Το ελληνικό Δημόσιο ενίσχυε και με το... παραπάνω την Proton Bank, την ίδια στιγμή που η Τράπεζα της Ελλάδος ερευνούσε αντικανονικές συναλλαγές και η Αρχή για την καταπολέμηση του μαύρου χρήματος διαπίστωνε υπεξαίρεση 51 εκατ. ευρώ και προέβαινε σε μέτρα κατά του Λαυρέντη Λαυρεντιάδη και των επτά μελών του διοικητικού συμβουλίου.
Στις 14/1/2011 το Δημόσιο τοποθέτησε 100+20+20+20=160 εκατ. ευρώ στην Proton Ο υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος, που χθες δήλωσε στην «Ε» ότι ήξερε το πρόβλημα στην Proton, φαίνεται ότι ήξερε κι άλλα: από έγγραφο του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους με τίτλο «Πρακτικό Δημοπρασίας για τοποθέτηση των διαθεσίμων του Ελληνικού Δημοσίου» προκύπτουν τα εξής:
* Με εντολή του υπουργού Οικονομικών Ευάγγελου Βενιζέλου στις 14/7/2011 η Δ49 Διεύθυνση Χρηματοδοτικού Προγραμματισμού και Διαχείρισης Κρατικών Διαθεσίμων (που διαχειρίζεται δηλαδή όλα τα διαθέσιμα κεφάλαια του κράτους), αυθημερόν και εκτάκτως τοποθέτησε 100 εκατ. ευρώ από το «πορτοφόλι» του ελληνικού Δημοσίου σε έντοκο λογαριασμό μιας ημέρας στην Proton Bank. Επισημαίνεται ότι στο έγγραφο ρητά αναφέρεται ότι η τοποθέτηση των 100 εκατ. ευρώ «έγινε κατόπιν εντολής μου ως υπουργού Οικονομικών μέσω του γενικού γραμματέα Δημοσιονομικής Πολιτικής κ. Πεντάζου, προς την εν λόγω διεύθυνση, κατόπιν συνεννόησής μου με το διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος (σ.σ. τον Γιώργο Προβόπουλο)...».
Στο ίδιο πρακτικό ο υπουργός αναφέρει ότι για την κατάθεση έλαβε υπόψη «το πλαίσιο στο οποίο ζητείται να λειτουργήσουν οι τράπεζες σήμερα», την ανάγκη «διατήρησης της συστημικής ευστάθειας του εγχώριου χρηματοπιστωτικού τομέα», την «επικείμενη ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των stress tests (σ.σ. τα αποτελέσματα ανακοινώθηκαν στις 15/7, μόνο που στα tests δεν συμμετείχε η Proton Bank), καθώς και τους «υφιστάμενους λόγους υψίστου δημοσίου συμφέροντος».
* Αξιοσημείωτη, ωστόσο, είναι η στάση δύο υπηρεσιακών στελεχών της Διεύθυνσης Δ49 που υπογράφουν στο πρακτικό της εν λόγω έκτακτης κατάθεσης των 100 εκατ. ευρώ στην Proton, που αναφέρουν ότι διαφωνούν με τη διενέργεια της έκτακτης τοποθέτησης. Πρόκειται για το διευθυντή Στ. Μαραβελάκη και τον εισηγητή Κ. Αναγνωστόπουλο που αιτιολογούν την αντίθεσή τους, υποστηρίζοντας ότι διαφωνούν «για τη διενέργεια της ανωτέρω έκτακτης τοποθέτησης επειδή:
α) υπερβαίνει το ύψος των ορίων τοποθέτησης (50% των ιδίων κεφαλαίων) που έχει θεσπισθεί, κατά 92 εκατ. ευρώ,
β) η ανωτέρω τράπεζα μετά δυσκολίας επέστρεψε το ποσό των 65 εκατ. ευρώ λήξης 14/7, ενώ μας ειδοποίησε για την αντικειμενική αδυναμία επιστροφής ποσού από τοποθετήσεις ύψους 70 εκατ. ευρώ λήξης 15/7/2011 (σ.σ. από προηγούμενες καταθέσεις, όπως θα δείτε παρακάτω),
γ) φήμες της αγοράς δείχνουν ισχυρά προβλήματα ρευστότητας στην εν λόγω τράπεζα, με αποτέλεσμα η πρόσθετη τοποθέτηση να αυξάνει τον πιστωτικό κίνδυνο του Ελληνικού Δημοσίου περαιτέρω».
Σύμφωνα με τον ισολογισμό της Proton Bank στις 31/3/2011 τα ίδια κεφάλαιά της ήταν 280 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, η τράπεζα πέραν της υπερμεγέθους ταμειακής ένεσης των 100 εκατ., την ίδια μέρα (14/7) είχε δεχθεί καταθέσεις από τα διαθέσιμα του Δημοσίου επιπλέον 60 εκατ. ευρώ, «σπασμένα» σε 20 εκατ. για 4, 5, και 6 μέρες αντίστοιχα. Δηλαδή, στην τράπεζα είχαν κατατεθεί σε μία ημέρα 160 εκατ. ευρώ, ενώ αυτή μπορούσε να δεχτεί μέχρι 140 εκατ. ευρώ (που είναι το 50% των ιδίων κεφαλαίων). Τα στελέχη του ΓΛΚ, πάντως, κάνουν λόγο για υπέρβαση του ορίου κατά 92 εκατ. ευρώ, διότι τις προηγούμενες ημέρες είχαν κατατεθεί στην τράπεζα και άλλα χρήματα από τα διαθέσιμα του ελληνικού Δημοσίου.
