Το "πράσινο φως" για την εκταμίευση της 5ης δόσης, η οποία θα διατεθεί, πιθανότατα, στις αρχές Ιουλίου, έδωσε η τρόικα. Όπως ανακοινώθηκε από το κλιμάκιο των στελεχών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, υπήρξε συμφωνία με την κυβέρνηση σε μια δέσμη οικονομικών και χρηματοπιστωτικών πολιτικών, όπως απολύσεις στο δημόσιο, μείωση φοροαπαλλαγών και αύξηση φορολογίας, που απαιτούνται για να επιτευχθούν οι στόχοι του οικονομικού προγράμματος της χώρας.
Η αυστηρή εφαρμογή τους, επισημαίνεται από την τρόικα, θα βοηθήσει να αποκατασταθεί η δημοσιονομική βιωσιμότητα, να διαφυλαχθεί η σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα και να δοθεί ώθηση στην ανταγωνιστικότητα, ώστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για βιώσιμη ανάπτυξη και απασχόληση.
Οι δεσμεύσεις, σύμφωνα με την τρόικα, που ανέλαβε να υλοποιήσει η κυβέρνηση στο πλαίσιο του οικονομικού προγράμματος, αφορούν στα εξής:
- Τη σημαντική μείωση της απασχόλησης στον δημόσιο τομέα, την αναδιάρθρωση ή το κλείσιμο δημοσίων φορέων και τον εξορθολογισμό των επιδομάτων, με ταυτόχρονη προστασία των πλέον ευάλωτων ομάδων. Από πλευράς εσόδων, η κυβέρνηση θα μειώσει τις φοροαπαλλαγές, θα αυξήσει τη φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας και θα εντείνει τις προσπάθειες καταπολέμησης της φοροδιαφυγής.
- Την επιτάχυνση αισθητά του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων και αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας. Προς τον σκοπό αυτό, η κυβέρνηση θα συστήσει φορέα ιδιωτικοποίησης, με επαγγελματική και ανεξάρτητη διαχείριση. Η κυβέρνηση έχει ήδη συντάξει εκτεταμένο κατάλογο περιουσιακών στοιχείων προς αποκρατικοποίηση, με στόχο έσοδα 50 δισ. ευρώ έως τα τέλη του 2015 και θα αξιολογεί την πρόοδο που έχει σημειωθεί, βάσει ενδιάμεσων στόχων, τριμηνιαίων και ετησίων.
- Στον τομέα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, έχει σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος. Η νομοθεσία για τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης, τη μεταρρύθμιση της υγείας, τη βελτίωση της λειτουργίας της αγοράς εργασίας, την εξάλειψη των εμποδίων για τη σύσταση και λειτουργία επιχειρήσεων και την απελευθέρωση των μεταφορών και της ενέργειας, έχει ψηφιστεί είτε πρόκειται να ψηφιστεί. Η κυβέρνηση θα συνεχίσει τις προσπάθειες στους παραπάνω τομείς και ταυτόχρονα θα δώσει νέα έμφαση σε παράγοντες ανάπτυξης, όπως είναι η αναζωογόνηση της τουριστικής βιομηχανίας και η εξάλειψη των διοικητικών εμποδίων στις εξαγωγές. Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το νέο πλαίσιο μεταρρυθμίσεων θα είναι αποτελεσματικό το ταχύτερο δυνατόν, οι ελληνικές αρχές θα ενισχύσουν τη διαδικασία υλοποίησης, μεταξύ άλλων, μέσω τεχνικής συνδρομής από το ΔΝΤ, από κράτη- μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά και μέσω δημιουργίας μηχανισμών παρακολούθησης.
