Ο Παύλος Μαρινάκης σε συνέντευξή του στον Realfm 97,8 και την εκπομπή του Νίκου Στραβελάκη και της Λουκίας Γκάτσου, αναφερόμενος στο ζήτημα του Αγνώστου Στρατιώτη, επανέλαβε ότι η κυβέρνηση δεν θα κάνει μία κίνηση η οποία θα αποτελέσει «την αφορμή που ψάχνει η αντιπολίτευση και οι γνωστοί άγνωστοι, δήθεν αλληλέγγυοι που εργαλειοποιούν τα πάντα για να πολώσουν την κοινωνία».
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωσε πως από τη στιγμή της ψήφισης της τροπολογίας και μετά δεν θα επιτρέπεται καμία δραστηριότητα στο σημείο το οποίο θα περιγράφεται στη συγκεκριμένη νομοθετική διάταξη.
«Από εκείνο το σημείο και μετά ούτε νέα σπρέι, ούτε νέες τέτοιες εκδηλώσεις, ούτε νέες αναγραφές ονομάτων. Δεν θα επιτρέπεται από το σημείο της ψήφισης τροπολογίας και μετά κανένας να αλλοιώνει αυτό το ιερό σημείο, το οποίο δεν ανήκει ούτε στον Κυριάκο Μητσοτάκη ούτε στην κυβέρνηση. Να το κάνω σαφές. Δεν θα επιτρέπεται από την ψήφιση της τροπολογίας και μετά καμία νέα αναγραφή ονομάτων, κανένα σπρέι, κανένα πανό. Αυτά που υπάρχουν δεν θα πάμε να τα σβήσουμε την επόμενη στιγμή. Θα μείνουν όσο μείνουν με τον χρόνο. Δεν θέλουμε να κάνουμε κάποια “επιθετική” ενέργεια. Εμείς δεν θέλουμε να παίξουμε το παιχνίδι που θέλουν κάποιοι να παίξουν, της πόλωσης και του διχασμού από την αντιπολίτευση. Δεν έχει αυτή τη στιγμή ιδιαίτερη αξία να πάει κάποιος να κάνει μία κίνηση για κάτι το οποίο είναι γραμμένο σε αυτό το σημείο με σπρέι και θα μείνει όσο μείνει», τόνισε.
Παράλληλα σημείωσε ότι η μνήμη των νεκρών στα Τέμπη θα είναι για πάντοτε αναλλοίωτη.
«Η δικαιοσύνη στα Τέμπη δεν θα έρθει με κανένα σπρέι. Η δικαιοσύνη στα Τέμπη θα έρθει στο δικαστήριο, με την απόδοση ευθυνών σε όσους έχουν πραγματικά ευθύνη και θα αποδοθεί μόνο από τους δικαστές και όχι από αυτόκλητους δικαστές τους οποίους παριστάνει ένα μέρος του πολιτικού συστήματος. Το μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη δεν έχει καμία σχέση με κανένα άλλο γεγονός, με καμία διαδήλωση, με κανένα τραγικό δυστύχημα, με τίποτα. Είναι ένας ιερός χώρος αφιερωμένος στους ήρωες του έθνους. Άρα δεν θα επιτρέπεται τίποτα, ούτε σπρέι, ούτε ονόματα από εκείνο το σημείο και μετά που θα ψηφιστεί η τροπολογία», ανέφερε.
Ένα αστείο περιστατικό εκτυλίχθηκε στη Βουλή κατά την συζήτηση για την εξωτερική πολιτική.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μετά την δευτερολογία του Σωκράτη Φάμελλου, ζήτησε τον λόγο για τη τριτολογία του, ωστόσο αντέδρασε ο γενικός γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, τονίζοντας ότι μίλησε λιγότερο από οποιονδήποτε άλλον πολιτικό αρχηγό και σεβάστηκε τον χρόνο.
Ο κ. Μητσοτάκης απάντησε ότι έχει δίκιο και παραχώρησε τη θέση του στον κ. Κουτσούμπα.
Αμέσως μετά την δευτερολογία του γενικού γραμματέα της ΚΕ του ΚΚΕ, πήρε τον λόγο ο Πρωθυπουργός και αστειευόμενος είπε στον κ. Κουτσούμπα: «Τώρα που σας παραχώρησα τη θέση μου, υπάρχει περίπτωση να αναθεωρήσετε το “Αυτοί είστε” ή θα εξακολουθείτε να το λέτε;».
Ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι είναι άλλη μία μικρή νίκη στη μάχη κατά της ακρίβειας
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε, μέσω ανάρτησης στους προσωπικούς του λογαριασμούς στα social media, στη μείωση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης ενόψει του φετινού χειμώνα.
Όπως σημείωσε, το πετρέλαιο θέρμανσης στην Αττική πωλείται φέτος γύρω στο 1,10 ευρώ το λίτρο, έναντι 1,37 ευρώ το 2023, επισημαίνοντας μάλιστα ότι σε ορισμένα σημεία μπορεί να βρεθεί και φθηνότερα.
Αντίστοιχη εικόνα, πρόσθεσε, παρουσιάζεται και στην περιφέρεια, όπου η τιμή από 1,40 ευρώ πέρυσι έχει υποχωρήσει περίπου στο 1,13 ευρώ το λίτρο.
Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι οι τιμές «οριστικοποιήθηκαν σήμερα» και χαρακτήρισε τη μείωση «μια ακόμη μικρή νίκη στη μάχη κατά της ακρίβειας».
Σε υψηλούς τόνους συνεχίστηκε η συζήτηση στη Βουλή για την εξωτερική
πολιτική στη Βουλή, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, στη δευτερολογία του, να
εξαπολύσει επίθεση εναντίον του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Νίκου Ανδρουλάκη, με
αφορμή την κριτική της αξιωματικής αντιπολίτευσης για τη στάση της Ελλάδας.
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε προσωπικά στον Νίκο Ανδρουλάκη, λέγοντας
χαρακτηριστικά:
«Μιλήσατε, κύριε Ανδρουλάκη, για “νεκρή φύση”. Αναρωτιέμαι. Αν δεν είχαμε
προσκληθεί στη Σύνοδο, τι θα λέγατε; Σας ενόχλησε η σκηνική παρουσία; Αν
ήσασταν εσείς στη θέση μου, τι θα κάνατε; Θα πιάνατε τον Τραμπ από το πέτο
και θα του λέγατε “go back, κύριε Τραμπ”;».
Ακολούθησε διάλογος και αντιπαράθεση με τον Νίκο Ανδρουλάκη:
Πρωθυπουργός: «Μπορεί το στυλ του Τραμπ να μην αρέσει, αλλά θα συνιστούσα
λίγο περισσότερο προσοχή. Ο καθένας μπορεί να έχει την άποψή του».
Ανδρουλάκης: «Είστε εκπρόσωπος των ΗΠΑ;»
Πρωθυπουργός: «Όχι κ. Ανδρουλάκη, είμαι πρωθυπουργός της Ελλάδας. Και με
νοιάζουν τα εθνικά συμφέροντα. Και φροντίζω αυτή η χώρα να μην είναι το
ρεντίκολο της ευρώπης όπως ήταν επί συριζα…».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στην πολιτική της Ελλάδας στο
Παλαιστινιακό, τονίζοντας ότι η Αθήνα «στηρίζει σταθερά τη λύση των δύο
κρατών, με το παλαιστινιακό κράτος να συνυπάρχει ειρηνικά δίπλα στο Ισραήλ».
Και πρόσθεσε: «Μου έκανε εντύπωση ότι κανείς σας δεν αναφέρθηκε στην
απάνθρωπη επίθεση εναντίον νέων Ισραηλινών, που αποτέλεσε την αφορμή για την
κλιμάκωση της κρίσης. Έχω πει ξεκάθαρα ότι η αντίδραση του Ισραήλ ξεπέρασε
κάθε όριο, δεν δικαιολογείται η επίθεση σε αμάχους και παιδιά. Δεν τα έχετε
ακούσει αυτά από εμένα; Τώρα τα ακούτε πρώτη φορά;».
Απάντηση σε Κωνσταντοπούλου για τα Τέμπη
Αναφερόμενος στη Ζωή Κωνσταντοπούλου για τις μομφές εναντίον του αναφορικά
με τη δίκη για την τραγωδία των Τεμπών, τόνισε:
«Εγκαλέσατε εμένα προσωπικά. Τα έχετε μπλέξει. Ο δικός σας χώρος, ο ΣΥΡΙΖΑ,
είχε κάνει παραμάγαζο τη δικαιοσύνη. Η κυβέρνηση τη σέβεται και η δίκη των
Τεμπών κόντρα σε όλους προσδιορίστηκε να ξεκινήσει και εκεί πραγματικά
πιστέυω ότι θα αποδοθεί πραγματική δικαιοσύνη. Σε ένα κράτος δικαίου,
αποδίδεται δικαιοσύνη στα δικαστήρια και όχι στον δρόμο».
Για χρόνο ομιλίας πολιτικών αρχηγών
Για τον χρόνο ομιλία των πολιτκών αρχηγών είπε: «Αν θέλουμε να κάνουμε
τέτοιες συζητήσεις, οφείλουμε στοιχειωδώς να τηρούμε τον χρόνο. Συνιστά
βαρύτατη περιφρόνηση ότι όλοι οι αρχηγοί μίλησαν με την ανοχή του προεδρείου
διπλάσιο χρόνο από αυτό που είχαν. Αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να
συνεχιστεί. Επλίζω και εύχομαι ο νέος κανόνας της Βουλής να περιορισει και
την απόλυτη περιφρόνηση των θεσμών του κοινοβουλίου».
Οι απαντήσεις του πρωθυπουργού στα θέματα που τέθηκαν από την αντιπολίτευση
Πιο αναλυτικά, ο πρωθυπουργός αναφερόμενος στη συνέχεια στην ονομαστική
ψηφοφορία για το εργασιακό νομοσχέδιο, σημείωσε ότι 47 άρθρα ψηφίστηκαν με
πάνω από 180 βουλευτές και πως ο ΣΥΡΙΖΑ αποχώρησε για να μη φανεί η
διγλωσσία του.
Απαντώντας στην Ζωή Κωνσταντοπούλου ανέφερε ότι «ο δικός σας χώρος, ο ΣΥΡΙΖΑ
είχε κάνει τη δικαιοσύνη παραμάγαζο, όπως ομολόγησε ο κ. Κοντονής με έναν
τρόπο σοκαριστικό». Ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι η δίκη των Τεμπών
προσδιορίστηκε επιτέλους να ξεκινήσει τον Μάρτιο και «εκεί πιστεύω ότι θα
αποδοθεί πραγματική δικαιοσύνη». Ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι σε ένα κράτος
δικαίου η δικαιοσύνη αποδίδεται στα δικαστήρια και όχι στο πεζοδρόμιο.
Ερχόμενος στα ζητήματα της σημερινής συζήτησης και σχολιάζοντας όσα είπε ο
Νίκος Ανδρουλάκης για τη διάσκεψη στο Σαρλ Εμ Σειχ. «Αν δεν είχαμε
προσκληθεί τι ακριβώς θα λέγατε; Ότι η Ελλάδα περιφρονήθηκε, ότι δεν παίζει
ρόλο. Αν ήσαστε στη θέση μου τι θα κάνατε, θα πιάνατε τον κ. Τραμπ από το
πέτο και θα του λέγατε go back; Η χώρα μας παίζει σημαντικό ρόλο για την
ειρήνευση στη Γάζα με την ελπίδα ότι θα περάσουμε από την εκεχειρία στην
μόνιμη ειρήνη», σημείωσε.
Ο κ. Μητσοτάκης υπενθύμισε την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου και το γεγονός ότι
δεν αναφέρθηκε από την κα Κωνσταντοπούλου. «Έχω πει ότι η στρατιωτική
αντίδραση του Ισραήλ ξεπέρασε κάθε όριο και οποιοσδήποτε στρατιωτικός στόχος
δεν δικαιολογεί την απώλεια αμάχων. Τόσες φορές τα έχουμε πει αυτά και
αναφερθήκατε στα παιδιά που ήρθαν από τη Γάζα με ειρωνικό τρόπο. Ξέρετε τι
προσπάθεια χρειάστηκε; Δεν το κάναμε για σόου, αλλά για να βοηθήσουμε όπως
στείλαμε τα αεροπλάνα να κάνουν ρίψεις», συνέχισε.
«Αναρωτιέμαι αν εμείς σήμερα είχαμε αναγνωρίσει το κράτος της Παλαιστίνης,
όπως έχω πει ότι προτιθέμεθα να κανουμε, αυτό θα είχε βοηθήσει ή θα
δυσχέραινε τον ρόλο μας; Η Ελλάδα είναι σωστά τοποθετημένη προκειμένου να
παίξει ουσιαστικό ρόλο στις ειρηνευτικές διαδικασίες. Η Γαλλία αναγνώρισε
και πιστεύετε ότι αυτό έκανε τη διαφορά; Η ειρήνη αυτή που πετύχαμε, μπορεί
το στιλ και ο τρόπος του προέδρου Τραμπ να ξενίζει, είναι ο εκλεγμένος
πρόεδρος των ΗΠΑ και οι ΗΠΑ είναι στρατηγικός εταίρος της πατρίδας μας. Θα
συνιστούσα προσοχή», τόνισε.
«Είμαι πρωθυπουργός της Ελλάδος και φροντίζω να μην είναι το ρεντίκολο της
Ευρώπης όπως ήταν επί ΣΥΡΙΖΑ», είπε σε άλλο σημείο της ομιλίας του,
επαναλαμβάνοντας, απευθυνόμενος στον κ. Φάμελλο, ότι «η Ελλάδα ήταν μαύρο
πρόβατο επί των ημερών σας».
Για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και όσα ακούστηκαν για την αναβολή της
συνάντησής του με τον κ. Ερντογάν, αναρωτήθηκε γιατί δεν αντέδρασε το ίδιο η
ιταλική αξιωματική αντιπολίτευση όταν έγινε το ίδιο με την κα Μελόνι. «Δεν
ξέρω αν οι λόγοι ήταν πραγματικοί ή προσχηματικοί. Μπορεί η Τουρκία να
ενοχλήθηκε ότι η Ελλάδα έφερε τη chevron , έκανε το θαλάσσιο χωροταξικό και
τα θαλάσσια πάρκα. Για 3 χρόνια ο πρόεδρος Ερντογάν έλεγε ποιος είναι ο
Μητσοτάκης δεν θέλω να τον συναντήσω. Εγώ έλεγα ότι ασχέτως των διαφορών μας
επιδιώκουμε το διάλογο. Όταν συναντηθώ θα πω κατ' ιδίαν αυτά που λέω
δημόσια. Επιδιώκουμε καλές σχέσεις, αλλά αν η Τουρκία θέλει κονδύλια από το
SAFE, να γνωρίζει ότι αυτή η επιθυμία της περνάει από τη σύμφωνη θέση της
Ελλάδας. Για να πάρει έστω και ένα ευρώ απαιτείται συμφωνία της Τουρκίας με
την ΕΕ, η οποία απαιτεί ομοφωνία. Ας αφήσουμε τις κορώνες πατριωτισμού και
ας σκεφτούμε ότι αυτή η δυνατότητα που έχουμε σήμερα ως χώρα μας δίνει
σημαντικό διαπραγματευτικό όπλο. Σκοπός μας είναι να επιβεβαιώσουμε
αποφάσεις του ευρωπαϊκού συμβουλίου που ορίζουν ότι η πρόοδος των σχέσεων
της Τουρκίας με την ΕΕ είναι σταδιακή και μπορεί να είναι ανατρέψιμη. Όλοι
γνωρίζουν ότι για να έρθει η Τουρκία κοντά στην Ευρώπη θα πρέπει να αλλάξει
η στάση της απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο», υπογράμμισε ο κ.