Τη συγκεκριμένη αποκάλυψη επιχείρησε να δημοσιοποιήσει στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ο Δημ. Γεωργακόπουλος, πρόεδρος της Κίνησης Πολιτών, υπόψη του οποίου περιήλθαν οι πληροφορίες και τα έγγραφα. Ο ίδιος δηλώνει στην «Ε» ότι έχει καταθέσει μηνυτήρια αναφορά για το θέμα προς την προϊσταμένη της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Ελ. Ράικου από τις 16/7/2011.
Το πρακτικό για την τοποθέτηση των 100 εκατ. ευρώ, με τις χειρόγραφες διαφωνίες των υπηρεσιακών στελεχών
Η ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών για τις καταθέσεις στην Proton
Ανακοίνωση με την οποία δεν διαψεύδει το σημερινό δημοσίευμα της «Ε» και επιχειρεί να δικαιολογήσει τις καταθέσεις στην Proton Bank, εξέδωσε σήμερα ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομικών, Ευάγγελος Βενιζέλος.
Ακολουθεί όλη η ανακοίνωση του υπουργείου:
Ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Οικονομικών κ. Ευάγγελος Βενιζέλος, αναφερόμενος σε πρωτοσέλιδο δημοσίευμα της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία», δήλωσε τα εξής:
«Λυπάμαι που η Ελευθεροτυπία αδυνατεί να αντιληφθεί τη διαφορά μίας τράπεζας, όπως η Proton Βank και συγκεκριμένων φυσικών προσώπων που ελέγχονται για την τέλεση παράνομων πράξεων.Μέριμνα και ευθύνη του Υπουργείου Οικονομικών , όπως και της Τράπεζας της Ελλάδος, είναι η σταθερότητα και ασφάλεια του τραπεζικού συστήματος. Η δήλωσή μου ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι απολύτως ασφαλές, έχει πολύ πρακτικό περιεχόμενο για τους καταθέτες και γενικά για τους συναλλασσόμενους με τις τράπεζες.
Στο πλαίσιο αυτό, σε συνεννόηση με την Τράπεζα της Ελλάδος, τη διοίκηση των έξι μεγαλύτερων ελληνικών τραπεζών και το Συμβούλιο Συστημικής Ευστάθειας (στο οποίο μετέχουν μεταξύ άλλων ο Διοικητής και ο αρμόδιος Υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και ο Πρόεδρος του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) αποφασίστηκε να διατηρήσουν, τόσο το Δημόσιο όσο και οι άλλες τράπεζες, τα επίπεδα καταθέσεών τους στην Proton. Aυτό έγινε τόσο πριν όσο και μετά τη δημοσιοποίηση του πορίσματος της Τράπεζας της Ελλάδος και της Αρχής Διαφάνειας για πράξεις που αφορούν φυσικά πρόσωπα και όχι το νομικό πρόσωπο της τράπεζας καθεαυτό.Ιδιαίτερα δε, πρέπει να σκεφθεί κανείς τη συγκυρία της 14ης Ιουλίου στην οποία αποφασίστηκε να διατηρηθούν οι καταθέσεις του ελληνικού Δημοσίου, καθώς επρόκειτο για την περίοδο ανακοίνωσης των stress test για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και βρισκόμασταν στην διαπραγμάτευση για τη διεθνή συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στο πρόγραμμα μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του ελληνικού δημοσίου χρέους. Νομίζω ότι δεν είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς μεταξύ των μειζόνων και των ελασσόνων προκειμένου να κατανοήσει σε ποιες ενέργειες πρέπει να προβαίνει το ελληνικό Δημόσιο και το εποπτικό σύστημα σε τέτοιες περιπτώσεις.
Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι από το 2008 και μετά, το ελληνικό Δημόσιο έχει χορηγήσει στην Proton, με βάση τα μεγέθη της, κεφαλαιακές ενισχύσεις και εγγυήσεις που υπερβαίνουν τα 300 εκ. ευρώ. Τέτοιες ενισχύσεις, ανάλογα με το μέγεθός τους, έχουν χορηγηθεί σε όλες σχεδόν τις τράπεζες την ίδια περίοδο.Είναι συνεπώς αναγκαίο, για την προστασία των συμφερόντων του Δημοσίου να διασφαλιστεί η ομαλή, απρόσκοπτη και ασφαλής λειτουργία της τράπεζας, ανεξαρτήτως μετοχικής σύνθεσης, διοίκησης και φυσικών προσώπων που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με αυτήν.
Αυτή η στάση του Δημοσίου και των ελεγκτικών αρχών είναι ένα μήνυμα σταθερότητας και ασφάλειας προς το καταθετικό και επενδυτικό κοινό, ιδίως στην παρούσα κρίσιμη συγκυρία».
enet.gr