Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Ελλάδα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Ελλάδα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

21 Δεκεμβρίου 2025

Ανοιξε για το κοινό το Ανάκτορο της Πέλλας, όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε ο Μέγας Αλέξανδρος


Τα εγκαίνια του αρχαιολογικού χώρου του Ανακτόρου της Πέλλας, όπου γεννήθηκε, μεγάλωσε και ανδρώθηκε ο Μέγας Αλέξανδρος, πραγματοποιήθηκαν σήμερα, παρουσία της υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη.

Πρόκειται για ένα μνημειακό συγκρότημα έκτασης περίπου 70 στρεμμάτων, που δεσπόζει σε λόφο βόρεια της αρχαίας πόλης.

Όπως υπογράμμισε στην ομιλία της η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πέλλας Ελισάβετ Τσιγαρίδα, «η ανασκαφή του Ανακτόρου ξεκίνησε το 1959 και, λόγω της τεράστιας έκτασής του και της μεγάλης κλίμακας λιθαρπαγής, ήταν ιδιαίτερα δύσκολη και μακρόχρονη, με χρονική ασυνέχεια που φτάνει έως σήμερα».

Όπως ανέφερε, όταν επισκέφθηκε τον χώρο το 2014 ως προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πέλλας, «δεν φαινόταν σχεδόν τίποτα». «Ένα τόσο σημαντικό μνημείο, όπου γεννήθηκε και έζησε την εφηβεία του ο Μέγας Αλέξανδρος, έπρεπε να διασωθεί και να γίνει προσβάσιμο στο κοινό», τόνισε.

pella1

Το ανάκτορο οικοδομήθηκε σε διαδοχικές φάσεις από τα χρόνια του Φιλίππου Β΄ έως την ελληνιστική περίοδο και περιλάμβανε επτά κτήρια, οργανωμένα σε κλιμακωτά άνδηρα. Εκεί στεγάζονταν οι επίσημοι χώροι υποδοχής, οι ανδρώνες για τα συμπόσια, οι χώροι του συμβουλίου των Μακεδόνων, τα βασιλικά διαμερίσματα, η παλαίστρα για την εκπαίδευση των βασιλόπαιδων και των γόνων των επιφανών οικογενειών, καθώς και βοηθητικά κτίσματα και στάβλοι.

Μετά τη ρωμαϊκή κατάκτηση το 168 πΧ, το ανάκτορο λεηλατήθηκε και εγκαταλείφθηκε, χωρίς να οικοδομηθεί ξανά.

Παράλληλα με τα εγκαίνια του αρχαιολογικού χώρου, εγκαινιάστηκε και το νέο κτήριο υποδοχής και εξυπηρέτησης επισκεπτών, το οποίο θα λειτουργήσει ως κέντρο πληροφόρησης, με αναλογικά και ψηφιακά εκθέματα, διευκολύνοντας την κατανόηση ενός εκτεταμένου αρχαιολογικού χώρου, ο οποίος, λόγω λιθαρπαγής, σώζεται κυρίως στο επίπεδο των θεμελιώσεών του.

Όπως επισήμανε η υπουργός Πολιτισμού, τα κατάλοιπα του χώρου δεν είναι εύκολα αναγνώσιμα για τον επισκέπτη, γεγονός που καθιστά ιδιαίτερα σημαντική τη λειτουργία του κέντρου πληροφόρησης, το οποίο θα εξοπλιστεί πλήρως με ψηφιακό υλικό το αργότερο έως την 1η Απριλίου 2026.

Όπως είπε η κ. Μενδώνη, από τη νέα τουριστική περίοδο θα λειτουργεί ηλεκτρονικό εισιτήριο τόσο στο Μουσείο όσο και στον αρχαιολογικό χώρο.