Μητσοτάκης.
«Δεν θέλω να θυμίσω την Ελλάδα του 1980, τις προνομιακές σχέσεις της
κυβέρνησης με την παλαιστινιακή ηγεσία, την περιφρόνηση στο Ισραήλ γιατί
αρνείτο ο Ανδρέας Παπανδρέου να το αναγνωρίσει και ήταν η πρώτη απόφαση του
Κωνσταντίνου Μητσοτάκη να το αναγνωρίσει. Επειδή όλοι έχουμε την ιστορία μας
με τα θετικά και τα αρνητικά μας, δεν έχω διστάσει να πω ότι η είσοδος της
Κύπρο στην ΕΕ, χωρίς να έχει επιλυθεί το κυπριακό, ήταν μια επιτυχία της
κυβέρνησης Σημίτη. Με την ίδια άνεση μπορώ να πω ότι δυστυχώς το καθεστώς
των γκρίζων ζωνών στο Αιγαίο παγιώθηκε τον Ιανούαριο του 1996 στα Ίμια»,
ανέφερε.
Ο πρωθυπουργός είπε ότι αν θέλει η Τουρκία να μπει στο SAFE θα πρέπει να
απαλλάξει την Ελλάδα από την απειλή πολέμου και να σταματήσει τις θεωρίες
περί γκρίζων ζωνών.
Ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε πως αν αυτή τη στιγμή θεωρείται η Ρωσία η νούμερο
ένα απειλή, να γνωρίζουμε ότι πρέπει η Ευρώπη να μπορεί να αντιδράσει και η
Τουρκία είναι μια χώρα πολύ κοντά στη Ρωσία.
«Και οι ευρωπαίοι πρέπει να αντιληφθούν ότι θα πρέπει να είναι προσεκτικοί
με μία χώρα που έχει αναλάβει το ρόλο του επιδέξιου ουδέτερου», πρόσθεσε.
Ο πρωθυπουργός υπενθύμισε ότι ήταν από τους πρώτους ηγέτες που μίλησε για
την ανάγκη συλλογικής άμυνας στην Ευρώπη. «Για πολλές δεκαετίες η Ευρώπη
παραμέλησε την άμυνά της. Εμείς δεν είχαμε ποτέ αυτή την πολυτέλεια για τους
δικούς μας συγκεκριμένους γεωπολιτικούς λόγους. Η Ελλάδα σε αυτή τη συζήτηση
έπαιξε καθοριστικό ρόλο. Ο πρώτος που μίλησε για τη ρήτρα διαφυγής στην
Ευρώπη ήμουν εγώ. Ξοδεύουμε 3% του ΑΕΠ για την άμυνα και πολύ καλά κάνουμε
γιατί είναι προϋπόθεση για την ελευθερία μας. Αλλά, ταυτόχρονα, η χώρα
μπορεί να έχει πρωτογενές πλεόνασμα 2%. 'Ακουσα αυτές τις ωραίες θεωρίες της
αριστεράς. Η άμυνα της χώρας ξεκινά από την ισχυρή άμυνα και αυτό για αυτή
την κυβέρνηση είναι αδιαπραγμάτευτο. Η Ευρώπη έχει αντιληφθεί ότι πρέπει να
υποστηρίξει τις επενδύσεις στην άμυνα», συμπλήρωσε.
Ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι είναι κατάκτηση της Ευρώπης αυτό και πως η Ελλάδα
έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο όπως και στο μεταναστευτικό, σημειώνοντας ότι η
φύλαξη των εξωτερικών συνόρων έγινε ευρωπαϊκή πολιτική.
Ο πρωθυπουργός απευθυνόμενος στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ είπε ότι η μεγαλύτερη
επιτυχια ήταν η είσοδος της Ελλάδος στην ΕΟΚ και όχι η είσοδος της Κύπρου
στην ΕΕ. «Εκτός αν η ανάγκη σας να επικοινωνείτε με το όραμα του Ανδρέα
Παπανδρέου είναι τόσο έντονη που σας θυμίζει το «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο
συνδικάτο». Το ΠΑΣΟΚ καταψήφισε την είσοδο της Ελλάδος στην τότε ΕΟΚ. Η
μεγαλύτερη εθνική επιτυχία της χώρας ήταν η είσοδος στην ευρωπαϊκή
οικογένεια, έργο αποκλειστικά του Κωνσταντίνου Καραμανλή», πρόσθεσε.
Ο πρωθυπουργός κλείνοντας είπε ότι η Ελλάδα έχει τις δυνατότητες να παίξει
ουσιαστικό ρόλο στην ασφάλεια της νοτιοανατολικής Μεσογείου. «Δεν είμαστε
πια μια χώρα επαίτης. Είμαστε χώρα που απολαμβάνει σεβασμό. Μια χώρα μεσαίου
μεγέθους που προσπαθεί να ασκήσει εξωτερική πολιτική με σοβαρότητα
υπερασπιζόμενη τα εθνικά συμφέροντα. Θα ήταν χρήσιμο μέσα από τις
τοποθετήσεις σας να δούμε αν υπάρχουν κάποια πεδία που συμφωνείτε. Πχ κ.
Ανδρουλάκη αν συμφωνείτε με τη διαπραγμάτευση του SAFE, αν πιστεύετε ότι η
Ελλάδα πρέπει να είναι παρούσα στη Γάζα..», ανέφερε.
Η δευτερολογία του πρωθυπουργού
Επιτρέψτε μου, κα Πρόεδρε, να ξεκινήσω με ένα επί της αρχής θέμα που αφορά
τον τρόπο με τον οποίο διεξάγονται αυτές οι συζητήσεις.
Έχουμε πει πολλές φορές -και είχα την εντύπωση ότι είχαμε καταφέρει να
επιβάλουμε στους εαυτούς μας ένα πλαίσιο αυτοδέσμευσης- ότι αν θέλουμε να
κάνουμε τέτοιες συζητήσεις που να μπορούν και οι πολίτες να τις
παρακολουθούν, οφείλουμε στοιχειωδώς να τηρούμε τον χρόνο. Το θεωρώ βαθύτατη
περιφρόνηση και προς εμένα αλλά και προς τους συναδέλφους ότι ουσιαστικά
όλοι οι αρχηγοί των κομμάτων της αντιπολίτευσης μίλησαν, με την ανοχή του
Προεδρείου, ουσιαστικά διπλάσιο χρόνο από αυτόν τον οποίον είχαν. Και δεν
είχαν λίγο, είχαν 20 λεπτά.
Αυτή η κατάσταση, κα Πρόεδρε, δεν μπορεί να συνεχιστεί άλλο. Ελπίζω και
εύχομαι ο νέος τροποποιημένος Κανονισμός της Βουλής να μπορέσει, επιτέλους,
να επιβάλλει αυστηρά περιθώρια χρόνου σε όλους τους ομιλητές, μηδενός
εξαιρουμένου, ώστε να μην διαιωνίζεται αυτή η κατάσταση της απόλυτης
περιφρόνησης των θεσμών, του κοινοβουλίου, με πρώτη διδάξασα προφανώς την κα
Κωνσταντοπούλου. Διότι θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι η κοινοβουλευτική
δημοκρατία έχει τους κανόνες της και αυτοί θα πρέπει να γίνονται σεβαστοί.
Ένα δεύτερο εισαγωγικό σχόλιο, το οποίο αφορά -θέλω να αναφερθώ εδώ στο
κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ- σε αυτά τα οποία έγιναν στην αίθουσα στη χθεσινή
ονομαστική ψηφοφορία για το εργασιακό νομοσχέδιο. Παρακολουθούσα τη συζήτηση
και πραγματικά θα πίστευε κανείς ότι έχει επέλθει ο «εργασιακός μεσαίωνας»,
ακούγοντας όλα ανεξαιρέτως τα κόμματα της αντιπολίτευσης να στηλιτεύουν εν
συνόλω το νομοσχέδιο αυτό. Όταν, όμως, είδαμε τα αποτελέσματα της
ονομαστικής ψηφοφορίας, 47 άρθρα, παραπάνω από τα μισά, ψηφίστηκαν από πάνω
από 180 βουλευτές.
Και φυσικά ο ΣΥΡΙΖΑ, για να μη βρεθεί στη δύσκολη θέση να αναγκαστεί να
καταψηφίσει μια σειρά από άρθρα τα οποία εμφανώς ήταν υπέρ των εργαζομένων,
αποχώρησε. Για να μην εκτεθείτε, κ. Φάμελλε, στη βάσανο της ονομαστικής
ψηφοφορίας, για να αναδειχθεί περίτρανα η απόλυτη και αφόρητη διγλωσσία και
υποκρισία σας και ο τρόπος με τον οποίο φροντίζετε κάθε φορά να
διαστρεβλώνετε την πραγματικότητα και να παρουσιάζετε μια άλλη εικόνα για τα
νομοσχέδια τα οποία ψηφίζονται σε αυτή την αίθουσα.
Έρχομαι τώρα στο ζήτημα το οποίο μας απασχόλησε σήμερα, αφού δώσω μια
απάντηση στην κα Κωνσταντοπούλου. Αναφερθήκατε σε μια δίκη η οποία ξεκίνησε
στη Λάρισα χθες και εγκαλέσατε την κυβέρνηση και εμένα προσωπικά να σας
απαντήσω για τη στάση κάποιων κατηγορούμενων και τις αποφάσεις του
δικαστηρίου. Τα έχετε μπλέξει, κα Κωνσταντοπούλου. Ο δικός σας χώρος, ο
ΣΥΡΙΖΑ ήταν αυτός ο οποίος είχε κάνει τη Δικαιοσύνη παραμάγαζο, όπως
ομολόγησε ο κ. Κοντονής, με έναν τρόπο πραγματικά σοκαριστικό. Η κυβέρνηση
αυτή έχει αποδείξει ότι σέβεται την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης.
Η δίκη των Τεμπών, κόντρα σε όσους έκαναν ό,τι περνούσε από το χέρι τους για
να μην ξεκινήσει, προσδιορίστηκε επιτέλους να ξεκινήσει τον Μάρτιο του
επόμενου έτους και εκεί πραγματικά πιστεύω, και εγώ και όλοι οι Έλληνες
πολίτες, ότι θα αποδοθεί πραγματική δικαιοσύνη. Διότι σε ένα κράτος δικαίου
η δικαιοσύνη αποδίδεται στα δικαστήρια, όχι στο πεζοδρόμιο, και όχι πάντως
από κατ’ όνομα «εθνικούς εισαγγελείς», οι οποίοι με τη στάση τους
περιφρονούν συστηματικά τη Δικαιοσύνη, την ανεξαρτησία της οποίας εμείς
έχουμε χρέος να υπερασπιστούμε.
Έρχομαι τώρα στα ζητήματα της σημερινής συζήτησης. Και πρώτα θέλω να
σχολιάσω αυτά τα οποία άκουσα από τον κ. Ανδρουλάκη για τη διάσκεψη στο Σαρμ
Ελ Σέιχ. Μιλήσατε για «νεκρή φύση», δηλαδή για μία σκηνική παρουσία από ό,τι
κατάλαβα, η οποία ενδεχομένως να μην ταίριαζε στην αισθητική σας, ότι πήγαμε
μόνο για τη φωτογραφία, ότι ουσιαστικά η παρουσία μας εκεί ήταν περίπου
περιττή.
Αναρωτιέμαι, κ. Ανδρουλάκη, εάν δεν είχαμε προσκληθεί, τι ακριβώς θα λέγατε;
Ότι «η Ελλάδα περιφρονήθηκε», ότι «η Ελλάδα δεν παίζει κανένα ρόλο», ότι «η
Ελλάδα είναι ασήμαντη». Και τώρα που πήγαμε εκεί σας ενόχλησε η σκηνική
παρουσία. Δηλαδή, δεν κατάλαβα, αν ήσασταν εσείς στη θέση μου τι θα κάνατε;
Θα πιάνατε τον κ. Trump από το πέτο και θα του λέγατε «go back, κ. Trump»;
Θα κάνατε κάτι διαφορετικό από αυτό το οποίο έκαναν όλοι οι Ευρωπαίοι ηγέτες
οι οποίοι βρέθηκαν εκεί;
Το γεγονός ότι η Ελλάδα ήταν παρούσα σε αυτή τη διάσκεψη είναι, αν μη τι
άλλο, μία αναγνώριση ότι η χώρα μας παίζει έναν σημαντικό ρόλο -όχι μόνο
σήμερα, αλλά και στην επόμενη μέρα- για την ειρήνευση στη Γάζα, με την
ελπίδα ότι πράγματι θα μπορέσουμε να περάσουμε από αυτή την προσωρινή
εκεχειρία σε μία μόνιμη ειρήνη, η οποία θα έχει χαρακτηριστικά τέτοια που να
επιτρέψει, κα Κωνσταντοπούλου, στον παλαιστινιακό λαό, επιτέλους, να
αποκτήσει ένα κράτος το οποίο θα διοικείται από μία παλαιστινιακή οντότητα
και το οποίο θα συνυπάρχει δίπλα με το κράτος του Ισραήλ, με ασφάλεια και
ειρήνη.
Μου έκανε πολύ εντύπωση ότι κανείς από τους ομιλητές δεν αναφέρθηκε στο
γεγονός ότι η γενεσιουργός αιτία αυτής της ανθρωπιστικής καταστροφής η οποία
συντελέστηκε στη Γάζα ήταν μία επίθεση η οποία έγινε την 7η Οκτωβρίου 2023,
όπου δολοφονήθηκαν στυγνά από τη Χαμάς παραπάνω από 1.200 πολίτες του
Ισραήλ. Αυτό δεν υπάρχει για εσάς. Λες και δεν έγινε ποτέ. Δεν αναφέρομαι σε
εσάς, αναφέρομαι στην κα Κωνσταντοπούλου.
Και εγώ ο ίδιος επανειλημμένως έχω πει δημόσια και κατ’ ιδίαν, και στον
Πρωθυπουργό και στον Πρόεδρο του Ισραήλ, ότι η στρατιωτική αντίδραση του
Ισραήλ ξεπέρασε κάθε όριο και ότι αυτή τη στιγμή δεν είναι δυνατόν -και αυτό
είπα και στην ομιλία μου- οποιοσδήποτε στρατιωτικός στόχος να δικαιολογεί
την απώλεια τόσων αμάχων και δη παιδιών.
