Πανικό προκάλεσε στο Κίεβο η απαίτηση των ΗΠΑ να παίρνουν το 50% των ορυκτών.
Οι όροι είναι χειρότεροι από αυτούς που επιβλήθηκαν στη Γερμανία στη Συνθήκη
των Βερσαλλιών!
Η απαίτηση του Ντόναλντ Τραμπ για «απόσβεση» 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων των
δαπανών των ΗΠΑ για τη στήριξη της Ουκρανίας υπερβαίνει κατά πολύ τον έλεγχο
στα κρίσιμα ορυκτά της χώρας. Καλύπτει τα πάντα, από λιμάνια και υποδομές
μέχρι πετρέλαιο και φυσικό αέριο, καθώς και τη μεγαλύτερη βάση πόρων της
χώρας, αποκαλύπτει η Telegraph.
Οι όροι της σύμβασης που έφτασε στο γραφείο του Βολοντίμιρ Ζελένσκι πριν από
μια εβδομάδα ισοδυναμούν με τον οικονομικό αποικισμό της Ουκρανίας από τις
ΗΠΑ, στο νομικό διηνεκές. Συνεπάγεται δε ένα βάρος αποζημιώσεων που δεν μπορεί
να αντέξει. Το έγγραφο έχει προκαλέσει αναστάτωση και πανικό στο Κίεβο.
Η Telegraph έλαβε ένα προσχέδιο της προκαταρκτικής σύμβασης, με την ένδειξη
«Προνομιακό και Εμπιστευτικό» και με ημερομηνία 7 Φεβρουαρίου 2025. Αναφέρει
ότι οι ΗΠΑ και η Ουκρανία θα πρέπει να σχηματίσουν ένα κοινό επενδυτικό ταμείο
για να διασφαλίσουν ότι «τα εχθρικά μέρη στη σύγκρουση δεν επωφελούνται από
την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας».
Η συμφωνία καλύπτει την «οικονομική αξία που σχετίζεται με τους πόρους της
Ουκρανίας», συμπεριλαμβανομένων των «ορυκτών πόρων, των πόρων πετρελαίου και
φυσικού αερίου, λιμένων, άλλων υποδομών (όπως συμφωνήθηκε)», αφήνοντας ασαφές
τι άλλο μπορεί να περιλαμβάνει. «Η συμφωνία αυτή θα διέπεται από το δίκαιο της
Νέας Υόρκης», αναφέρει.
Οι ΗΠΑ θα λάβουν το 50% των επαναλαμβανόμενων εσόδων που εισπράττει η Ουκρανία
από την εξόρυξη πόρων και το 50% της οικονομικής αξίας «όλων των νέων αδειών
που εκδίδονται σε τρίτους» για τη μελλοντική δημιουργία εσόδων από τους
πόρους. Θα υπάρχει «δέσμευση σε τέτοια έσοδα» υπέρ των ΗΠΑ.
«Αυτή η ρήτρα σημαίνει "πρώτα πληρώστε μας και μετά ταΐστε τα παιδιά σας"»,
είπε μια πηγή κοντά στις διαπραγματεύσεις.
Αναφέρει ότι «για όλες τις μελλοντικές άδειες, οι ΗΠΑ θα έχουν δικαίωμα πρώτης
άρνησης για την αγορά εξαγώγιμων ορυκτών». Η Ουάσιγκτον θα έχει κυριαρχική
ασυλία και θα αποκτήσει σχεδόν απόλυτο έλεγχο στο μεγαλύτερο μέρος της
οικονομίας εμπορευμάτων και πόρων της Ουκρανίας.
Το Ταμείο «θα έχει το αποκλειστικό δικαίωμα να καθορίζει τη μέθοδο, τα
κριτήρια επιλογής, τους όρους και τις προϋποθέσεις» όλων των μελλοντικών
αδειών και έργων. Φαίνεται ότι γράφτηκε από ιδιώτες δικηγόρους, όχι από τα
Υπουργεία Εξωτερικών ή εμπορίου των ΗΠΑ.
