Η “ΜτΚ” αποκάλυψε το πόρισμα της ΕΔΕΑνυπόστατες αποδείχθηκαν οι καταγγελίες περί στημένων δημοσκοπήσεων από τη Μονάδα Ερευνών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, τις οποίες είχε κάνει την επομένη των εκλογών του περασμένου Σεπτεμβρίου ο Πάνος Καμμένος.
Αυτό προκύπτει από την ένορκη διοικητική εξέταση, την οποία διέταξε στα τέλη Οκτωβρίου ο πρύτανης του ΠΑΜΑΚ Αχιλλέας Ζαπράνης, καθώς ο πρόεδρος των Ανεξάρτητων Ελλήνων είχε επανέλθει στις καταγγελίες του από το βήμα της Βουλής. Από την πορισματική έκθεση την οποία συνέταξε ο καθηγητής του ΠΑΜΑΚ Ηλίας Κατσίκας, ο οποίος διενήργησε την ΕΔΕ, προκύπτει, μάλιστα, ότι ο κ. Καμμένος αγνόησε τις επανειλημμένες προσκλήσεις που του απηύθυνε το Πανεπιστήμιο να συνδράμει με στοιχεία στην τεκμηρίωση των καταγγελιών του. Παρ’ όλα αυτά, στο τέλος Φεβρουαρίου, όταν αποκαλύφθηκε το κύκλωμα των εκβιαστών στο οποίο συμμετείχαν και δημοσιογράφοι, ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ διατύπωσε εκ νέου ανάλογους υπαινιγμούς, γράφοντας τότε στο twitter: “Τώρα που μαζεύετε επιτέλους τους εκβιαστές εκδότες, έχει και άλλους, τους εκβιαστές απατεώνες δημοσκόπους…”.
Στην πορισματική έκθεσή του ο κ. Κατσίκας αναφέρει ότι “στον πρόεδρο του κόμματος των Ανεξαρτήτων Ελλήνων (ΑΝΕΛ) κύριο Πάνο Καμμένο, από τον οποίο εκπορεύτηκαν οι αρχικές καταγγελίες, εστάλη προσκλητήρια επιστολή προκειμένου να συμβάλει, με όποιο τρόπο εκείνος θα επιθυμούσε, στη διενέργεια της εξέτασης. Δυστυχώς ούτε ο ίδιος ο πρόεδρος ούτε κάποιο άλλο μέλος του εν λόγω κόμματος απάντησε στην πρόσκληση που απευθύναμε”. Σύμφωνα με πηγή του ΠΑΜΑΚ, προς τον κ. Καμμένο εστάλησαν και νέες προσκλήσεις με καταληκτική ημερομηνία τις 18 Φεβρουαρίου, αλλά ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ τις αγνόησε επιδεικτικά.
Στο πλαίσιο της ΕΔΕ εξετάστηκαν αρκετά μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας του ΠΑΜΑΚ. Μεταξύ αυτών ο Ευτύχιος Σαρτζετάκης, διευθυντής του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου (ΕΠΙ) του Ιδρύματος, ο Γιώργος Σιάκας, διευθυντής Έρευνας της Μονάδας Έρευνας Κοινής Γνώμης και Αγοράς (ΜΕΚΓΑ), ο Νίκος Μαραντζίδης, επιστημονικός υπεύθυνος της ΜΕΚΓΑ, καθώς και φοιτητές, μέλη του μητρώου ερευνητών της ΜΕΚΓΑ.
Ωφελήθηκε το ΠΑΜΑΚ
Η ΕΔΕ ερεύνησε τρία πιθανά ερωτήματα:
1. Το πρώτο ερώτημα αφορούσε την πιθανή χρήση των υποδομών του Πανεπιστημίου για την εξυπηρέτηση ιδιωτικών σκοπών. Όπως αναφέρεται στην πορισματική έκθεση, “η πραγματοποίηση ερευνών εκ μέρους του Πανεπιστημίου για λογαριασμό τρίτων, είτε πρόκειται για δημόσιους είτε για ιδιωτικούς φορείς, επιτρέπεται από την υφιστάμενη νομοθεσία και ως εκ τούτου δεν συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα. Ωστόσο, ο υπαινιγμός της καταγγελίας συνίσταται στο ότι αυτή η συνεργασία πραγματοποιείται χωρίς να υπάρχει προκαθορισμένο πλαίσιο - συμφωνία και χωρίς να προκύπτει κάποιο οικονομικό όφελος για το Πανεπιστήμιο”.
Ωστόσο, από την ΕΔΕ διαπιστώθηκε ότι το ΠΑΜΑΚ άντλησε σημαντικούς πόρους από αυτές τις έρευνες. Συγκεκριμένα, από τα στοιχεία τα οποία κατέθεσε ο κ. Σαρτζετάκης προέκυψε ότι μόνο για το 2015 τα έσοδα της ΜΕΚΓΑ από τις παραπάνω ενέργειες ανήλθαν στο ποσό των 135.700 ευρώ, εκ των οποίων το Ινστιτούτο παρακράτησε για λογαριασμό της ΜΕΚΓΑ, ποσοστό 17%, δηλαδή 23.609 ευρώ. Για τις επίμαχες δημοσκοπήσεις που αφορούσαν την προεκλογική περίοδο του Σεπτεμβρίου 2015, οι οποίες παρουσιάστηκαν στον τηλεοπτικό ΣΚΑΪ και αποτέλεσαν την αφορμή των καταγγελιών, διαπιστώθηκε ότι οι έρευνες έγιναν κατόπιν υπογραφής σχετικής σύμβασης, η οποία προέβλεπε την πραγματοποίηση επαναλαμβανόμενων ερευνών (μία έρευνα το μήνα) για το διάστημα 1/7/2015 έως 30/6/2016, έναντι 2.200 ευρώ ανά έρευνα, πλέον ΦΠΑ. “Τα δεδομένα αυτά αναιρούν τη βάση της καταγγελίας, σύμφωνα με την οποία ο επιστημονικός υπεύθυνος της μονάδας Νίκος Μαραντζίδης χρησιμοποιούσε το δημόσιο Πανεπιστήμιο για την εξυπηρέτηση ιδιωτικών σκοπών”, αναφέρει στο πόρισμά του ο κ. Κατσίκας.