Ο δήμαρχος Πέλλας έκανε λόγο για «μια σπουδαία μέρα» για την περιοχή, επισημαίνοντας ότι η απόδοση του ανακτόρου στο κοινό αποτελεί την αρχή μιας νέας περιόδου ευθύνης, ενώ έθεσε επίσης ζητήματα που αφορούν άλλα μνημεία, όπως η Μητρόπολη Γιαννιτσών, το τέμενος του Ισκεντέρ Μπέη και τον αρχαιολογικό χώρο της Νέας Πέλλας.

Παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στο κοινό δύο ελληνιστικά αγάλματα

Δύο μαρμάρινα αγάλματα ελληνιστικών χρόνων, που ήρθαν στο φως πριν από μία δεκαετία στην Αγορά της Πέλλας, στέκονται πλέον στις αίθουσες του Αρχαιολογικού Μουσείου, μεταφέροντας στο παρόν εικόνες λατρευτικών πρακτικών και καλλιτεχνικής δημιουργίας της ελληνιστικής εποχής. Τα γλυπτά, αποκατεστημένα μετά από πολυετή εργασία συντήρησης, παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στο κοινό. 

Τα γλυπτά εντοπίστηκαν το 2015, κατά την πανεπιστημιακή ανασκαφή στη βόρεια στοά της Αγοράς της Πέλλας, και εκτίθενται πλέον στο μουσείο, εμπλουτίζοντας τη συλλογή του με ευρήματα εξαιρετικής σημασίας από την ελληνιστική περίοδο.

Το ένα απεικονίζει όρθια ανδρική μορφή, πιθανότατα Σειληνό, από τον κόσμο του Διονύσου, ενώ το δεύτερο είναι επίσης λατρευτικού χαρακτήρα και αποδίδεται ως ανάθημα σε θεότητα.

Το άγαλμα του Σειληνού

Το άγαλμα του Σειληνού

Η αρχαιολόγος και καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας Μαρία Λιλιμπάκη-Ακαμάτη, εξήγησε ότι το άγαλμα του Σειληνού βρέθηκε στη βόρεια πτέρυγα της Αγοράς, σε χώρο διοικητικού αλλά και λατρευτικού χαρακτήρα, με κρηναία κατασκευή και υδραυλικές παροχές.

«Στην είσοδο του οικοδομήματος λειτουργούσε ως παραστάδα, με σηκωμένα τα χέρια, κρατώντας το υπέρθυρο της στέγης. Είναι σπάνιο, ιδιαίτερα σημαντικό και διατηρεί ίχνη χρωμάτων», σημείωσε η κ. Ακαμάτη, προσθέτοντας ότι και το δεύτερο γλυπτό, επίσης λατρευτικό, βρέθηκε στο ίδιο κτήριο και σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση.

αγαλμα

Το γυναικείο γλυπτό, σε άριστη κατάσταση

   «Μοναδικά» χαρακτήρισε τα δύο αγάλματα η κ. Μενδώνη, υπογραμμίζοντας ότι «μπορούν από μόνα τους να αποτελέσουν πόλο έλξης επισκεπτών», ενώ στάθηκε κυρίως στη συμβολή των αρχαιολόγων στο συνολικό πολιτιστικό απόθεμα της χώρας. «Όλον αυτόν τον ανεκτίμητο πλούτο τον οφείλουμε στους αρχαιολόγους. Στην προκειμένη περίπτωση, η συμβολή του Γιάννη Ακαμάτη και της Μαρίας Ακαμάτη ήταν και παραμένει εξαιρετικά σημαντική», ανέφερε η υπουργός Πολιτισμού, σημειώνοντας ότι η αρχαιολογική έρευνα, όταν γίνεται με αφοσίωση και πίστη στην επιστήμη, αποτελεί κατ' εξοχήν αναπτυξιακό έργο.

