Ο δισεκατομμυριούχος που οι Δημοκρατικοί αποκαλούν περιπαικτικά «Πρόεδρο Μασκ» κατέκτησε την επιτυχία με ρίσκα, επιμονή και... κόντρες που δεν ξεχνιούνται - Γιατί συγκρούεται με τους Ρεπουμπλικανούς για τους μετανάστες
«Πρόεδρο Μασκ». Έτσι αποκαλούν περιπαικτικά τον μεγιστάνα της τεχνολογίας και πλουσιότερο άνθρωπο του κόσμου, Έλον Μασκ, οι Δημοκρατικοί, σχολιάζοντας την αυξανόμενη επιρροή του δισεκατομμυριούχου της τεχνολογίας στο περιβάλλον του εκλεγμένου προέδρου και υπονοώντας ότι υπαγορεύει τους τους πολιτικούς στόχους στον Τραμπ. Ο επικεφαλής της Tesla και της SpaceX, ωστόσο, ξέρει καλά να αντιμετωπίζει τις ειρωνείες και δεν είναι ακριβώς ο άνθρωπος που θα ντραπεί, ή θα μασήσει τα λόγια του. Ως εκ τούτου, η κόντρα που ξέσπασε με σκληροπυρηνικούς του στρατοπέδου MAGA (Make America Great Again) με αφορμή τις δηλώσεις του για επέκταση του προγράμματος Η1-Β για εξειδικευμένους μετανάστες, δεν αποτελεί έκπληξη. Όπως και έκπληξη δεν αποτελεί το γεγονός ότι επιμένει στη θέση του να δίνεται βίζα σε μετανάστες υψηλών δεξιοτήτων, φέρνοντας ως παράδειγμα ακόμα και την Tesla, η οποία πήρε το όνομά της από τον Νίκολα Τέσλα, έναν οραματιστή επιστήμονα, «έναν άφραγκο μετανάστη οι εφευρέσεις του οποίου οδήγησαν στην αμερικανική κυριαρχία στην παραγωγή και χρήση ηλεκτρικής ενέργειας».
Ο Μασκ έχει μάθει να μην κάνει εύκολα πίσω και να αντιμετωπίζει τα δύσκολα από πολύ μικρός. Από όταν ήταν παιδί, στη Νότια Αφρική όπου μεγάλωνε, δυσκολευόταν να ξυπνά το πρωί για να πηγαίνει στο σχολείο. Αυτό, αποτελούσε καθημερινό εφιάλτη για τον Μασκ, ο οποίος υπόκειτο bullying από τους συμμαθητές του. Αλλά, ακόμα και όταν αυτοί τον έστειλαν στο νοσοκομείο τραυματισμένο, το έβαλε κάτω. Πάντα έτσι ήταν ο Mασκ. Πεισματάρης.
Η αρχή
Ο Μασκ από μικρός έδειξε ότι ήταν διαφορετικός από τα άλλα παιδιά, καθώς έβγαλε τα πρώτα του λεφτά ανήλικος, φτιάχνοντας και πουλώντας προγράμματα που του έδωσαν τα πρώτα του (πολλά) λεφτά. Σπούδασε φυσική και οικονομικά, αλλά το πρώτο του εμπορικό έργο ήταν πολύ πριν τελειώσει τις σπουδές του: η Zip2, μια εταιρεία λογισμικού για τις εφημερίδες, την οποία πούλησε για περίπου 300 εκατομμύρια δολάρια.
Λίγο αργότερα, ο Μασκ, ίδρυσε την X.com, μια εταιρεία πληρωμών με βάση το διαδίκτυο, η οποία αργότερα εξελίχθηκε στην PayPal. Αργότερα, αγόρασε την αυτοκινητοβιομηχανία Tesla και συγκρούστηκε με… τους πάντες για να την καθιερώσει και να την μετατρέψει, τελικά, σε κυρίαρχη δύναμη της αυτοκίνησης παγκοσμίως. Το 2017, το 2018 και το 2019, ήταν τα χειρότερα χρόνια στην ιστορία της Tesla. Πολλοί ήταν αυτοί που τότε έσπευσαν να προεξοφλήσουν το τέλος του επιχειρηματικού ταξιδιού του Μασκ που έθετε στο επίκεντρο της παραγωγής τα ηλεκτρικά οχήματα. «Τα τρία αυτά χρόνια, ήταν η μεγαλύτερη περίοδος ενός έντονου πόνου στη ζωή μου. Δεν υπήρχε άλλος τρόπος, και μετά βίας τα καταφέραμε. Ήμασταν στα άκρα της χρεοκοπίας όλη την ώρα», είπε πρόσφατα ο Μασκ σε μια συνέντευξή του στο Ted Talk.