Όσον αφορά στις τράπεζες, σύμφωνα με την τρόικα, "συνεχίζεται η έλλειψη ρευστότητας, έχουν όμως δρομολογηθεί μέτρα για να διασφαλιστεί η παροχή ενδεδειγμένης ρευστότητας στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Ο τραπεζικός τομέας παραμένει βασικά υγιής, οι δε ελληνικές αρχές θεσπίζουν αυστηρότερα κριτήρια κεφαλαιακής επάρκειας, ώστε να ενισχυθούν περαιτέρω τα κεφαλαιακά αποθέματα ασφαλείας, δίδοντας προτεραιότητα σε λύσεις που βασίζονται στην ιδιωτική πρωτοβουλία (ουσιαστικά η τρόικα τάσσεται υπέρ της αναδιάρθρωσης και των συνεργασιών και συγχωνεύσεων τραπεζών). Εν τούτοις, το Ταμείο Δημοσιονομικής Σταθερότητας, είναι διαθέσιμο ως δικλείδα ασφαλείας για τις βιώσιμες τράπεζες που δεν μπορούν να αντλήσουν κεφάλαια στην ιδιωτική αγορά".
Σε μακροοικονομικό επίπεδο, η τρόικα αναφέρει ότι η ύφεση το 2010 ήταν ελαφρώς χειρότερη από ό,τι είχε προβλεφθεί. Πρόσφατα, όμως, υπήρξαν ενθαρρυντικές ενδείξεις, με σημαντικότερη την αξιοσημείωτη πρόοδο των εξαγωγών. Το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω, στηρίζοντας έτσι την ισχυρή εξαγωγική δυναμική, ο δε πληθωρισμός διαγράφει πτωτική τάση. Η τρόικα αναμένει σταθεροποίηση της οικονομίας στο τέλος του χρόνου.
Στην ανακοίνωση των ελεγκτών επισημαίνεται ότι συνολικά έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος κατά το πρώτο έτος του προγράμματος προσαρμογής, ιδίως στον τομέα της δημοσιονομικής εξυγίανσης. Εν τούτοις, είναι αναγκαία η αναζωογόνηση των δημοσιονομικών και ευρύτερων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων ώστε να μειωθεί περαιτέρω το έλλειμμα και να επιτευχθεί η κρίσιμη μάζα των μεταρρυθμίσεων που απαιτούνται για να βελτιωθεί το επιχειρηματικό κλίμα και να προετοιμαστεί το έδαφος για μια βιώσιμη οικονομική ανάκαμψη. Ενώ, η περαιτέρω διατηρήσιμη μείωση του ελλείμματος θα απαιτήσει εκτεταμένες δημοσιονομικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Οι δεσμεύσεις, σύμφωνα με την τρόικα, που ανέλαβε να υλοποιήσει η κυβέρνηση στο πλαίσιο του οικονομικού προγράμματος, αφορούν στα εξής:
- Τη σημαντική μείωση της απασχόλησης στον δημόσιο τομέα, την αναδιάρθρωση ή το κλείσιμο δημοσίων φορέων και τον εξορθολογισμό των επιδομάτων, με ταυτόχρονη προστασία των πλέον ευάλωτων ομάδων. Από πλευράς εσόδων, η κυβέρνηση θα μειώσει τις φοροαπαλλαγές, θα αυξήσει τη φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας και θα εντείνει τις προσπάθειες καταπολέμησης της φοροδιαφυγής.
- Την επιτάχυνση αισθητά του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων και αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας. Προς τον σκοπό αυτό, η κυβέρνηση θα συστήσει φορέα ιδιωτικοποίησης, με επαγγελματική και ανεξάρτητη διαχείριση. Η κυβέρνηση έχει ήδη συντάξει εκτεταμένο κατάλογο περιουσιακών στοιχείων προς αποκρατικοποίηση, με στόχο έσοδα 50 δισ. ευρώ έως τα τέλη του 2015 και θα αξιολογεί την πρόοδο που έχει σημειωθεί, βάσει ενδιάμεσων στόχων, τριμηνιαίων και ετησίων.
