Σύμφωνα με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που εκδόθηκε στις 3 τα ξημερώματα της Δευτέρας το κλείσιμο των τραπεζών θα ισχύει από σήμερα, Δευτέρα, έως και τις 6 Ιουλίου και αφορά εκτός από τις τράπεζες, ελληνικές και ξένες, το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και όλα τα Ιδρύματα πληρωμών ηλεκτρονικού χρήματος.
Σύμφωνα με το ΦΕΚ, με απόφαση του υπουργείου Οικονομικών το κλείσιμο των πιστωτικών ιδρυμάτων μπορεί να παραταθεί και πέραν αυτής της ημερομηνίας.
Το ημερήσιο όριο για αναλήψεις από τα ΑΤΜ προσδιορίζεται στα 60 ευρώ ανά κάρτα
και τα ΑΤΜ θα τεθούν σε λειτουργία εντός 12 ωρών από την πρώτη ημέρα που θα ισχύσει η ΠΝΠ.
Παράλληλα, θα επιτρέπεται η χρήση πιστωτικών και χρεωστικών καρτών για πληρωμές αποκλειστικά και μόνο στο εσωτερικό της χώρας.
Επίσης, οι συναλλαγές μέσω web banking θα επιτρέπονται για πληρωμές μόνο στο εσωτερικό της χώρας.
Όσον αφορά στις αναλήψεις μετρητών μέσω καρτών που έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό, τα όρια ανάληψης θα καθορίζονται με απόφαση του υπουργού Οικονομικών.
Εκτός των παραπάνω δεν θα μπορεί να πραγματοποιηθεί καμία άλλη τραπεζική εργασία.
Επιπλέον, θα συσταθεί επιτροπή έγκρισης τραπεζικών συναλλαγών στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Η συγκεκριμένη επιτροπή θα εγκρίνει συναλλαγές στο εξωτερικό, όπως πληρωμή ιατρικών εξόδων ή εισαγωγή φαρμακευτικών ειδών.
Ακόμη, κατά τη διάρκεια της τραπεζικής αργίας δεν θα οφείλεται τόκος υπερημερίας για δάνεια που λήγουν την περίοδο που οι τράπεζες θα είναι κλειστές.
Το ΦΕΚ για τα capital controls στις τράπεζες
Τι σημαίνει η επιβολή capital controls – Πώς θα επηρεάσει οικονομία και καθημερινότητα
(upd) Ριζικές αλλαγές και μεγάλους περιορισμούς στη συναλλακτική δραστηριότητα θα φέρει η επιβολή των capital controls. Βάσει των πρώτων πληροφοριών οι τράπεζες θα παραμείνουν κλειστές για μία εβδομάδα, έως την επόμενη Δευτέρα 6 Ιουλίου.
Η απόφαση για τη διακοπή λειτουργίας των τραπεζών ελήφθη, προκειμένου να προσαρμοστούν τα συστήματα. Οι ιδιώτες θα μπορούν να σηκώνουν μέσω των ΑΤΜs ένα συγκεκριμένο ποσό το οποίο θα καθοριστεί. Υπάρχουν σενάρια (που αποδείχθηκαν όνειρα θερινής νυκτός) ότι το όριο μπορεί να είναι μεταξύ 150 και 200 ευρώ και ανάλογα με τις εξελίξεις θα υπάρξει βαθμιαία αύξησή του.
Οι πιστωτικές κάρτες δεν θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν τουλάχιστον κατά τις πρώτες ημέρες. Οι ελληνικές πιστωτικές κάρτες όπως και οι χρεωστικές υπάγονται στο καθεστώς των capital controls και επομένως δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Αντίθετα οι πιστωτικές κάρτες ξένων τραπεζών που χρησιμοποιούν οι τουρίστες, θα γίνονται δεκτές, υπό την προϋπόθεση βέβαια, ότι ο επιχειρηματίας θα αποδέχεται πληρωμή με την πιστωτική κάρτα.
Οι επιπτώσεις στην αγορά
Τα capital controls θα δημιουργήσουν τεράστια αναστάτωση στην αγορά. Τις πρώτες ημέρες, τουλάχιστον, όλοι θα ζητούν συναλλαγές αποκλειστικά σε μετρητά και σε τιμές που θα καθαρίζονται ανάλογα με τη δυνατότητα του πελάτη να πληρώσει.
Στην Κύπρο ένα από τα σημαντικά προβλήματα που προέκυψαν στις συναλλαγές είναι ότι δεν υπήρχαν ψιλά για να δοθούν ρέστα, καθώς τα ΑΤΜs έβγαζαν 20αρικα και 50αρικα, με αποτέλεσμα τα 5ευρα, τα 10ευρα και τα κέρματα των ενός και δύο ευρώ να αποκτήσουν σπανιότητα.