Αλλά ο Μασκ συνέχισε να πιστεύει το όραμά του καθώς η Tesla πάλευε στη μαζική παραγωγή του Model 3, το βασικό μοντέλο που θα της επέτρεπε να πουλά αυτοκίνητα σε μεγάλο αριθμό ανθρώπων πέρα από τις ανώτερες κοινωνικές τάξεις. Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Μασκ είχε δεσμεύσει το ποσοστό του στην Tesla για να εξασφαλίσει χρηματοδότηση για τις λειτουργίες της Tesla από διάφορες τράπεζες. Τρία χρόνια αργότερα, η Tesla θα πέρναγε στην κερδοφορία και θα ξεκίναγε την πορεία που θα την έβαζε στην κεφαλή της αγοράς ηλεκτροκίνησης.
Σχεδόν από ένα… πείσμα ο Μασκ ρίσκαρε να τα τινάξει όλα στον αέρα, όταν αγόρασε το Twitter. Κατά κάποιους, το έκανε -και μάλιστα με τόσο θορυβώδη τρόπο- για να βγει από τη δύσκολη θέση, καθώς κατονομαζόταν ως ένα από τα τρίτα πρόσωπα που οδήγησαν στο διαζύγιο τον χολιγουντιανό ηθοποιό και την Άμπερ Χερντ, ενώ είχε κληθεί από το δικαστήριο να καταθέσει τα μηνύματά του προς την -πρώην πια- σύζυγο του Χολιγουντιανού ηθοποιού.
Ο Μασκ, λοιπόν πρόσφερε 43 δισ. δολάρια ή στα 54,20 δολάρια ανά μετοχή για να πάρει τον έλεγχο του Twitter, του οποίου είχε γίνει ο μεγαλύτερος μέτοχος δέκα μέρες νωρίτερα, μετά την απόκτηση μεριδίου 9,1%. Αργότερα απέρριψε μια συμφωνία με τον όμιλο βάσει της οποίας δεσμεύτηκε να αγοράσει όχι περισσότερο από το 14,9% του Twitter μέχρι το 2024 με αντάλλαγμα μια θέση στο διοικητικό συμβούλιο.
Αλλά ξαφνικά, την ημέρα που θα ήταν η πρώτη του συνεδρίαση ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου, ο Μασκ ανακοίνωσε ότι απέρριψε τη συμφωνία. Πέντε μέρες αργότερα, επισημοποίησε την πρόταση εξαγοράς. Έκτοτε το διοικητικό συμβούλιο υιοθέτησε το «poison pill», ένα είδος μηχανισμού που ενισχύει τα δικαιώματα των μετόχων προκειμένου να ματαιώσει μια εχθρική πρόταση εξαγοράς. Τελικά, το ΔΣ δέχτηκε την πρόταση του Μασκ για εξαγορά έναντι 14 δισεκατομμυρίων δολαρίων, στις 14 Απριλίου 2022.
Ο Μασκ έχει πολλές δραστηριότητες, αρκετές παράπλευρης επιχειρηματικότητας, όπως για παράδειγμα τα κρυπτονομίσματα, τα οποία έχει αποδείξει πολλάκις ότι μπορεί να εκτοξεύσει «στο φεγγάρι» ή και να καταβαραθρώσει τις τιμές τους εν μία νυκτί. Σκεφτείτε, για παράδειγμα, ότι εκτόξευσε την τιμή του bitcoin στα ιστορικά υψηλά της, όταν η αυτοκινητοβιομηχανία του, Tesla αποφάσισε να επενδύσει 1,5 δισεκατομμύριο δολάρια από το χαρτοφυλάκιό της στο κρυπτονόμισμα και να επιτρέψει αγορές αυτοκινήτων με τη χρήση του. Βέβαια στη συνέχεια ανακάλεσε το σχέδιο πληρωμών και αποέπενδυσε το 75% της τοποθέτησής της (936 εκατομμύρια) από το bitcoin, αποκομίζοντας κέρδη.
