Η φετινή αντιπυρική περίοδος έχει ξεκινήσει, αλλά οι άνθρωποι, τι; Θα επαναπαυθούν στο ότι το 2010 ήταν η χρονιά, που εκδηλώθηκαν οι λιγότερες σε ένα 24ωρο αγροτοδασικές πυρκαγιές; Ή, μήπως, στο ότι πέρυσι, σε σύγκριση με άλλες χώρες, την Πορτογαλία και τη Ρωσία, και με άλλες χρονιές, το 2007 και το 2009, οι απώλειες από τις πυρκαγιές ήταν λιγότερες;
Ειδικότερα, στην Αττική και στα Κύθηρα οι απώλειες των δασικών εκτάσεων από πυρκαγιές ανήλθαν πέρυσι σε 18.733,1 στρέμματα - από τα οποία, 13.000 στρέμματα στα Κύθηρα - και των βοσκοτόπων και λοιπών εκτάσεων σε 1.806,6 στρέμματα. Στη Στερεά Ελλάδα, οι πυρκαγιές έκαψαν το 2010, 8.173,1 στρέμματα δάσους και 5.102,5 στρέμματα βοσκοτόπων και λοιπών εκτάσεων. Στο Βόρειο Αιγαίο, έκαψαν 8.106,8 στρέμματα δασικών εκτάσεων - το 90% των απωλειών καταγράφηκε στη Σάμο - και 5.217,5 βοσκοτόπων και λοιπών εκτάσεων. Στο Νότιο Αιγαίο, χάθηκαν 2.775,8 στρέμματα δάσους και 6.824 στρέμματα βοσκοτόπων και λοιπών εκτάσεων.
Τα στοιχεία παραχωρήθηκαν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ από τη Διεύθυνση Προστασίας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος της Ειδικής Γραμματείας Δασών του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Σε αυτή τη Διεύθυνση, ο δασολόγος-ειδικός στις δασικές πυρκαγιές, Παναγιώτης Μπαλατσός, συντάσσει την ετήσια έκθεση για τις απώλειες στη χώρα μας από πυρκαγιές προς το Joint Research Centre-Institute for Environment and Sustainability της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στη βάση των στοιχείων που διαθέτουν οι περιφέρειες και από διαθέσιμα δορυφορικά δεδομένα για τις καμένες εκτάσεις.
«Πρέπει να καταλάβουμε ότι η υπόθεση “προστασία του περιβάλλοντος” δεν είναι μόνο υπόθεση ορισμένων υπηρεσιών ή φορέων, είτε αυτοί είναι η Δασική Υπηρεσία, είτε η Πυροσβεστική Υπηρεσία ή η Πολιτική Προστασία. Το περιβάλλον αφορά όλους και όλοι θα πρέπει να συμβάλουμε στην προστασία του», τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο ειδικός γραμματέας Δασών στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Γιώργος Αμοργιανιώτης. «Όσον αφορά τους πολίτες, πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι το μεγαλύτερο ποσοστό πυρκαγιών προέρχεται από αμέλεια», διευκρινίζει.
«ΜΟΝΟ ΕΣΥ μπορείς να προλάβεις τις δασικές πυρκαγιές» είναι το κεντρικό μήνυμα της πρόληψης των δασικών πυρκαγιών, λέει ο δασολόγος, ειδικευμένος στις δασικές πυρκαγιές, Γαβριήλ Ξανθόπουλος, ερευνητής του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΘΙΑΓΕ) στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων και Τεχνολογίας Δασικών Προϊόντων.
Κοινωνικά αίτια, όπως η εξωτερική μετανάστευση και οι πολιτικές, που έχουν «γεννήσει» τις μεγαλουπόλεις και ερημώσει την ύπαιθρο, έχουν αποξενώσει τον άνθρωπο από το δάσος. «Οι άνθρωποι, πλέον, δεν ξέρουν τι να κάνουν, γιατί έχουν απομακρυνθεί από το δάσος», διαπιστώνει ο ερευνητής του ΕΘΙΑΓΕ.
Η ελληνική εμπειρία έχει αποδείξει ότι η ευαισθητοποίηση μαθητών γυμνασίου στον κίνδυνο δασικών πυρκαγιών έχει ιδιαίτερα καλά αποτελέσματα. «Είναι παρήγορο ότι ο κόσμος αρχίζει πλέον να ευαισθητοποιείται. Κυρίως, οι νέοι άνθρωποι», διαπιστώνει ο ειδικός γραμματέας Δασών και διευκρινίζει: «Αυτό το βλέπουμε και στις εξορμήσεις που κάνουμε για καθαρισμό των δασών, αλλά και στα καλοκαιρινά προγράμματα περιπολιών και φύλαξης, κυρίως στις επικίνδυνες μέρες όταν ο δείκτης είναι 4 και 5».
