Φουντώνει ο εμπορικός πόλεμος ανάμεσα σε Ουάσινγκτον και Πεκίνο – Οι ΗΠΑ θα επιχειρήσουν να εντείνουν τον κινεζικό αποκλεισμό σε μικροεπεξεργαστές, ενώ η Κίνα θα μειώσει την πρόσβαση σε κρίσιμες σπάνιες γαίες
Η Κίνα απάντησε, όπως αναμενόταν, για δεύτερη φορά στους αμερικανικούς δασμούς και πλέον μία μεγάλη γκάμα αμερικανικών προϊόντων επιβαρύνονται με ένα πρωτόγνωρο στα διμερή αλλά και παγκόσμια οικονομικά δεδομένα 84% και ένα εξίσου «τρομακτικό» 125% από την πλευρά των ΗΠΑ.
Από μόνα τους όμως τα ποσοστά είναι αδύνατο να αποκρυπτογραφήσουν το τι πρακτικά σημαίνουν οι δασμοί και η επιβολή τους σε έναν πόλεμο που «φουντώνει» ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη.
Πόσο είναι συνολικά το εμπόριο ανάμεσα σε Κίνα και ΗΠΑ
Οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες στον κόσμο έχουν ένα εμπορικό ισοζύγιο μεταξύ τους το οποίο με βάση τα επίσημα στοιχεία για το 2024 ήταν 585 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι ΗΠΑ εισάγουν πολύ περισσότερο από όσο εξάγουν προς την Κίνα. Οι κινεζικές εισαγωγές στις ΗΠΑ το 2024 ήταν 440 δισεκατομμύρια με τις εξαγωγές τους να είναι περίπου ¼ μικρότερες, 145 δισεκατομμύρια δολάρια. Το εμπορικό ισοζύγιο ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη ήταν 295 δισεκατομμύρια και είναι ελλειμματικό για την Ουάσιγκτον, η οποία δίνει περίπου το 1% του ΑΕΠ της στα κινεζικά ταμεία…
Η εικόνα αυτή δεν είναι σημερινή και για αυτόν ακριβώς τον λόγο δασμοί έχουν επιβληθεί από τις ΗΠΑ στην Κίνα – και διατηρήθηκαν – και από τον Τζο Μπάιντεν τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Αυτοί οι δασμοί μάλιστα φαίνεται πως είχαν και αποτέλεσμα, καθώς από το 2016 και την πρώτη θητεία του Τραμπ οι κινεζικές εισαγωγές στις ΗΠΑ έπεσαν από το 21% στο 13% του 2024. Την τελευταία δεκαετία, η αμερικανική εξάρτηση από τις κινεζικές εισαγωγές μειώθηκε αλλά παραμένει πολύ μεγάλη, ειδικά εάν κάποιος εισαγάγει στο συγκεκριμένο μείγμα και το τεράστιο δημοσιονομικό έλλειμμα της Ουάσιγκτον την τελευταία δεκαετία (το αμερικανικό χρέος ξεπερνά τα 33 τρισεκατομμύρια δολάρια).
Τι εισάγουν όμως Κίνα και ΗΠΑ μεταξύ τους
Το προϊόν που είναι με διαφορά από το δεύτερο η μεγαλύτερη αμερικανική εξαγωγή των ΗΠΑ στην Κίνα είναι η σόγια… Για την Κίνα η σόγια είναι υπερπολύτιμη καθώς δεν έχει την παραγωγή που πρέπει, προκειμένου να σιτίσει τα περισσότερα από 440 εκατομμύρια γουρούνια που εκτρέφει… Πετρελαιοειδή και φαρμακευτικά σκευάσματα έρχονται στην δεύτερη και την τρίτη θέση αντίστοιχα των αμερικανικών εξαγωγών.
Από την πλευρά της, η Κίνα εξάγει στις ΗΠΑ τεράστιο όγκο ηλεκτρονικών, υπολογιστών αλλά και παιχνιδιών. Οι μπαταρίες για τα ηλεκτροκίνητα οχήματα αποτελούν επίσης σημαντικό εξαγώγιμο προϊόν. Με διαφορά όμως, τα κινεζικά κινητά τηλέφωνα είναι ο μεγαλύτερος όγκος εξαγωγών του Πεκίνου στις ΗΠΑ. Το 9% του συνόλου των κινεζικών εξαγωγών είναι στον κλάδο των κινητών συσκευών. Από αυτές τις συσκευές, το σχεδόν 90% είναι προϊόντα της Apple, η οποία βρίσκεται κυριολεκτικά στη δίνη των Αμερικανικών δασμών παρά το γεγονός πως πρόκειται για μία από τις κορυφαίες αμερικανικές εταιρείες τόσο σε αξία όσο και σε εμπορικότητα και παγκόσμια αναγνωρισιμότητα. Οι κινήσεις του Τραμπ και ο εμπορικός πόλεμος που μαίνεται πλέον ανοιχτά με την Κίνα έχει ήδη κοστίσει πολύ ακριβά στην Apple, η οποία έχει χάσει μέσα σε μερικές ημέρες το 20% της αξίας των μετοχών της…
Η Κίνα έχει καταφέρει ξανά να υπερκεράσει τις κυρώσεις
Οι ΗΠΑ έχουν διαχρονικά στοχεύσει την Κίνα σε διάφορα προϊόντα αλλά και παραγωγικούς τομείς, αναγνωρίζοντας πως ο «δράκος» έχει αναπτύξει δυναμική που μπορεί – και σήμερα το κάνει – να απειλήσει έμπρακτα και δυναμικά την αμερικανική οικονομική και βιομηχανική κυριαρχία.