Πηγή: skai.gr

Το εντυπωσιακό ταξιδιωτικό tour του Τσιτσιπά στο 2025: Πέρασε σχεδόν 7 ημέρες μέσα σε αεροπλάνο, επισκέφθηκε 20 διαφορετικές χώρες


Ο Στέφανος Τσίτσιπας γύρισε όλο τον κόσμο μέσα στο 2025 είτε για διακοπές είτε για αγωνιστικούς λόγους και το μοιράστηκε με τους ακολούθους του

Η καριέρα ενός τενίστα είναι δίκοπο μαχαίρι. Ναι μεν έχεις τις ανέσεις ενός επαγγελματία αθλητή στο υψηλότερο επίπεδο, όμως έχεις συνέχεια ταξίδια αγωνιστικούς λόγους με αποτέλεσμα συχνά να είσαι μακριά από αγαπημένα σου πρόσωπα.

Για τον Στέφανο Τσιτσιπά το 2025 ήταν αρκετά δύσκολο.

Πέρασε έναν σοβαρό τραυματισμό, άλλαξε δύο φορές προπονητή και έφτασε, όπως δήλωσε ο ίδιος, κοντά στην απόσυρσή του από το τένις λόγω του προβλήματος στη μέση.

Μέσα στο 2025 είτε για αγωνιστικούς λόγους είτε για λόγους αναψυχής επισκέφθηκε 20 διαφορετικές χώρες και αποφάσισε να το μοιραστεί στο Instagram δημοσιεύοντας το προσωπικό του ταξιδιωτικό... διαβατήριο, όπου γράφει αναλυτικά να χιλιόμετρα που διένυσε μέσα σε αεροπλάνο και την ταξιδιωτική γραμμή του.

Ο Στέφανος πήρε 37 φορές αεροπλάνο και διένυσε 118.570 χιλιόμετρα, ενώ συνολικά ήταν μέσα σε αεροσκάφος για 6 μέρες και 20 ώρες.

Ο «Τσίτσι» επισκέφθηκε 20 διαφορετικές χώρες, γυρίζοντας όλο τον κόσμο, από την Αυστραλία ως της Η.Π.Α και από την Κίνα ως την Ελλάδα.

Ο Έλληνας πρωταθλητής θέλει να επιστρέψει στα ψηλά στάνταρ της ξεκινώντας την προετοιμασία του για το Australian Open (12-26 Ιανουαρίου), από το τουρνουά της Αδελαίδας, που ξεκινάει στις 7 Ιανουαρίου.


📺Ο Δήμος Αθηναίων έστησε street party σε πλατεία μπροστά σε ναό στη Λαμπρινή-Τι απαντάει ο υπεύθυνος [βίντεο]


Ενα street party σε πλατεία της Λαμπρινής, μπροστά από τον ναό του Αγίου Ανδρέα, έστησε ο Δήμος Αθηναίων.

Αυτό το… ασυνήθιστο σκηνικό με το rave party μπροστά από τον ναό, έφερε αρκετό κόσμο στη πλατεία που χόρευε ακόμη και πάνω στα σκαλιά της εκκλησίας.

Αρκετά stories στα σόσιαλ δείχνουν το… mood που υπήρχε, με ατάκες τύπου «Holy Christ», «blessed party» κ.α.


Να σημειωθεί πως το πάρτι που είχε οργανωθεί από το Κέντρο Υποδοχής και Αλληλεγγύης του Δήμου Αθηναίων, στο πλαίσιο του City Festival, είχε σκοπό την ανάδειξη της περιοχής, ωστόσο υπήρχαν και αντιδράσεις στα σόσιαλ, για τις εικόνες με κόσμο να χορεύει στα σκαλιά της εκκλησίας και με το όλο κόνσεπτ, λέγοντας πως θα μπορούσε να έχει στηθεί η γιορτή μερικά μέτρα πιο μακριά…

Απάντηση του δήμου Αθηναίων στο parapolitika.gr για το rave party στα σκαλιά του Ιερού Ναού στο Γαλάτσι: "Η εκδήλωση έγινε εκεί με τη σύμφωνη γνώμη της εκκλησίας"

Στις έντονες αντιδράσεις που προκάλεσε η χθεσινή εκδήλωση στην πλατεία Λαμπρινής στο Γαλάτσι, η οποία διεξάχθηκε ακριβώς μπροστά από τα σκαλιά του Ιερού Ναού Αγίου Ανδρέα, απαντά ο δήμος Αθηναίων

Στις έντονες αντιδράσεις που προκάλεσε η χθεσινή εκδήλωση στην πλατεία Λαμπρινής στο Γαλάτσι, η οποία διεξάχθηκε ακριβώς μπροστά από τα σκαλιά του Ιερού Ναού Αγίου Ανδρέα, απαντά ο δήμος Αθηναίων.