Δεν τα έχετε ακούσει ότι τα έχω πει αυτά τόσες φορές; Τόσες φορές τα έχουμε
πει αυτά. Τόσες φορές, κα Κωνσταντοπούλου.
Αναφερθήκατε στα παιδιά τα οποία ήρθαν από τη Γάζα, με πολύ ειρωνικό τρόπο
για την παράταξη αυτή και με πολύ προσβλητικό τρόπο και με υπονοούμενα και
για τον Υπουργό Εξωτερικών. Ξέρετε τι προσπάθεια χρειάστηκε για να βγουν τα
παιδιά αυτά από τη Γάζα; Δεν το κάναμε σόου, δεν το κάναμε για όρους
επικοινωνίας. Το κάναμε για να βοηθήσουμε κατατρεγμένα παιδιά και αν
χρειαστεί θα το ξανακάνουμε.
Όπως στείλαμε αεροπλάνα της Πολεμικής Αεροπορίας να κάνουν ανθρωπιστικές
ρίψεις στη Γάζα, σε ένα δύσκολο, ενδεχομένως και επικίνδυνο, πεδίο. Η στάση
μας, λοιπόν, στα ζητήματα αυτά είναι απολύτως ξεκάθαρη.
Αλλά αναρωτιέμαι αν εμείς σήμερα είχαμε αναγνωρίσει κράτος της Παλαιστίνης,
όπως έχω πει ότι προτιθέμεθα να κάνουμε κάποια στιγμή, όταν κρίνουμε ότι οι
συνθήκες είναι κατάλληλες, αυτό θα μας είχε βοηθήσει ή θα δυσχέραινε τον
ρόλο μας την επόμενη μέρα; Ως μίας χώρας η οποία μπορεί να έχει, και πρέπει
να έχει, μία παρουσία στα τεκταινόμενα αυτής της ειρηνευτικής διαδικασίας.
Η άποψή μου είναι ότι αυτή τη στιγμή, με τη στάση την οποία έχουμε τηρήσει,
με την αναγνώριση που έχουμε και από την Παλαιστινιακή Αρχή ότι έχουμε
έντιμες σχέσεις και με την Παλαιστινιακή Αρχή και με τον παλαιστινιακό λαό
αλλά και με το κράτος του Ισραήλ, η Ελλάδα είναι σωστά τοποθετημένη
Προκειμένου να μπορέσει την επόμενη μέρα να παίξει έναν ουσιαστικό ρόλο στις
ειρηνευτικές διαδικασίες όποτε αυτές…
Η Γαλλία, ναι, αναγνώρισε. Πιστεύετε ότι πραγματικά αυτό έκανε διαφορά;
Γιατί η ειρήνη αυτή την οποία πετύχαμε, γιατί μπορεί σε κάποιους αυτό το
οποίο θα πω να μην αρέσει, μπορεί το στυλ και ο τρόπος του Προέδρου Trump να
ξενίζει, και, κ. Ανδρουλάκη, θα σας συνιστούσα να είστε πιο προσεκτικός όταν
χρησιμοποιείτε χαρακτηρισμούς για τον Πρόεδρο Trump. Ο καθένας μπορεί να
έχει την άποψή του αλλά είναι ο εκλεγμένος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών
και οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι στρατηγικός εταίρος της πατρίδας μας. Άρα,
θα συνιστούσα λίγο περισσότερη προσοχή. Ο καθένας, λοιπόν, μπορεί να έχει
την άποψη του για τον τρόπο…
Όχι, κ. Ανδρουλάκη. Είμαι Πρωθυπουργός της Ελλάδος. Αγωνίζομαι να
υπερασπίζομαι τα εθνικά συμφέροντα. Και κάνω την Ελλάδα ισχυρή και επενδύω
στις Ένοπλες Δυνάμεις. Και φροντίζω αυτή η χώρα να μην είναι πια το
«ρεντίκολο» της Ευρώπης, όπως ήταν επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Στην ελληνική
Βουλή σάς λέω αλήθειες που δυστυχώς δεν σας αρέσουν.
Τι είπατε, κ. Φάμελλε; Με ντροπιαστικές εκφράσεις. Γιατί, δεν ήταν η Ελλάδα
το «μαύρο πρόβατο» επί ημερών σας; Δεν ήταν περίγελος η Ελλάδα επί των
ημερών σας; Δεν μας ξεφτιλίσατε όταν κάνατε το δημοψήφισμα και πήγατε να
οδηγήσετε τη χώρα στον γκρεμό; Τα ξεχάσατε όλα αυτά.
Έρχομαι τώρα στα ζητήματα τα οποία αφορούν στις σχέσεις μας με την Τουρκία.
«Μεγάλο διπλωματικό επεισόδιο», «οικτρή αποτυχία» το γεγονός ότι αναβλήθηκε,
με υπαιτιότητα της Τουρκίας, η συνάντησή μου με τον κ. Erdoğan. Μεγάλη
αντάρα σηκώθηκε στην Ελλάδα. Όταν έγινε το ίδιο με την κα Meloni, γιατί δεν
υπήρχε αντίδραση της ιταλικής αξιωματικής αντιπολίτευσης;
Πολύ απλά, κ. Ανδρουλάκη, γιατί αυτά στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών ενίοτε
συμβαίνουν. Εγώ δεν μπορώ να γνωρίζω τους λόγους, αν οι λόγοι ήταν
πραγματικοί ή προσχηματικοί. Μπορεί να ήταν πραγματικοί, μπορεί να ήταν και
προσχηματικοί.
Και πράγματι, ναι, μπορεί η Τουρκία να ενοχλήθηκε από το γεγονός ότι η
Ελλάδα έφερε τη Chevron, ότι ολοκλήρωσε τον σχεδιασμό της θαλάσσιας
χωροταξίας, ότι έκανε τα Θαλάσσια Πάρκα και αυτή να ήταν η αντίδραση της
Τουρκίας, επιλέγοντας εκείνη τη στιγμή να μην συναντηθεί ο Τούρκος Πρόεδρος
μαζί μου.
Εξάλλου, ξέρετε, δεν είναι η πρώτη φορά. Θέλω να θυμίσω ότι για τρία χρόνια,
όταν δίναμε τη δύσκολη μάχη στον Έβρο και προστατεύαμε τα ελληνικά σύνορα
από μία οργανωμένη εισβολή μεταναστών, ο Πρόεδρος Erdoğan έλεγε τότε «ποιος
είναι ο Μητσοτάκης, εγώ δεν θέλω να τον συναντήσω». «Μητσοτάκης γιοκ».
Και εγώ έλεγα και τότε, ασχέτως των διαφορών μας, εμείς επιδιώκουμε πάντα
τον διάλογο. Το ίδιο λέω και τώρα. Να είστε σίγουρος ότι θα ξανασυναντηθώ με
τον κ. Erdoğan. Και όταν συναντηθώ θα πω κατ’ ιδίαν αυτά τα οποία λέω
δημόσια, ότι εμείς επιδιώκουμε καλές σχέσεις με την Τουρκία, αλλά αυτή τη
στιγμή εάν η Τουρκία φιλοδοξεί να έχει κάποιον ρόλο στην ευρωπαϊκή άμυνα και
θέλει να εξασφαλίσει κονδύλια από το μηχανισμό του SAFE, θα πρέπει να
γνωρίζει ότι αυτή η επιθυμία της περνάει μέσα από τη σύμφωνη γνώμη της
Ελλάδος.
Και αυτό, κ. Ανδρουλάκη, το οποίο εσείς το αμφισβητήσατε όταν έγινε,
αποτελεί μία μεγάλη επιτυχία της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και της
διαπραγματευτικής μας ομάδας στις Βρυξέλλες. Δεν ήταν εύκολο να γίνει.
Και ξέρετε πολύ καλά ότι αυτή τη στιγμή, για να πάρει έστω και ένα ευρώ η
Τουρκία από το SAFE, απαιτείται συμφωνία της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση
η οποία απαιτεί ομοφωνία. Το ξέρετε αυτό ή αν δεν το ξέρατε θα έπρεπε να το
έχετε μάθει εκ των υστέρων και τουλάχιστον να διορθώσετε τις αρχικές σας
δηλώσεις.
Ας αφήσουμε, λοιπόν, τις κορώνες πατριωτισμού και ας σκεφτούμε ότι αυτή η
δυνατότητα την οποία έχουμε σήμερα ως χώρα μάς δίνει ένα σημαντικό
διαπραγματευτικό όπλο.
Ο σκοπός μας, κ. Ανδρουλάκη, δεν είναι να έρθουμε σε τροχιά ρήξης με την
Τουρκία. Ο σκοπός μας είναι να μπορέσουμε να επιβεβαιώσουμε αποφάσεις του
Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι οποίες ορίζουν με σαφήνεια ότι η πρόοδος των
σχέσεων της Ευρώπης με την Τουρκία εξαρτάται από τον σεβασμό της κυριαρχίας
και των κυριαρχικών δικαιωμάτων κρατών μελών και ότι η πρόοδος αυτή μπορεί
να είναι σταδιακή και υπό προϋποθέσεις αντιστρέψιμη.
Αυτό το οποίο μας ζητήσατε να κάνουμε, το «νέο Ελσίνκι», το έχουμε ήδη
πετύχει σε συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Όλοι γνωρίζουν σήμερα ότι
για να έρθει η Τουρκία πιο κοντά στην Ευρώπη θα πρέπει να αλλάξει η στάση
της απέναντι στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Και μακάρι να το πετύχουμε.
Φαντάζομαι ότι αυτό θα θέλαμε τελικά.
Γιατί περιγράψατε το casus belli ωσάν να είναι κάτι περίπου αδιάφορο ή τις
«γκρίζες ζώνες» ωσάν να μην είναι ένα ζήτημα το οποίο πρέπει να βάλουμε στο
τραπέζι των διαπραγματεύσεων μετ’ επιτάσεως, διότι ουσιαστικά συνιστούν
αμφισβήτηση όχι κυριαρχικών δικαιωμάτων, αλλά ελληνικής κυριαρχίας.
Δεν θέλω να κάνω ιστορικές διαδρομές ούτε θέλω να θυμίσω την Ελλάδα του
1980, τις προνομιακές σχέσεις που είχε τότε η Ελληνική Κυβέρνηση με την
παλαιστινιακή ηγεσία, την περιφρόνηση τότε στο Ισραήλ. Θέλω να θυμίσω ότι η
Ελλάδα ήταν η τελευταία ευρωπαϊκή χώρα η οποία αναγνώρισε το Ισραήλ, διότι
αρνείτο ο Ανδρέας Παπανδρέου να αναγνωρίσει το Ισραήλ. Και η πρώτη απόφαση
του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη ήταν να αναγνωρίσει το Ισραήλ και ήμασταν η
τελευταία χώρα η οποία αναγνώρισε το Ισραήλ.
Και, εν πάση περιπτώσει, επειδή όλοι θυμόμαστε το τι έχει συμβεί και όλοι
έχουμε την ιστορία μας, με τα θετικά μας και με τα αρνητικά μας, εγώ δεν έχω
διστάσει να πω δημόσια ότι η είσοδος της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, χωρίς
να έχει επιλυθεί το Κυπριακό, ήταν μια μεγάλη επιτυχία της Ελλάδος, του
Ελληνισμού, της Κύπρου. Και ναι, μία επιτυχία η οποία πιστώνεται στον
αείμνηστο Κώστα Σημίτη. Δεν έχω δυσκολία εγώ αυτό να το αναγνωρίσω.
Με την ίδια, όμως, άνεση μπορώ να σας πω ότι, δυστυχώς, το καθεστώς των
«γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο παγιώθηκε στα Ίμια τον Ιανουάριο του 1996. Και τα
δύο ισχύουν. Όλοι έχουμε την ιστορία μας, θετική και αρνητική. Μην βλέπουμε,
λοιπόν, μόνο μία πτυχή.
Η πραγματικότητα, λοιπόν, αυτή τη στιγμή είναι ότι η Τουρκία, εάν θέλει να
μπει στο πρόγραμμα SAFE, θα πρέπει να απαλλάξει την Ελλάδα από την απειλή
πολέμου και να σταματήσει η διαρκής αμφισβήτηση ελληνικών νησιών στο Αιγαίο,
μέσα από την ανυπόστατη θεωρία των «γκρίζων ζωνών». Και αυτό είναι ένα
διαπραγματευτικό όπλο το οποίο έχουμε στα χέρια μας.
Και σας διαβεβαιώνω ότι και άλλοι Ευρωπαίοι, και άλλες ευρωπαϊκές χώρες,
αντιλαμβάνονται ότι σε αυτή την κρίσιμη γεωπολιτική συγκυρία, το να έρθουν
πολύ κοντά στην Τουρκία δεν εξυπηρετεί κατ’ ανάγκη, όχι τα συμφέροντα της
Ελλάδος, αλλά τα συμφέροντα της Ευρώπης.
Διότι αν αυτή τη στιγμή θεωρείται η Ρωσία -και δικαιολογημένα, θα έλεγα, για
πολλές ευρωπαϊκές χώρες- η νούμερο ένα απειλή, διότι έχει εισβάλλει στην
Ουκρανία και απειλεί ευθέως χώρες οι οποίες είναι μέλη της Ευρωπαϊκής
Ένωσης, από τη στιγμή λοιπόν που έχει συμβεί αυτό, πρέπει να γνωρίζουμε ότι
πρέπει με κάποιο τρόπο η Ευρώπη να μπορεί να αντιδράσει.
Και η Τουρκία αυτή τη στιγμή είναι μια χώρα η οποία είναι πολύ κοντά στη
Ρωσία. Είναι μια χώρα η οποία αγοράζει φυσικό αέριο και πετρέλαιο από τη
Ρωσία, είναι μια χώρα η οποία προμηθεύεται πυρηνική τεχνολογία από τη Ρωσία.
Άρα, και οι Ευρωπαίοι φίλοι μας θα πρέπει να αντιληφθούν ότι αν θεωρούν τη
Ρωσία ως την πρώτη υπαρξιακή απειλή για την ευρωπαϊκή ήπειρο, θα πρέπει να
είναι προσεκτικοί όταν προσεγγίζουν μια χώρα η οποία έχει αναλάβει τον ρόλο
του «επιτήδειου ουδέτερου». Και αυτό είναι κάτι το οποίο σας διαβεβαιώνω ότι
πολλές ευρωπαϊκές χώρες το αντιλαμβάνονται.
Να έρθω λίγο στα ζητήματα της άμυνας και των πρωτοβουλιών που έχουμε
αναλάβει προκειμένου να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε τις απαραίτητες
προϋποθέσεις για τη λεγόμενη ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία. Θέλω να θυμίσω
ότι ήμουν από τους πρώτους ηγέτες ο οποίος μίλησε για την ανάγκη, μαζί με
τον Πρόεδρο Macron, η Ευρώπη να αποκτήσει μεγαλύτερη ιδιοκτησία της ευθύνης
για τη δική της συλλογική άμυνα.
