08 Μαΐου 2011

Για πρώτη φορά ορατή με γυμνό μάτι η κβαντική διεμπλοκή

Φυσικοί στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης έχουν επινοήσει ένα νέο είδος κβαντικού πειράματος χρησιμοποιώντας ανθρώπους ως ανιχνευτές φωτονίων, και με τον τρόπο αυτό έχουν κάνει για πρώτη φορά. το κβαντικό φαινόμενο της διεμπλοκής ορατό με γυμνό μάτι.

quantum_entanglement Για εκείνους που χρειάζονται μια εξήγηση, η διεμπλοκή είναι εκείνο το παράξενο κβαντικό φαινόμενο που συνδέει δύο σωματίδια σε απόσταση, ώστε κάθε τυχόν μέτρηση που διεξάγεται στο ένα σωματίδιο, αμέσως αλλάζει την ιδιότητα του άλλου – ακόμη και αν χωρίζονται από ολόκληρο το σύμπαν. Ο Αϊνστάιν το χαρακτήρισε «στοιχειωμένη δράση από απόσταση». Και πράγματι είναι από τα πιο περίεργα φαινόμενα που είδαμε ποτέ.

Ο Nicolas Gisin στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης διαπίστωσε ότι Ιταλοί φυσικοί είχαν κάνει στο παρελθόν ένα ενδιαφέρον πράγμα με πεπλεγμένα φωτόνια. Αντί της διεμπλοκής όπως κάνουν οι πειραματιστές συνήθως, η ιταλική ομάδα είχε κάνει διεμπλοκή σε ένα ζευγάρι φωτονίων και στη συνέχεια ενίσχυσε σε ένα από αυτά, για να δημιουργήσει ένα χείμαρρο φωτονίων που περιείχε αμέτρητα φωτόνια, που όλα συνδέονταν με το άλλο μεμονωμένο φωτόνιο από το αρχικό ζεύγος. Δηλαδή, υπήρχε ένα μεμονωμένο «μικροσκοπικό» φωτόνιο, και ένας χείμαρρος από «μακροσκοπικά» φωτόνια, όλα συνδεδεμένα σε κβαντικό επίπεδο.

Ο Gisin συνειδητοποίησε ότι, ενώ με γυμνό μάτι δεν μπορεί να δει κανείς ένα φωτόνιο, μπορεί σίγουρα να δει χιλιάδες φωτόνια. Έτσι χρησιμοποίησε μια διάταξη παρόμοια με τους Ιταλούς, αλλά αντί να βάλει ένα ανιχνευτή φωτονίων μπροστά από τον χείμαρρο των φωτονίων έβαλε τον εαυτό του και τους συνάδελφους του. Η δέσμη των φωτονίων που παράγονται από τον ενισχυτή θα εμφανιζόταν σε μία από τις δύο θέσεις στον σκοτεινό χώρο τους, ανάλογα με την κατάσταση πόλωσης που έδιναν στο μικροσκοπικά μοναδικό φωτόνιο τους. Κι έτσι, το ανθρώπινο μάτι αντικατέστησε τους ανιχνευτές φωτονίων για πρώτη φορά.

Μπορεί η ιστορία να μοιάζει ως εξής: κάποιοι επιστήμονες κάθονται σε ένα σκοτεινό δωμάτιο κοιτάζοντας να αναβοσβήνουν τα φώτα, αλλά στην ουσία αποτελεί την πρώτη κβαντική διεμπλοκή που έχει παρατηρηθεί άμεσα με γυμνό μάτι.

Η ελβετική ομάδα δηλαδή σύνδεσε ένα μικρο-φαινόμενο (την κβαντική διεμπλοκή) με ένα μακρο-φαινόμενο, την ανίχνευση του από ένα "ανθρώπινο ανιχνευτή".

Πηγή: Popular Science

http://blog.physics4u.gr/?p=3417