Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του σε περιοχές του Έβρου που επλήγησαν από τις πλημμύρες, ο νυν ΥΕΘΑ Π. Καμμένος ανακοίνωσε κι αυτός την «επανασύσταση των ΜΟΜΑ». Αν και η σχετική εξαγγελία δεν περιλαμβάνεται στο επίσημο δελτίο Τύπου του ΥΠΕΘΑ [2], ο Π. Καμμένος δήλωσε σε δημοσιογράφους στις 7 Φεβρουαρίου 2015: «Επανιδρύουμε τη ΜΟΜΑ. Και θα ζητήσουμε να πάρουμε όλα αυτά τα μέσα που βρίσκονται είτε στο κράτος με τη μορφή του ΟΔΔΥ κατασχεμένα μηχανήματα (…) θα ζητήσουμε όμως και τη συνδρομή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, διότι υπάρχουν σε Δήμους, Νομαρχίες και Περιφέρειες αρκετά μηχανήματα τα οποία δεν υπάρχουν αρκετοί χειριστές να τα λειτουργήσουν. Πιστεύουμε ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις, όπως και στο παρελθόν με τη ΜΟΜΑ, προσέφεραν σημαντικό έργο στην παραμεθόριο και στα νησιά μπορούν να ξαναπαίξουν αυτό το ρόλο, υπάρχει η τεχνογνωσία, υπάρχει το προσωπικό στους Αξιωματικούς, στους Υπαξιωματικούς αλλά και στο πολιτικό προσωπικό, στους εφέδρους, οι οποίοι μπορούν όπως και στο παρελθόν, εργαζόμενοι για την περίοδο της θητείας τους να παίρνουν και επαγγελματική εμπειρία και να παίρνουν μια πιστοποίηση. Η ΜΟΜΑ λοιπόν θα ξαναλειτουργήσει».
Η παραπάνω δήλωση φυσικά και δε συνιστά «επανασύσταση των ΜΟΜΑ» καθώς το Μηχανικό του ΕΣ ουδέποτε σταμάτησε την κατασκευή μικρών έργων υποδομής επ΄ωφελεία των τοπικών κοινωνιών, ιδιαίτερα στις ακριτικές περιοχές της χώρας. Όπως αναφέρεται άλλωστε στον επίσημο ιστότοπο του ΓΕΣ, ο ΕΣ αναλαμβάνει ανελλιπώς έργα αντιπλημμυρικής προστασίας, διευθέτησης και διάνοιξης δρομολογίων, διευθέτησης και συντήρησης αντιπυρικών ζωνών, εργασίες συντήρησης οδικού δικτύου και διευθέτησης ακτών, τα οποία δε θεωρούνται ως επιλέξιμες δαπάνες από την κοινοτική νομοθεσία. [3]
Στην πραγματικότητα, ο ΥΕΘΑ εξήγγειλε τη …συνέχιση της κοινωνικής προσφοράς των Μονάδων και Ανεξάρτητων Μονάδων του Μηχανικού στις περιοχές ευθύνης του Δ΄ΣΣ και της ΑΣΔΕΝ, οι οποίες σήμερα στερούνται σειράς ειδικοποιημένων μηχανημάτων (όπως Τεθωρακισμένα Οχήματα Μηχανικού Μάχης και σύγχρονα χωματουργικά) αλλά και πιστώσεων για την ολοκλήρωση κρίσιμων έργων αμυντικής οργάνωσης (όπως η αντιαρματική τάφρος στον Έβρο).
http://e-amyna.com/?p=12881
Μικτές Ομάδες Μηχανημάτων Ανασυγκροτήσεως: Η ιστορία των ΜΟΜΑ
Οι Μικτές Ομάδες Μηχανημάτων Ανασυγκροτήσεως (ΜΟΜΑ) έχουν επανέλθει στην επικαιρότητα με την εξαγγελία του υπουργού Εθνικής Άμυνας, Πάνου Καμμένου, περί επανασύστασής τους. Ειδικότερα, ο κ. Καμμένος δήλωσε στην ομιλία του επί των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης στη Βουλή ότι εξετάζεται άμεσα η επανασύστασή τους, καθώς έχει δοθεί ήδη σχετική εντολή, ως νέα υπηρεσία, τη διακλαδική υπηρεσία εκτέλεσης έργων Ενόπλων Δυνάμεων, στο πλαίσιο των κοινοτικών οδηγιών. Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Καμμένος είχε κάνει σχετική αναφορά και πριν μερικές ημέρες, από τον Έβρο.