Πολλές φορές το έχει κάνει αυτό. Πολλές φορές έχει, με ένα του tweet, στείλει στον έβδομο ουρανό τους retail επενδυτές σε κάποιο κρυπτονόμισμα, για να τους επιφυλάξει, λίγο αργότερα, μια ψυχρολουσία με ένα άλλο tweet, ή μια δήλωσή του, ότι δεν πιστεύει σε αυτό που «διαφήμιζε».
Η υποστήριξη του Μασκ στο dogecoin, το οποίο δημιουργήθηκε αρχικά ως σάτιρα στο bitcoin, έστειλε την τιμή του στα 0,70 δολάρια πέρυσι, μέχρι να το κατακρημνίσει ο ίδιος, με εμφάνισή του σε τηλεοπτικό σόου, κατά 90%, στα μόλις 6 σεντς.
Η λεπτομέρεια είναι πως, ό,τι και αν λέει ο Μασκ για το μέλλον των κρυπτονομισμάτων, βρέθηκε αντιμέτωπος, όπως και οι εταιρείες του, Tesla και SpaceX, με αγωγή επενδυτών, ύψους 258 δισεκατομμυρίων δολαρίων, που τον κατηγόρησαν ότι είναι μέρος μιας απάτης που έχει στόχο να «φουσκώσει» την τιμή του dogecoin.
Εν τέλει, ο Μασκ πιστεύει ότι οι επενδύσεις σε κρυπτονομίσματα είναι πολλά υποσχόμενες και αξίζουν μια θέση στο χαρτοφυλάκιό σας: «Αν θέλετε να κερδοσκοπήσετε και να κάνετε λίγη πλάκα- υπάρχει μια καλή περίπτωση τα κρυπτονομίσματα να είναι το μελλοντικό νόμισμα της Γης»...
Η κόντρα με τον Μπέζος
Οι σκληροπυρηνικοί του MAGA δεν είναι οι πρώτοι ούτε και οι τελευταίοι με τους οποίους θα συγκρουστεί ο Μασκ. Άλλωστε έχει και… αγαπημένους εχθρούς, με αυτόν που ξεχωρίζει να είναι ο επίσης δισεκατομμυριούχος ιδρυτής της Amazon, Τζεφ Μπέζος, τον οποίο εσχάτως ο Μασκ είχε κατηγορήσει πως προσπαθούσε να επηρεάσει ισχυρούς επιχειρηματίες να μη στηρίξουν τον Τραμπ, λόγω της παρουσίας του στο πλευρό του.
Η κόντρα του με τον Μπέζος είχε ξεκινήσει πριν από 20 χρόνια, περίπου, όταν συναντήθηκαν για πρώτη φορά οι δύο τότε πολλά υποσχόμενοι επιχειρηματίες. Εκείνη η γνωριμία δεν είχε πάει και τόσο... καλά και είχε δημιουργήσει μια αντιπάθεια μεταξύ τους καθώς, όπως έχει εξηγήσει ο Μασκ, ο Μπέζος τον αντιμετώπισε με υπεροψία, επιχείρησε να του επιβληθεί αλλά, «είχε επιλέξει το λάθος δέντρο να γαβγίσει».
Η συνάντηση εκείνη έγινε το 2004, όταν ένας κοινός γνωστός τους είχε διαβλέψει ότι αυτοί οι δύο άνθρωποι, δεν ήταν απλά οραματιστές επιχειρηματίες, αλλά είχαν λαμπρό μέλλον, σε τέτοιο βαθμό που κάποια στιγμή θα επηρέαζαν ολόκληρη την ανθρωπότητα και θα γίνονταν πρωτοπόροι στην εξερεύνηση του διαστήματος. Οι τρεις τους, συναντήθηκαν σε ένα εστιατόριο για να ανταλλάξουν απόψεις. Ο Μασκ περιγράφει το κλίμα της συνάντησης ως πολύ κακό. Ο Μασκ δίνει συμβουλές για πράγματα στα οποία έχει αποτύχει η SpaceX στον Μπέζος, ο οποίος τον αντιμετωπίζει τουλάχιστον υποτιμητικά. Ούτε καν τον ακούει και, όταν το κάνει, του μιλάει για «ανοησίες», όπως περιγράφει ο Μασκ. Τα χαμόγελα, στη φωτογραφία της συνάντησής τους, είναι παγωμένα. Το κλίμα μεταξύ τους, ακόμα περισσότερο, μιας και ο Μπέζος, με τον πληθωρικό του χαρακτήρα επιχειρεί να επιβληθεί στον Μασκ. Ο δεύτερος, αισθάνεται ότι προσπαθεί να του κάνει bullying.