Ο υπεύθυνος εκδηλώσεων του δήμου Αθηναίων μίλησε στο parapolitika.gr, και τόνισε ότι η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο συγκεκριμένο σημείο με τη σύμφωνη γνώμη της εκκλησίας. «Η εκδήλωση στήθηκε κάτω από τα σκαλιά του Ιερού Ναού του Αγίου Ανδρέα, και ο δήμος είχε τη σύμφωνη γνώμη της εκκλησίας για αυτό», εξήγησε, ενώ όσον αφορά τις αντιδράσεις είπε ότι και στο παρελθόν έχουν γίνει τέτοιες εκδηλώσεις στο ίδιο ακριβώς σημείο.

Οι ευχές της Μαρί Σαντάλ και του Παύλου Ντε Γκρες για τα Χριστούγεννα και η οικογενειακή φωτογραφία με τα παιδιά τους


«Χαρούμενα Χριστούγεννα και σας ευχόμαστε αγάπη, ειρήνη, ευτυχία και φως το 2026», γράφουν στη δημοσίευσή τους

Τις ευχές τους για τις ημέρες των Χριστουγέννων έστειλαν η Μαρί Σαντάλ και ο Παύλος Ντε Γκρες, δημοσιεύοντας μία οικογενειακή φωτογραφία μαζί με τα παιδιά τους στα social media.

Στην ανάρτησή τους έγραψαν: «Χαρούμενα Χριστούγεννα και σας ευχόμαστε αγάπη, ειρήνη, ευτυχία και φως το 2026».

Δείτε τη δημοσίευση



Η Μαρί Σαντάλ και ο Παύλος Ντε Γκρες παντρεύτηκαν την 1η Ιουλίου του 1995 στο Λονδίνο και έχουν αποκτήσει πέντε παιδιά: τη Μαρία-Ολυμπία (29 ετών), τον Κωνσταντίνο-Αλέξιο (27 ετών), τον Αχιλλέα-Ανδρέα (25 ετών), τον Οδυσσέα-Κίμωνα (21 ετών) και τον Αριστείδη-Σταύρο (17 ετών).

Πηγές ΥΠΕΘΑ για αναβολές στράτευσης: Ουδείς που σπουδάζει ή διαμένει ήδη στο εξωτερικό θίγεται από το νέο σχέδιο νόμου


«Ουδείς που σπουδάζει ή διαμένει ήδη στο εξωτερικό θίγεται» επισημαίνουν πηγές του υπουργείου Εθνικής 'Αμυνας, σχετικά με τις ρυθμίσεις που προβλέπονται στο σχέδιο νόμου «Χάρτης μετάβασης των Ενόπλων Δυνάμεων στη Νέα Εποχή», το οποίο έχει κατατεθεί στη Βουλή.

Το σχέδιο νόμου αποβλέπει, μεταξύ άλλων, στη θέσπιση ενός νέου μοντέλου θητείας με εξορθολογισμό του πλαισίου χορήγησης των αναβολών και των απαλλαγών στράτευσης, όπως ανέφερε ο υπουργός Εθνικής 'Αμυνας Νίκος Δένδιας, κατά την παρουσίαση του σχεδίου νόμου. Ο κ. Δένδιας υπενθύμισε επίσης κατά την πρόσφατη συζήτηση του σχεδίου νόμου στη Διαρκή Επιτροπή Επιτροπή Εθνικής 'Αμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής ότι η εκπλήρωση της στρατιωτικής θητείας είναι συνταγματική υποχρέωση, σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 6 του Συντάγματος.