«Για να δούμε τη μεταβολή νοοτροπίας, που συντελέστηκε τα τελευταία χρόνια, ας θυμηθούμε ότι, παλιά, όταν ξεσπούσε πυρκαγιά, χτυπούσαν οι καμπάνες κι έτρεχε όλος ο κόσμος. Τότε δεν υπήρχαν ούτε αυτοκίνητα ούτε πυροσβεστικές υπηρεσίες ούτε αεροπλάνα και τις φωτιές τις “κόβανε”, δεν τις έσβηναν. Στη συνέχεια, όταν ήρθαν τα πολλά μέσα πυρόσβεσης, οι άνθρωποι τηλεφωνούσαν κι έλεγαν “να έλθει το αεροπλάνο σε μένα”, “να έρθει το πυροσβεστικό σε μένα”, να έρθει από δω, να έρθει από κει, με αποτέλεσμα τη διασπορά των δυνάμεων που οδηγούσε σε επέκταση της πυρκαγιάς και σε πολύ μεγάλες ζημιές. Προσπαθούμε να αλλάξουμε, σιγά-σιγά, αυτή την αντίληψη», λέει ο κ. Αμοργιανιώτης.
Είναι, πλέον, ανάγκη να δημιουργηθεί φυλλάδιο για την κατανόηση του προβλήματος από τους αλλοδαπούς που διαμένουν στην Ελλάδα και την ενημέρωση τους. Να υπάρξει φυλλάδιο ενημέρωσης των τουριστών, που επιζητούν να χαρούν το ελληνικό καλοκαίρι.
Ενδεδειγμένη είναι η ενημέρωση των πολιτών, που κατοικούν κοντά σε δασική βλάστηση, σχετικά με το πόσο κινδυνεύει η περιουσία τους, πώς να μειώσουν τον κίνδυνο, τι να κάνουν σε περίπτωση πυρκαγιάς. Σε αυτό το πλαίσιο, πολύτιμη αναδεικνύεται η καταγραφή από εθελοντές Πολιτικής Προστασίας σε συνεργασία με τους δήμους, των κατοικιών σε περιοχές μίξης δασών-οικισμών, όπως έγινε στα Καλύβια, πέρυσι.
Εθελοντικές ομάδες μπορούν να ενημερώνουν τους προσερχόμενους σε πανηγύρια, σε μοναστήρια και εκκλησίες στις μεγάλες γιορτές, όπως του Αγίου Πνεύματος, του Αγίου Ιωάννη, της Παναγίας, για την ανάγκη μη άναρχης στάθμευσης του αυτοκινήτου τους. Έτσι θα διευκολυνθεί η πρόσβαση πυροσβεστικών οχημάτων και η εκκένωση του κόσμου, σε περίπτωση κινδύνου.
Μεγάλης σημασίας είναι η διευκόλυνση από τους πολίτες του καθαρισμού δασικών δρόμων από ξερά κλαδιά, πεσμένα δέντρα, κλπ. για να μην εμποδίζεται η διέλευση πυροσβεστικών οχημάτων. Ευεργετική κρίνεται, παράλληλα, και η τοποθέτηση ενημερωτικών πινακίδων, που αφορούν οδική σήμανση για το δασικό δίκτυο.
Η συμβολή του εθελοντισμού στη δασοπροστασία δεν επιδέχεται, πλέον, αμφισβήτηση. Καθαρισμός δασών, δασοπυροφυλάξεις κ.λπ. είναι τομείς στους οποίους ο εθελοντής μπορεί να προσφέρει αποτελεσματικά, βιώνοντας, ταυτόχρονα, την έννοια του μέλους ενός κοινωνικού συνόλου, σε ένα συγκεκριμένο περιβάλλον, που αποτελεί προσωπική «περιουσία» του. Στη σημερινή οικονομική κρίση η εθελοντική δράση για την προστασία του δάσους αποκτά μεγαλύτερη βαρύτητα. «Όταν τα κρατικά μέσα μειώνονται, η συμμετοχή των εθελοντών γίνεται ακόμα κρισιμότερη. Αν ο καθένας από τα πέντε εκατομμύρια των κατοίκων της Αττικής αφιέρωνε ένα βράδυ του καλοκαιριού του στην Πάρνηθα, η φύλαξη της θα ήταν ευκολότερη και αποτελεσματικότερη», τονίζουν οι συντονιστές πυροφυλάξεων στους Εθελοντές Δασοπυροπροστασίας Αττικής (Ε.ΔΑΣ.Α). Συγκεκριμένη μέθοδο οργάνωσης της διάθεσης του κάθε πολίτη για προσωπική θυσία προτείνει το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής στο
http://www.ypeka.gr/LinkClick.aspx?fileticket=bdVwcGTanRk%3D&tabid=233&language=el-GR.