Αυτό είναι αρκετά σημαντικό, με δεδομένο ότι στα παιδικά του χρόνια, στη Νότια Αφρική, ο Μασκ είχε πέσει θύμα άγριου bullying στο σχολείο. Τόσο άγριου, που παραλίγο να μην υπήρχε σήμερα. Η παρέα που τον κυνηγούσε τον πέταξε από τις σκάλες, αφήνοντάς τον αναίσθητο για ώρες και σοβαρά τραυματισμένο. Στην Εντατική, θα έμενε μέρες και θα έβγαινε με ένα μόνιμο πρόβλημα στην αναπνοή, το οποίο το αντιμετωπίζει ως σήμερα.
Ίσως λοιπόν να του θύμισε εκείνα τα χρόνια η συνάντησή του με τον Μπέζος και του Μπέζος ο Μασκ να του φάνηκε πολύ... ανταγωνιστικός. Γι' αυτό και γεννήθηκε αυτή η αντιπάθεια, η οποία επικεντρώνεται στο μοναδικό κοινό σημείο τους: Τα διαστημικά projects. Αυτό το είδαμε για πρώτη φορά πριν από δέκα χρόνια, όταν η εταιρεία του Μασκ, SpaceX, ζήτησε την αποκλειστική χρήση μιας πλατφόρμας εκτόξευσης της NASA.
Τότε, ο Μπέζος, με τη Blue Origin διαμαρτυρήθηκε επισήμως στην αμερικανική κυβέρνηση, προτείνοντας «να δοθεί η πλατφόρμα σε όλες τις ιδιωτικές εταιρείες που θέλουν να κάνουν εκτόξευση». Ο Μασκ, εξοργισμένος, μίλησε για «ψευδή τακτική μπλοκαρίσματος» της SpaceX, κατηγορώντας τη Blue Origin ότι δεν κατάφερε, επί 10 χρόνια να φτιάξει «ούτε ένα αξιόπιστο διαστημόπλοιο». Και χρησιμοποιώντας το... κλασικό ειρωνικό του στυλ, ο Μασκ υποσχέθηκε να παραχωρήσει στον Μπέζος την πλατφόρμα, εάν κατάφερνε να δημιουργήσει η Blue Origin ένα αξιόπιστο, λειτουργικό διαστημόπλοιο, "αν και είναι πιθανότερο να βρούμε μονόκερους να χορεύουν στις φλόγες", όπως σχολίασε. Ο Μασκ είχε κερδίσει τον πρώτο γύρο.
Όμως ήταν μόνο μια μάχη και όχι ο πόλεμος. Ο Μπέζος πέρασε στην αντεπίθεση, προσπαθώντας να προσπεράσει ή κατά κάποιους να «σαμποτάρει» τον Μασκ υπογείως. Ο Μασκ ουκ ολίγες φορές τον κατήγγειλε δημοσίως και είπε στον βιογράφο του ότι η Blue Origin έκανε "χειρουργικά χτυπήματα" στη SpaceX, προσεγγίζοντας ταλέντα της στα οποία πρόσφερε διπλό μισθό για μεταγραφή. «Γεγονός αχρείαστο και αγενές», όπως είπε.
Το 2014, ο Μασκ προσέφυγε στα δικαστήρια των ΗΠΑ για να αμφισβητήσει πατέντα της Blue Origin για drone διαστημόπλοια και δικαιώθηκε. Έναν χρόνο αργότερα, απαντώντας σε tweet του Μπέζος για «ένα σπάνιο τέρας, έναν πύραυλο» της Blue Origin, είπε ότι «δεν είναι και τόσο σπάνιο, η SpaceX χρησιμοποιεί τέτοιο εδώ και 3 χρόνια».
Όταν η SpaceX εκτόξευσε τον πύραυλο Falcon9 με επιτυχία, ο Μπέζος -με την απαραίτητη δόση ειρωνίας- βρήκε την ευκαιρία να υπενθυμίσει στον άσπονδο εχθρό του ποιος είναι το «αφεντικό». Έγραψε συγχαρητήρια στο Twitter του, με ένα «καλώς ήρθατε στο κλαμπ». Την ίδια χρονιά, ο Μασκ θα απαντούσε σε ερώτημα του BBC για τον Μπέζος με το αφοπλιστικό «Τζεφ... ποιος;».