Ισχύον (προ διατάξεων νομοσχεδίου) καθεστώς αναβολών κατοίκων εξωτερικού

Όσον αφορά το ισχύον καθεστώς (προ διατάξεων του νομοσχεδίου) αναβολών κατοίκων εξωτερικού, οι ίδιες πηγές υπενθυμίζουν ότι μόνιμος κάτοικος εξωτερικού θεωρείται όποιος έχει συμπληρώσει 7 συνεχή έτη για βιοπορισμό ή αθροιστικά 11 χρόνια με τις σπουδές στην αλλοδαπή.

Με την συμπλήρωση του 33ου έτους δίδεται η δυνατότητα εξαγοράς της θητείας προς 810 ευρώ το μήνα (κατόπιν 20ημερης παρουσίας στο Κέντρο Εκπαίδευσης Νεοσυλλέκτων).

Όσοι έχουν γεννηθεί στην αλλοδαπή και διαβιούν εκτός Ελλάδος έως την ενηλικίωσή τους θεωρούνται εκ των πραγμάτων κάτοικοι εξωτερικού, με υποχρέωση τρίμηνης θητείας και εξάμηνης παραμονής στην Ελλάδα κατ΄ έτος έως την πλήρωσή της.

Τι συμβαίνει στην πράξη για όσους έφυγαν στο εξωτερικό μετά τα 18:

Μετά την λήξη της αναβολής λόγω σπουδών έως το 28ο έτος, κάθε διαμένων στο εξωτερικό κρίνεται ανυπότακτος. Ωστόσο, με τη δυνατότητα παρουσίας 30 ημερών ανά έτος στη χώρα διατηρεί τη δυνατότητα εισόδου έως το 33ο έτος, οπότε και εξαγοράζει τη θητεία. Τα τελευταία χρόνια η κατάχρηση των ευνοϊκών διατάξεων έχει αυξήσει δραματικά τον αριθμό όσων απαλλάσσονται της θητείας, επισημαίνουν πηγές του υπουργείου Εθνικής 'Αμυνας.

Ενδεικτικό είναι ότι κατά την τελευταία πενταετία 22.000 από τους 36.000 συνολικά ανυπότακτους προέρχονται από κατοίκους εξωτερικού. Εάν σε αυτούς προστεθούν οι 46.000 απαλλαχθέντες για λόγους υγείας (το 75% των οποίων για ψυχικά νοσήματα), συνάγεται ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις χάνουν σχεδόν 16.500 στρατεύσιμους τον χρόνο από αυτές τις δύο κατηγορίες, προσθέτουν οι ίδιες πηγές.

Με μέσο όρο καταταχθέντων ανά έτος 35.000 την τελευταία πενταετία, γίνεται αντιληπτό ότι οι απώλειες στρατευσίμων ξεπερνούν το 30% (μόνο από ψυχικά νοσήματα και Έλληνες αλλοδαπής που κάνουν χρήση ευνοϊκών διατάξεων). Είναι προφανές ότι η Ελλάδα δεν έχει τέτοια πολυτέλεια, υπογραμμίζουν πηγές του Υπουργείου Εθνικής 'Αμυνας υπενθυμίζοντας ότι ο κ. Δένδιας ανέφερε σχετικά με τις απαλλαγές για λόγους υγείας στην πρόσφατη συνεδρίαση της αρμόδιας Επιτροπής της Βουλής: «Είναι λογικό να δεχθούμε τέσσερις ταξιαρχίες Ι5 με ιδιωτικό χαρτί γιατρού, τη στιγμή που η χώρα αντιμετωπίζει υπαρξιακή απειλή; Με συγχωρείτε που τους παρενοχλώ επειδή φέρνουμε μια διάταξη να απαιτείται βεβαίωση δημόσιου νοσοκομείου».

Τι αλλάζει για τους κατοίκους εξωτερικού

Όσον αφορά στο τι αλλάζει για τους κατοίκους εξωτερικού, επισημαίνεται από τις πηγές του Υπουργείου, ότι κατ' αρχάς, οι διατάξεις αφορούν όσους με την ψήφιση του νόμου συμπληρώνουν το 18ο έτος ηλικίας.