Ιδιαίτερα έντονο θα είναι το πρόβλημα στους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς οι οποίοι, με δεδομένο ότι διανύουμε την λεγόμενη «υψηλή περίοδο», θα βρεθούν χωρίς ανοικτά τραπεζικά υποκαταστήματα για κάποιες ημέρες.
Ένα ακόμη μείζον πρόβλημα το οποίο θα αντιμετωπίσει η αγορά είναι το ενδεχόμενο το ελληνικό τραπεζικό σύστημα να τεθεί εκτός του συστήματος διατραπεζικών συναλλαγών Target. Οι εκτιμήσεις είναι ότι η διατραπεζική απομόνωση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος θα είναι αναγκαία καθώς η Ελλάδα δεν θα είναι σε θέση να ελέγξει τα κεφάλαια των επιχειρήσεων, που θα φεύγουν στο εξωτερικό για διάφορες συναλλαγές.
Σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις ο αποκλεισμός από το Target δεν θα διαρκέσει περισσότερο από μία εβδομάδα. Και αυτό επειδή οι ελληνικές εταιρείες, αν οι τράπεζες είναι εκτός Target, δεν θα έχουν τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσουν εισαγωγές εμπορευμάτων, πρώτων υλών κτλ. Συνεπώς εάν παραταθεί ένας τέτοιος αποκλεισμός θα αρχίσουν να υπάρχουν ελλείψεις στην αγορά, ενώ κάποιες εταιρείες θα οδηγηθούν σε υποχρεωτική αργία.
Δραματική πτώση της κατανάλωσης
Η επιβολή capital controls ισοδυναμεί με «θάνατο» για τις πιο ευάλωτες επιχειρήσεις και ιδιαίτερα για τις μικρομεσαίες που δεν έχουν προσβάσεις σε άλλες πηγές ρευστότητας. Οι κεφαλαιακοί περιορισμοί θα δημιουργήσουν αμυντική στάση στους καταναλωτές, οι οποίοι δεν θα ξοδεύουν λεφτά παρά μόνο για τα απολύτως απαραίτητα. Η κατάρρευση των λιανικών πωλήσεων θα παρασύρει χιλιάδες επιχειρήσεις οι οποίες θα αναγκαστούν να αναστείλουν τη δραστηριότητά τους ή να περιστείλουν δραματικά τα έξοδά τους, χωρίς να πληρώνουν το προσωπικό ή να το οδηγήσουν σε «αναγκαστική αργία».
Ταυτόχρονα η επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων θα πρέπει να συνδυαστεί από την κρατική μηχανή με μία σειρά μέτρων προκειμένου να εξασφαλιστούν πληρωμές που είναι απαραίτητες για τη λειτουργία της οικονομίας, αλλά και για κοινωνικούς σκοπούς. Εάν υπάρχουν όρια πληρωμών θα προκύψουν κενά σε απίθανους τομείς της οικονομίας.
Για παράδειγμα οι ναυτιλιακές εταιρείες δεν θα μπορούν να προμηθευθούν καύσιμα για να γίνουν τα δρομολόγια και συνεπώς ο εφοδιασμός των νησιών. Τα νοσοκομεία θα πρέπει να προχωρήσουν σε πληρωμές για εισαγωγή συγκεκριμένων φαρμάκων κτλ. Φυσικά τα προβλήματα θα διευθετηθούν τις αμέσως επόμενες ημέρες μετά τα έκτακτα μέτρα, ώστε να επιτραπούν σε πρώτη φάση πληρωμές μεταξύ εταιρειών και σε δεύτερη πληρωμές ελληνικών εταιρειών προς το εξωτερικό. Επίσης θα πρέπει να υπάρξει και πρόνοια για να ανοίξει δίοδος για φοιτητικό συνάλλαγμα.
Το παράδειγμα της Κύπρου
Οι ελληνικές αρχές θα χρησιμοποιήσουν ως «οδικό χάρτη» για τη νομική κατοχύρωση των μέτρων τα Προεδρικά Διατάγματα που εξέδωσε η Κυπριακή Δημοκρατία τον Μάρτιο του 2013. Στην Κύπρο το ημερήσιο όριο ανάληψης ήταν στα 300 ευρώ, αντίστοιχα για τις εταιρείες έφθανε στις 5.000 ευρώ.
Οι εμπορικές συναλλαγές ελέγχονταν από ειδικές επιτροπές εφόσον υπερέβαιναν τα 5.000 και έφθαναν έως τα 200.000 ευρώ. Τα μέτρα χαλάρωναν σταδιακά με Προεδρικά Διατάγματα που εκδίδονταν όσο βελτιώνονταν η κατάσταση και επέστρεφαν η εμπιστοσύνη. Η πλήρης άρση των μέτρων απαίτησε χρονικό διάστημα περίπου δύο ετών.
