Επιστήμονες προειδοποιούν ότι μια ήπειρος διαχωρίζεται με ταχύτερο ρυθμό απ’ ό,τι είχε προηγουμένως εκτιμηθεί. Μια ρωγμή 56 χιλιομέτρων στην έρημο της Αιθιοπίας εμφανίστηκε το 2005, αλλά έκτοτε διευρύνεται με ρυθμό 1,2 εκατοστών τον χρόνο.
Οι ερευνητές πίστευαν προηγουμένως ότι ο διαχωρισμός της Αφρικής θα χρειαζόταν δεκάδες εκατομμύρια χρόνια, ωστόσο ο καθηγητής Κεν ΜακΝτόναλντ από το Πανεπιστήμιο Σάντα Μπάρμπαρα της Καλιφόρνια, δήλωσε στη Daily Mail ότι ο διαχωρισμός αυτός μπορεί να συμβεί εντός ενός έως πέντε εκατομμυρίων ετών.
Δημιουργία νέου ωκεανού και ηπείρου
Ο διαχωρισμός της Αφρικής θα οδηγήσει στη δημιουργία ενός νέου ωκεανού και μιας νέας ηπείρου. Ο ΜακΝτόναλντ εξήγησε ότι «αυτό που μπορεί να συμβεί είναι ότι τα νερά του Ινδικού Ωκεανού θα εισχωρήσουν και θα πλημμυρίσουν την περιοχή της ανατολικής Αφρικανικής πλάκας».
Προβλέπει ότι ο νέος ωκεανός μπορεί να φτάσει το βάθος του Ατλαντικού, εάν τα νερά συνεχίσουν να ρέουν στην περιοχή. Η ρωγμή εκτείνεται μέσω της Σομαλίας, της Κένυας, της Τανζανίας και της μισής Αιθιοπίας, περιοχές που σύμφωνα με τον ΜακΝτόναλντ θα αποτελέσουν μια νέα ήπειρο, την «Ήπειρο Νούμπια».
Αργός αλλά εντυπωσιακός ο ρυθμός διαχωρισμού
Ο διαχωρισμός της Αφρικής είναι πολύ αργός, παραμένει όμως εντυπωσιακός δεδομένου του τεράστιου μεγέθους της ηπείρου.
Ωστόσο, όπως σημείωσε ο ΜακΝτόναλντ, «δεν θα δούμε πολλές αλλαγές. Θα αισθανόμαστε σεισμούς, θα βλέπουμε ηφαίστεια να εκρήγνυνται, αλλά δεν θα δούμε τον ωκεανό να εισχωρεί στις ζωές μας».
Ο διαχωρισμός αυτός προέρχεται από το ανατολικό Αφρικανικό ρήγμα, ένα ρήγμα 3.218 χιλιομέτρων που δημιουργήθηκε τουλάχιστον 22 εκατομμύρια χρόνια πριν, εκεί όπου βρίσκονται οι Μεγάλες Λίμνες της Αφρικής.
Η δύναμη των τεκτονικών πλακών
Στην περιοχή αυτή συναντώνται οι δύο τεκτονικές πλάκες, η Σομαλική και η Νούμπια, οι οποίες απομακρύνονται συνεχώς η μία από την άλλη.
Η λιθόσφαιρα της Γης, που αποτελείται από τον φλοιό και το άνω τμήμα του μανδύα, είναι διαιρεμένη σε πολλές τεκτονικές πλάκες, με τους μηχανισμούς των κινήσεων αυτών να παραμένουν ασαφείς.
Ορισμένοι ερευνητές υποθέτουν ότι οι κινήσεις οφείλονται σε αργές κυκλικές κινήσεις μερικώς λιωμένων πετρωμάτων που προκαλούνται από την άνοδο της θερμότητας από τον πυρήνα της Γης.
«Υπάρχουν ρωγμές και ρήγματα που δημιουργούν σεισμική δραστηριότητα, καθώς και ορατά σημάδια από ενεργά ηφαίστεια», σημείωσε ο ΜακΝτόναλντ.
Νέες τεχνολογίες για την παρακολούθηση του διαχωρισμού
Νέες μελέτες χρησιμοποιούν δεδομένα βαρύτητας από δορυφόρους και πραγματοποιούν σεισμικές σαρώσεις για να κατανοήσουν τι συμβαίνει κάτω από την επιφάνεια της γης. Η πρώην σύμβουλος της NASA και της Space Force, Αλεξάντρα Ντότεν, εξήγησε μέσω του Instagram της ότι «η Ανατολική Αφρική βρίσκεται πάνω στην Σομαλική πλάκα».
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Η γραμμή που βρίσκεται κατά μήκος των συνόρων είναι αυτή των Μεγάλων Λιμνών της Αφρικής. Αυτές οι λίμνες αποτελούν το 25% όλων των επιφανειακών υδάτων της Γης και φιλοξενούν περίπου το 10% όλων των ειδών ψαριών του πλανήτη.
Οι επιστήμονες έχουν προειδοποιήσει ότι οι ρωγμές στην περιοχή θα συνεχίσουν να εμφανίζονται καθώς οι δύο πλάκες, η Σομαλική και η Νούμπια, συνεχίζουν να απομακρύνονται.
Ειδικότερα, η Μαδαγασκάρη αναμένεται να διασπαστεί σε δύο ξεχωριστά νησιά. Σύμφωνα με μελέτη του 2020 από το Virginia Tech, οι ερευνητές προβλέπουν ότι οι νέοι ωκεανοί θα εμφανιστούν πρώτοι στην βόρεια περιοχή του ρήγματος.
Όπως δήλωσε η Δ. Σάρα Σταμπς, καθηγήτρια στο Τμήμα Γεωεπιστημών, «ο ρυθμός επέκτασης είναι ταχύτερος στο βορρά, οπότε εκεί θα δούμε πρώτοι να σχηματίζονται οι νέοι ωκεανοί».