Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) εξέδωσε σήμερα διεθνή εντάλματα σύλληψης για τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, Μπενιαμίν Νετανιάχου, και τον πρώην υπουργό Άμυνας, Γιοάβ Γκάλαντ, κατηγορώντας τους για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Η απόφαση αυτή έρχεται ύστερα από μήνες εντατικών ερευνών και διπλωματικών πιέσεων σχετικά με τις ενέργειες του Ισραήλ στη Γάζα κατά την περίοδο από τον Οκτώβριο του 2023 έως τον Μάιο του 2024.
Ένταλμα εκδόθηκε επίσης για τον Μοχάμεντ Ντέιφ, διοικητή της Χαμάς, αν και ο ισραηλινός στρατός δήλωσε ότι σκοτώθηκε σε αεροπορική επιδρομή στη Γάζα τον Ιούλιο. Ο Ελ Ντέιφ ήταν εκείνος που οργάνωσε και συντόνισε την τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 στο νότιο Ισραήλ. Η κίνηση αυτή από το ΔΠΔ ερνημεύεται ως αμφισβήτηση στους ισχυρισμούς του Ισραήλ πως ο Ντέιφ έχει εξουδετερωθεί.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Δικαστηρίου, υπάρχουν «εύλογα στοιχεία» που υποδηλώνουν ότι ο Νετανιάχου και ο Γκαλάντ «εσκεμμένα και εν γνώσει τους στέρησαν από τον άμαχο πληθυσμό της Γάζας αντικείμενα απαραίτητα για την επιβίωσή του, όπως τρόφιμα, νερό, φάρμακα, καύσιμα και ηλεκτρικό ρεύμα».
Η απόφαση περιλαμβάνει επίσης κατηγορίες για ευρύτερες πράξεις καταστροφής βασικών υποδομών, οι οποίες φέρονται να συνέβαλαν στην ανθρωπιστική κρίση που σημειώθηκε στην περιοχή.
Το Ισραήλ είχε υποβάλει δύο ενστάσεις για τη δικαιοδοσία του ΔΠΔ, τις οποίες το Δικαστήριο απέρριψε. Στην απόφασή του, το ΔΠΔ τόνισε ότι «δεν απαιτείται η αποδοχή της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου από το Ισραήλ, καθώς η Παλαιστίνη έχει αναγνωρίσει την αρμοδιότητα του ΔΠΔ σε εδαφικό επίπεδο». Αυτή η απόφαση ενισχύει την επιρροή της Παλαιστίνης στις διεθνείς διαδικασίες και θέτει προηγούμενο για άλλες υποθέσεις που αφορούν παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην περιοχή.
Οι κατηγορίες και η διεθνής αντίδραση
Το κατηγορητήριο περιλαμβάνει ισχυρισμούς για σκόπιμες ενέργειες που οδήγησαν σε ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα, συμπεριλαμβανομένων εκτεταμένων διακοπών βασικών υπηρεσιών και παρεμπόδισης ανθρωπιστικής βοήθειας. Το ΔΠΔ επισημαίνει ότι αυτές οι ενέργειες ενδέχεται να αποτελούν στρατηγική πίεσης προς τους Παλαιστίνιους πολίτες και τις οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή.
Διεθνείς οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν ήδη χαιρετίσει την απόφαση του ΔΠΔ, τονίζοντας την ανάγκη για λογοδοσία σε περιπτώσεις παραβιάσεων διεθνούς δικαίου. Παράλληλα, πολλές κυβερνήσεις εξετάζουν πώς θα ανταποκριθούν στη νέα αυτή εξέλιξη, με ορισμένες να εκφράζουν ανησυχίες για πιθανές διπλωματικές και γεωπολιτικές επιπτώσεις.
Η θέση του Ισραήλ
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός και ο πρώην υπουργός Άμυνας δεν έχουν ακόμη εκδώσει επίσημες δηλώσεις σχετικά με την απόφαση, αλλά αναμένονται έντονες αντιδράσεις από το Τελ Αβίβ. Το Ισραήλ έχει επανειλημμένα απορρίψει τη νομιμότητα του ΔΠΔ, ισχυριζόμενο ότι οι ενέργειές του είναι πολιτικά υποκινούμενες και στοχεύουν να υπονομεύσουν την κυριαρχία του κράτους του Ισραήλ.
Οι επόμενες κινήσεις
Η απόφαση αυτή ανοίγει τον δρόμο για περαιτέρω νομικές και διπλωματικές πιέσεις προς το Ισραήλ. Το ΔΠΔ μπορεί να ζητήσει τη συνεργασία κρατών μελών για την εφαρμογή των ενταλμάτων σύλληψης, γεγονός που θα θέσει το Ισραήλ ενώπιον κρίσιμων διεθνών πιέσεων. Παράλληλα, η υπόθεση αυτή μπορεί να αποτελέσει σημείο αναφοράς για την προσέγγιση του Δικαστηρίου σε συγκρούσεις που αφορούν πολεμικές ζώνες και ανθρωπιστικές κρίσεις.