Σήμα ύψιστης επαγρύπνησης στο πλαίσιο της προσπάθειας να συμπεριφερθούν οι Έλληνες ως ενσυνείδητοι πολίτες είναι ο δείκτης της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας για τον κίνδυνο των δασικών πυρκαγιών. Η μετάδοση μηνύματος από εταιρίες κινητής τηλεφωνίας, όταν ο δείκτης είναι 4 ή 5, θα λειτουργεί ως ευεργετική υπενθύμιση. Η τοποθέτηση σημάτων με τον δείκτη σε σημεία περιαστικών δασών από όπου διέρχεται πολύς κόσμος δεν θα δικαιολογεί αμέλεια εκ μέρους του οποιουδήποτε. Η επιβολή από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης της μετάδοσης του δείκτη από τα μαζικά μέσα ενημέρωσης σε ώρες μεγάλης ακροαματικότητας και τηλεθέασης θα μας διατηρεί σε επαγρύπνηση.
Συνεπές στον ρόλο του ως εθνικού πρακτορείου ειδήσεων, το ΑΠΕ-ΜΠΕ συμμετέχει σε αυτή την εκστρατεία εγρήγορσης. Κωδικοποίησε, σε συνεργασία με τον ερευνητή του ΕΘΙΑΓΕ, Γαβριήλ Ξανθόπουλο, έναν «δεκάλογο» του προνοητικού πολίτη για τον κίνδυνο των δασικών πυρκαγιών.
Ο «δεκάλογος της πρόληψης» του πολίτη κοντά στο δάσος.
1. Να ακολουθώ τον νόμο ως προς το αν, πότε και πώς μπορώ να ανάψω φωτιά.
2. Να είμαι προσεκτικός και να χρησιμοποιώ την κοινή λογική όταν ανάβω οποιαδήποτε φωτιά. Π.χ. δεν ανάβω φωτιά όταν φυσάει δυνατά.
3. Να κατανοώ ότι οποιαδήποτε φωτιά ανάψω εγώ, ή οι γύρω μου, μπορεί να προκαλέσει πυρκαγιά.
4. Όταν ανάβω φωτιά να το κάνω σωστά, λαμβάνοντας όλες τις προφυλάξεις και να μην την αφήνω χωρίς παρακολούθηση.
5. Να εξασφαλίσω ότι κάθε φωτιά που άναψα εγώ, φίλοι ή και άγνωστοί μου έχει σβηστεί τελείως πριν φύγω.
6. Να μην πετάω ποτέ αναμμένο τσιγάρο (ή άλλο υλικό που καπνίζει) είτε ως πεζός, είτε από αυτοκίνητο.
7. Να προσέχω τι έχω γύρω μου (βλάστηση, εύφλεκτα υλικά) όταν χειρίζομαι μηχανήματα (δισκοπρίονο, αλυσοπρίονο, ηλεκτροσυγκόλληση, κλπ.) ή ανάβω ψησταριά, ή εξωτερικό ξυλόφουρνο, κάτω από συνθήκες ζέστης, ξηρασίας και ανέμου.
8. Να κάνω παρατήρηση ή και να επέμβω αν δω ότι οι ενέργειες κάποιου μπορούν να προκαλέσουν πυρκαγιά.
9. Να αναφέρω κάθε δασική πυρκαγιά που εντοπίζω στο Πυροσβεστικό Σώμα, στο τηλέφωνο 199, δίνοντας όσες πληροφορίες μου ζητηθούν (τα στοιχεία μου, πού είναι η πυρκαγιά, από πού την παρατηρώ, τι καίγεται, τι συνθήκες υπάρχουν, αν είδα κάτι ύποπτο ως προς την αιτία, κλπ).
10. Δεν πρέπει να θεωρήσω ότι «αφού φαίνεται τόσο ξεκάθαρα, κάποιος άλλος θα ειδοποίησε».
Η έκφραση «δασικός πλούτος» δεν είναι λεκτικό σχήμα. Τα δάση είναι πλούτος, σε οικονομικό επίπεδο, σε επίπεδο υγείας, σωματικής και ψυχικής, σε επίπεδο ανάσχεσης των αλλαγών του κλίματος του κόσμου που κληροδοτούμε στα παιδιά μας.
Η προστασία του δάσους είναι υπόθεση όλων.
Επιστολή, με την οποία ευχαριστεί τον πρόεδρο της ΠΑΕ Ολυμπιακός, Βαγγέλη Μαρινάκη, για την οικονομική βοήθειά του προς την Ιαπωνία, εξέδωσε ο πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, Ζακ Ρογκ.
Την πρόθεσή του να μην ψηφίσει το μεσοπρόθεσμο ακόμα κι αν κινδυνεύει με διαγραφή, αν δεν περάσει από ΚΤΕ και ΚΟ του ΠΑΣΟΚ, εξέφρασε σήμερα ο Θωμάς Ρομπόπουλος στον Βαγγέλη Στολάκη και το Ράδιο Γνώμη (93,7fm) 
Ο γνωστός 