Πρόθυμη να προχωρήσει σε σημαντικές παραχωρήσεις στις διαπραγματεύσεις με τη Βρετανία εμφανίζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα σε χιλιάδες νέους Ευρωπαίους να ζήσουν και να εργαστούν στη χώρα.
Σχέδιο που προβλέπει την ελεύθερη μετακίνηση και εργασία Βρετανών και Ευρωπαίων νέων ηλικίας 18 έως 30 ετών αντιμετωπίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως κομβικής σημασίας προϋπόθεση για μια συνολική συμφωνία μετά το Brexit, η οποία θα καλύπτει τομείς όπως η άμυνα, η ενέργεια και η μετανάστευση.
Πληροφορίες που επικαλείται η βρετανική εφημερίδα αναφέρουν ότι τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης εμφανίζονται πλέον διατεθειμένα να περιορίσουν τη διάρκεια των θεωρήσεων εργασίας στους 12 μήνες, με εφαρμογή ποσοστώσεων και περιορισμών ανά τομέα απασχόλησης.
Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται ανοιχτή σε ένα μοντέλο τύπου «ένας μέσα, ένας έξω» - πρόταση που εξετάζει η Βρετανίδα υπουργός Εσωτερικών.
Κοινοτικές πηγές αναφέρουν ότι το πρόγραμμα πρόκειται να μετονομαστεί σε «πρόγραμμα εμπειρίας για τη νεολαία», ώστε να αποτραπεί η εντύπωση πως ανοίγουν νέες μεταναστευτικές οδοί για Ευρωπαίους πολίτες που επιθυμούν να ζήσουν μόνιμα στη Βρετανία.
Ερωτηθείς για την προοπτική ενός προγράμματος κινητικότητας των νέων, την Παρασκευή, εκπρόσωπος της Ντάουνινγκ Στριτ δήλωσε: «Οι δύο πλευρές εξετάζουν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, κάτι απολύτως αναμενόμενο στο πλαίσιο μιας διαπραγμάτευσης».
Σε μια ένδειξη αλλαγής στάσης από πλευράς Βρετανών ευρωσκεπτικιστών, ο υποστηρικτής του Brexit και πρώην υπουργός, Στιβ Μπέικερ, δήλωσε ότι θα υποστήριζε ένα τέτοιο πρόγραμμα, υπογραμμίζοντας πως «θα ήταν θετικό και σε καμία περίπτωση δεν συνιστά επιστροφή στην ελεύθερη κυκλοφορία».
Ωστόσο, άλλοι συντηρητικοί βουλευτές χαρακτήρισαν τη συζήτηση για το πρόγραμμα «κόκκινη ρέγγα», έναν αντιπερισπασμό που αποσκοπεί στο να αποσπάσει την προσοχή από άλλα θέματα, όπως η επικείμενη συμφωνία για τα πρότυπα τροφίμων και ποτών, η οποία ενδέχεται να πλήξει τις εμπορικές σχέσεις με τις ΗΠΑ.
Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για πρόγραμμα κινητικότητας κατατέθηκε αρχικά τον Απρίλιο του 2024 και προέβλεπε τη δυνατότητα εργασίας ή σπουδών για έως τέσσερα έτη εκατέρωθεν. Τόσο οι Συντηρητικοί όσο και οι Εργατικοί την απέρριψαν τότε.
Μετά από έναν χρόνο διαβουλεύσεων, πηγές σημειώνουν πως χώρες - κλειδιά όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Ισπανία, η Ιταλία, το Βέλγιο και η Ολλανδία θεωρούν πλέον το ζήτημα υψηλής προτεραιότητας, γεγονός που καθιστά απαραίτητους κάποιους συμβιβασμούς.
Σύμφωνα με ευρωπαϊκή πηγή, ένα σύστημα ετήσιας βίζας με δυνατότητα ανανέωσης για έναν ή δύο ακόμη χρόνους θα ήταν πιο εύπεπτο πολιτικά για το Λονδίνο.