Σύμφωνα με το ΦΕΚ, με απόφαση του υπουργείου Οικονομικών το κλείσιμο των πιστωτικών ιδρυμάτων μπορεί να παραταθεί και πέραν αυτής της ημερομηνίας.
Το ημερήσιο όριο για αναλήψεις από τα ΑΤΜ προσδιορίζεται στα 60 ευρώ ανά κάρτα
και τα ΑΤΜ θα τεθούν σε λειτουργία εντός 12 ωρών από την πρώτη ημέρα που θα ισχύσει η ΠΝΠ.
Παράλληλα, θα επιτρέπεται η χρήση πιστωτικών και χρεωστικών καρτών για πληρωμές αποκλειστικά και μόνο στο εσωτερικό της χώρας.
Επίσης, οι συναλλαγές μέσω web banking θα επιτρέπονται για πληρωμές μόνο στο εσωτερικό της χώρας.
Όσον αφορά στις αναλήψεις μετρητών μέσω καρτών που έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό, τα όρια ανάληψης θα καθορίζονται με απόφαση του υπουργού Οικονομικών.
Εκτός των παραπάνω δεν θα μπορεί να πραγματοποιηθεί καμία άλλη τραπεζική εργασία.
Επιπλέον, θα συσταθεί επιτροπή έγκρισης τραπεζικών συναλλαγών στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Η συγκεκριμένη επιτροπή θα εγκρίνει συναλλαγές στο εξωτερικό, όπως πληρωμή ιατρικών εξόδων ή εισαγωγή φαρμακευτικών ειδών.
Ακόμη, κατά τη διάρκεια της τραπεζικής αργίας δεν θα οφείλεται τόκος υπερημερίας για δάνεια που λήγουν την περίοδο που οι τράπεζες θα είναι κλειστές.
Το ΦΕΚ για τα capital controls στις τράπεζες
Τι σημαίνει η επιβολή capital controls – Πώς θα επηρεάσει οικονομία και καθημερινότητα
(upd) Ριζικές αλλαγές και μεγάλους περιορισμούς στη συναλλακτική δραστηριότητα θα φέρει η επιβολή των capital controls. Βάσει των πρώτων πληροφοριών οι τράπεζες θα παραμείνουν κλειστές για μία εβδομάδα, έως την επόμενη Δευτέρα 6 Ιουλίου.
Η απόφαση για τη διακοπή λειτουργίας των τραπεζών ελήφθη, προκειμένου να προσαρμοστούν τα συστήματα. Οι ιδιώτες θα μπορούν να σηκώνουν μέσω των ΑΤΜs ένα συγκεκριμένο ποσό το οποίο θα καθοριστεί. Υπάρχουν σενάρια (που αποδείχθηκαν όνειρα θερινής νυκτός) ότι το όριο μπορεί να είναι μεταξύ 150 και 200 ευρώ και ανάλογα με τις εξελίξεις θα υπάρξει βαθμιαία αύξησή του.
Οι πιστωτικές κάρτες δεν θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν τουλάχιστον κατά τις πρώτες ημέρες. Οι ελληνικές πιστωτικές κάρτες όπως και οι χρεωστικές υπάγονται στο καθεστώς των capital controls και επομένως δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Αντίθετα οι πιστωτικές κάρτες ξένων τραπεζών που χρησιμοποιούν οι τουρίστες, θα γίνονται δεκτές, υπό την προϋπόθεση βέβαια, ότι ο επιχειρηματίας θα αποδέχεται πληρωμή με την πιστωτική κάρτα.
Οι επιπτώσεις στην αγορά
Τα capital controls θα δημιουργήσουν τεράστια αναστάτωση στην αγορά. Τις πρώτες ημέρες, τουλάχιστον, όλοι θα ζητούν συναλλαγές αποκλειστικά σε μετρητά και σε τιμές που θα καθαρίζονται ανάλογα με τη δυνατότητα του πελάτη να πληρώσει.
Στην Κύπρο ένα από τα σημαντικά προβλήματα που προέκυψαν στις συναλλαγές είναι ότι δεν υπήρχαν ψιλά για να δοθούν ρέστα, καθώς τα ΑΤΜs έβγαζαν 20αρικα και 50αρικα, με αποτέλεσμα τα 5ευρα, τα 10ευρα και τα κέρματα των ενός και δύο ευρώ να αποκτήσουν σπανιότητα.
