Ισχυρό μήνυμα αντοχής της ελληνικής οικονομίας ετοιμάζεται να στείλει η Αθήνα στις Βρυξέλλες και τις διεθνείς αγορές. Παρά τις τεράστιες διεθνείς αβεβαιότητες και υπό τη σκιά δύο πολέμων στην περιοχή της, η Ελλάδα φαίνεται ότι θα επιτύχει για άλλη μία χρονιά σημαντική ανάπτυξη και πολύ ισχυρό πρωτογενές πλεόνασμα-έκπληξη. Και ως επιστέγασμα όλων, λίγο πριν από την εκπνοή του έτους θα προβεί σε θεαματική πρόωρη αποπληρωμή ακριβών δανείων από την εποχή του πρώτου μνημονίου, μειώνοντας έτι περαιτέρω το δημόσιο χρέος. Οχι μόνο ως ποσοστό του ΑΕΠ, όπως τα τελευταία χρόνια, αλλά και σε απόλυτα μεγέθη, δηλαδή σε ευρώ!
Οι τελευταίες 100 ημέρες του 2024 προβλέπεται να φέρουν εκπλήξεις αλλά και ανατροπές. Οχι όλες ευχάριστες πάντα, αλλά ικανές να δείξουν ότι η Ελλάδα καταφέρνει για άλλη μία χρονιά και στέκεται καλύτερα από πολλές άλλες ισχυρές οικονομίες της Ευρώπης. Στο φόντο αυτό, το οικονομικό επιτελείο και το Μέγαρο Μαξίμου προετοιμάζουν τις ανακοινώσεις που θα γίνουν στη Θεσσαλονίκη, αλλά και στις Βρυξέλλες για την οικονομική πολιτική του 2025, με την προοπτική για ακόμα καλύτερες επιδόσεις και περισσότερα μέτρα ανακούφισης -αντί λιτότητας- μέχρι το 2028.
Δύο όψεις
Τα κακά νέα είναι ότι, όπως εκτιμούν πλέον στο οικονομικό επιτελείο, διαψεύδονται οι προβλέψεις που έκανε τον Απρίλιο όταν συνέτασσε τον Πρόγραμμα Σταθερότητας για αύξηση του ΑΕΠ 2,5% φέτος. Η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας θα είναι της τάξεως του 2,2% – όσο προβλέπουν και οι αναθεωρημένες θερινές προβλέψεις της Κομισιόν για τη χώρα μας. Αυτή η αναθεώρηση όμως είναι μικρότερη από αυτή που έχει κάνει η Κομισιόν για το σύνολο της Ευρωζώνης, όπου προβλέπεται να μην ξεπεράσει το 0,7% έναντι αρχικής πρόβλεψης για αύξηση του ΑΕΠ 1,1%. Ετσι, η πρόβλεψη ανάπτυξης για την Ε.Ε. ψαλιδίζεται πάνω από 30% ενώ για την Ελλάδα κάτω από 15%. Με το δεδομένο αυτό, παρά τη γενική καχεξία, η χώρα μας θα καταγράψει τριπλάσια αύξηση φέτος συγκριτικά με την υπόλοιπη Ευρώπη.
Ορόσημο η 15η Δεκεμβρίου
Τα καλά νέα, από την άλλη, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του «business stories», θα αρχίσουν να ξεδιπλώνονται από τον Σεπτέμβριο ως εξής:
1/ Η Αθήνα είχε προαναγγείλει στον Προϋπολογισμό ότι θα δανειστεί φέτος 10 δισ. ευρώ. Εως τώρα έχει δανειστεί περίπου τα 8 δισ. ευρώ, αλλά μπορεί τελικά να μη δανειστεί τα υπόλοιπα 2 δισ. που απομένουν βάσει του φετινού δανειακού προγράμματος. Μια τέτοια εξέλιξη θα σημαίνει 2 δισ. λιγότερο δημόσιο χρέος στο τέλος της χρονιάς.
2/ Τα ταμειακά διαθέσιμα του κράτους, μπαίνοντας στον Σεπτέμβριο, αγγίζουν τα 40 δισ. ευρώ. Τα περισσότερα ίσως που είχε η χώρα εδώ και τουλάχιστον μια 15ετία!