- Στον τομέα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, έχει σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος. Η νομοθεσία για τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης, τη μεταρρύθμιση της υγείας, τη βελτίωση της λειτουργίας της αγοράς εργασίας, την εξάλειψη των εμποδίων για τη σύσταση και λειτουργία επιχειρήσεων και την απελευθέρωση των μεταφορών και της ενέργειας, έχει ψηφιστεί είτε πρόκειται να ψηφιστεί. Η κυβέρνηση θα συνεχίσει τις προσπάθειες στους παραπάνω τομείς και ταυτόχρονα θα δώσει νέα έμφαση σε παράγοντες ανάπτυξης, όπως είναι η αναζωογόνηση της τουριστικής βιομηχανίας και η εξάλειψη των διοικητικών εμποδίων στις εξαγωγές. Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το νέο πλαίσιο μεταρρυθμίσεων θα είναι αποτελεσματικό το ταχύτερο δυνατόν, οι ελληνικές αρχές θα ενισχύσουν τη διαδικασία υλοποίησης, μεταξύ άλλων, μέσω τεχνικής συνδρομής από το ΔΝΤ, από κράτη- μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά και μέσω δημιουργίας μηχανισμών παρακολούθησης.
Όσον αφορά στις τράπεζες, σύμφωνα με την τρόικα, "συνεχίζεται η έλλειψη ρευστότητας, έχουν όμως δρομολογηθεί μέτρα για να διασφαλιστεί η παροχή ενδεδειγμένης ρευστότητας στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Ο τραπεζικός τομέας παραμένει βασικά υγιής, οι δε ελληνικές αρχές θεσπίζουν αυστηρότερα κριτήρια κεφαλαιακής επάρκειας, ώστε να ενισχυθούν περαιτέρω τα κεφαλαιακά αποθέματα ασφαλείας, δίδοντας προτεραιότητα σε λύσεις που βασίζονται στην ιδιωτική πρωτοβουλία (ουσιαστικά η τρόικα τάσσεται υπέρ της αναδιάρθρωσης και των συνεργασιών και συγχωνεύσεων τραπεζών). Εν τούτοις, το Ταμείο Δημοσιονομικής Σταθερότητας, είναι διαθέσιμο ως δικλείδα ασφαλείας για τις βιώσιμες τράπεζες που δεν μπορούν να αντλήσουν κεφάλαια στην ιδιωτική αγορά".
Σε μακροοικονομικό επίπεδο, η τρόικα αναφέρει ότι η ύφεση το 2010 ήταν ελαφρώς χειρότερη από ό,τι είχε προβλεφθεί. Πρόσφατα, όμως, υπήρξαν ενθαρρυντικές ενδείξεις, με σημαντικότερη την αξιοσημείωτη πρόοδο των εξαγωγών. Το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω, στηρίζοντας έτσι την ισχυρή εξαγωγική δυναμική, ο δε πληθωρισμός διαγράφει πτωτική τάση. Η τρόικα αναμένει σταθεροποίηση της οικονομίας στο τέλος του χρόνου.
Στην ανακοίνωση των ελεγκτών επισημαίνεται ότι συνολικά έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος κατά το πρώτο έτος του προγράμματος προσαρμογής, ιδίως στον τομέα της δημοσιονομικής εξυγίανσης. Εν τούτοις, είναι αναγκαία η αναζωογόνηση των δημοσιονομικών και ευρύτερων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων ώστε να μειωθεί περαιτέρω το έλλειμμα και να επιτευχθεί η κρίσιμη μάζα των μεταρρυθμίσεων που απαιτούνται για να βελτιωθεί το επιχειρηματικό κλίμα και να προετοιμαστεί το έδαφος για μια βιώσιμη οικονομική ανάκαμψη. Ενώ, η περαιτέρω διατηρήσιμη μείωση του ελλείμματος θα απαιτήσει εκτεταμένες δημοσιονομικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.