) και
- Κωνσταντίνος Αγγελόπουλος κάτοικος Νταού Πεντέλης
Οι Σωτήρης Τερζούδης, Βασίλης Ματθαιόπουλος , Ιωάννης Φωστιέρης και Ιωάννης Καπάκης εκτύουν, μετά από συγχώνευση των ποινών τους, ποινή φυλάκισης πέντε ετών χωρίς αναστολή.