3/ Στις αρχές του επόμενου μήνα η Αθήνα ξεκινά τη διαδικασία για να προβεί σε νέα πρόωρη αποπληρωμή χρέους ύψους 8 δισ. ευρώ, σβήνοντας χρέη που κανονικά θα αποπλήρωνε έως το 2028! Αφορά δάνεια του πρώτου μνημονίου με αλμυρό επιτόκιο και άρα η χώρα απαλλάσσεται από βάρη για τόκους της τάξεως του 1 δισ. ευρώ που θα επιβάρυναν ακόμα περισσότερο το χρέος την ερχόμενη τριετία. Τα 8 δισ. ευρώ θα βρεθούν από τα αποθεματικά-ρεκόρ των 40 δισ. ζεστό χρήμα που υπάρχει στα κρατικά ταμεία. Και πάλι, όμως, μετά την κίνηση αυτή, τα ταμειακά αποθέματα του κράτους θα υπερβαίνουν τα 30 δισ. ευρώ.
Ως ημερομηνία-ορόσημο για την πρόωρη αποπληρωμή έχει ήδη προσδιοριστεί η 15η Δεκεμβρίου. Η διαδικασία όμως ξεκινά από τις αρχές Σεπτεμβρίου, όταν η Αθήνα θα ενημερώσει το EuroWorking Group για τις προθέσεις της.
Μέσα στον Σεπτέμβριο το αίτημα θα λάβει επίσημη χροιά και το πράσινο φως από το Eurogroup πυροδοτώντας τις διαδικασίες και σε μια σειρά από ξένα κοινοβούλια (Γερμανίας, Φινλανδίας κ.ά.), τα οποία θα πρέπει να εγκρίνουν και εκείνα τη μεταβολή του δανειακού προγράμματος, καθώς τον Δεκέμβριο θα σβήσουν οι δόσεις που θα αποπλήρωνε κανονικά η χώρα μας (μαζί με τους τόκους) έως το 2028.
Υπερπλεόνασμα με αύξηση εισοδημάτων
Εν μέσω θύελλας στις αγορές, με χρηματιστήρια-ασανσέρ, τις τιμές ενέργειας στην Ευρώπη σε νέα ύψη και τις μισές χώρες της Ευρωζώνης με το ένα πόδι στον προθάλαμο της επιτήρησης και των μέτρων λιτότητας λόγω υπερβολικού ελλείμματος, η Αθήνα ετοιμάζεται να παρουσιάσει και υπερπλεόνασμα-έκπληξη, με υπέρβαση της τάξεως του 0,4% του ΑΕΠ ή περί τα 800 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην υπεραπόδοση των μέτρων είσπραξης φόρων κατά σχεδόν 2 δισ. ευρώ. Η υπέρβαση αυτή προκύπτει κυρίως από την αύξηση των εισπράξεων φόρων εισοδήματος κατά 2/3 και δευτερευόντως από την αύξηση των έμμεσων φόρων (ΕΦΚ και ΦΠΑ) λόγω της ακρίβειας.
Ολα πάντως θα περάσουν από την κρησάρα των Βρυξελλών τόσο με την έγκριση του νέου Προϋπολογισμού και του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος 2025-2028 τον Σεπτέμβριο όσο και με την επικύρωση από τη Eurostat των ρυθμών ανάπτυξης τον Οκτώβριο. Η πλήρης επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων με τη σφραγίδα της Eurostat θα αποτελεί ισχυρό εφαλτήριο νέων αναβαθμίσεων από τους οίκους αξιολόγησης στα τέλη του 2024 και όλο το 2025. Καθοριστική θα αποδειχθεί και η επίτευξη ταχύτερης αποκλιμάκωσης του δημόσιου χρέους όχι μόνο ως ποσοστού του ΑΕΠ (λόγω ανάπτυξης ή και υψηλού πληθωρισμού), αλλά και σε απόλυτα μεγέθη. Ηδη το χρέος έχει σταθεροποιηθεί και μειώνεται από 356,8 δισ. ευρώ που ήταν το 2022 σε 356,7 δισ. το 2023 και σε 356 δισ. στις 31 Μαρτίου φέτος, με προοπτική να πέσει και κάτω από 350 δισ. μετά και την εφάπαξ πρόωρη αποπληρωμή των 8 δισ. που αναμένεται να ανακοινωθεί για τα δάνεια του πρώτου μνημονίου, αλλά και κατά 2 δισ. επιπλέον από τη μείωση του χρέους σε έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου.
ΚΩΣΤΗΣ ΠΛΑΝΤΖΟΣ
newmoney.gr