Ελλάδα και Κύπρος εξέδωσαν τις πρώτες αρνητικές αποφάσεις μετά από 14 χρόνια και δρομολογούν διαδικασίες για την επιστροφή όσων δεν πληρούν τις προϋποθέσεις - Ανακαλείται το άσυλο σε όσους έχει δοθεί αν έχουν εκλείψει οι λόγοι προστασίας - Για ποιους θα υπάρχει διαφορετική αντιμετώπιση
«Είσαι Σύρος, σουνίτης μουσουλμάνος, μονήρης και έχεις ανθρώπους να σε υποστηρίξουν πίσω στην πατρίδα σου; Τότε δεν δικαιούσαι άσυλο στην Ελλάδα». Κάπως έτσι μπορεί να περιγραφεί η αλλαγή στρατηγικής που ακολουθεί πλέον η χώρα μας, απορρίπτοντας αιτήματα ασύλου ανθρώπων με αυτό προφίλ για πρώτη φορά μετά από 14 χρόνια.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του «ΘΕΜΑτος», τις τελευταίες ημέρες συντελείται μία ριζική μεταστροφή πολιτικής, αφού έχουν εκδοθεί οι πρώτες απορριπτικές αποφάσεις και δρομολογούνται οι πρώτες επιστροφές Σύρων.
Όπως λέει μάλιστα σε δήλωσή του στο «ΘΕΜΑ» ο νέος υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Θάνος Πλεύρης, τόσο με το πάγωμα της εξέτασης των αιτήσεων μετά την πτώση του καθεστώτος του Ασαντ όσο και με την τελευταία αυτή εξέλιξη, η Ελλάδα δείχνει ότι «δεν πρόκειται να ανεχθεί την κατάχρηση της Διεθνούς Προστασίας».
Ωστόσο, υπάρχει σαφής διάκριση ως προς τη διαχείριση των αιτημάτων ασύλου που κατατίθενται από τις θρησκευτικές μειονότητες της Συρίας. Ο συριακός εμφύλιος ξεκίνησε το 2011, όταν, στο πλαίσιο της Αραβικής Ανοιξης, το καθεστώς του Ασαντ απάντησε με δολοφονίες διαδηλωτών προκαλώντας έκρηξη οργής και έναν εμφύλιο που διήρκεσε 14 χρόνια.
Από τις ένοπλες συγκρούσεις ο κοινωνικός ιστός της Συρίας αποσαθρώθηκε με σχεδόν 15 εκατομμύρια Σύρους να εκτοπίζονται βίαια και περίπου τους μισούς να φεύγουν στο εξωτερικό. Η Τουρκία ως συνορεύουσα χώρα ήταν και παραμένει ο πρώτος προορισμός γι’ αυτούς, με την Ελλάδα ωστόσο να αποτελεί τον φυσικό διάδρομο προς την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Η προσφυγική κρίση κορυφώθηκε κατά τα έτη 2016-2017, με τις ροές να εκτοξεύονται και από τη χώρα μας να περνά σχεδόν ένα εκατομμύριο κόσμος (Σύροι και μετανάστες από κάθε γωνιά της Ασίας και της Αφρικής που ενσωματώνονταν στα καραβάνια της προσφυγιάς.)
Πόσοι πέρασαν από την Ελλάδα
Σε ό,τι αφορά τη διαχείριση από την Ελλάδα, πέρα από το γεγονός ότι αναγκάστηκε να χτίσει μία μεταναστευτική πολιτική η οποία δεν υπήρχε τα προηγούμενα χρόνια, με δομές φιλοξενίας, υπηρεσίες κ.ά., τελικώς χορήγησε άσυλο σε περίπου 147.000 Σύρους πολίτες.
Το κύμα ωστόσο ήταν τόσο μαζικό που υπολογίζεται πως περίπου άλλοι 150.000 πέρασαν από την Ελλάδα και έφυγαν για την Ευρώπη δίχως να καταγραφούν.
