Ο ερευνητής κάνει έναν πρόχειρο υπολογισμό και ένα σχεδιάγραμμα σε ένα χαρτί για να περιγράψει απλά πώς θα ήταν μια κούρσα μεταξύ της Όμικρον και του πιο σοβαρού αντίπάλου της (στην ταχύτητα εξάπλωσης), την ιλαρά , ενός από τους πιο μεταδοτικούς ιούς που έχουν καταγραφεί ποτέ.
Ένας άνθρωπος μολυσμένος με ιλαρά μεταδίδει το νόσημα σε άλλους 15 (ανεμβολίαστους) κατά μέσο όρο, ενώ η Όμικρον σε 6. Το κλειδί, ωστόσο, βρίσκεται στον λεγόμενο χρόνο της επώασης.
Περίπου 12 ημέρες περνούν για την επώαση της ιλαράς. Στην περίπτωση της Όμικρον, χρειάζονται μόνο τέσσερις ή πέντε ημέρες!
Είναι εκρηκτικό. «Ένα κρούσμα ιλαράς θα προκαλούσε 15 κρούσματα μέσα σε 12 ημέρες. Η μετάλλαξη Όμικρον θα προκαλούσε άλλες έξι σε τέσσερις ημέρες, 36 στις οκτώ ημέρες και 216 στις 12 ημέρες!», καταλήγει ο Bhattacharyya.
Όπως στην αρχή της πανδημίας...
Στον πραγματικό κόσμο πέρα από το πρόχειρο χαρτί και τις σκέψεις του γιατρού, η νέα παραλλαγή του κορονοϊού «χτυπάει» και άτομα που είναι ήδη εμβολιασμένα ή έχουν περάσει τον κορονοϊό, οπότε ο γιατρός θεωρεί ότι κάθε μολυσμένος από την Όμικρον μολύνει μόνο ακόμα τρία άτομα, αριθμός παρόμοιος δηλαδή με αυτόν του αρχικού ιού στην κινεζική πόλη Γουχάν , που συνάντησε έναν πλανήτη χωρίς άμυνες και χωρίς περιοριστικά μέτρα.
«Υπό τις παρούσες συνθήκες, ένα απλό μοντέλο εκθετικής ανάπτυξης θα εξακολουθούσε να δείχνει 14 εκατομμύρια ανθρώπους που μολύνθηκαν σε 60 ημέρες από ένα κρούσμα, σε σύγκριση με 760.000 από ιλαρά, σε έναν πληθυσμό χωρίς αμυντικές γραμμές», προειδοποιεί ο Bhattacharyya.
Συνωστισμός στην Ινδία. Η μετάλλαξη Όμικρον σαρώνει. /copyright Ap PhotosΣυνωστισμός στην Ινδία. Η μετάλλαξη Όμικρον σαρώνει. /copyright Ap Photos
«Ο πιο εκρηκτικός στην Ιστορία»
Ο γιατρός - ιστορικός Anton Erkoreka ερευνά παλαιότερες επιδημίες και δηλώνει έκπληκτος από την Όμικρον. «Είναι ο πιο εκρηκτικός ιός και εκείνος με την ταχύτερη εξάπλωση στην Ιστορία», λέει. Ο Erkoreka, διευθυντής του βασκικού μουσείου για την ιστορία της ιατρικής , επισημαίνει ότι η Μαύρη Πανώλη του 14ου αιώνα και η Χολέρα του 19ου αιώνα - που προκλήθηκε από βακτήρια - χρειάστηκαν χρόνια για να εξαπλωθούν σε ολόκληρο τον κόσμο. Η λεγόμενη Ρωσική Γρίπη του 1889, που ίσως προκλήθηκε από μετάλλαξη άλλου κορονοϊού , χρειάστηκε τρεις μήνες για να διασχίσει τον πλανήτη, όπως η αρχική παραλλαγή του SARS-CoV-2, που εντοπίστηκε τον Δεκέμβριο του 2019 στη Γουχάν και τρεις μήνες μετά, τον Μάρτιο του 2020 είχε επικρατήσει. «Η παραλλαγή όμικορν έχει σπάσει το ρεκόρ» , λέει ο Erkoreka.
Ο επιδημιολόγος Bill Hanage, συνδιευθυντής του Κέντρου Δυναμικής των Λοιμωδών Νοσημάτων στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, συμφωνεί με τους συναδέλφους του: «Η Όμικρον είναι, χωρίς αμφιβολία, ο ιός που εξαπλώνεται πιο γρήγορα μεταξύ αυτών που μπορέσαμε να ερευνήσουμε με κάθε λεπτομέρεια», λέει ο ειδικός, ο οποίος θυμάται επίσης υπερμεταδοτικά γεγονότα. Ένα από τα καλύτερα μελετημένα κρούσματα της Όμικρον, ένα πάρτι στο Όσλο με καλεσμένο έναν που είχε αφιχθή πρόσφατα από τη Νότια Αφρική, μόλυνε τουλάχιστον 81 από τους 117 συμμετέχοντες!
