20 Ιανουαρίου 2013

Τι θα γίνει ρε παιδιά με την αντιγραφή; (Μία απάντηση στο Βήμα)

Στην online σελίδα της εφημερίδας "Το ΒΗΜΑ" γράφτηκε χθες ένα άρθρο που στην ουσία παραπονιούνται μερικώς δικαιολογημένα ότι κάποιοι πειρατές τους κλέβουν την δουλειά τους και την οικειοποιούνται σε blogs και σε site. Ρωτάει μάλιστα "Τι θα γίνει ρε παιδιά με την αντιγραφή;"
Κατ' αρχήν τα blogs ως ορισμός είναι προσωπικοί χώροι όπου μπορεί ο καθένας να γράψει ότι του κατέβει στο μυαλό. Είναι σαν να βρίσκομαι στο σπίτι μου και να μιλάω. Αν κάποιος δεν έρθει στο σπίτι μου, δεν θα ακούσει τι λέω. Στο σπίτι μου λοιπόν μπορώ να επαναλαμβάνω και πράγματα που άκουσα χωρίς να δίνω λογαριασμό σε κανέναν. Μπορώ να βγω στην γειτονιά μου (το facebook ή το twitter) και να καλέσω τους γείτονες να έρθουν να με ακούσουν. Αλλά από κει και πέρα, το τι λέω και τι γράφω εγώ στο σπίτι μου είναι δικό μου θέμα.

Δυστυχώς στην Ελλάδα δεν υπάρχουν ακόμα σχετικοί νόμοι που να ξεχωρίζουν βασικά πράγματα για το διαδίκτυο τα οποία όμως αποτελούν στον πραγματικό κόσμο συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα. Και εκεί προκαλείται η σύγχυση.

Για να δούμε όμως αν έχει και κάποιο δίκιο το ΒΗΜΑ σε αυτά που λέει. Γιατί δεν αναφέρει μόνο τα blogs. Είναι κλοπή να εμφανίζει κάποιος δουλειά του άλλου ως δική του και να κερδίζει από αυτό; Είναι. Είτε βρισκόμαστε στο διαδίκτυο είτε στον πραγματικό κόσμο. Μπορεί κάποιος να κλέψει χρησιμοποιώντας blog; Ναι, φυσικά, όταν το χρησιμοποιεί ως επαγγελματικό χώρο και το διαφημίζει ως τέτοιο. Αυτό όμως είναι πρόβλημα επαγγελματισμού των δημοσιογράφων και όχι των blogs. Δεν θα αλλάξει ο τρόπος που λειτουργούν τα blogs γιατί κάποιοι δημοσιογράφοι τα εκμεταλλεύονται για να κλέψουν. Είναι σαν να απαγορεύεις να κόβουν τα μαχαίρια γιατί κάποιοι τα χρησιμοποιούν για να σκοτώνουν εκτός από το να κόβουν το φαγητό τους. Δεν είναι λογικό.

Τώρα ΠΩΣ μπορούμε να λύσουμε το πραγματικό πρόβλημα που έχει το ΒΗΜΑ και κάθε ΒΗΜΑ; Προσαρμόζοντας το διαδίκτυο; Όχι φυσικά. Η λύση είναι να προσαρμοστεί το ΒΗΜΑ. Και πως μπορεί να γίνει αυτό;

  • Μία λύση είναι η μετατροπή της ιστοσελίδας ή τμήματός της σε συνδρομητική υπηρεσία. Εκεί όμως απαιτεί να έχει και προϊόν και να μην αναπαράγει απλά γνώση που υπάρχει παντού. Θα πρέπει η ποιότητα του περιεχομένου να είναι υψηλή και να έχει αξία.
  • Άλλη λύση, υβριδική, είναι τα νέα άρθρα που θεωρούν ότι έχουν την μεγαλύτερη αξία να βρίσκονται στο συνδρομητικό τμήμα για μερικές μέρες και μετά να γίνονται δημόσια. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι εκτός από επιχείριση, μια εφημερίδα έχει και υποχρέωση να ενημερώνει, τουλάχιστον σύμφωνα με την δεοντολογία των δημοσιογράφων.
  • Μία ακόμα δυνατότητα που δίνει και μερική νομική κατοχύρωση, αλλά όχι προστασία, είναι στα άρθρα να αναγράφεται καθαρά η άδεια με την οποία τα εκδίδουν. Για παράδειγμα άδειες όπως το "Creative Commons, Attribution, Non comercial use" μπορεί να καλύπτουν τα άρθρα τους νομικά.
  • Τέλος, μπορεί να μην ενημερώνει το διαδικτυακό περιεχόμενο με άρθρα τα οποία θεωρεί ότι έχουν μεγαλύτερη αξία και μπορεί να κλαπούν.Επίσης πρέπει να γνωρίζουν στο ΒΗΜΑ ότι εκτός από τα χαμηλής επισκεψιμότητας blogs ή τα "δημοσιογραφικά" site που κλέβουν τις ειδήσεις, υπάρχουν και υπηρεσίες παγκοσμίου εμβέλειας με πολύ μεγαλύτερα κασέ που κερδίζουν πολύ περισσότερα ακριβώς με τον ίδιο τρόπο. Λέγονται μηχανές αναζήτησης και μπορούν να δουν την περίπτωση της Google και την δικαστική περιπέτεια που έχει στην Γαλλία.

Φυσικά βέβαια κανείς δεν περιμένει να κάνουν την δουλειά τους τζάμπα ή να μην την προστατέψουν από κλέφτες. Απλά το διαδίκτυο λειτουργεί όπως ο πραγματικός κόσμος και οι γενικότητες είναι λάθος και εκεί. Όπως δεν είναι όλοι οι δημοσιογράφοι ψεύτες γιατί ένας είπε ψέμματα, έτσι δεν είναι και όλοι οι bloggers αντιγραφείς γιατί κάποιος αντέγραψε.

Δυστυχώς ο κόσμος του διαδικτύου είναι τεχνολογικά χαοτικός και δεν ξέρουν όλοι να τον χρησιμοποιήσουν ή να τον ερμηνεύσουν σωστά. Θα πρότεινα όμως σε όσους έχουν τέτοια προβλήματα, αντί να περιμένουν λύσεις από άλλους άσχετους, να ρωτήσουν τους ειδικούς. Και ειδικοί είναι, χωρίς πλάκα, οι Πειρατές. Η διαφορά ανάμεσα στην λογοκλοπή και την κερδοσκοπία και την διάδοση της γνώσης είναι σε εμάς πολύ γνωστή και έχουμε τις γνώσεις να τους βοηθήσουμε.

Βασίλης Περαντζάκης
Μέλος του Κόμματος Πειρατών Ελλάδας.