Σήμερα, τα πράγματα είναι πολύ πιο ελεγχόμενα. Στις δομές του Εθνικού Συστήματος Υποδοχής διαμένουν 5.600 Σύροι, οι οποίοι αποτελούν μαζί με τους Αφγανούς τις δύο μεγαλύτερες εθνοτικές ομάδες αιτούντων άσυλο.
Το πάγωμα των αιτήσεων
Τον Δεκέμβριο του 2024 ο Aσαντ πέφτει και τον κρατικό μηχανισμό αναλαμβάνει η επικρατούσα αντάρτικη ομάδα Hay’at Tahrir al-Sham (HTS) υπό τον Αχμέντ Χουσεΐν αλ Σαράα, γνωστό με το πολεμικό ψευδώνυμο Αμπού Μοχάμεντ αλ Γκολάνι.
Με δεδομένες τις διακηρύξεις της νέας διοίκησης για σταθερότητα, ολοένα περισσότερες χώρες της Δύσης προχώρησαν στο πάγωμα της εξέτασης των αιτήσεων ασύλου από Σύρους έως ότου γίνουν σαφείς οι συνθήκες στη Συρία, δηλαδή εάν έχει πάψει να αποτελεί εμπόλεμη χώρα.
Από τότε μέχρι σήμερα έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι και ο Αλ Σαράα έχει προσπαθήσει να χτίσει ένα προφίλ μετριοπαθούς μεταρρυθμιστή και σε έναν βαθμό το έχει πετύχει.
Μόλις προ ημερών, μάλιστα, το State Department με ανακοίνωσή του ενημέρωνε πως με εντολή του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ αίρονται οι κυρώσεις προς τη Συρία «προκειμένου να δοθεί στους Σύρους η ευκαιρία να οδεύσουν ξανά προς το μεγαλείο».
Μία εξέλιξη που δείχνει τη διάθεση της Δύσης να τελειώνει με το ζήτημα της Συρίας προκειμένου να μπορέσει η χώρα όχι μόνο να κρατήσει τους πολίτες της, αλλά και να δημιουργήσει ευκαιρίες για να επιστρέψουν όσο περισσότεροι γίνεται πίσω στην πατρίδα τους.
Αρνητικές αποφάσεις και επιστροφές
Πάλι στα δικά μας τώρα, μετά την αποστολή εσωτερικής οδηγίας από τον διοικητή της Υπηρεσίας Ασύλου, Μάριο Καλέα, στους υπαλλήλους την 30ή Ιουνίου, όπως είναι σε γνώση του «ΘΕΜΑτος», εκδόθηκαν οι πρώτες αρνητικές αποφάσεις για αιτούντες άσυλο προερχόμενους από τη Συρία, κατόπιν συνεκτίμησης των λόγων φυγής και των προσωπικών χαρακτηριστικών τους.
Μάλιστα, προς την κατεύθυνση αυτή, τόσο η Frontex όσο και ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης έχουν ενημερώσει τις υπηρεσίες του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου ότι πλέον επανεκκινούν τις διαδικασίες εθελούσιων επιστροφών στη Συριακή Δημοκρατία.
Η χώρα μας, όμως, δεν είναι η μόνη που άλλαξε στάση στο ζήτημα, αφού και η Κύπρος ξεκίνησε -πρώτη- να εκδίδει αρνητικές αποφάσεις για Σύρους.
Ωστόσο, η εξέλιξη αυτή έχει κι άλλες προεκτάσεις, αφού πρόθεση των ελληνικών αρχών είναι να επανεξετάσει τα χορηγηθέντα προσφυγικά καθεστώτα σε Σύρους πολίτες και να ανακαλεί για όσα από αυτά έχουν εκλείψει οι λόγοι χορήγησής τους.
Γιώργος Μιχαηλίδης
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