Το 2018 ως Πρόεδρος και πάλι ο Ντόναλντ Τραμπ είχε επιβάλλει ένα τεράστιο για την εποχή και τα δεδομένα δασμών (30%) στα κινεζικά φωτοβολταϊκά πάνελς. Οι άμεσες εισαγωγές από την Κίνα έπεσαν κατακόρυφα αλλά η Κίνα προχώρησε σε επενδύσεις σε τρίτες ασιατικές χώρες, όπως η Μαλαισία, από τις οποίες τελικώς έκανε μεγαλύτερες σε όγκο εξαγωγές προς τις ΗΠΑ χωρίς κανέναν τελικά δασμό, όπως έδειξαν τα στοιχεία του αμερικανικού υπουργείου οικονομικών σε σχετική έκθεση για τον συγκεκριμένο κλάδο το 2023.
Η Κίνα σήμερα διαθέτει πολύ σημαντικές εξωχώριες επενδύσεις σε πολλούς κλάδους – με κυριότερο αυτόν της αυτοκινητοβιομηχανίας – ειδικά στην Αμερικανική ήπειρο. Το Μεξικό αποτελεί με διαφορά την πρώτη χώρα στα σύνορα των ΗΠΑ σε υποδοχή κινεζικών επενδύσεων και αναλυτές σημειώνουν πως είναι αυτός ο βασικός λόγος που ο Αμερικανός Πρόεδρος έβαλε από την αρχή στο στόχαστρό του τη γειτονική χώρα. Μέσω των δασμών, αλλά και όποιων διαπραγματεύσεων προκύψουν, ο Τραμπ θα επιχειρήσει, εκτός από το να στείλει μήνυμα προς το Πεκίνο, να απομονώσει ή να μειώσει την αμερικανική έκθεση σε αυτές κυρίως τις αγορές. Δεν είναι απίθανο, εκτιμούν οικονομολόγοι, μέσα στο επόμενο διάστημα ο Αμερικανός Πρόεδρος να ζητήσει για παράδειγμα από το Μεξικό να μειώσει τη δική του έκθεση στις Κινεζικές επενδύσεις, ένα πλάνο με αμφίβολα και πάλι αποτελέσματα…
Πώς θα επηρεάσουν οι δασμοί ΗΠΑ και Κίνα;
Η Κίνα με τετραπλάσιες εξαγωγές στις ΗΠΑ δεδομένα είναι πιο εκτεθειμένη σήμερα σε αυτό το μέτρο των δασμών. Τα δικά της προϊόντα γίνονται ακριβότερα στις ΗΠΑ και είναι πιθανό να πέσουν σημαντικά οι πωλήσεις σε μία αγορά που δεν είναι η μεγαλύτερη για το Πεκίνο, αλλά είναι από τις «βαρύτερες» σε όγκο. Η Κίνα διαθέτει σήμερα τον τρόπο, με βάση την έκθεση της αμερικανικής βιομηχανίας στα εδάφη της, να ασκήσει όμως ουσιαστικές πιέσεις στην καρδιά του αμερικανικού οικονομικού συστήματος. Το παράδειγμα της Apple πέρα από ενδεικτικό των άμεσων συνεπειών είναι και αποκαλυπτικό για το πόσο «μακριά» μπορεί να το πάει ο Σι και η Κίνα.
Για να μεταφέρει σήμερα η Apple το 10% μόλις της συνολικής παραγωγής συσκευών από τα δεκάδες εργοστάσια που η εταιρεία έχει σε κινεζικά εδάφη πίσω στις ΗΠΑ χρειάζεται να επενδύσει περισσότερα από 30 δισεκατομμύρια δολάρια και χρειάζεται τουλάχιστον 3 χρόνια. Ένα iphone το οποίο σήμερα ο Αμερικανός αγοράζει προς 1.000 δολάρια – εάν η κατάσταση συνεχιστεί ως έχει – θα κοστίζει στους εντός ΗΠΑ χρήστες 3,5 φορές περισσότερο…
Η «κόντρα» ανάμεσα σε Κίνα και ΗΠΑ σε οικονομικό και εμπορικό επίπεδο είναι επίσης στην αρχή και, ως φαίνεται, εάν οι δύο ισχυρότεροι οικονομικά πόλοι στον πλανήτη δεν διαπραγματευτούν, θα υπάρξει περαιτέρω κλιμάκωση και σε άλλα επίπεδα…
Οι ΗΠΑ θα επιχειρήσουν να εντείνουν τον κινεζικό αποκλεισμό σε μικροεπεξεργαστές – προσπάθεια που επίσης ξεκίνησε ο Τζο Μπάιντεν – αλλά και οι Κινέζοι θα μειώσουν σημαντικά την πρόσβαση των ΗΠΑ σε κρίσιμες σπάνιες γαίες που δεν αφορούν τα μικροτσίπ, αλλά την πολεμική βιομηχανία και τα ιατρικά μηχανήματα. Η Κίνα έχει εδώ και σχεδόν 10 χρόνια χαρακτηρίσει για παράδειγμα το σπάνιο μέταλλο Γάλλιο ως στοιχείο εθνικής ασφάλειας και οι εξαγωγή του απαιτεί μία πολύ αυστηρή και χρονοβόρο διαδικασία. Το συγκεκριμένο μέταλλο είναι άκρως αναγκαίο για την κατασκευή ραντάρ…