Ο ίδιος ο πρόεδρος Ζελένσκι πρότεινε την ιδέα να δοθεί στις ΗΠΑ μερίδιο στις
σπάνιες γαίες και κρίσιμα ορυκτά της Ουκρανίας, σε μια επίσκεψη στον Πύργο
Τραμπ τον Σεπτέμβριο, ελπίζοντας να εξομαλύνει τον δρόμο για τη συνέχιση της
παράδοσης όπλων.
Υπολόγισε ότι θα οδηγούσε σε αμερικανικές εταιρείες να ξεκινήσουν
δραστηριότητες στη χώρα, δημιουργώντας ένα πολιτικό πλέγμα που θα απέτρεπε τον
Βλαντιμίρ Πούτιν να επιτεθεί ξανά.
Ορισμένες λεκάνες ορυκτών βρίσκονται κοντά στην πρώτη γραμμή στην ανατολική
Ουκρανία ή σε περιοχές που κατέχονται από τη Ρωσία. Ο Ουκρανός πρόεδρος έχει
αναφερθεί στους κινδύνους να αφήσει στρατηγικά αποθέματα τιτανίου, βολφραμίου,
ουρανίου, γραφίτη και σπάνιων γαιών να πέσουν στα χέρια της Ρωσίας. «Αν μιλάμε
για μια συμφωνία, τότε ας κάνουμε μια συμφωνία, είμαστε μόνο υπέρ αυτής»,
είπε.
Πιθανότατα δεν περίμενε να βρεθεί αντιμέτωπος με όρους που συνήθως
επιβάλλονται σε κράτη που ηττήθηκαν στον πόλεμο. Είναι χειρότερες από τις
οικονομικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Γερμανία και την Ιαπωνία μετά την
ήττα τους το 1945. Και οι δύο χώρες ήταν τελικά καθαροί αποδέκτες κεφαλαίων
από τους νικητές συμμάχους.
Νέες Βερσαλλίες
Εάν αυτό το προσχέδιο γινόταν δεκτό, οι απαιτήσεις του Τραμπ θα ισοδυναμούσαν
με υψηλότερο μερίδιο στο ουκρανικό ΑΕΠ από τις αποζημιώσεις που επιβλήθηκαν
στη Γερμανία στη Συνθήκη των Βερσαλλιών, που αργότερα μειώθηκαν στη Διάσκεψη
του Λονδίνου το 1921 και στο Σχέδιο Dawes το 1924.
Ο Ντόναλντ Τραμπ είπε στο Fox News ότι η Ουκρανία «ουσιαστικά συμφώνησε» να
παραδώσει 500 δισεκατομμύρια δολάρια. «Έχουν εξαιρετικά πολύτιμη γη από άποψη
σπάνιων γαιών, από άποψη πετρελαίου και φυσικού αερίου, από άποψη άλλων
πραγμάτων», είπε.
Προειδοποίησε ότι η Ουκρανία θα παραδοθεί στον Πούτιν... στο πιάτο, εάν
απορρίψει τους όρους. «Μπορεί να κάνουν μια συμφωνία. Μπορεί να μην κάνουν
συμφωνία. Κάποτε μπορεί να γίνουν Ρώσοι ή μπορεί να μη γίνουν Ρώσοι κάποια
μέρα. Αλλά θέλω αυτά τα χρήματα πίσω», είπε.