Και είναι επίσης αλήθεια το γεγονός ότι για πολλές δεκαετίες η Ευρώπη
παραμέλησε την άμυνά της. Διότι μετά την πτώση του Τείχους ήταν πολύ εύκολο
για πολλές ευρωπαϊκές χώρες να ξοδεύουν λιγότερο από το 1% του ΑΕΠ τους σε
αμυντικούς εξοπλισμούς και να δαπανούν τα υπόλοιπα χρήματα σε κοινωνικό
κράτος ή σε αυξήσεις μισθών και συντάξεων. Εμείς, όπως ξέρετε, δεν είχαμε
ποτέ αυτή την πολυτέλεια, για τους δικούς μας συγκεκριμένους γεωπολιτικούς
λόγους.
Τώρα, όμως, έχει έρθει η ώρα που η Ευρώπη επιτέλους αντιλαμβάνεται ότι
πρέπει να δει τα ζητήματα της άμυνας μέσα από μια διαφορετική οπτική γωνία.
Και η Ελλάδα σε αυτή τη συζήτηση έπαιξε καθοριστικό ρόλο.
Ο πρώτος ο οποίος μίλησε στην Ευρώπη για την ανάγκη δρομολόγησης της
περιβόητης ρήτρας διαφυγής ήμουν εγώ. Και η ρήτρα διαφυγής έγινε πράξη. Τι
είναι η ρήτρα διαφυγής; Η δυνατότητα να κάνουμε κάποιες επιπρόσθετες
αμυντικές δαπάνες οι οποίες δεν προσμετρώνται στην οροφή των δαπανών μας.
Αρα, δεν κινδυνεύουμε, εάν αυξήσουμε και άλλο τις αμυντικές μας δαπάνες, να
μπούμε σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος.
Και πρέπει να σας πω ότι η χώρα μας έχει πετύχει κάτι το οποίο είναι
πραγματικά αξιοθαύμαστο. Ναι, ξοδεύουμε 3% του ΑΕΠ μας για την άμυνα. Και
πολύ καλά κάνουμε, διότι είναι προϋπόθεση για την ελευθερία μας. Αλλά
ταυτόχρονα, κα Κωνσταντοπούλου, ξοδεύοντας 3% για την άμυνα η χώρα μπορεί
και έχει πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 2%.
Το μάθημα, λοιπόν, των εξοπλισμών χωρίς δημοσιονομική πειθαρχία…
Άκουσα αυτές τις πολύ ωραίες θεωρίες της αριστεράς, το είπε και ο κ.
Φάμελλος. «Η άμυνα», λέει, «της χώρας ξεκινάει από τη διπλωματία». Αλήθεια;
Να γίνουμε και εμείς σαν την Κόστα Ρίκα λοιπόν, χωρίς στρατό αλλά να λέμε
ότι έχουμε ισχυρή διπλωματία. Η άμυνα της χώρας ξεκινάει από την ισχυρή
άμυνα και αυτό είναι αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα αυτής της κυβέρνησης.
Και αν δείτε, για να μην θυμίσω… Τα έχω ξαναπεί, δεν θέλω να θυμίσω στο Σώμα
την κατάσταση των Ενόπλων Δυνάμεων την οποία παραλάβαμε τον Ιούλιο του 2019.
Ας την αφήσουμε αυτή τη συζήτηση, να μην την κάνουμε, κ. Φάμελλε, δημόσια.
Η Ευρώπη, λοιπόν, σήμερα έχει αντιληφθεί ότι πρέπει να υποστηρίξει τις
επενδύσεις στην άμυνα. Και αυτό το κάνει με πολλούς διαφορετικούς τρόπους:
με τη ρήτρα διαφυγής, με το εργαλείο SAFE, με την επισημοποίηση ότι θα
υπάρχουν ευρωπαϊκά έργα, τα οποία είναι έργα που προστατεύουν όλους τους
Ευρωπαίους, όπως μία αντιπυραυλική άμυνα ή μία άμυνα κατά των drones, τα
οποία ενδεχομένως -δεν είμαστε εκεί ακόμα, αλλά θα εξακολουθούμε να πιέζουμε
γι’ αυτό- να μπορούν να χρηματοδοτηθούν και από ευρωπαϊκούς πόρους.
Αυτό είναι μία κατάκτηση της Ευρώπης και η Ελλάδα έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο
σε αυτή την προσπάθεια. Όπως έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο, διότι όλα τα
ζητήματα συνδέονται, και στο προσφυγικό ζήτημα. Είναι ζήτημα το οποίο έχει
μία σημαντική διάσταση εθνικής ασφάλειας. Ήμασταν μόνοι ή από τους λίγους,
το 2020, όταν όλοι στην Ευρώπη μιλούσαν για δευτερογενείς ροές και μας
πίεζαν για την εφαρμογή του «Δουβλίνου», που λέγαμε ότι μία σωστή
μεταναστευτική πολιτική ξεκινά πρώτα και πάνω απ’ όλα από τη φύλαξη των
εξωτερικών συνόρων. Το κάναμε πράξη και έγινε ευρωπαϊκή πολιτική.
Κατά τα άλλα, η Ελλάδα δεν έχει, σύμφωνα με αυτά τα οποία λέει η
αντιπολίτευση, λόγο, ρόλο και φωνή στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Έχουμε, λοιπόν, σήμερα ένα πολύ θετικό πρώτο κείμενο από την Ευρωπαϊκή
Επιτροπή, έναν οδικό χάρτη ο οποίος αναφέρεται συγκεκριμένα σε μία άμυνα 360
μοιρών, ξεχωρίζοντας, προφανώς, τα ανατολικά σύνορα ως σύνορα στα οποία αυτή
τη στιγμή υπάρχει μια μεγάλη κρίση, αναγνωρίζοντας όμως ταυτόχρονα ότι
όποιες επενδύσεις γίνονται στην ευρωπαϊκή άμυνα πρέπει να αφορούν όλες τις
χώρες που βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα και αυτό είναι, προφανώς, κάτι το
οποίο η Ελλάδα το χαιρετίζει και φροντίζει να το υποστηρίξει, με έναν τρόπο
ο οποίος θα οδηγήσει τελικά και σε συγκεκριμένα αποτελέσματα.
Τέλος, γιατί δεν θέλω να κάνω περισσότερη κατάχρηση του χρόνου και κ.
Πρόεδρε -συγγνώμη, δεν ήσασταν εσείς στην έδρα- θέλω να ενημερώσω τους
κυρίους συναδέλφους ότι δεν θα μπορέσω να παρακολουθήσω όλη τη συζήτηση,
διότι αν είχατε φροντίσει να τηρήσετε τον χρόνο σας θα ήμασταν τώρα δύο ώρες
μείον σε σχέση με το πού βρισκόμαστε.
Λοιπόν, από εδώ και στο εξής αν θέλετε πραγματικά να υπάρχει δική μου
παρουσία, θα πρέπει να φροντίζετε να τηρείτε τον χρόνο σας. Όχι, δεν έχω
καμία υποχρέωση να σας ακούω να μιλάτε τον διπλό χρόνο από αυτόν τον οποίο
έχετε. Δεν έχω καμία υποχρέωση να το κάνω. Θα σεβαστείτε εσείς τη Βουλή για
να μπορώ και εγώ να σέβομαι εσάς.
Λοιπόν, είπατε κάτι, κ. Ανδρουλάκη…
Ε, πώς δεν φταίτε; Μιλήσατε και εσείς τον διπλάσιο χρόνο.
Λοιπόν, είπατε κάτι το οποίο μου έκανε πολύ εντύπωση, κ. Ανδρουλάκη, και
θέλω να κλείσω με αυτό. Είπατε -και θα σας ζητούσα πραγματικά να το
ανακαλέσετε διότι δεν είναι σωστό αυτό να λέγεται από έναν Έλληνα πολιτικό
αρχηγό- ότι η μεγαλύτερη επιτυχία της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής από τη
Μεταπολίτευση και μετά ήταν η είσοδος της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όχι, κ. Ανδρουλάκη. Η μεγαλύτερη επιτυχία της χώρας ήταν η είσοδος της
Ελλάδος στην ΕΟΚ το 1979. Γιατί κουνάτε το χέρι σας; Δεν συμφωνείτε; Δεν
συμφωνείτε με αυτή τη διατύπωση; Η Κύπρος ήταν πιο σημαντική από την Ελλάδα.
Να μου το εξηγήσετε παρακαλώ αυτό.
Εκτός αν η ανάγκη σας να επικοινωνείτε με το «όραμα» ή την «παρουσία» του
Ανδρέα Παπανδρέου, γιατί βλέπω ότι συνέχεια κάνετε αναφορές στην δεκαετία
του ’80, είναι τόσο έντονη που σας θυμίζει…
Όχι, καθόλου, το «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο» ο Ανδρέας Παπανδρέου το
έλεγε. Όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου πολέμησε λυσσαλέα και καταψήφισε την είσοδο
της Ελλάδας στην τότε ΕΟΚ. Καλό είναι να τακτοποιούμε τα της ιστορίας με
έναν τρόπο ο οποίος είναι σωστός και αντικειμενικός.
Η μεγαλύτερη εθνική επιτυχία της χώρας, το επαναλαμβάνω, ήταν η είσοδος της
πατρίδας μας στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Έργο αποκλειστικά και μόνο του
Κωνσταντίνου Καραμανλή, για το οποίο πολεμήθηκε λυσσαλέα από όλες τις
δυνάμεις της αντιπολίτευσης.
Και καλό είναι, έστω και τώρα, όπως εγώ είχα το θάρρος να πω ότι ήταν μεγάλη
επιτυχία του Κώστα Σημίτη η είσοδος της Κύπρου στην Ευρώπη, επιτέλους αυτό
να μπορέσετε να το αναγνωρίσετε.
Κλείνω, λοιπόν, κ. Πρόεδρε, εκφράζοντας για ακόμα μία φορά την πίστη μου ότι
η Ελλάδα σήμερα έχει τις δυνατότητες να παίξει έναν ουσιαστικό,
πρωταγωνιστικό ρόλο στην ασφάλεια της ευρύτερης Ανατολικής Μεσογείου.
Είμαστε μία χώρα η οποία έχει ανακτήσει το χαμένο της κύρος. Είμαστε μία
χώρα η οποία πατάει καλά στα πόδια της ως προς τα δημόσια οικονομικά,
είμαστε μία χώρα της οποίας η φωνή ακούγεται στην Ευρώπη, και στο Ευρωπαϊκό
Συμβούλιο αλλά και στα Συμβούλια Υπουργών.
Δεν είμαστε πια μια χώρα επαίτης, όπως δυστυχώς ήμασταν στα χρόνια των τριών
μνημονίων. Είμαστε μία χώρα η οποία έχει σημαντικές στρατηγικές συμμαχίες,
όχι μόνο με τις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και με όλες τις χώρες του Κόλπου.
Είμαστε μία χώρα η οποία απολαμβάνει σεβασμό. Δεν είμαστε μία υπερδύναμη.
Είμαστε μία χώρα μεσαίου μεγέθους, η οποία προσπαθεί να ασκήσει εξωτερική
πολιτική με σοβαρότητα, υπευθυνότητα και υπερασπιζόμενη πάντα τα εθνικά
συμφέροντα.
Δεν πάσχουμε από κανένα μικρομεγαλισμό. Ξέρουμε τα όριά μας, ξέρουμε τις
δυνατότητές μας. Αλλά πράγματι, όταν βλέπω και θυμάμαι παλιές συζητήσεις για
την εξωτερική πολιτική, θυμάμαι ότι όταν η εξωτερική πολιτική και όταν οι
τοποθετήσεις γύρω από την εξωτερική πολιτική γίνονται με το ένα μάτι στο
εσωτερικό ακροατήριο, κατά κανόνα δεν υπηρετούμε τα εθνικά συμφέροντα.
Θα ήταν χρήσιμο, λοιπόν, μέσα από τις τοποθετήσεις σας και μέσα από τις
δευτερολογίες σας να δούμε αν υπάρχουν έστω κάποια πεδία στα οποία
συμφωνείτε, επιτέλους, με την κυβέρνηση.
Αν θεωρείτε δηλαδή -και να μας το απαντήσετε ευθέως, κ. Ανδρουλάκη- ότι
καλώς έγινε η διαπραγμάτευση του SAFE έτσι όπως έγινε, γιατί πράγματι μας
δίνει σημαντικά διαπραγματευτικά όπλα.
Εάν συμφωνείτε με το γεγονός ότι η Ελλάδα παίζει έναν σημαντικό ρόλο ως προς
την επανεκκίνηση των συνομιλιών για το Κυπριακό.
Εάν πιστεύετε -και θα έπρεπε να τοποθετηθείτε γι’ αυτό- ότι την επόμενη
μέρα, εάν μπορέσει να επέλθει μία οριστική ειρήνη στη Γάζα, η Ελλάδα πρέπει
να είναι παρούσα -παρούσα, το τονίζω- στη Γάζα με κάποιον τρόπο ο οποίος να
σηματοδοτήσει ότι επί του πεδίου εμείς εννοούμε αυτά τα οποία λέμε. Αυτά
είναι τα «σκληρά» διλήμματα, ξέρετε, της εξωτερικής πολιτικής.
Φαντάζομαι ότι κανείς κατατρεγμένος Παλαιστίνιος δεν θέλει ή δεν θα μπορεί
να ζήσει σε αυτόν τον έρημο τόπο έτσι όπως, δυστυχώς, τον έχουν μετατρέψει
οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί. Και αν, ναι, αυτό σημαίνει ρόλο της Ελλάδος στην
ανοικοδόμηση της Γάζας, καλώς το σημαίνει. Γιατί δεν βλέπω να υπάρχει κάποιο
πρόβλημα σε αυτό, εκτός αν θέλετε οι άνθρωποι αυτοί να μείνουν στις σκηνές
μέσα στα ερείπια.
Η Ελλάδα λοιπόν θα εξακολουθεί να ασκεί…
Λυπάμαι πραγματικά για το επίπεδο κάποιων από αυτά τα οποία ακούστηκαν σε
αυτή την αίθουσα, αλλά επειδή πιστεύω ότι οι πολίτες έχουν κρίση, θα μπορούν
να ξεχωρίσουν ποιοι είναι αυτοί που μπορούν πραγματικά με σοβαρότητα να
διαχειριστούν κρίσιμα ζητήματα και να κρατήσουν το τιμόνι της χώρας σταθερό
και ασφαλές σε αυτούς τους ταραγμένους καιρούς.
Σας ευχαριστώ.
Τριτολογία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη
Να σας δώσω δύο σύντομες απαντήσεις, γιατί θέσατε μία σειρά από ερωτήματα τα
οποία νομίζω ότι μπορούν να απαντηθούν πολύ γρήγορα. Η Ελλάδα δεν πρόκειται
να στείλει στρατό στην Ουκρανία και σας διαβεβαιώνω ότι η πρώτη αποστολή της
νέας φρεγάτας Belh@rra δεν πρόκειται να είναι στον Ειρηνικό.