Καμία αλλοίωση
2. Το δεύτερο ερώτημα που διερευνήθηκε αφορούσε το κατά πόσο ο κ. Μαραντζίδης έκανε όντως τις δημοσκοπήσεις, αλλά εμφάνιζε στον Τύπο άσχετα, κλεμμένα ή αλλοιωμένα αποτελέσματα. Από την ΕΔΕ προέκυψαν τα ακόλουθα:
- Η μονάδα απασχολούσε μεγάλο αριθμό φοιτητών, οι οποίοι ήταν εγγεγραμμένοι στο μητρώο των ερευνητών. Οι φοιτητές που εξετάστηκαν στο πλαίσιο της ΕΔΕ ανέφεραν ότι η διενέργεια των ερευνών έγινε με την προβλεπόμενη επιστημονική μεθοδολογία.
- Επίσης αποκλείστηκε το ενδεχόμενο να δίνονταν κατευθύνσεις προς τους φοιτητές από τους υπευθύνους για συγκεκριμένη ερμηνεία και καταχώρηση ασαφών ή διφορούμενων απαντήσεων. Οι φοιτητές απέκλεισαν κατηγορηματικά ότι κάτι τέτοιο συνέβη, επισημαίνοντας ότι οι υπεύθυνοι δεν γνώριζαν τις πολιτικές προτιμήσεις των ερευνητών και ως εκ τούτου η απαίτηση για μεροληπτική ερμηνεία των απαντήσεων θα μπορούσε να αποκαλυφθεί.
- Αποκλείστηκε επίσης το ενδεχόμενο αλλοίωσης των αποτελεσμάτων από τον κ. Μαραντζίδη εν αγνοία των ερευνητών. “Ο διευθυντής Έρευνας της μονάδας παρακολουθούσε στενά τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων και σύμφωνα με την κατάθεσή του ουδέποτε διαπίστωσε κάποια απόκλιση, έστω και την παραμικρή, μεταξύ των ευρημάτων των ερευνών και των δεδομένων που παρουσίαζε στη δημοσιότητα ο επιστημονικός υπεύθυνος” αναφέρεται στο πόρισμα.
Η αξιοπιστία των μετρήσεων
3. Το τρίτο ερώτημα που εξετάστηκε αφορούσε την αξιοπιστία των δημοσκοπικών αποτελεσμάτων της μονάδας του ΠΑΜΑΚ με την υπογράμμιση ότι οι κρίσεις σχετικά με την επιστημοσύνη του κ. Μαραντζίδη “εμπίπτει στην αρμοδιότητα της επιστημονικής κοινότητας και των συναδέλφων του στο πανεπιστημιακό Τμήμα όπου υπηρετεί, οι οποίοι έκριναν πολλές φορές την ικανότητα του εν λόγω καθηγητή να πραγματοποιεί επιστημονικές μελέτες και έρευνες, και τελικά τον ανέδειξαν στη βαθμίδα του καθηγητή”.
Παρά ταύτα, στο πλαίσιο της ΕΔΕ έγινε συγκριτική μελέτη όλων των δημοσκοπήσεων που δημοσιεύτηκαν κατά την προεκλογική περίοδο πριν από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου και τα στοιχεία που προέκυψαν ήταν τα εξής: Τα ποσοστά πρόθεσης ψήφου για τους ΑΝΕΛ 19 δημοσκοπήσεων που προέρχονται από άλλες εταιρείες πλην της ΜΕΚΓΑ κυμαίνονταν (με βαθμό εμπιστοσύνης 90%) από 0,9% το ελάχιστο έως 3,9% το μέγιστο, η δε μέση τιμή διαμορφωνόταν στο 2,43%.
Το μέσο ποσοστό που έδινε η ΜΕΚΓΑ για τους ΑΝΕΛ ήταν 2,25%. Σημειώνεται, δε, ότι υπήρχαν τέσσερις δημοσκοπήσεις που έδιναν ποσοστά στους ΑΝΕΛ μικρότερα από το μέσο ποσοστό που έδινε η ΜΕΚΓΑ, “χωρίς αυτό, ωστόσο, να προκαλέσει τη μήνη και την κατακραυγή του προέδρου ή άλλων στελεχών των ΑΝΕΛ”.
Η πορισματική έκθεση κλείνει με το συμπέρασμα ότι “κανένα μέλος του ΠΑΜΑΚ δεν διέπραξε κάποιο πειθαρχικό παράπτωμα ούτε ενήργησε με τρόπο που βλάπτει ηθικά το κύρος του Ιδρύματος. Απεναντίας, η ΜΕΚΓΑ λειτουργεί με τρόπο υποδειγματικό και συνεισφέρει όχι μόνο οικονομικούς πόρους στο Ίδρυμα αλλά προσφέρει πολλές ευκαιρίες για άσκηση και εκπαίδευση πολλών εμπλεκόμενων ερευνητών, ενώ δίνει την ευκαιρία στα μέλη του Ιδρύματος να δοκιμάσουν τις γνώσεις τους και τα υποδείγματά τους στο έδαφος της πραγματικότητας”.
Του Νίκου Ηλιάδη
Δημοσιεύτηκε στη «Μακεδονία της Κυριακής» στις 3 Απριλίου 2016