Ιδιαίτερα έντονο θα είναι το πρόβλημα στους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς οι οποίοι, με δεδομένο ότι διανύουμε την λεγόμενη «υψηλή περίοδο», θα βρεθούν χωρίς ανοικτά τραπεζικά υποκαταστήματα για κάποιες ημέρες.
Ένα ακόμη μείζον πρόβλημα το οποίο θα αντιμετωπίσει η αγορά είναι το ενδεχόμενο το ελληνικό τραπεζικό σύστημα να τεθεί εκτός του συστήματος διατραπεζικών συναλλαγών Target. Οι εκτιμήσεις είναι ότι η διατραπεζική απομόνωση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος θα είναι αναγκαία καθώς η Ελλάδα δεν θα είναι σε θέση να ελέγξει τα κεφάλαια των επιχειρήσεων, που θα φεύγουν στο εξωτερικό για διάφορες συναλλαγές.
Σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις ο αποκλεισμός από το Target δεν θα διαρκέσει περισσότερο από μία εβδομάδα. Και αυτό επειδή οι ελληνικές εταιρείες, αν οι τράπεζες είναι εκτός Target, δεν θα έχουν τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσουν εισαγωγές εμπορευμάτων, πρώτων υλών κτλ. Συνεπώς εάν παραταθεί ένας τέτοιος αποκλεισμός θα αρχίσουν να υπάρχουν ελλείψεις στην αγορά, ενώ κάποιες εταιρείες θα οδηγηθούν σε υποχρεωτική αργία.
Δραματική πτώση της κατανάλωσης
Η επιβολή capital controls ισοδυναμεί με «θάνατο» για τις πιο ευάλωτες επιχειρήσεις και ιδιαίτερα για τις μικρομεσαίες που δεν έχουν προσβάσεις σε άλλες πηγές ρευστότητας. Οι κεφαλαιακοί περιορισμοί θα δημιουργήσουν αμυντική στάση στους καταναλωτές, οι οποίοι δεν θα ξοδεύουν λεφτά παρά μόνο για τα απολύτως απαραίτητα. Η κατάρρευση των λιανικών πωλήσεων θα παρασύρει χιλιάδες επιχειρήσεις οι οποίες θα αναγκαστούν να αναστείλουν τη δραστηριότητά τους ή να περιστείλουν δραματικά τα έξοδά τους, χωρίς να πληρώνουν το προσωπικό ή να το οδηγήσουν σε «αναγκαστική αργία».
Ταυτόχρονα η επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων θα πρέπει να συνδυαστεί από την κρατική μηχανή με μία σειρά μέτρων προκειμένου να εξασφαλιστούν πληρωμές που είναι απαραίτητες για τη λειτουργία της οικονομίας, αλλά και για κοινωνικούς σκοπούς. Εάν υπάρχουν όρια πληρωμών θα προκύψουν κενά σε απίθανους τομείς της οικονομίας.
Για παράδειγμα οι ναυτιλιακές εταιρείες δεν θα μπορούν να προμηθευθούν καύσιμα για να γίνουν τα δρομολόγια και συνεπώς ο εφοδιασμός των νησιών. Τα νοσοκομεία θα πρέπει να προχωρήσουν σε πληρωμές για εισαγωγή συγκεκριμένων φαρμάκων κτλ. Φυσικά τα προβλήματα θα διευθετηθούν τις αμέσως επόμενες ημέρες μετά τα έκτακτα μέτρα, ώστε να επιτραπούν σε πρώτη φάση πληρωμές μεταξύ εταιρειών και σε δεύτερη πληρωμές ελληνικών εταιρειών προς το εξωτερικό. Επίσης θα πρέπει να υπάρξει και πρόνοια για να ανοίξει δίοδος για φοιτητικό συνάλλαγμα.
Το παράδειγμα της Κύπρου
Οι ελληνικές αρχές θα χρησιμοποιήσουν ως «οδικό χάρτη» για τη νομική κατοχύρωση των μέτρων τα Προεδρικά Διατάγματα που εξέδωσε η Κυπριακή Δημοκρατία τον Μάρτιο του 2013. Στην Κύπρο το ημερήσιο όριο ανάληψης ήταν στα 300 ευρώ, αντίστοιχα για τις εταιρείες έφθανε στις 5.000 ευρώ.
Οι εμπορικές συναλλαγές ελέγχονταν από ειδικές επιτροπές εφόσον υπερέβαιναν τα 5.000 και έφθαναν έως τα 200.000 ευρώ. Τα μέτρα χαλάρωναν σταδιακά με Προεδρικά Διατάγματα που εκδίδονταν όσο βελτιώνονταν η κατάσταση και επέστρεφαν η εμπιστοσύνη. Η πλήρης άρση των μέτρων απαίτησε χρονικό διάστημα περίπου δύο ετών.