Και βέβαια, μιας και αναφερθήκατε στο ζήτημα των εξορύξεων και του
προσδιορισμού των βυθοτεμαχίων προς εκμετάλλευση και αναφερθήκατε στη στάση
της Λιβύης, θέλω να σας ενημερώσω ότι, μέχρι σήμερα τουλάχιστον, η Λιβύη
έμπρακτα δεν έχει αμφισβητήσει, στο ζήτημα του καθορισμού θαλάσσιων
οικοπέδων προς αξιοποίηση, τη μέση γραμμή.
Αυτό είναι κάτι το οποίο εκλαμβάνω ως θετικό και ενδεχομένως να είναι και η
βάση, κ. Κουτσούμπα, για μία οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών και ΑΟΖ με τη Λιβύη,
διότι εμείς έχουμε αντικείμενες ακτές, η Τουρκία δεν έχει κανένα ρόλο και
λόγο να καθορίζει θαλάσσιες ζώνες με τη Λιβύη. Το μνημόνιο αυτό δεν είναι
απλά ανυπόστατο και παράνομο, είναι και γεωγραφικά παράλογο, διότι
ουσιαστικά τραβιέται μια διαγώνιος γραμμή, σε πλήρη παραβίαση του Διεθνούς
Δικαίου.
Έρχομαι τώρα σε μια σειρά από ζητήματα, τα οποία έθεσε ο κ. Ανδρουλάκης.
Ξέρετε, είναι πάντα, κ. Ανδρουλάκη, λίγο άχαρη αυτή η συζήτηση γύρω από την
ιστορία των τελευταίων δεκαετιών.
Δεν είναι εδώ ο κ. Γιώργος Παπανδρέου. Πάντως ήταν στην αίθουσα την ώρα που
λέγατε ότι «η Ελλάδα χρεοκόπησε επί εποχής Νέας Δημοκρατίας», όταν η ιστορία
έγραψε ότι η Ελλάδα χρεοκόπησε και «έσκασε» στα χέρια του Γιώργου
Παπανδρέου.
Αυτή είναι η καταγεγραμμένη αλήθεια και ένας βασικός λόγος που φτάσαμε εκεί
ήταν γιατί το 2009, σε πραγματικά δύσκολες δημοσιονομικές συνθήκες, αντί η
χώρα να ανασκουμπωθεί αμέσως, εσείς τάζατε παροχές, μοιράσατε 2
δισεκατομμύρια τον Δεκέμβριο του 2009, για να είστε συνεπείς με το σύνθημα
«λεφτά υπάρχουν» και μετά η χώρα «έσκασε» στα χέρια σας.
Αυτή είναι η ιστορική αλήθεια, η οποία δεν νομίζω ότι μπορεί σε καμία
περίπτωση να αμφισβητηθεί. Αλλά ας το αφήσουμε αυτό, γιατί ξέρω ότι επί της
ουσίας έχουμε διαφορετικές απόψεις. Είμαι σίγουρος ότι δεν θα σας πείσω,
όπως δεν νομίζω ότι θα πείσετε και εσείς εμένα, αλλά πιστεύω ότι οι πολίτες
σταδιακά βγάζουν τα συμπεράσματά τους για το πώς πρέπει να κατανείμουν τις
ευθύνες για αυτή την εξαιρετικά επώδυνη περίοδο.
Να τοποθετηθώ λίγο για το καλώδιο, στο οποίο αναφέρθηκαν ο κ. Ανδρουλάκης
και ο κ. Φάμελλος. Να επαναλάβω αυτά τα οποία έχω πει πολλές φορές δημόσια:
η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδος και Κύπρου είναι ένα πολύ σημαντικό έργο
πρωτίστως για την Κύπρο. Έχει τη σημασία του και για την Ελλάδα, αλλά δεν
είναι καθοριστικής σημασίας για την Ελλάδα, όπως αναφερθήκατε εσείς. Είναι
καθοριστικής σημασίας για τον Ελληνισμό, για την Κύπρο, της οποίας έχει τη
δυνατότητα το έργο αυτό να άρει, ουσιαστικά, την ενεργειακή απομόνωση.
Όμως, η αλήθεια είναι επίσης ότι τους τελευταίους μήνες τέθηκαν από
κυπριακής πλευράς ζητήματα τα οποία αφορούν την οικονομοτεχνική βιωσιμότητα
του έργου. Τέθηκαν δημόσια αυτά, δεν σας λέω κάτι το οποίο δεν το γνωρίζετε.
Και, σε απόλυτη συνεννόηση με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, έχουμε
χαράξει έναν οδικό χάρτη για το πώς θα μπορούν να ξεπεραστούν αυτά τα
εμπόδια. Διότι, όπως καταλαβαίνετε, όταν εγείρονται τέτοια ζητήματα, και ο
φορέας του έργου, ο ΑΔΜΗΕ, θα πρέπει να απαντήσει σε κάποιες ερωτήσεις.
Είναι εισηγμένη εταιρεία στο Χρηματιστήριο, δεν γίνεται αυτή τη στιγμή να
χρηματοδοτείται ένα έργο το οποίο μπορεί κάποιοι να πιστεύουν ότι δεν είναι
οικονομικά, το τονίζω, βιώσιμο.
Αυτές, λοιπόν, είναι εκκρεμότητες οι οποίες πρέπει πρώτα να επιλυθούν -είναι
κάτι το οποίο το αναγνωρίζει και η Κύπρος- για να μπορούμε να προχωρήσουμε
στα επόμενα βήματα.
Έρχομαι τώρα στο ζήτημα της αναγνώρισης του παλαιστινιακού κράτους. Εδώ
καταλαβαίνω -και νομίζω ότι είναι απολύτως θεμιτό- ότι μπορεί να υπάρχουν
διαφορετικές απόψεις. Έχετε την άποψή σας. Υπάρχουν επιχειρήματα υπέρ της
αναγνώρισης του παλαιστινιακού κράτους τώρα, το έκαναν κάποιες ευρωπαϊκές
χώρες. Κάποιες άλλες μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες συντάχθηκαν και με τη δική μας
γραμμή ή εμείς συνταχθήκαμε με τη δική τους, δείτε το όπως θέλετε, και
επιλέξαμε αυτή τη στιγμή να μην προχωρήσουμε ακόμα στην αναγνώριση του
παλαιστινιακού κράτους.
Διότι, επαναλαμβάνω ότι αυτή τη στιγμή η Ελλάδα έχει μία στρατηγική σχέση με
το Ισραήλ, όχι με την κυβέρνηση Netanyahu, το τονίζω, με το Ισραήλ. Έχω
υπάρξει πολύ επικριτικός με την κυβέρνηση Netanyahu και με τον ίδιο τον
Ισραηλινό Πρωθυπουργό για τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκε την απαράδεκτη
κλιμάκωση των πολεμικών επιχειρήσεων στη Γάζα. Το ξαναλέω για ακόμα μία
φορά, εάν δεν το έχετε ακούσει.
Κρίνω, όμως, και αυτή είναι η θέση της Ελληνικής Κυβέρνησης, ότι σε αυτή τη
συγκυρία η αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους τώρα και όχι σε κάποιο
διάστημα από τώρα, όταν ακόμα οι συνθήκες είναι ανώριμες, όταν δεν έχει
ακόμα εξυγιανθεί η Παλαιστινιακή Αρχή, που είναι απαραίτητη προϋπόθεση για
να μπορούμε να έχουμε κάποιον συνομιλητή, δεν θα προωθούσε τα ελληνικά
εθνικά συμφέροντα.
Αντίθετα, η μη αναγνώριση αυτή τη στιγμή μας δίνει τη δυνατότητα να είμαστε
αξιόπιστοι συνομιλητές και της παλαιστινιακής πλευράς και της ισραηλινής
πλευράς.
Και βέβαια, αυτό δεν σημαίνει, κ. Ανδρουλάκη, ότι δεν θα στηλιτεύσουμε
πρακτικές της ισραηλινής κυβέρνησης, παραδείγματος χάρη αυτό το οποίο
γίνεται στην Δυτική Όχθη, η επέκταση των εποικισμών. Όλα αυτά είναι ζητήματα
τα οποία και δια του Υπουργού Εξωτερικών έχουν στηλιτευθεί από την Ελληνική
Κυβέρνηση.
Αλλά πρέπει να αντιληφθείτε ότι η στρατηγική σχέση Ελλάδος και Ισραήλ είναι
μία σχέση η οποία είναι πέρα και πάνω από την εκάστοτε κυβέρνηση. Και αυτή η
σχέση πρέπει να προστατευθεί. Και κρίνουμε ότι αυτή τη στιγμή αυτή είναι η
σωστή επιλογή.
Μπορώ, όμως, να καταλάβω ότι εδώ μπορούμε να έχουμε ενδεχομένως μία
διαφορετική ματιά. Εγώ προσπαθώ και εξηγώ γιατί θεωρώ ότι αυτή η θέση…
Βεβαίως, έχω άποψη για τους εποικισμούς. Είναι παράνομη και καταδικαστέα η
επέκταση των εποικισμών. Το έχω πει πολλές φορές, το επαναλαμβάνω και τώρα.
Βεβαίως έχω ισχυρή άποψη για το ζήτημα αυτό και έχει εκφραστεί και από το
Υπουργείο Εξωτερικών.
Έρχομαι τώρα στα ζητήματα τα οποία αφορούν το Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής
Πολιτικής. Κύριε Ανδρουλάκη, κ. Φάμελλε, ας μην κοροϊδευόμαστε, πίσω από
κλειστές πόρτες είναι τελείως διαφορετική η χροιά του πολιτικού λόγου σε
σχέση με τον δημόσιο διάλογο, έτσι όπως εκφράζεται στη Βουλή ή στα
τηλεοπτικά παράθυρα.
Το ξέρετε πολύ καλά ότι αυτό είναι απολύτως ακριβές και ότι πράγματι στα
πλαίσια του ΕΣΕΠ θα μπορούσαμε να καταλήγαμε σε περισσότερες συγκλίσεις,
όπως θα μπορούσαμε να καταλήγαμε και σε περισσότερες συγκλίσεις στις κατ’
ιδίαν συζητήσεις μας. Αλλά, δυστυχώς, ο δημόσιος λόγος και ο δημόσιος
διάλογος δεν υπηρετεί πάντα αυτή τη σκοπιμότητα. Αυτό είπα ακριβώς. Αυτό
είπα και αυτό επαναλαμβάνω και τώρα.
Αυτό εννοώ. Όταν είστε μέσα, πίσω από κλειστές... Όχι, μην βάζετε λόγια στο
στόμα μου. Δεν είπα αυτό. Είπα ότι άλλα λέτε μέσα και άλλα λέτε έξω. Εάν
θέλετε, λοιπόν, να το επαναδιατυπώσω, για να είμαι πιο ακριβής, κρατήστε
αυτή τη διατύπωση: ότι είναι τελείως διαφορετική η προσέγγιση και η
αντιμετώπιση και η διάθεση συγκλίσεων στο ΕΣΕΠ απ’ ό,τι είναι στο
κοινοβούλιο. Και σε αυτό τώρα ξέρετε πολύ καλά ότι αυτή είναι η αλήθεια.
Διότι, δυστυχώς, σε αυτό το κλίμα τοξικότητας και η εξωτερική πολιτική έχει
μπει μέσα στο γενικότερο «μπλέντερ», ότι πρέπει ό,τι και να κάνει η
κυβέρνηση να είναι στραβό, κακό και ανάποδο.
Αναρωτιέμαι πραγματικά… Συγγνώμη, κ. Φάμελλε: ποιος επέκτεινε τα χωρικά
ύδατα στο Ιόνιο στα 12 ναυτικά μίλια; Ποιος έκανε ΑΟΖ με την Ιταλία; Ποιος
έκανε ΑΟΖ με την Αίγυπτο; Ποιος έκανε τον Εθνικό Χωροταξικό Σχεδιασμό; Ποιος
έκανε τα Θαλάσσια Πάρκα; Ποιος αγόρασε τις Belh@rra; Ποιος αγόρασε τα
Rafale; Όλα αυτά για εσάς είναι ασήμαντα; Η Ελλάδα…
Δεν θα απαντήσω, κα Κωνσταντοπούλου. Δεν νομίζω ότι θα με παρασύρετε στο να
μπούμε σε μία τέτοιου είδους αντιπαράθεση.
Δύο τελικές, καταληκτικές παρατηρήσεις που αφορούν στον ΣΥΡΙΖΑ. Κύριε
Φάμελλε, εσείς που ασκήσατε τόσο «ενεργή» εξωτερική πολιτική και
νοιαζόσασταν ιστορικά -η αριστερά, έτσι δεν είναι; Πολύ πιο ταυτισμένη με
τον Παλαιστινιακό αγώνα, έτσι δεν είναι; Από τις καταβολές της αριστεράς-
γιατί δεν αναγνωρίσατε εσείς το κράτος της Παλαιστίνης 4,5 χρόνια που
ήσασταν στην κυβέρνηση; Γιατί; Σας ρωτώ. Γιατί δεν αναγνωρίσατε εσείς;
Γιατί και εσείς γνωρίζατε πολύ καλά ότι μία τέτοια αναγνώριση -και θα το
κάνατε, θα μπορούσατε να το κάνετε σε συνθήκες πολύ λιγότερης έντασης απ’
ό,τι τώρα-, γιατί και εσείς αναγνωρίζατε ότι η στρατηγική σχέση με το Ισραήλ
θα είχε υποστεί ένα πολύ μεγάλο πλήγμα αν προχωρούσατε σε αυτή την απόφαση.
Ναι, αλλά εσείς ήσασταν πάντα φιλοπαλαιστίνιοι, εσείς γαλουχηθήκατε μέσα από
το «Free Palestine», έτσι δεν είναι; Αλλά 4,5 χρόνια δεν αναγνωρίσατε, δεν
είπατε κουβέντα για το ζήτημα αυτό. Είδατε πώς η πραγματικότητα μερικές
φορές μας επιβάλλει…
Δεν προλάβατε, έτσι δεν είναι; 4,5 χρόνια δεν προλάβατε ούτε αυτό.
Αλλά επιτρέψτε μου μία καταληκτική παρατήρηση, με μία πολιτική χροιά.
Καταρχάς, άκουσα να λέτε και εσείς και ο κ. Ανδρουλάκης ότι έχει
«κατασκηνώσει» στην Ελλάδα η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία. Και θέλω να σας παραπέμψω
στις δηλώσεις τις οποίες έκανε η Ευρωπαία Εισαγγελέας όταν ήρθε στην πατρίδα
μας και είπε ορισμένα πολύ προφανή πράγματα: ότι διαφθορά υπάρχει παντού,
ότι δεν επιτρέπεται υποθέσεις οι οποίες ερευνώνται από τη Δικαιοσύνη να
τύχουν αντικείμενο κομματικής αντιπαράθεσης. Και βέβαια, να σας θυμίσω, κ.