Οι ΜΟΜΑ, οι οποίες εντάσσονταν στο πλαίσιο της Στρατιωτικής Υπηρεσίας Κατασκευής Έργων Ανασυγκροτήσεως (ΣΥΚΕΑ), θεωρείται ότι συνέβαλαν σημαντικά στην ταχύτερη ανασυγκρότηση και ανάπτυξη της χώρας από το 1957 ως το 1992.Υπάγονταν στη Διεύθυνση Μηχανικού (ΔΜΧ)- σημειώνεται ότι μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου και τη λήξη του Εμφυλίου, το Μηχανικό ανέλαβε την περισυλλογή και εξουδετέρωση των εκατοντάδων χιλιάδων ναρκών, βλημάτων πυροβολικού και όλμων και λοιπών πυρομαχικών που είχαν διασπαρεί, ενώ συνεισέφερε και στη αντιμετώπιση θεομηνιών που έπληξαν κατά καιρούς τη χώρα, με χαρακτηριστικά παραδείγματα τους σεισμούς της περιόδου 1953-1999.
Όπως αναφέρεται σε κείμενο του Δημήτριου Πασσιά, συνταγματάρχη εν αποστρατεία, στην ιστοσελίδα του Συνδέσμου Αποφοίτων Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων, Τάξεως 1976, οι καταστροφές που προκάλεσαν ο Δεύτερος Παγκόσμιος και ο Εμφύλιος, καθώς και το κατεστραμμένο και απαρχαιωμένο οδικό δίκτυο της χώρας, δημιούργησαν την ανάγκη ταχείας ανασυγκρότησης, όχι μόνο με έργα οδοποιΐας, αλλά και με άλλα έργα υποδομής, όπως αεροδρόμια, εγγειοβελτιωτικά μικρά έργα κοινής ωφέλειας και οικοδομικά.
«Το 1957 κλήθηκαν και οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας να συμβάλλουν στην ανασυγκρότηση της χώρας. Γι” αυτό το σκοπό συγκροτήθηκαν στις έδρες των σπουδαιότερων νομών επτά Μικτές Ομάδες Μηχανημάτων Ανασυγκροτήσεως. Οι έδρες των επτά ΜΟΜΑ ανά τον Ελλαδικό χώρο ήταν στις πόλεις Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, Κρήτης, Πάτρα, Λαμία, Λάρισα, Ιωάννινα» αναφέρεται σχετικά.
Οι ΜΟΜΑ και αναλάμβαναν την εκτέλεση έργων που τους ανέθετε η προϊσταμένη αρχή στο νομό της έδρας των ή σε γειτονικούς νομούς. Το προσωπικό των Μονάδων αποτελούνταν από αξιωματικούς και οπλίτες του Μηχανικού, τεχνικά καταρτισμένους, αλλά και με μικρό ποσοστό αξιωματικών από τα λοιπά όπλα του Στρατού ή και κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων (Ναυτικό, Αεροπορία), καθώς επίσης και με πολιτικό μόνιμο ή με συμβάσεις τεχνικό προσωπικό (γραφείς, μηχανικοί, οδηγοί τεχνίτες, χειριστές μηχανημάτων, εργάτες κ.λ.π).
Σε περίοδο ειρήνης, αποστολή τους ήταν η με λογικό κόστος εκτέλεση των έργων που αναθέτονταν με διάφορα κυβερνητικά προγράμματα – και μάλιστα και στη νησιωτική και ορεινή Ελλάδα όπου δεν υπήρχε ενδιαφέρον των εργοληπτών. Η ανάθεση εκτέλεσης μικρών κοινωφελών έργων τοπικού ενδιαφέροντος για την ωφέλεια Δήμων, Κοινοτήτων, Συλλόγων και Οργανισμών ιδίως σε ακριτικές περιοχές.
Σε περίοδο πολέμου οι ΜΟΜΑ μετέπειπταν σε Τάγματα Μηχανικού Αποκαταστάσεως Συγκοινωνιών και υπάγονταν στους σχηματισμούς του Στρατού Ξηράς με βασική αποστολή την αποκατάσταση ζημιών από εχθρικούς βομβαρδισμούς ή σαμποτάζ σε έργα υποδομής της χώρας (οδικό δίκτυο, γέφυρες, λιμάνια, αεροδρόμια εγγειοβελτιωτικά έργα κ.λπ.).
