05 Ιουλίου 2025

Ανάλυση: Πόσο κοντά είναι η Τουρκία στην απόκτηση των F-35


Ο Τόμας Μπαράκ, Πρέσβης των ΗΠΑ στην Τουρκία, άφησε να εννοηθεί προ ημερών ότι το αδιέξοδο με την Ουάσινγκτον σχετικά με το ρωσικής προέλευσης αντιαεροπορικό σύστημα S-400 από την Άγκυρα θα μπορούσε να ξεπεραστεί σύντομα, ανοίγοντας τον δρόμο προμήθειας των F-35. Πώς μπορεί να επηρεάσει το αεροπορικό ισοζύγιο με την Ελλάδα.

Του Χρήστου Μαζανίτη

Τα σχόλια του Μπαράκ έρχονται μετά από τηλεφωνική επικοινωνία τον Μάρτιο, κατά την οποία ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ζήτησε από τον Ντόναλντ Τραμπ να επιτρέψει την επανένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα F-35.

Η κυβέρνηση Τραμπ και τα μέλη του Κογκρέσου, ωστόσο, θα πρέπει να το σκεφτούν δύο φορές πριν υποστηρίξουν την μεταφορά των F-35 στην Τουρκία για δύο λόγους: έναν πρακτικό και έναν ηθικό, όπως επισημαίνουν δύο Αμερικανοί αναλυτές στο breakingdefense.

Πρακτικά, η απόκτηση του F-35 από την Τουρκία θα μπορούσε να οδηγήσει τους εχθρούς της Αμερικής στην απόκτηση πληροφοριών σχετικά με το μαχητικό αεροσκάφος, οι οποίες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να εξουδετερώσουν Αμερικανούς και τους συμμάχους που χρησιμοποιούν το μαχητικό σε μελλοντικές συγκρούσεις. Και ηθικά, η Τουρκία έχει ταχθεί στο πλευρό της Χαμάς από τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου στο Ισραήλ – και είναι δίκαιο να αμφισβητήσουμε αν θέλουμε μια τέτοια ηγεσία οπλισμένη με το κορυφαίο αμερικανικό αεροπλάνο.

Το F-35 , ένα από τα πιο προηγμένα μαχητικά αεροσκάφη στον κόσμο, διαθέτει εξελιγμένες δυνατότητες και αισθητήρες που το καθιστούν κεντρικό στοιχείο της αμερικανικής ασφάλειας και οποιασδήποτε μελλοντικής σύγκρουσης των ΗΠΑ με την Κίνα, τη Ρωσία, το Ιράν ή τη Βόρεια Κορέα. Η Πολεμική Αεροπορία, το Ναυτικό και το Σώμα Πεζοναυτών των Ηνωμένων Πολιτειών πετούν παραλλαγές του F-35 και περίπου 19 συμμαχικά έθνη πετούν ή προμηθεύονται επί του παρόντος το F-35.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο Ερντογάν ήθελε το F-35 και βρισκόταν στη διαδικασία προμήθειάς του. Αλλά αφού απέρριψε προσφορές από τις Ηνωμένες Πολιτείες για την πώληση του αμερικανικής κατασκευής συστήματος αεροπορικής και πυραυλικής άμυνας Patriot στην Άγκυρα, ο Ερντογάν αποφάσισε να προμηθευτεί το σύστημα αεροπορικής και πυραυλικής άμυνας S-400 από τη Ρωσία, παρά τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Τελικά, η Ουάσιγκτον δεν είχε άλλη επιλογή από το να αποκλείσει την Τουρκία από το πρόγραμμα F-35 το 2019.

Ρωσία – Κίνα

Ο λόγος που η κατοχή από την Τουρκία τόσο των S-400 όσο και των F-35 είναι επικίνδυνη είναι ότι τα δύο συστήματα που λειτουργούν σε τακτική γειτνίαση μεταξύ τους ή δικτυωμένα θα επέτρεπαν στη Μόσχα να αποκτήσει πολύτιμες πληροφορίες χρήσιμες για την κατάρριψη F-35 που πετάνε Αμερικανοί και οι σύμμαχοί τους. Ο Ερντογάν θα μπορούσε είτε να δώσει τις πληροφορίες στη Μόσχα, είτε οι Ρώσοι στην Τουρκία θα μπορούσαν να τις αποκτήσουν.

Αν συμβεί αυτό, δεν θα πρέπει να μας εκπλήξει αν η Μόσχα μοιραστεί ευαίσθητες τεχνολογικές λεπτομέρειες σχετικά με το F-35 με το Πεκίνο, την Τεχεράνη και την Πιονγιάνγκ.

Αν αυτό σας φαίνεται απίθανο, σκεφτείτε ότι η Ρωσία φέρεται να έστειλε στο Ιράν αμερικανικής κατασκευής πυραύλους Javelin και Stinger που κατέλαβε στην Ουκρανία, ώστε η Τεχεράνη να μπορέσει να μελετήσει τα αμερικανικά συστήματα με σκοπό την καταστολή τους σε μάχη ή/και την αντιγραφή τους για τον ιρανικό στρατό.