Ανδρουλάκη, εσείς που…
Ξέρετε κ. Φάμελλε, έχουμε μία Εξεταστική, η οποία…
Λοιπόν, επιτρέψτε μου να σας απαντήσω. Θα έρθει στην Εξεταστική όποιος
θέλετε: και ο «κ. Φραπές», και ο «κ. Χασάπης» και ο «κ. Μανάβης» και ο κ.
Μυλωνάκης και όποιος θέλετε. Εμείς δεν θα σταθούμε εμπόδιο.
Τώρα, όμως, κ. Φάμελλε και κ. Ανδρουλάκη, που αρχίζουμε και πηγαίνουμε πιο
πίσω και διαπιστώνουμε τελικά, μέσα από τη σοβαρή δουλειά που γίνεται στην
Εξεταστική, ότι τελικά αυτό το σκάνδαλο ή αυτό το μεγάλο πρόβλημα της
διαχείρισης των ευρωπαϊκών πόρων δεν ήταν αποκλειστικό πρόβλημα αυτής της
κυβέρνησης, αλλά είχε έντονα διαχρονικά χαρακτηριστικά, τώρα αρχίζουν και
σας δημιουργούν κάποια προβλήματα τα ζητήματα τα οποία προκύπτουν στην
Εξεταστική.
Γιατί πιστεύετε εσείς πράγματι, κ. Ανδρουλάκη, ότι αυτό το ζήτημα αφορά μόνο
τα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας και ότι όλα τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, ειδικά
στην Κρήτη, ουδέποτε είχαν καμία ανάμειξη σε καμία παράνομη επιδότηση. Έτσι
δεν είναι; Αυτό δεν εννοείτε;
Ας έρθουν, λοιπόν, όλοι στην Εξεταστική, η κυβέρνηση δεν θα σταθεί εμπόδιο
σε κανέναν.
Κύριε Φάμελλε, να τελειώσω με μια πολιτική παρατήρηση. Μου κάνει εντύπωση,
θα πίστευα ότι θα έπρεπε σταδιακά να αναπροσαρμόσετε τη στάση σας για την
περίοδο 2015-2019.
Διότι πραγματικά μου γεννά ένα ερώτημα: με πολύ μεγάλο ενθουσιασμό
υπερασπίζεστε μια πολιτική ενός Πρωθυπουργού ο οποίος σηκώθηκε και σας άφησε
στα κρύα του λουτρού και έφυγε από το κόμμα σας. Και τώρα κοιτάζεστε και
λέτε «τι ακριβώς έχει γίνει;». «Θα πάμε εμείς με τον κ. Τσίπρα όταν φτιάξει
κόμμα;», «μήπως μείνουμε μόνοι μας και τελικά μας πάρει όλο το κόμμα ο κ.
Τσίπρας;». Και βρίσκεστε σε αυτή την κατάσταση…
Καταλαβαίνω, μην εκνευρίζεστε. Και βρίσκεστε σε αυτή την παράξενη κατάσταση
να κινδυνεύει η είσοδος του παλιού ΣΥΡΙΖΑ στην ίδια τη Βουλή και να
σκέφτεστε τη δική σας υστεροφημία. Οπότε θα σας ζητούσα, κ. Φάμελλε…
Καταλαβαίνω ότι σας εκνευρίζουν αυτά τα οποία λέω. Ίσως θα πρέπει…
Με πολλή σοβαρότητα μιλάω, κυρία μου.
Αλλά νομίζω ότι είναι ένα ζήτημα προς συζήτηση όταν ο τέως Πρωθυπουργός
εγκαταλείπει το κόμμα του και εσείς δεν έχετε να πείτε τίποτα και
εξακολουθείτε να υπερασπίζετε την πολιτική του. Αλλά αυτό, εν πάση
περιπτώσει, είναι δικό σας θέμα, εσωτερικό, θα το λύσετε εσείς στις δικές
σας εσωτερικές αναζητήσεις της αριστεράς.
Σφοδρή αντιπαράθεση ξέσπασε το μεσημέρι της Πέμπτης 16 Οκτωβρίου 2025 στη Βουλή ανάμεσα στον Δημήτρη Καιρίδη και τον Κυριάκο Βελόπουλο κατά την διάρκεια της προ ημερήσιας συζήτησης σε επίπεδο αρχηγών κομμάτων για την εξωτερική πολιτική.
«Ένα κόμμα το οποίο αναγνώρισε τη Βόρεια Ψευδομακεδονία, τον γάμο ομοφυλοφίλων, και που είναι ο φερετζές του πατριωτισμού, δεν μπορεί να ομιλεί για πατριώτες του καναπέ. Φερετζές του πατριωτισμού είναι η δήθεν Νέα Δημοκρατία, που προσπαθεί με κάθε τρόπο να αποδείξει ότι είναι μία πατριωτική κυβέρνηση, βάζοντας τον Άδωνι, τον Πλεύρη και κάποιους άλλους να το παίζουν πατριώτες. Εμείς και πατριώτες είμαστε και αγαπάμε την Ελλάδα και από τον καναπέ δεν το κάνουμε. Το κάνουμε όπου βρεθούμε και όπου σταθούμε. Για να ξεκαθαρίσουμε ρόλους και απόψεις» ανέφερε ο κ. Βελόπουλος κατά την διάρκεια της ομιλίας του.
Σε εκείνο το σημείο, ο κ. Καιρίδης κάτι φώναξε από τα έδρανα της Βουλής για τις καταθέσεις του κ. Βελόπουλου στην Deutsche Bank, προκαλώντας την αντίδραση του προέδρου της Ελληνικής Λύσης. «Άκου λίγο κύριε. Θα σου απαντήσω με μία έκφραση. Τα λεφτά είναι φορολογημένα στην Ελλάδα, είναι της συζύγου μου που μένει εκεί χρόνια. Εγώ δεν ανακατεύομαι στα οικογενειακά σου.
«Γιατί δεν τα φέρατε εδώ;» ρώτησε δύο φορές ο κ. Καιρίδης.
«Μην το συνεχίζεις. Εσύ που έλεγες ότι οι Πόντιοι είναι Τούρκοι δεν έχεις δικαίωμα διά να ομιλείς. Εσύ που έλεγες ότι είμαστε απόγονοι Τούρκων δεν έχεις δικαίωμα διά να ομιλείς. Τέλος η πλάκα» απάντησε ο κ. Βελόπουλος.
Σε εκείνο το σημείο επενέβη η αντιπρόεδρος της Βουλής, Όλγα Γεροβασίλη, και ζήτησε από τους βουλευτές να μην διακόπτουν και να μην κάνουν συζήτηση, ενώ ο κ. Καιρίδης συνέχιζε να φωνάζει από τη θέση του.
«Ρε καημένο παιδί. Υπουργός δεν θα γίνεις ξανά. Κατάλαβέ το. Θα χάσετε και τις εκλογές και θα μείνεις εκτός θέσης. Ούτε βουλευτής θα γίνεις. Καλέ μην φωνάζεις σε ακούω» συνέχισε ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης.
«Κύριε Καιρίδη, δεν ακούγεστε έτσι και αλλιώς. Παρακαλώ. Δεν γίνεται με αυτούς του όρους η συζήτηση. Δεν είναι ερωτοαπαντήσεις η συζήτηση αυτή. Έχει τους όρους της» ανέφερε η κ. Γεροβασίλη.
«Όταν αντιμαχείς με ανόητο, θα απαντήσεις ανόητα. Ο δημόσιος υπάλληλος, ο κύριος αυτός (σ.σ. δείχνοντας τον κ. Καιρίδη) που πληρώνεται από το Δημόσιο, που τον πληρώνουν οι επιχειρήσεις που έχω 500 εργαζόμενοι, θα μου επιδείξει τι θα κάνω εγώ. Πήγαινε να δουλέψεις στον ιδιωτικό τομέα και μετά να μιλάς. Κυρία πρόεδρε αν δεν τον βάλετε στην τάξη θα κατέβω από το βήμα εγώ» πρόσθεσε ο κ. Βελόπουλος.
Και συνέχισε: «Ήξερα ότι κακιά είσαι. Αλλά όχι τόσο».
Εκείνη την στιγμή του απάντησε ο κ. Καιρίδης, με τον κ. Βελόπουλο να λέει: «Το παίρνω ως κακία και όχι ως κακιά». Στην συνέχεια ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης ερωτήθηκε από βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας να εξηγήσει τι εννοούσε τη λέξη «κακιά» και απάντησε: «Κακιά άποψη. Κακιά αντίληψη».
Παρέμβαση Γεροβασίλη
«Κύριε Καιρίδη δεν θα ξαναπεταχτείτε. Παρακαλώ. Κύριε Βελόπουλε σταματήστε να απαντάτε στον κ. Καιρίδη. Συνεχίστε την ομιλία σας» τόνισε η κ. Γεροβασίλη.
«Αν το κάνανε οι δικοί μας θα τους είχατε βγάλει έξω» είπε στην συνέχεια ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης απευθυνόμενος στην αντιπρόεδρο της Βουλής.
«Ξέρετε ότι ουδέποτε έχει συμβεί αυτό» απάντησε η κ. Γεροβασίλη.
«Το έχει κάνει ποτέ αυτό κανείς δικός μας. Αυτό είναι τραμπουκισμός, φασισμός, ναζισμός και αυταρχισμός από έναν τύπο που παρουσιάζεται ως βουλευτής. Και δεν τον βάζετε σε τάξη. Δεν τον βάζετε στην τάξη. Και συνεχίζει τις προσωπικές αναφορές κ. Γεραπετρίτη. Είναι δυνατόν. Μάζεμα θέλει. Έλεος πια» κατέληξε ο κ. Βελόπουλος.
Στο τέλος της ομιλίας του προέδρου της Ελληνικής, ο κ. Καιρίδης ζήτησε τον λόγο επί προσωπικού προκειμένου να απαντήσει, ωστόσο η κ. Γεροβασίλη δεν του τον έδωσε προκειμένου να συνεχιστεί απρόσκοπτα η συζήτηση.
Διαψεύδει κατηγορηματικά ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστας Τσιάρας
τις φήμες ότι υπέβαλε παραίτηση.
«Αστειότητες! Μα είναι δυνατόν;» απάντησε ο Κώστας Τσιάρας στο iefimerida.gr
που επικοινώνησε μαζί του προκειμένου να διασταυρωθεί εάν ισχύει η σχετική
πληροφορία που μεταδόθηκε.
Κυβερνητικές πηγές επίσης διέψευδαν τις σχετικές φήμες.
Ο ίδιος ο Κ. Τσιάρας προχώρησε σε ανάρτηση διάψευσης στα social media.
Η ανάρτηση του Κώστα Τσιάρα με τη διάψευση της παραίτησής του:
Δεν λιγοψύχησα ποτέ μπροστά στις μεγάλες μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη ο
τόπος και φυσικά ουδέποτε υπέβαλα την παραίτησή μου. Με επικεφαλής τον
πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, δίνουμε ως κυβέρνηση, μια μάχη διαρκή και θα
συνεχίσουμε να τη δίνουμε με όλες μας τις δυνάμεις, για τον εκσυγχρονισμό του
πρωτογενή τομέα και την αποκατάσταση της διαφάνειας στο σύστημα πληρωμών.
Η αξιοπιστία αυτών των σεναρίων που διακινούνται χαρακτηρίζουν αποκλειστικά
τους εμπνευστές τους και όσους πρόθυμα τα υπηρετούν.
Με 158 ψήφους υπέρ εγκρίθηκε επι της αρχής το νομοσχέδιο «Δίκαιη Εργασία για Όλους: Απλοποίηση της Νομοθεσίας - Στήριξη στον Εργαζόμενο - Προστασία στην Πράξη - Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις» του Υπουργείου Εργασίας από την Ολομέλεια της Βουλής.
Το σχέδιο νόμου στηρίχθηκε από τους βουλευτές της ΝΔ και τους ανεξάρτητους Χάρη Κατσιβαρδά και Κώστα Φλώρο ενώ σύσσωμη η αντιπολίτευση καταψήφισε.
Αναφορικά ωστόσο με την επιμέρους ψήφιση των άρθρων η πλειοψηφία των ρυθμίσεων συγκέντρωσε ευρύτατη πλειοψηφία.
Συνολικά 66 από τα 97 άρθρα πήραν από 161 έως 230 «ναι».
Αυστηρή κριτική προς τα κόμματα της αντιπολίτευσης άσκησε η Νίκη Κεραμέως κλείνοντας τη συζήτηση επί του εργασιακού νομοσχεδίου.
Πριν τη διεξαγωγή της ονομαστικής ψηφοφορίας που ζήτησε η ΝΔ για το σύνολο των άρθρων του νομοσχεδίου, η υπουργός Εργασίας κατηγόρησε τα κόμματα πως μιλούν μόνο για ένα από τα 97 άρθρα, εκείνο που αφορά τις 13 ώρες ημερήσιας απασχόλησης με προσαύξηση 40% για μόνο 3 ημέρες το χρόνο.
Σχολιάζοντας την πρόταση των εργοδοτών στους εργαζόμενους για το 13ωρο, ο Παύλος Χρηστίδης από το ΠΑΣΟΚ ανέφερε πώς θυμίζει τη γνωστή φράση «θα σου κάνω μια προσφορά που δεν θα μπορείς να αρνηθείς». «Εξάλλου κι εσείς… νονοί είστε, που βαπτίζετε αυτό το νομοσχέδιο "Δίκαιη Εργασία για όλους"», είπε.
Με διάθεση μικροκομματική, ο Δημήτρης Τζανακόπουλος επιχείρησε να συνδέσει το λιποθυμικό επεισόδιο που υπέστη στην Ολομέλεια η Μαρία Αθανασίου της Ελληνικής Λύσης με την πολύωρη παραμονή της στο Κοινοβούλιο. «Στα στόματα όλων που παρακολούθησαν τη χθεσινοβραδινή συνεδρίαση ένα και μόνον ένα πράγμα έλεγαν, ότι αυτό που συνέβη, δηλαδή η έντονη αδιαθεσία της συναδέλφου, ήταν ακριβώς η απόδειξη του πόσο επικίνδυνο είναι αυτό το νομοσχέδιο που προτείνετε. Κι εμείς δεν είμαστε πάνω στη σκαλωσιά, αλλά εργαζόμαστε σε εξαιρετικά προνομιακές συνθήκες», ανέφερε χαρακτηριστικά ο βουλευτής της Νέας Αριστεράς, προκαλώντας την ενόχληση της Νίκης Κεραμέως.
Στη Βουλή η Μαρία Αθανασίου μετά το χθεσινό λιποθυμικό επεισόδιο
Μια κακιά ανάμνηση αποτελεί πια το λιποθυμικό επεισόδιο για την Μαρία Αθανασίου. Η βουλευτής της Ελληνικής Λύσης σήμερα ήρθε κανονικά στη Βουλή προκειμένου να ψηφίσει διά ζώσης στην ονομαστική. Σε πηγαδάκι με τους κοινοβουλευτικούς συντάκτες, αφού ευχαρίστησε όλους για το ενδιαφέρον που έδειξαν, μας εξήγησε ότι της έπεσε η πίεση «ως αποτέλεσμα της πολύωρης ακινησίας» γιατί η ίδια, όπως σχολίασε, είναι «υπερκινητική».