Πόσο σοβαρή είναι η νέα μετάλλαξη;
Η άνευ προηγουμένου εξάπλωση της Όμικρον είναι ξεκάθαρη, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές αμφιβολίες για την επίδραση που θα έχει αυτό το τσουνάμι κρουσμάτων σε μια ανθρωπότητα με υψηλά ποσοστά εμβολιασμού μεταξύ των πιο ευάλωτων πληθυσμών. Στην Ισπανία, σχεδόν το 100% τωου πληθυσμού των άνω των 70 ετών είναι εμβολιασμένοι. Η Όμικρον είναι ικανή να μολύνει τα ανοσοποιημένα άτομα, αλλά τα εμβόλια αποτρέπουν να αναπτυχθούν άλλες σοβαρές ασθένειες, όπως επιβεβαιώθηκε την Πέμπτη από μια μελέτη με επικεφαλής την Ολλανδή ιολόγο Corine GeurtsvanKessel του Πανεπιστημίου Erasmus του Ρότερνταμ.
Ο William Hanage και ο Roby Bhattacharyya δημοσίευσαν ήδη μια μελέτη, πριν από δύο εβδομάδες, σχετικά με τη δυσκολία να μάθουμε την πραγματική σοβαρότητα της Όμικρον. Ο Bhattacharyya υπογραμμίζει ότι η νέα παραλλαγή είναι ίσως 25% λιγότερο σοβαρή από τη Δέλτα - την κυρίαρχη έκδοση μέχρι στιγμής, που εντοπίστηκε στην Ινδία πριν από ένα χρόνο - σε άτομα που δεν έχουν εμβολιαστεί. «Πιθανότατα η Όμικρον να είναι πιο σοβαρή από άλλες προηγούμενες παραλλαγές. Η μετάλλαξη Άλφα (που εντοπίστηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο στα τέλη του 2020), για παράδειγμα, ήταν 50% λιγότερο σοβαρή από τη Δέλτα σύμφωνα με μελέτες. Δεδομένης όμως της ταχύτητας με την οποία εξαπλώνεται, η Όμικρον πιθανότατα να προκαλέσει μεγάλη ζημιά σε μικρότερο χρονικό διάστημα », προειδοποιεί ο Bhattacharyya.
Είναι και η ανοσία και τα εμβόλια...
Ο επιδημιολόγος William Hanage επίσης είναι πολύ επιφυλακτικός. Ο συνδιευθυντής του κέντρου του Χάρβαρντ υπενθυμίζει ότι η Όμικρον φαίνεται πολύ πιο ελαφριά επειδή οι πολίτες έχουν περισσότερες άμυνες από ό,τι στα προηγούμενα κύματα, χάρη στα εμβόλια ή γιατί έχουν έρθει σε επαφή με τον ιό.
Ο Hanage αναφέρει ένα άλλο ενδεικτικό γεγονός. «Φαίνεται ότι με την Όμικρον η διάρκεια νοσηλείας στο νοσοκομείο είναι γενικά μικρότερη και ότι είναι λιγότερο πιθανό να χρειαστεί συμπληρωματικό οξυγόνο ή πιο σπάνια διασωλήνωση. Πρέπει όμως να τονιστεί ότι δεν έχουμε δει ακόμη πολλές λοιμώξεις σε ηλικιωμένους», εξηγεί.
Τις αμφιβολίες του εκφράζει και ο ιολόγος Άρης Κατζουράκης, από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης: «Δεν είμαι ακόμα πεπεισμένος ότι η Όμικρον είναι εγγενώς πιο ελαφρά από την αρχική λοίμωξη που εμφανίστηκε στη Γουχάν», επισημαίνει. «Φαίνεται να είναι ελαφρύτερη από την Δέλτα, αλλά αυτό συμβαίνει επειδή η Δέλτα είχε εξελιχθεί όσον αφορά τον πρόγονό της. Η υψηλή ανοσία φαίνεται η πιο λογική εξήγηση για τη μείωση της σοβαρότητας της μετάλλαξης Όμικρον που παρατηρείται στον πληθυσμό», τονίζει ο Κατζουράκης.
Νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στις 27 Δεκεμβρίου από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του KwaZulu-Natal της Νότιας Αφρικής, δηλώνει ότι η μόλυνση την Όμικρον προστατεύει από την παραλλαγή Δέλτα . Οι συγγραφείς, ωστόσο, έχουν ερευνήσει μόνο 13 άτομα, κυρίως νεαρά και εμβολιασμένα, οπότε είναι πολύ νωρίς για να βγάλουμε συμπεράσματα.
Ο Κατζουράκης όμως είναι κατηγορηματικός: «Θα μου άρεσε οι άνθρωποι να μιλούσαν για την Όμικρον σαν να ήταν ένα ζωντανό εξασθενημένο εμβόλιο. Δεν είναι όμως έτσι. Εμβολιαστείτε, πάρτε την αναμνηστική δόση και λάβετε προφυλάξεις για να αποφύγετε τη μόλυνση», προειδοποιεί!
Πηγή: elpais.com