Πράγματι, ο Πούτιν έχει λάβει εξαιρετική υποστήριξη από το Πεκίνο, την Τεχεράνη και την Πιονγιάνγκ για τον πόλεμό του στην Ουκρανία. «Ποιος καλύτερος τρόπος για να ανταποδώσει ο Πούτιν την εύνοια από το να παρέχει στα άλλα τρία μέλη του «άξονα των επιτιθέμενων» πληροφορίες χρήσιμες για τον εντοπισμό, την παρακολούθηση και την κατάρριψη των F-35;» αναρωτιούνται οι δύο Αμερικανοί αναλυτές στο κοινό τους άρθρο.

Το Ισραήλ

Το Ισραήλ έχει τα F-35 και το τελευταίο που θα ήθελε είναι μία Τουρκία με δυνατότητες διείσδυσης στην επικράτειά του. Άλλωστε, ποιος ξεχνά τις δηλώσεις Ερντογάν σε ομιλία του προς φοιτητές των στρατιωτικών σχολών της Τουρκίας, που έλεγε «Πώς μπορούμε να γυρίσουμε την πλάτη μας στην Ιερουσαλήμ την οποία οι πρόγονοί μας διοίκησαν με ειρήνη και δικαιοσύνη. Πώς μπορούμε να κρατάμε κλειστά τα μάτια μας για την Παλαιστίνη όπου ο Μουσταφά Κεμάλ είχε πολεμήσει για να μην μπει η αρβύλα του εχθρού. Ποιος μπορεί να χωρίσει την Κωνσταντινούπολη με την Ιερουσαλήμ; Ποιος μπορεί να αποκόψει τη Γάζα από το Γκαζίαντεπ […] Όποιος προσπαθεί να περιορίσει τον ορίζοντα της Τουρκίας σε 782 χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα, αν δεν είναι αδαής τότε σίγουρα είναι ξένος σε αυτά τα εδάφη […] Δεν επιτρέψαμε να μας φυλακίσουν στα ρηχά νερά, δεν τους δώσαμε σημασία. Δεν θα τους επιτρέψουμε. Έχουμε επίκεντρο την Τουρκία αλλά το όραμά μας περιλαμβάνει όλο τον κόσμο».

Αλήθεια, υπάρχει κάποιος που πιστεύει ότι το Ισραήλ δεν θα δώσει τον νυν υπέρ πάντων αγών ώστε η Τουρκία να μην πάρει ποτέ όχι μαχητικά stealth F-35, αλλά ούτε καν F-16;

Η Ελλάδα

Σε ότι αφορά την Ελλάδα, το 2030 αναμένεται να προσγειωθεί η πρώτη εξάδα των F-35 στην 117 Πτέρυγα Μάχης, στην Ανδραβίδα.

Η αεροπορική ψαλίδα μεταξύ Αθήνας – Άγκυρας έχει ανοίξει δραματικά τα τελευταία χρόνια υπέρ της Πολεμικής μας Αεροπορίας, με την Τουρκία να προσπαθεί να κάνει κινήσεις για το κλείσιμό της.

Από τη μία είναι τα 24 Rafale με τους πυραύλους Meteor και τους Scalp EG, από την άλλη είναι ο συμπαγής στόλος των F-16 Viper που μεγαλώνει σταθερά και τα 20+2- F-35 που θα προστεθούν.

Η Τουρκία έχει ξεμείνει από μαχητικά και ανταλλακτικά. Οι διαθεσιμότητες στα F-16 block 50 που διαθέτει είναι χαμηλές και πλέον εναποθέτει τις ελπίδες στην πρόσκτηση των Eurofighter κι εν συνεχεία στο εγχώριας ανάπτυξης μαχητικό ΚΑΑΝ, το οποίο ευελπιστεί να μπορεί να παράγει αρχής γενομένης από το 2028.

Ωστόσο, γνωρίζει καλά ότι το ΚΑΑΝ – όσο κι αν το πουλάει ως μαχητικό 5ης γενιάς – δεν πλησιάζει καν τις δυνατότητες του F-35, που πλέον είναι δοκιμασμένο κι επί του πεδίου, από τους Ισραηλινούς εναντίον του Ιράν, με αξιοθαύμαστα αποτελέσματα.

Ξέρει ότι ακόμη κι αν προχωρήσουν τώρα οι ΗΠΑ στην άρση των κυρώσεων, θα χρειαστούν τουλάχιστον 10 χρόνια μέχρι να αρχίσει να παραλαμβάνει τα πρώτα. Γι’ αυτό, πληροφορίες αναφέρουν ότι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων δεν έχει βάλει μόνο την επαναφορά στο πρόγραμμα των F-35 αλλά και την αποδέσμευση των 6 τουρκικών κατασχεμένων F-35 από τις ΗΠΑ, όταν αποφάσισαν την αποπομπή της από το πρόγραμμα.

enikos.gr