Η ονομαστική ψηφοφορία έχει ολοκληρωθεί και αυτή τη στιγμή καταμετρώνται οι ψήφοι.
Άδωνις Γεωργιάδης για τα επεισόδια στο «Αττικόν»: «Μου κάνει εντύπωση πως καταφέρνουν λίγοι κομουνιστές να μένουν στη μιζέρια τους»
Αποκλειστικά στην κάμερα του Buongiorno μίλησε ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης.
Επεισόδια και ρίψη χημικών σημειώθηκαν κατά την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη και του υπουργού Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη στο νοσοκομείο «Αττικόν», για τα εγκαίνια του τμήματος επειγόντων περιστατικών, όταν οι υγειονομικοί που πραγματοποιούσαν συγκέντρωση διαμαρτυρίας για τις συνθήκες στο νοσοκομείο ήρθαν αντιμέτωποι με δυνάμεις των ΜΑΤ.
Ο υπουργός Υγείας μιλώντας στο MEGA έκανε λόγο για μία ημέρα χαράς για το νοσοκομείο «Αττικόν» και το ΕΣΥ με αφορμή τα εγκαίνια των ΤΕΠ, ενώ σχολίασε πως «τώρα πως καταφέρνουν πάντα λίγοι κομουνιστές να μένουν στη μιζέρια τους και να κλαίγονται στα κανάλια, μου κάνει εντύπωση».
Όσο για τα ιατρικά λάθη που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, είπε:
«Δεν υπάρχει αύξηση λαθών, τα λάθη είναι στατιστικά αυτά που ήταν. Για το περιστατικό στην Άρτα είναι σε εξέλιξη η ΕΔΕ. Απ’ ότι φαίνεται δεν είχε ενημερωθεί το νοσοκομείο ότι η γυναίκα ήταν αλλεργική σε αυτό το αντιβιοτικό. Εάν υπάρχει ευθύνη του νοσοκομείου θα επιβάλλω ποινή. Για το περιστατικό με τη λάθος μετάγγιση στο Τζάνειο δέχτηκα κριτική εγώ και το ΕΣΥ, μετά από δύο μήνες έγινε το ίδιο λάθος σε ακριβό ιδιωτικό νοσοκομείο. Λάθη δυστυχώς γίνονται».
Ο Άδωνις Γεωργιάδης ευχήθηκε περαστικά στον Πάνο Ρούτσι, ο οποίος μετέβη στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός», καθώς δεν ήταν καλά στην υγεία του.
«Του εύχομαι περαστικά. Χαίρομαι που αυτή τη φορά πήγε στον Ευαγγελισμό και όχι στη Νίκαια. Πήγε στο κοντινό νοσοκομείο και όχι το μακρινό».
«Ο ‘σκοτεινός’ μου εαυτός περιμένει να δει τη σύγκρουση του Αλέξη Τσίπρα και της Ζωής Κωνσταντοπούλου. Θα έχει πολύ ενδιαφέρον», κατέληξε ο Άδωνις Γεωργιάδης.
Η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Νίκη Κεραμέως ανέδειξε κατά τη δευτερολογία της πέντε αλήθειες και εννέα σημαντικές αλλαγές που επιφέρει στην αγορά εργασίας το νέο εργασιακό νομοσχέδιο.
Η υπουργός κατέρριψε τις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης συνοψίζοντας την ουσία της συζήτησης σε πέντε αλήθειες:
1. Το νομοσχέδιο αποτελείται από 97 άρθρα – η αντιπολίτευση μίλησε μόνο για ένα. Το άρθρο για το δήθεν 13ωρο. Η Υπουργός υπογράμμισε ότι προβλέπεται μόνο κατ’ εξαίρεση, έως 37 ημέρες τον χρόνο -κατ’ αναλογία, όχι πάνω από 3 ημέρες τον μήνα- σημειώνοντας παράλληλα ότι 13ωρη απασχόληση ισχύει και σήμερα στη χώρα μας, αλλά σε δύο ή περισσότερους εργοδότες. «Το μόνο που αλλάζει είναι ότι κάτι που σήμερα ήδη γίνεται σε δύο εργοδότες, δηλ. η απασχόληση έως 13 ώρες, να έχει την επιλογή ο εργαζόμενος να το κάνει σε έναν χωρίς να μετακινείται και με συν 40% αύξηση στις αποδοχές του», είπε και εν συνεχεία ανέφερε τις δικλείδες ασφαλείας που προβλέπονται όπως π.χ η συναίνεση του εργαζομένου και η συμμόρφωση με τους λοιπούς προστατευτικούς κανόνες για τους εργαζόμενους. Η κ. Κεραμέως απάντησε στον βουλευτή του ΠΑΣΟΚ Παύλο Γερουλάνο καταθέτοντας μία ακόμη Συλλογική Σύμβαση Εργασίας η οποία προβλέπει εργασία την 6η ημέρα και δεν είναι στον τουρισμό αλλά σε ασφαλιστικές εταιρείες. «Έχετε θέμα αξιοπιστίας γιατί βλέπετε παντού καταστροφές και ισοπέδωση», είπε η Υπουργός και παρέπεμψε στα όσα έλεγε προ έτους η αντιπολίτευση για την έκτακτη βάρδια. «Αν δεν υπήρχε η διάταξη για το δήθεν 13ωρο, τι θα συζητούσατε;», είπε και αποκάλυψε ότι απέρριψε εισηγήσεις που της έλεγαν να θέσει εκτός νομοσχεδίου την επίμαχη διάταξη. «Δεν σας κρύβω ότι υπήρξαν κάποιοι που μου εισηγήθηκαν ότι αν το αφήσουμε απ’ έξ , θα τους στριμώξουμε, δεν θα έχουν τίποτα να πούνε. Το απέρριψα. Γιατί εμείς δεν νομοθετούμε με γνώμονα πώς θα στριμώξουμε την αντιπολίτευση. Νομοθετούμε με γνώμονα πως θα δώσουμε περισσότερες και καλύτερες δυνατότητες στους πολίτες αυτής της χώρας».
2. Το νομοσχέδιο αυτό ενισχύει σημαντικά τους εργαζόμενους. Η Υπουργός αναφέρθηκε σε διατάξεις όπως η επέκταση του επιδόματος κυοφορίας και λοχείας , το αφορολόγητο, ακατάσχετο, ανεκχώρητο του επιδόματος γονικής αδείας, η απαγόρευση μείωσης αποδοχών μετά την εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας κ.α . «Περιλαμβάνονται πολλές διατάξεις ενισχυτικές των εργαζόμενων. «Η αντιπολίτευση μιλάει μόνο για το δήθεν 13ωρο, αποσιωπώντας όλες αυτές τις διατάξεις. Και εμείς ανακοινώσαμε ότι θα βάλουμε ονομαστική ψηφοφορία για όλα τα άρθρα του Νομοσχεδίου για να αναδειχθεί τι ψηφίζει το κάθε κόμμα σε όλες αυτές τις διατάξεις». Στην συνέχεια, η Υπουργός σχολίασε την απόφαση του ΣΥΡΙΖΑ να αποχωρήσει αιφνιδιαστικά από την διαδικασία. «Ο ΣΥΡΙΖΑ θα ήταν σε μια πρωτοφανή αντίφαση – από τη μία να κατακεραυνώνει το Νομοσχέδιο, και από την άλλη να αναγκάζεται να ψηφίζει μεγάλο αριθμό διατάξεων που χορηγούν σημαντικά δικαιώματα στους εργαζομένους. Το αποτέλεσμα είναι ένα: για μία ακόμη φορά, ο ΣΥΡΙΖΑ ΔΕΝ ψηφίζει διατάξεις που ενισχύουν τους εργαζομένους».
3. Το νομοσχέδιο αυτό διευκολύνει τις επιχειρήσεις. Η Υπουργός αναφέρθηκε σε διατάξεις που προβλέπουν επιτάχυνση των προλήψεων και μείωση της γραφειοκρατίας. «Και ναί πρέπει να διευκολύνουμε τις επιχειρήσεις. Εσείς μπορεί να είστε ενοχικοί και να μην θέλετε να λέτε μέτρα ενίσχυσης επιχειρήσεων, εμείς όμως όχι. Γιατί χωρίς επιχειρήσεις δεν δημιουργούνται θέσεις εργασίας και χωρίς επιχειρήσεις, ανάπτυξη αυτός ο τόπος δεν μπορεί να δει».
4. Το νομοσχέδιο εμπλουτίστηκε από σημαντικές προτάσεις φορέων και πολιτών. Όπως σημείωσε η Υπουργός το νομοσχέδιο ενσωμάτωσε πάνω από 60 προτάσεις και παρατηρήσεις από όλους τους εθνικούς κοινωνικούς εταίρους και πολίτες.
5. Το νομοσχέδιο υπαγορεύθηκε από την νέα δυναμική της αγοράς εργασίας. «Σε κάθε εργασιακό νομοσχέδιο και κάθε παρέμβαση, ακούμε τα ίδια. Κάθε θετικό μέτρο βαφτίζεται καταστροφή, κάθε πρόοδος αντιμετωπίζεται ως αμαρτία. Σήμερα, όμως, η πραγματικότητα σας διαψεύδει», είπε η Υπουργός και σκιαγράφησε την πραγματική εικόνα της αγοράς εργασίας, την μείωση της ανεργίας κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες στο 8%, την αύξηση του κατώτατου μισθού, τις νέες θέσεις εργασίας, την Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας κ.α «Είναι όλα ρόδινα και ιδανικά; Όχι. Υπάρχουν πολλές δυσκολίες. Αλλά είμαστε σε καλό δρόμο για περισσότερες και καλυτέρα αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Γιατί πίσω από τους αριθμούς είναι οι άνθρωποι. Και κάθε μια νέα δουλειά, και υπάρχουν πάνω από 500Κ, δίνει μια νέα δυνατότητα για έναν συμπολίτη μας να ζήσει καλυτέρα εκείνος και η οικογένεια του».
Όπως τόνισε, το νομοσχέδιο επιφέρει εννέα σημαντικές αλλαγές στην αγορά εργασίας:
Δυνατότητα τετραήμερης εργασίας. Το νέο πλαίσιο δίνει στους εργαζόμενους περισσότερες δυνατότητες να διαχειρίζονται καλύτερα τον χρόνο τους, σύμφωνα με τις ανάγκες τους. Κορυφαία ρύθμιση, αυτή που προβλέπει τη δυνατότητα τετραήμερης απασχόλησης καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, με πλήρεις αποδοχές και όριο 40 ωρών εβδομαδιαίως.
Δυνατότητα κατανομής της ετήσιας άδειας σε περισσότερες περιόδους. Ο εργαζόμενος θα μπορεί να ζητά την κατανομή της άδειας του – αν το επιθυμεί – σε περισσότερες περιόδους μέσα στο έτος, κάτι που επιτρέπει την καλύτερη προσαρμογή στις προσωπικές του ανάγκες.
Διεύρυνση των δικαιούχων άδειας μητρότητας και επιδόματος λοχείας. Η άδεια μητρότητας επεκτείνεται και στις ανάδοχες μητέρες, ενώ το επίδομα κυοφορίας και λοχείας θα καταβάλλεται ακόμη και όταν η εργαζόμενη έχει αλλάξει εργοδότη ή ασφαλιστικό φορέα, μέσω της αναγνώρισης του ενιαίου χρόνου ασφάλισης.
Ενίσχυση προστασίας των εργαζομένων. Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται διατάξεις που ενισχύουν το πλέγμα προστασίας των εργαζομένων, όπως π.χ. το επίδομα γονικής άδειας καθίσταται αφορολόγητο, ανεκχώρητο και ακατάσχετο, αν προκύψει μείωση αποδοχών λόγω της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, αυτή θεωρείται μονομερής βλαπτική μεταβολή και απαγορεύεται, διασφαλίζοντας τη σταθερότητα του εισοδήματος του εργαζομένου κ.α
Απλοποιούνται οι προσλήψεις και ενισχύονται οι δυνατότητες απασχόλησης. Η διαδικασία πρόσληψης απλοποιείται καθώς από τέσσερα έντυπα που απαιτούνται σήμερα για την ολοκλήρωση νέας πρόσληψης, θα απαιτείται πλέον μόνο ένα. Παράλληλα, εισάγεται διαδικασία προσλήψεων ορισμένου χρόνου έως δύο ημερών, για γρήγορη κάλυψη επειγουσών αναγκών των επιχειρήσεων.
Λιγότερη γραφειοκρατία για τις επιχειρήσεις. Καταργούνται έντυπα που ήδη υποβάλλονται ψηφιακά και αίρεται η υποχρέωση τήρησης ορισμένων εγγράφων στον χώρο εργασίας.
Διαφάνεια και ψηφιακά εργαλεία για όλους. Η νέα εφαρμογή κινητού για επιχειρήσεις αλλά και η ανανεωμένη εφαρμογή myErgani για εργαζόμενους, φέρνει τη διαχείριση της εργασίας στο επίκεντρο της ψηφιακής εποχής.
Υγεία και ασφάλεια στην εργασία με νέα πρότυπα και αυστηροποιημένο πλαίσιο προστασίας. Το νομοσχέδιο εισάγει σύγχρονες προδιαγραφές ασφάλειας και υποχρεωτική εκπαίδευση σε πρώτες βοήθειες (ΚΑΡΠΑ και Heimlich) για τους χώρους εργασίας για πρώτη φορά. Παράλληλα, όλες οι υποδείξεις τεχνικού ασφαλείας και ιατρού εργασίας θα τηρούνται πλέον ψηφιακά, αυξάνοντας τη διαφάνεια και τη δυνατότητα ελέγχου. Το όριο εργαζομένων για να ασκεί ο ίδιος ο εργοδότης καθήκοντα τεχνικού ασφαλείας μειώνεται από 50 σε 20 άτομα, ενώ καθίσταται υποχρεωτική η παρουσία συντονιστών ασφάλειας και υγείας σε μεγάλα τεχνικά έργα.
Διόρθωση στρέβλωσης για τους εργαζόμενους συνταξιούχους. Οι συνταξιούχοι που επιλέγουν να παραμείνουν ενεργοί στην αγορά εργασίας θα ωφεληθούν οικονομικά, καθώς η προσαύξηση που θα λάβουν στη σύνταξή τους δεν θα επηρεάσει τον συντελεστή της Ειδικής Εισφοράς Αλληλεγγύης (ΕΑΣ). Έτσι, το καθαρό εισόδημά τους δεν θα μειωθεί.
Με σκωπτική διάθεση ο Κυριάκος Μητσοτάκης «πείραξε» τον Σωκράτη Φάμελλο για την παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα.
Μιλώντας στη Βουλή κατά την συζήτηση για την εξωτερική πολιτική, ο Πρωθυπουργός άκουσε κάποια «κινητικότητα» από τα έδρανα των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ. «Γιατί αυτή η νευρικότητα στον χώρο σας;» διερωτήθηκε απευθυνόμενος στον κ. Φάμελλο για να προσθέσει χαμογελώντας: «Μάλλον οφείλεται στους απόντες και όχι στους παρόντες».