Η Βρετανία συμμετέχει ήδη σε ένα παρεμφερές πρόγραμμα κινητικότητας με 12 χώρες, που επιτρέπει εργασία διάρκειας 2-3 ετών. Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών, το 2023 μόλις 23.000 νέοι έφτασαν στη χώρα μέσω του προγράμματος, εκ των οποίων οι 9.900 προέρχονταν από την Αυστραλία.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος, Στιβ Ριντ, διαβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση δεν σκοπεύει να υπαναχωρήσει στις δεσμεύσεις του μανιφέστου σχετικά με την ελευθερία κυκλοφορίας: «Ήμασταν σαφείς ότι δεν θα υπάρξει επιστροφή στην ενιαία αγορά, την τελωνειακή ένωση ή την ελευθερία κινήσεων και αυτό παραμένει η θέση μας», δήλωσε στο Times Radio.
Από την Ουάσινγκτον, η καγκελάριος Ρέιτσελ Ριβς δήλωσε πως η εμπορική σχέση της Βρετανίας με την ΕΕ είναι «αναμφισβήτητα ακόμη πιο σημαντική» από αυτήν με τις ΗΠΑ.
Ο Γερμανός πρέσβης σττη Βρετανία, Μιγκέλ Μπέργκερ, εμφανίστηκε «πραγματικά αισιόδοξος» για την προοπτική συμφωνίας, έπειτα από τη συνάντηση του Κιρ Στάρμερ με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Οι Ευρωπαίοι πρέσβεις θα ενημερωθούν σχετικά την επόμενη Τετάρτη.
Ο Μπέργκερ είπε στο BBC Radio 4: «Είμαι πλέον αρκετά αισιόδοξος ότι κινούμαστε σε σωστή κατεύθυνση. Το πρόγραμμα θα έδινε τη δυνατότητα σε νέους από οικογένειες με χαμηλότερα εισοδήματα να εργαστούν στο εξωτερικό και να μάθουν μια ξένη γλώσσα. Θέλουμε να είναι αμοιβαίο».
Πάντως, ο Μπέικερ προειδοποίησε ότι περισσότερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην πιθανότητα συμφωνίας SPS (υγειονομικής και φυτοϋγειονομικής ασφάλειας), καθώς οποιαδήποτε ευθυγράμμιση της Βρετανίας με τους ευρωπαϊκούς κανόνες θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο μια μελλοντική συμφωνία με τις ΗΠΑ και την οικονομική προοπτική της χώρας.
Το Εργατικό Κόμμα και η Ευρωπαϊκή Ένωση εργάζονται επί επτά θεματικών αξόνων που θα αποτελέσουν τη βάση για κοινή διακήρυξη. Η διακήρυξη αυτή θα οδηγήσει σε λεπτομερείς διαπραγματεύσεις για την οριστικοποίηση των όρων.
Πηγή της Ευρωπαϊκής Ένωσης σημείωσαν ότι: «δεν αναμένεται να ληφθούν αποφάσεις στη σύνοδο κορυφής του Μαΐου. Το πιθανότερο είναι να υπάρξει μια αμοιβαία πολιτική δέσμευση για διερεύνηση εφικτών λύσεων».
Οι επτά τομείς είναι: άμυνα και ασφάλεια, τιμολόγηση άνθρακα, μετανάστευση, εμπειρία νέων, ενέργεια, αλιεία και συνεργασία στην εκπαίδευση. Ωστόσο, ορισμένες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις εκφράζουν ανησυχία για έλλειψη φιλοδοξίας στις διαπραγματεύσεις.
Ορισμένα κράτη ζητούν την ένταξη της Βρετανίας ξανά στο πρόγραμμα Erasmus+ και την αποκατάσταση συμφωνιών που επιτρέπουν αμοιβαίες σπουδές με καταβολή διδάκτρων, θέμα που το Λονδίνο θεωρεί ευαίσθητο, λόγω της ανισορροπίας στον αριθμό φοιτητών.
Στο μεταξύ, η Domestic Advisory Group, το επίσημο συμβουλευτικό όργανο για την εμπορική συμφωνία του Brexit, καλεί την κυβέρνηση να προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις για την άρση των περιορισμών σε εξαγωγές πατατόσπορων, ελέγχους σε φαρμακευτικά προϊόντα και την αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων.
Επίσης, ζητά την άρση των εμποδίων για περιοδεύοντες μουσικούς και καλλιτέχνες, καθώς και συμφωνίες για κτηνιατρικά φάρμακα στη Βόρεια Ιρλανδία και για τη ρύθμιση των χημικών προϊόντων.