Στα πιο πρόσφατα χρόνια, ο Μασκ έχει αποκαλέσει τον Μπέζος ουκ ολίγες φορές «copycat», όχι μόνο για τα διαστημικά του σχέδια, αλλά για την... εμμονή του να επενδύει μέσω της Amazon δισεκατομμύρια σε ανταγωνιστικές εταιρείες της Tesla, της οποίας παραμένει CEO. Όπως ανταγωνιστικές είναι οι Amazon Kuiper και Starlink, θα επεσήμαινε κανείς. Αλλά η τελευταία τους προστριβή -και μάλιστα δικαστική- αφορά και πάλι το διάστημα και ξεκίνησε το 2020, συνεχιζόμενη ως σήμερα.
Ο Μπέζος εξοργίστηκε μέχρι... τον ουρανό, όταν πληροφορήθηκε ότι η NASA άλλαξε το κυβερνητικό σχέδιο για δύο εμπορικούς εταίρους της σε ό,τι αφορά την επιστροφή του (Αμερικανού) ανθρώπου στη Σελήνη και κατ' επέκταση τα σχέδια για κατασκευή βάσης εκεί. Η SpaceX του Μασκ ανταγωνιζόταν τις Blue Origin του Μπέζος και Dynetics για δύο συμβόλαια που αφορούσαν το πρόγραμμα Artemis. Τελικά, η NASA έδωσε στη SpaceX και τα δύο μαζί σε ένα αποκλειστικό συμβόλαιο αξίας 2,9 δισ. δολαρίων. Η εταιρεία του Μπέζος είχε ενώσει δυνάμεις με τις Lockheed Martin, Norhtrop Grumman και Draper σε μία συμμαχία που ονόμαζαν «Τhe National Team» (Η Εθνική Ομάδα).
Οι εξηγήσεις της NASA δεν στάθηκαν αρκετές και ο Μπέζος -η εταιρεία του, για την ακρίβεια- προσέφυγε στο αρμόδιο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο των ΗΠΑ εναντίον της NASA και της απόφασής της να δώσει τα συμβόλαια στην εταιρεία του Μασκ. Όμως ο Μπέζος, θα έχανε ξανά. Ο ομοσπονδιακός δικαστής Ρίτσαρντ Χέρτλινγκ δικαίωσε τους εναγόμενους και με την απόφασή του κλείνει τη διαμάχη που είχε ανοίξει από τον περασμένο Αύγουστο μεταξύ NASA και Blue Origin.
Η απάντηση της NASA μετά την ανακοίνωση της δικαστικής απόφασης, ήταν ότι οι εργασίες της με τη SpaceX θα επανεκκινήσουν «το συντομότερο δυνατό». Όλα... τα λεφτά ήταν (ξανά) ένα σχόλιο του Έλον Μασκ, με το οποίο απάντηση στο σχετικό ρεπορτάζ του CNBC για το αποτέλεσμα της δίκης. Απαντώντας σε tweet του δικτύου, ανέβασε μια φωτογραφία από την ταινία του 2012 «Dredd», που είναι remake της ταινίας «Δικαστής Dredd».
Η αντιπάθεια έγινε κόντρα, η οποία συνεχίζεται σε όλα τα επίπεδα και σε ό,τι έχουν να... χωρίσουν οι δυο τους. Και, εκτός από το διάστημα, αυτό που έχουν να χωρίσουν, είναι ισχύς και (κυρίως) δισεκατομμύρια. Έτσι, όταν ο Μασκ πέρασε τον Μπέζος σε όρους net worth, έχοντας γίνει πλέον ο πλουσιότερος άνθρωπος του πλανήτη, το Forbes του είχε ζητήσει να κάνει ένα σχόλιο επ' αυτού: «Στέλνω ένα γιγαντιαίο άγαλμα με τον αριθμό "2" στον Jeffrey B., μαζί με ένα ασημένιο μετάλλιο», είχε πει. Λίγο αργότερα, σε tweet του Μπέζος, ο Μασκ θα... τρόλαρε ξανά, απαντώντας με ένα εικονομήνυμα που απεικόνιζε ένα αργυρό μετάλλιο. Πρόσφατα, περιγράφοντας ότι δουλεύει 80 με 90 ώρες την εβδομάδα στην Tesla και τη SpaceX, πρότεινε δημοσίως στον Μπέζος «να ξοδεύει περισσότερο χρόνο στη Blue Origin και λιγότερο στο τζακούζι»...
