Επιστολή προς την Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Τίνα Μπιρμπίλη απέστειλε ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Π. Ψωμιάδης. Με την επιστολή ο κ. Ψωμιάδης καταρχάς διαμαρτύρεται γιατί
«δεν κληθήκαμε να καταθέσουμε τις προτάσεις μας σχετικά με το σχέδιο νόμου για τη βιοποικιλότητα, παρόλο που θα κληθούμε ως αιρετή Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση να το υλοποιήσουμε σε μεγάλο βαθμό. Δεν είναι δυνατόν να προωθούνται τόσο συγκλονιστικές αλλαγές με το «αποφασίζουμε και διατάσσουμε», χωρίς την παραμικρή διαβούλευση με ειδικούς, ενδιαφερόμενους και αρμόδιους για την εφαρμογή του νόμου, αγνοώντας τις τοπικές κοινωνίες. Οι αποφάσεις για το φυσικό περιβάλλον και την ανάπτυξη της Μακεδονίας δεν μπορεί να λαμβάνονται σε γραφεία των Αθηνών».
Επίσης, με την επιστολή του προβαίνει σε μια σειρά παρατηρήσεων και προτάσεων που έχουν να κάνουν με το προωθούμενο σχέδιο νόμου.
Το πλήρες κείμενο της επιστολής έχει ως εξής:
«Αξιότιμη κ. Υπουργέ,
Θέλω, κατά πρώτον, να εκφράσω τη διαμαρτυρία μου γιατί δεν κληθήκαμε να καταθέσουμε τις προτάσεις μας σχετικά με το σχέδιο νόμου για τη βιοποικιλότητα, παρόλο που θα κληθούμε ως αιρετή Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση να το υλοποιήσουμε σε μεγάλο βαθμό. Δεν είναι δυνατόν να προωθούνται τόσο συγκλονιστικές αλλαγές με το «αποφασίζουμε και διατάσσουμε», χωρίς την παραμικρή διαβούλευση με ειδικούς, ενδιαφερόμενους και αρμόδιους για την εφαρμογή του νόμου, αγνοώντας τις τοπικές κοινωνίες. Οι αποφάσεις για το φυσικό περιβάλλον και την ανάπτυξη της Μακεδονίας δεν μπορεί να λαμβάνονται σε γραφεία των Αθηνών.
Κατά δεύτερον, ως Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας οφείλουμε να επισημάνουμε τα εξής:
- Σε γενικό πλαίσιο οι παρεμβάσεις του νομοσχεδίου συμβάλλουν στην δημιουργία περισσότερων προβλημάτων από όσα επιδιώκει να λύσει.
- Ως Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχουμε από τον νόμο του Καλλικράτη την αρμοδιότητα για την ανάπτυξη. Για την σύνταξη του νομοσχεδίου το οποίο έχει σαφώς αναπτυξιακή διάσταση δεν ερωτηθήκαμε και ούτε συμφωνούμε με τις «οριζόντιες» πολιτικές ισοπέδωσης των αναπτυξιακών χαρακτηριστικών της περιοχής μας. Φυσικά και είμαστε σύμφωνοι με την προστασία του περιβάλλοντος αλλά σε ισορροπία με την ανάπτυξη, την κοινωνική συνοχή, την αντιμετώπιση των τοπικών εξειδικευμένων προβλημάτων. Δεν αντιλαμβανόμαστε την βιασύνη στην κατάρτιση του νομοσχεδίου, την προώθηση του με δεδομένη την έλλειψη μελετητικού υποβάθρου που θα τεκμηριώνει το εκάστοτε καθεστώς προστασίας, την βιασύνη αναφοράς σε όρους δόμησης οι οποίοι συμφέρουν συγκεκριμένες ομάδες πολιτών.
- Το Υπουργείο Περιβάλλοντος στο υπό συζήτηση νομοσχέδιο για την βιοποικιλότητα αντιμετωπίζει «ισοπεδωτικά» όλες τις περιοχές Natura με το ίδιο τρόπο χωρίς να λαμβάνονται υπόψιν τα τοπικά ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε περιοχής, όπως οι περιβαλλοντικές ιδιαιτερότητες, η υφιστάμενη πραγματική κατάσταση της βιοποικιλότητας, οι αναπτυξιακοί στόχοι, η τοπική οικονομία, οι κοινωνικές παράμετροι των παρεμβάσεων.
- Είναι δεδομένο ότι το 63% των περιοχών Natura δεν έχουν θεσμοθετημένο πλαίσιο προστασίας και ως εκ τούτου δεν γνωρίζουμε τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να παρέμβουμε για την προστασία τις βιοποικιλότητας. Προσπαθούμε να παρέμβουμε κάνοντας ασκήσεις επί χάρτου και όχι μετά από μελέτη, κοινωνικό διάλογο, περιβαλλοντική ευαισθησία.