«Θα έχουμε χρόνο να τα πούμε αυτά...» συμπλήρωσε προϊδεάζοντας για νέες «αψιμαχίες». Το «καρφί» Μητσοτάκη για τον Αλέξη Τσίπρα που παραιτήθηκε από την βουλευτική του έδρα στον ΣΥΡΙΖΑ προϊδεάζει για νέες συγκρούσεις.
Υπενθυμίζεται ότι ο ίδιος ο Σωκράτης Φάμελλος, μιλώντας στο Open επιβεβαίωσε τις πληροφορίες ότι δεν γνώριζε τίποτα μέχρι την ημέρα που ο πρώην πρωθυπουργός και πρώην πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ανακοίνωσε την παραίτησή του, αποκαλύπτοντας ότι ο κ. Τσίπρας τον ενημέρωσε μόλις μισή ώρα πριν στείλει τη σχετική επιστολή.
Στη Βουλή διεξήχθη σήμερα η συζήτηση σε επίπεδο αρχηγών κομμάτων για την εξωτερική πολιτική. Ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα της Βουλής τόνισε μεταξύ άλλων ότι «η ενεργή διπλωματία δεν μπορεί να συγχέεται με την επαναστατική γυμναστική».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης πρόσθεσε ότι «είμαι υπερήφανος γιατί η πατρίδα μας στέκεται όρθια και περήφανη με εμπιστοσύνη στις δυνάμεις της».
«Προσέρχομαι στη σημερινή συζήτηση με αίσθημα ευθύνης αλλά και με διάθεση συγκλίσεων», ανέφερε ο πρωθυπουργός.
«Η Ελλάδα τα τελευταία έξι χρόνια έχει υπερασπιστεί σθεναρά τα εθνικά της συμφέροντα, υπηρετεί παράλληλα το διεθνές δίκαιο και προωθεί με συνέπεια και την ειρήνη και τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή. Με τις αρχές αυτές να καθορίζουν όχι μόνο τη δική μας πορεία αλλά και τον τρόπο με τον οποίο αλληλοεπιδρούμε με τον κόσμο», τόνισε και προσέθεσε «έναν κόσμο μάλιστα ο οποίος μάλιστα βιώνει σήμερα μία εντελώς πρωτοφανή ρευστότητα».
Επεσήμανε ότι η Ευρώπη δοκιμάζεται από γεωπολιτικές πιέσεις στα σύνορά της, βρισκόμαστε αντιμέτωποι για πρώτη φορά μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου μ’ έναν εκτεταμένο πόλεμο στον πυρήνα της ευρωπαϊκής ηπείρου και από την άλλη η ίδια η Ευρώπη δοκιμάζεται από μεγάλες προκλήσεις στο εσωτερικό της. Μίλησε για τις νέες παγκόσμιες ισορροπίες, τις εστίες έντασης και συγκρούσεων ανά τον κόσμο και επεσήμανε ότι πέρα από τις 61 ένοπλες συγκρούσεις που μαίνονται σήμερα στον πλανήτη μας αντιμετωπίζουμε και μια σειρά άλλων πρωτοφανών προκλήσεων. Τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, την επισιτιστική ανασφάλεια, πανδημίες, μετακινήσεις πληθυσμών και φυσικά τη μεγάλη πρόκληση της τεχνητής νοημοσύνης η οποία αλλάζει τα πάντα γύρω μας ειδικά στον τομέα της άμυνας.
«Αντί λοιπόν να αναζητούνται οικουμενικές λύσεις σ’ αυτά τα κοινά ζητούμενα, όπως έγινε π.χ. μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η αλήθεια είναι ότι δυστυχώς η πολυμέρεια υποχωρεί, παραδοσιακές ισορροπίες κλονίζονται και η ισχύς αντικαθιστά συχνά το δίκαιο. Και γι’ αυτούς τους λόγους καλωσόρισα το αίτημα του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης του κ. Ανδρουλάκη να κάνουμε μία συζήτηση πιο ευρεία για τα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής και όχι μόνο για το Παλαιστινιακό και έτρεψα αυτή τη συζήτηση σε μία ουσιαστικά εφ’ όλης της ύλης ενημέρωση για την εξωτερική πολιτική γιατί νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό σε αυτή τη συγκυρία οι πολιτικοί αρχηγοί να τοποθετηθούν εντός του Κοινοβουλίου για το σύνολο των θεμάτων που απασχολούν σήμερα την πατρίδα μας. Με την ελπίδα βέβαια ότι τουλάχιστον στα θέματα εξωτερικής πολιτικής θα σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων γιατί οι εθνικοί χειρισμοί δεν ασκούνται ούτε στα καφενεία ούτε στα τηλεοπτικά πάνελ», τόνισε, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
«Δεν μπορεί να μιλάει κανείς για μία ισχυρή Ελλάδα αν η χώρα δεν διαθέτει μία ισχυρή οικονομία», είπε επισημαίνοντας ότι τα οικονομικά στοιχεία έχουν αντανάκλαση στην ισχύ της χώρας και μετατρέπουν ουσιαστικά τη στιβαρή πρόοδο της οικονομίας το διεθνές της κύρος και σε μία ισχυρή αποτρεπτική δυνατότητα.
« Πηγή της σκληρής ισχύος κάθε χώρας πρέπει να είναι η αποτρεπτική της δυνατότητα» υπογράμμισε και υπενθύμισε ότι συζητήθηκε πρόσφατα στη Βουλή το νέο 12ετές πρόγραμμα των ενόπλων δυνάμεων ύψους 28 δισ. ευρώ το οποίο ήδη έχει αρχίσει και δρομολογείται.
Αναφέρθηκε στη συνέχεια στη σημερινή εικόνα της αποτρεπτικής μας ισχύος με την Αεροπορία να έχει 24 υπερσύγχρονα Rafale που πετούν ήδη, 42 αναβαθμισμένα F16 αναμένει να παραλάβει τα πρώτα από τα 20 F35, στο Πολεμικό Ναυτικό αναμένεται να καταπλεύσει η πρώτη φρεγάτα Belharra πριν το τέλος του έτους. Θα προστεθούν άλλες τρεις, ενώ βρισκόμαστε σε συζητήσεις με την Ιταλία για την αγορά ελαφρώς μεταχειρισμένων φρεγατών.
«Ταυτόχρονα υψώνουμε την “Ασπίδα του Αχιλλέα”», απέναντι σε εναέριες σε θαλάσσιες σε υποβρύχιες απειλές. Επεσήμανε ότι πρόκειται για προγράμματα στα οποία για πρώτη φορά συμμετέχει ενεργά και η εγχώρια βιομηχανία. Σκοπός της πατρίδας μας είναι πάντα να διαθέτει ποιοτική υπεροχή έναντι οποιουδήποτε αντιπάλου της. Και για πρώτη φορά νομίζω ότι είμαστε σε θέση να πούμε ότι αυτός ο στόχος επιτυγχάνεται», είπε ο πρωθυπουργός.
Μητσοτάκης για Τουρκία: Να αρθεί η απειλή πολέμου, «όχι» σε τετελεσμένα στην Κύπρο – Συνιστώ αυτοσυγκράτηση στους ψευδοπατριώτες
«Αυτοσυγκράτηση στους ψευτοπατριώτες» συνέστησε ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης αναφερόμενος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις από το βήμα της Βουλής.
«Οι σχέσεις μας με την Τουρκία δεν μπορούν να κινούνται στο επίπεδο των ηχηρών συνθημάτων και των εντυπώσεων. Από τον Σεπτέμβριο του 2023 έχουμε μία ξεκάθαρη επιλογή: να εντάξουμε τις διμερείς σχέσεις σε έναν ανοικτό διάλογο. Αποκαταστήσαμε ένα πλέγμα επαφών και ανοικτών διαύλων επικοινωνίας παρά τις μεγάλες διαφορές μας» είπε χαρακτηριστικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ανέφερε ότι οι παραβιάσεις του Εναέριου Χώρου έχουν σχεδόν μηδενιστεί και ότι εκατοντάδες χιλιάδες Τούρκοι επισκέφτηκαν τα νησιά μας λόγω της Express Visa.
«Αναρωτιέμαι γιατί και πώς κάποιοι κατακρίνουν αυτή την πολιτική των ήρεμων νερών. Τι θέλουμε φουρτούνες, ατυχήματα και εντάσεις; Θα συνιστούσα αυτοσυγκράτηση στους ψευτοπατριώτες που μιλούν από την ασφάλεια του καναπέ τους» υποστήριξε ο πρωθυπουργός.
Ζήτησε για ακόμη μια φορά να αρθεί η απειλή πολέμου από τη γείτονα χώρα και επανέλαβε ότι «μοναδική διαφορά μας είναι η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο». Ο ίδιος είπε ότι η Ελλάδα δεν θα δεχτεί τετελεσμένα στην Κύπρο.
Μητσοτάκης για Μονή Σινά: Απαγορεύεται οποιαδήποτε μετατροπή της – Έχει υπάρξει προκαταρκτική, κοινή κατανόηση μεταξύ των δύο πλευρών
Στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Σινά αναφέρθηκε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, στο πλαίσιο της συζήτησης με αντικείμενο την ενημέρωση της Βουλής για ζητήματα εξωτερικής πολιτικής.
Ο κ. Μητσοτάκης, είπε ότι το ζήτημα έγινε δυστυχώς αντικείμενο φθηνής εκμετάλλευσης από διάφορους που αγνοούν και τα στοιχειώδη αλλά και τα πραγματικά δεδομένα, ενώ σημείωσε ότι το ζήτημα των δικαιωμάτων επί της Μονής δεν προέκυψε χθες.
«Αμέσως μετά τις τελευταίες εξελίξεις ξεκίνησαν εντατικές διαβουλεύσεις μεταξύ των δύο υπουργών Εξωτερικών με στόχο να λύσουμε μία εκκρεμότητα αιώνων και σήμερα μπορώ να ανακοινώσω στο Σώμα ότι έχει υπάρξει προκαταρκτική, κοινή κατανόηση μεταξύ των δύο πλευρών για το θέμα αυτό. Τον τελευταίο λόγο θα τον έχει η Ιερά Σιναϊτική Αδελφότητα. Βάσει αυτής της κοινής κατανόησης, διασφαλίζεται στο διηνεκές αναλλοίωτος ο χαρακτήρας της Μονής. Απαγορεύεται οποιαδήποτε μετατροπή της Μονής, όπως και των υπόλοιπων λατρευτικών χώρων και υφίσταται μέριμνα για την παραμονή των μοναχών», είπε o κ. Μητσοτάκης.
«Με το σχέδιο αυτό δεν διασφαλίζεται απλώς η συνέχεια της Μονής Σινάς, αλλά πλέον το Σινά καθίσταται ένα από τα επίκεντρα της Ορθοδοξίας, με την ελληνική Πολιτεία να είναι εμπράκτως παρούσα σε μία περιοχή μεγάλης αξίας για τον απανταχού Ελληνισμό» πρόσθεσε ο Πρωθυπουργός.
Ο Άγνωστος Στρατιώτης ενδέχεται να είναι το επόμενο πεδίο σύρραξης κυβέρνησης και αντιπολίτευσης.
Θα τολμήσει η κυβέρνηση να το πάει μέχρι τέλους και να καθαρίσει το μνημείο από σκηνές, σακούλες, γλαστράκια, κεριά κ.λπ. που έχουν επιμελώς απλωθεί στην πλατεία, στη μνήμη των θυμάτων των Τεμπών; Ή θα κάνει πίσω, μετά τις προειδοποιήσεις «μην τολμήσετε»; Ήδη η αντιπολίτευση τη στολίζει με χαρακτηρισμούς, όπως «χούντα», «έρχεται ο στρατός», «τραμποποίηση» κ.λπ.
Η απόφαση στον «πρωινό καφέ» του Μαξίμου
Υπεύθυνος μνημείου έχει οριστεί από τον πρωθυπουργό ο Νίκος Δένδιας. Η απόφαση ελήφθη στον «πρωινό καφέ» του Μαξίμου και θα επικυρωθεί με τροπολογία που ετοίμασε ο Στέλιος Κουτνατζής και θα έρθει προς ψήφιση την επόμενη Τρίτη. Με δεδομένο ότι πρόσφατα ο υπουργός Άμυνας τοποθετήθηκε υπέρ των αιτημάτων του απεργού πείνας Πάνου Ρούτσι, όλοι διερωτώνται αν θα αποτολμήσει να σβήσει τις μνήμες των Τεμπών από την πλατεία Συντάγματος. Και να εκδιώξει όσους συχνάζουν εκεί, εδώ και μήνες. Τι θα γίνει με τα 57 ονόματα των θυμάτων που έχουν γραφεί στα μάρμαρα; Θα κατεβάσει την αστυνομία, τον στρατό ή και τους δύο αν υπάρξουν αντιδράσεις; Με ποιον τρόπο θα απομακρυνθούν ησύχως οι ενδιαφερόμενοι; Ή θα δούμε νέα Γάζα και Χαμάς στο Σύνταγμα;
Προσώρας στο Πεντάγωνο επικρατεί... σιγή ασυρμάτου. «Δεν έχουμε σχόλιο» απαντούν στερεότυπα και παγερά οι συνεργάτες του κ. Δένδια, ο οποίος επιστρέφει την Παρασκευή το απόγευμα, από τη Βοστώνη.
Έγινε μέτρηση για τα «τσαντίρια»
Οι κρυφές μετρήσεις του Μαξίμου έδειξαν ότι η βάση της ΝΔ θέλει να καθαριστεί ο χώρος γύρω από τον Άγνωστο Στρατιώτη. Εξ ου και ο Παύλος Μαρινάκης δήλωσε στο briefing: «Αργήσαμε ως πολιτικός χώρος να συμβαδίσουμε με τις υγιείς επιδιώξεις των νοικοκυραίων και της σιωπηρής πλειοψηφίας». Πρωτοκλασάτος υπουργός έλεγε στη στήλη: «Ε, ας δώσει η κυβέρνηση και μια ιδεολογική μάχη». Άλλος συνάδελφός του διαβεβαίωνε: «Εγώ ξέρω ότι η πλατεία θα καθαριστεί, η παρέλαση της 28ης θα γίνει κανονικά, γλάστρες, τσαντίρια θα μαζευτούν. Για το αν θα σβηστούν τα ονόματα [των θυμάτων των Τεμπών] δεν ξέρω, ας αποφασίσει ο Δένδιας». Ας διαχειριστεί και μια... καυτή πατάτα ο δημοφιλέστερος υπουργός της κυβέρνησης, πρόσθετε με νόημα.
Τρία μνημεία για την τραγωδία των Τεμπών
Φυσικά όλα θα λύνονταν αν οι γονείς έκαναν ένα βήμα πίσω. Τρία μνημεία έχουν ήδη στηθεί για τα θύματα της τραγωδίας: Σε Αθήνα, Τέμπη και Θεσσαλονίκη.