Ο Τραμπ είπε ότι οι ΗΠΑ έχουν ξοδέψει 300 δισεκατομμύρια δολάρια για τον
πόλεμο μέχρι στιγμής, προσθέτοντας ότι θα ήταν «ανόητο» να δώσουν άλλα. Στην
πραγματικότητα, τα πέντε πακέτα που συμφωνήθηκαν από το Κογκρέσο ανέρχονται σε
175 δισεκατομμύρια δολάρια, εκ των οποίων τα 70 δισεκατομμύρια δολάρια
δαπανήθηκαν στις ΗΠΑ για την παραγωγή όπλων. Κάποια από αυτά είναι με τη μορφή
ανθρωπιστικών επιχορηγήσεων, αλλά ένα μεγάλο μέρος είναι χρήματα για
δανεισμούς και μισθώσεις που πρέπει να επιστραφούν.
Ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ εκτίμησε στη Διάσκεψη Ασφαλείας
του Μονάχου το Σαββατοκύριακο ότι η απαίτηση του Τραμπ ήταν ένα έξυπνο
τέχνασμα για την ενίσχυση της φθίνουσας λαϊκής υποστήριξης για την ουκρανική
υπόθεση. «Μπορεί να πάει στον αμερικανικό λαό και να πει: «Η Ουκρανία δεν
είναι βάρος, είναι όφελος», είπε.
Η συζήτηση για τον πλούτο των πόρων της Ουκρανίας, πάντως, σημειώνει η
Telegraph, έχει γίνει σουρεαλιστική. Ένας αριθμός 26 τρισεκατομμυρίων δολαρίων
διατυπώνεται για τα συνδυασμένα αποθέματα ορυκτών και υδρογονανθράκων. Τα ποσά
είναι φανταστικά.
Για παράδειγμα, η Ουκρανία έχει πιθανώς τη μεγαλύτερη λεκάνη λιθίου στην
Ευρώπη. Αλλά οι τιμές του λιθίου έχουν καταρρεύσει κατά 88% από τότε που
έσκασε η φούσκα το 2022. Μεγάλα αποθέματα ανακαλύπτονται σε όλο τον κόσμο. Η
καλντέρα McDermitt στη Νεβάδα πιστεύεται ότι είναι το μεγαλύτερο κοίτασμα
λιθίου στον πλανήτη, με 40 εκατομμύρια μετρικούς τόνους.
Δείτε τμήμα του κειμένου της συμφωνίας (στα αγγλικά):
WHEREAS the United States of America has provided significant financial and
material support to Ukraine since Russia's invasion of Ukraine in February
2022;
WHEREAS the American people desire to invest alongside Ukraine in a free and
secure Ukraine;
WHEREAS the United States of America and Ukraine desire a lasting piece in
Ukraine and a durable partnership between their two peoples and governments;
WHEREAS the United States of America and Ukraine wish to ensure that hostile
parties to the conflict do not benefit from the reconstruction of Ukraine
following a durable peace;
NOW, THEREFORE, the United States of America and Ukraine intend to enter into
an agreement on the establishment of a Reconstruction Investment Fund herein
to deepen the partnership between the United States of America and Ukraine.
Parties: United States of America (USG) and Ukraine (GOU)
Other Terms and Conditions
Offtake: For all future licenses, the USG will have a right of first refusal
to purchase exportable mineral, which purchase right can be assigned.
Governance of Reconstruction Investment Fund: The Reconstruction Investment
Fund shall have the exclusive right to establish the method, selection
criteria, terms, and conditions to be used by GOU in awarding and documenting
future licenses to extract or otherwise monetize natural resources of Ukraine
subject to this Agreement.
Governing Law: This Agreement shall be governed by New York law, without
regard to conflict of laws principles.
Dispute Settlement: International Chamber of Commerce rules; 3 arbitrators
(one selected by each disputing party with a presiding arbitrator selected by
consent). Seat of arbitration to be New York and conducted in English.
Duration: Indefinite
Waiver of Sovereign Immunity: GOU to waive sovereign immunity with respect to
its liability; also, acknowledge that this arrangement constitutes commercial
activity within the meaning of the Foreign Sovereign Immunities Act; also
waive immunity with respect to attachment of and execution against assets as
necessary to satisfy any claim the USG (or any USG assignee) may have against
GOU.