- Προτείνουμε:
- Για τις περιοχές του δικτύου Natura 2000, όπως ορίζει η κοινοτική νομοθεσία, να γίνουν σε βάθος μελέτες και αναλύσεις οι οποίες να πιστοποιούν τον χαρακτήρα και την αξία της κάθε προστατευόμενης περιοχής και να ορίζεται το θεσμικό πλαίσιο προστασίας τους. Όταν υπάρξει αυτό το θεσμικό πλαίσιο θα έχει την στήριξη όλων μας.
- Την κατά περίπτωση εξειδίκευση και εξέταση του θεσμικού πλαισίου προστασίας για κάθε περιοχή (δεν μπορεί η περιοχή της Χαλκιδικής να αντιμετωπίζεται με το ίδιο τρόπο που αντιμετωπίζεται μια νησιωτική ή μια καθαρά ορεινή περιοχή).
- Τον σχεδιασμό της περιβαλλοντικής προστασίας σε συνδυασμό με τον αναπτυξιακό σχεδιασμό της Περιφέρειας και τα τοπικά αναπτυξιακά σχέδια.
- Τον διάλογο με τις τοπικές κοινωνίες, τους ανθρώπους οι οποίοι ζούνε στις περιοχές προστασίας. Δεν μπορούμε να μιλάμε μόνο για την βιοποικιλότητα χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη μας τους ανθρώπους που ζουν στις περιοχές προστασίας.
Επίσης, δεδομένης της σοβαρότητας του συγκεκριμένου Σχεδίου Νόμου, το οποίο αναθεωρεί άρδην την χωροταξική και πολεοδομική νομοθεσία, πιστεύουμε ότι πριν την θεσμοθέτηση του, η οποία θίγει καίρια ζητήματα ιδιοκτησιών, είναι επιτακτική η ανάγκη εκπόνησης μιας εμπεριστατωμένης Στρατηγικής Μελέτης, στα πλαίσια του Εθνικού Χωροταξικού Πλαισίου. Σκοπός της μελέτης αυτής θα πρέπει να είναι ο προσδιορισμός κατευθύνσεων για την ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη και αειφόρο οργάνωση του εθνικού χώρου, σε συνδυασμό με την προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας.
Ειδικότερα, αν προχωρήσει η θέσπιση του Σχεδίου Νόμου που προτάθηκε από την Υπουργό ΠΕΚΑ, τότε τεράστιες εκτάσεις (σε ορισμένες περιπτώσεις τα μεγαλύτερα τμήματα νομών όπως η Χαλκιδική, η Πέλλα κ.ά.) ουσιαστικά οδηγούνται στον οικοδομικό μαρασμό, εξαιτίας της αδυναμίας δόμησης σχεδόν στο σύνολο της εκτός σχεδίου έκτασής τους.
Επιπλέον, το γεγονός ότι μέσω της συγκεκριμένης πρότασης, ανατρέπεται το καθεστώς δόμησης, σύμφωνα με το οποίο υλοποιήθηκαν και αποκτήθηκαν από τους πολίτες ιδιοκτησίες με βάση την αρτιότητα των 4 στρεμμάτων στις εκτός σχεδίου περιοχές, σε συνδυασμό με τις διανομές και τους αναδασμούς του Υπουργείου Γεωργίας, θίγει σοβαρά την αξιοπιστία της πολιτείας.
Εν κατακλείδι, πριν τη θέσπιση μιας τόσο σημαντικής διάταξης, πιστεύουμε ότι είναι αναγκαία πρωτίστως η θέσπιση του εθνικού χωροταξικού σχεδίου, το οποίο θα πρέπει να λαμβάνει υπ’ όψιν του, τις περιοχές του Δικτύου Natura και συγκεκριμένα να υπάρχει η ανάλογη μέριμνα, ώστε να λειτουργήσει αντισταθμιστικά στις περιοχές των Νομών που θα θεσπιστούν οι περιορισμοί στη δόμηση στις ζώνες προστασίας.
Σε αντίθετη περίπτωση στο όνομα της υπέρμετρης οικολογικής ευαισθησίας και οικολαγνείας πρόκειται να θυσιαστεί η ανάπτυξη και η βιωσιμότητα των περιοχών αυτών, δεδομένου ότι υπάρχει διακριτή διαφορά ανάμεσα στην οικολαγνεία και στην ισόρροπη ανάπτυξη των περιοχών με βασικό γνώμονα το σεβασμό στο περιβάλλον αλλά πρωταγωνιστή τον άνθρωπο.
Με εκτίμηση,
Ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας