Οταν επί δύο εβδομάδες τουλάχιστον συζητούμε αν και από πού θα βρει τα λεφτά η κυβέρνηση για να πληρώσει το ΔΝΤ, το γεγονός ότι, ταυτοχρόνως, προχωρεί σε μια εξοπλιστική δαπάνη των 500 εκατομμυρίων και καταβάλει τα 45 από αυτά είναι θέμα - δεν είναι; Πολύ περισσότερο, δε, όταν η εκτέλεση της δαπάνης (υπερδιπλάσια του πακέτου της ανθρωπιστικής κρίσης να θυμίσω...) περίμενε εδώ και έξι χρόνια. Λογικό είναι να χρειάζεται μια απάντηση.
Για να αποφύγω περιττές παρεξηγήσεις, να κάνω σαφές κατ’ αρχάς ότι δεν υπάρχει τίποτε το ύποπτο στη δαπάνη, που αφορά τη λειτουργικότητα αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας, τα οποία χρησιμοποιούνται για να εντοπίζουν υποβρύχια. Κάποτε ο εντοπισμός γινόταν με τα απηρχαιωμένα και ακατάλληλα για τον συγκεκριμένο σκοπό C-130, ώσπου οι Αμερικανοί παραχώρησαν δωρεάν στην Ελλάδα αυτά τα ειδικά αεροσκάφη ναυτικής συνοδείας, μαζί με ανταλλακτικά αξίας 50 εκατομμυρίων. Η δαπάνη των 500 εκατομμυρίων ήταν απαραίτητη για να είναι λειτουργικά και εκκρεμούσε επί μια εξαετία. Εκκρεμούσε, καθώς είχε εγκριθεί μέσω της νόμιμης διαδικασίας από το 2009, αλλά αφενός το κλίμα της σκανδαλολογίας περί τα εξοπλιστικά και αφετέρου η κρίση που ακολούθησε εμπόδιζαν την εκτέλεσή της.
Επιπλέον, η συγκεκριμένη δαπάνη πέρασε και από την αρμόδια για τους εξοπλισμούς επιτροπή της Βουλής μόλις τον Ιούλιο του 2014 και εγκρίθηκε από την πλειοψηφία. Η συγκεκριμένη δαπάνη είχε το νούμερο 13 σε έναν κατάλογο με 42 θέματα, ανάμεσα στα οποία ήταν και η προμήθεια «έξυπνων βλημάτων» (σ.σ.: έτσι αναφέρονται στα επίσημα έγγραφα της επιτροπής, χωρίς η ειρωνεία να είναι εσκεμμένη). Ομως, το χαριτωμένο της υπόθεσης (ίσως να είναι και το θλιβερό - δεν ξέρω...) είναι ότι η τότε εκπρόσωπος των ΑΝΕΛ στην επιτροπή και υφυπουργός της κυβέρνησης σήμερα Ελενα Κουντουρά δεν είχε ψηφίσει το θέμα 13 στον κατάλογο, ισχυριζόμενη ότι η Ελλάδα περνά «ανθρωπιστική κρίση» και προτείνοντας να πληρώσει η Ευρώπη για τη φύλαξη των συνόρων μας. Δεν το είχε ψηφίσει ούτε ο τότε εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ (Τ-Λ) στην επιτροπή και επίσης αν. υπουργός σήμερα Θ. Δρίτσας, με τη δικαιολογία ότι το κόμμα του περίμενε να δει το Ενιαίο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Αμυντικών Εξοπλισμών (ΕΜΠΑΕ), ώστε να κρίνει την ανάγκη της συγκεκριμένης δαπάνης.
Για τους λόγους αυτούς, θα ήταν ενδιαφέρον αν μας εξηγούσαν τι τους έκανε, σήμερα που είναι στην κυβέρνηση, να προχωρήσουν σε μία δαπάνη, για την οποία ως αντιπολίτευση ήσαν επιφυλακτικοί στην καλύτερη των περιπτώσεων. Αυτοί ακριβώς, όμως, είναι και οι λόγοι για τους οποίους ποτέ δεν πρόκειται να μας δοθεί μια καθαρή εξήγηση. Ποιος τολμά να βγει και να πει, λ.χ., «δεν το ψηφίσαμε όχι επειδή υπήρχε κάποιο πρόβλημα, αλλά επειδή ήμασταν αντιπολίτευση». Διότι, εν τέλει, αυτός είναι ο πραγματικός λόγος κι ας μην τολμούν να το παραδεχθούν. Αν υπάρχει κάποιος άλλος, υποθέτω ότι εμπίπτει στην εξυπνάδα των «έξυπνων βλημάτων», την οποία δυστυχώς δεν κατέχω.
Η υπόθεση φέρνει επίσης στην επιφάνεια ένα μεγάλο πρόβλημα που προκάλεσε στη λειτουργία του κράτους η λεγόμενη δομική αντιπολίτευση, την οποία εισήγαγε ο Ανδρέας Παπανδρέου και έκτοτε έγινε τοπική παράδοση. Η υστερικού τύπου αντιπολίτευση κατά πάντων, όπως ασκήθηκε στην Ελλάδα, θόλωσε τα όρια μεταξύ αποτελεσματικότητας και διαφάνειας. Για χάρη της δεύτερης, η πρώτη έχει περάσει σε δεύτερη μοίρα. Η ισορροπία που θα έπρεπε να λειτουργεί μεταξύ τους δεν υφίσταται, ειδικά δε στον τομέα της Αμυνας. (Και μάλλον δικαιολογημένα σε μεγάλο βαθμό, όπως αποδεικνύει η μνεία ενός και μόνον ονόματος: Τσοχατζόπουλος...).
Παρόμοιες ισορροπίες θέλουν χρόνια σταθερότητας και εμπιστοσύνης για να δημιουργηθούν, ας μην αυταπατώμεθα λοιπόν για την αποκατάστασή της. Στη χώρα των ξεχαρβαλωμένων θεσμών, της διάχυτης καχυποψίας και των έξυπνων βλημάτων που δεν ξέρεις από πού θα σου έρθουν, η αναζήτηση των ορίων της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας είναι μια πολυτέλεια. Εναποθέτω τις ελπίδες μου στην εξυπνάδα των βλημάτων...
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