Όσον αφορά στο έργο τους, όπως αναφέρεται στο κείμενο, έγινε κατασκευή, βελτίωση και αρχική διάνοιξη σε εθνικούς και επαρχιακούς δρόμους ιδίως της ορεινής και νησιωτικής Ελλάδας, περίπου 15.000 χλμ. Κατασκευάστηκαν στους παραπάνω δρόμους τεχνικά έργα (γέφυρες, τοίχοι αντιστήριξης, οχετοί κ.λπ) και ασφαλτοστρώθηκαν. Αεροδρόμια κατασκευάστηκαν από την αρχή ή επεκτάθηκαν διάδρομοι προσγείωσης σε 17 αεροδρόμια, ιδίως της νησιωτικής Ελλάδος(Καρπάθου, Σκύρου, Κεφαλληνίας, Μυτιλήνης, Πάρου, Κυθήρων κ.λπ.) μεταξύ των οποίων και οι χωματουργικές εργασίες του αεροδρομίου των Σπάτων. Κατασκευάστηκαν επίσης μεγάλα και μικρά αποστραγγιστικά αρδευτικά, αντιπλημμυρικά και υδραυλικά έργα σε όλη την χώρα με τα οποία αξιοποιήθηκαν και δόθηκαν προς καλλιέργεια εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα γης. Για την υλοποίηση του προγράμματος αποκατάστασης σεισμοπλήκτων περιοχών κατασκευάστηκαν προκατασκευασμένα σπίτια. Με την μέθοδο των προκατασκευών κατασκευάστηκαν με κτίρια Νοσοκομείων, Σχολείων, ΑΕΙ (Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, Πολυτεχνική Σχολή Ξάνθης κ.λπ.) κτιριακές εγκαταστάσεις στρατοπέδων (Χαλκίδας, Θηβών, Λουτρακίου Βαννιάνου Ξάνθης κ.λπ.), καθώς και άλλα οικοδομικά έργα.
«Επίσης σημαντική ήταν η συμβολή των ΜΟΜΑ που προσέφερε από το 1991 και μετά στο πρόγραμμα του Υπουργείου Εξωτερικών για την αποκατάσταση των παλιννοστούντων Ποντίων από τις περιοχές της πρώην Σοβιετικής Ένωσης» σημειώνεται σχετικά. Επίσης, μικρά έργα Κοινής Ωφέλειας κατασκευάστηκαν σε Δήμους, κοινότητες, οργανισμούς και τοπικούς συλλόγους. «Τα έργα αυτά δεν είναι δυνατόν να απαριθμηθούν εδώ γιατί μόνο τα σπουδαιότερα από αυτά υπερβαίνουν τα 700» αναφέρεται στο κείμενο του συνταγματάρχη ε.α Πασσιά.
Οι ΜΟΜΑ καταργήθηκαν με το άρθρο 18 του Ν. 2026/92 και μεγάλος αριθμός μηχανημάτων εκποιήθηκε σε ιδιώτες. Όπως σημειώνεται, «η απάντηση θα πρέπει να αναζητηθεί στα διάφορα συγκρουόμενα οικονομικά συμφέροντα επαγγελματικών ομάδων και στη πολιτική της εκάστοτε κυβέρνησης. Η αντίστροφη μέτρηση για την κατάργηση των ΜΟΜΑ, άρχισε μετά την μεταπολίτευση, όταν τα συνδικαλιστικά όργανα των εργοληπτικών εταιρειών, πίεζαν τις κυβερνήσεις για την περικοπή των πιστώσεων προς τις ΜΟΜΑ για την εκτέλεση έργων. Στη συνέχεια στη δεκαετία του ’80 άρχισε να αναπτύσσεται μέσα στο πολιτικό προσωπικό των ΜΟΜΑ, ο αχαλίνωτος συνδικαλισμός και ο υπέρμετρος διορισμός υπαλλήλων εις βάρος πιστώσεων των έργων με αποτέλεσμα η εκτέλεση πολλών εξ” αυτών να γίνεται αντιοικονομική».