Συνεπώς, ουδείς σπουδαστής ή διαμένων στο εξωτερικό θίγεται. Για όλους όσους είτε σπουδάζουν, είτε εργάζονται στο εξωτερικό, εξακολουθούν οι ισχύουσες διατάξεις. Στην πράξη δίδεται 15ετής μεταβατική περίοδος έως την ισχύ των νέων διατάξεων.

Το νέο καθεστώς προβλέπει ότι για να θεωρηθεί κάποιος κάτοικος εξωτερικού θα πρέπει να έχει εκκινήσει το χρόνο διαμονής του τουλάχιστον από τα 16 έτη και το καθεστώς του θα επικαιροποιείται κάθε τριετία. Ως προς το δικαίωμα εξαγοράς, αυτό μετατίθεται στο 40 έτη και το κόστος της αυξάνεται στα 1.500 ευρώ το μήνα από τα 810 ευρώ (μεταβατικός χρόνος ισχύος 5 έτη).

Με τις προς ψήφιση διατάξεις επί της ουσίας «θίγονται» μόνο όσοι επιλέγουν να αποφύγουν την στράτευση με πρόσχημα τον συνδυασμό των σπουδών στο εξωτερικό με την επαγγελματική σταδιοδρομία, υπογραμμίζουν πηγές του υπουργείου Εθνικής 'Αμυνας.

Ως προς τους Έλληνες της Ομογένειας (γεννηθέντες στην αλλοδαπή), εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις που προβλέπουν τρίμηνη θητεία και δικαίωμα διαμονής για 6 μήνες στην Ελλάδα έως την εκπλήρωσή της.

Συμπερασματικά, είναι αυτονόητο, επισημαίνουν οι ίδιες πηγές, ότι το δημογραφικό ζήτημα σε συνδυασμό με το «χαλαρό» καθεστώς που ίσχυε, θα επέτεινε ένα υπαρκτό ήδη πρόβλημα, ενώ, ταυτόχρονα, το μέχρι σήμερα καθεστώς δημιουργούσε δυο κατηγορίες πολιτών: Αυτών που είχαν τη δυνατότητα λόγω φοίτησης στο εξωτερικό να αποφύγουν τη στράτευση και εκείνων που φοιτούσαν στην Ελλάδα και εκπλήρωναν την υποχρέωση της στράτευσης. Μιας συνταγματικής υποχρέωσης για το σύνολο των Ελλήνων πολιτών, καταλήγουν πηγές του υπουργείου Εθνικής 'Αμυνας.

Οι 10 βασικές αλλαγές που προωθούνται στο νέο νομοσχέδιο της Πολιτικής Προστασίας - Έμφαση στις φωτιές και τις πλημμύρες


Δέκα βασικές αλλαγές με έμφαση στην πρόληψη και τη διαχείριση κινδύνων, προωθεί το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας, το οποίο αναμένεται να παρουσιαστεί στο υπουργικό συμβούλιο της ερχόμενης εβδομάδας. Το νέο σχέδιο νόμου του υπουργείου με τον τίτλο «Ενεργή Μάχη» επιδιώκει να εισάγει εργαλεία και μηχανισμούς που θα επενδύουν επίσης στη διαλειτουργικότητα, τη συνεργασία των φορέων καθώς και στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας.

Οι βασικές αλλαγές του νέου θεσμικού πλαισίου είναι οι εξής:

   1. Θεσμοθετείται η προδιαγεγραμμένη καύση ως εργαλείο πρόληψης για τη μείωση της συσσωρευμένης καύσιμης ύλης

   2. Συστήνεται Ειδική Επιτροπή Εκτίμησης Πλημμυρικού Κινδύνου

   3. Αναβαθμίζεται η Διεύθυνση Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού και καταργείται το παλιό μοντέλο διάσπαρτων ανακριτικών κλιμακίων

   4. Εκπονούνται υποχρεωτικά σχέδια πρόληψης πυρκαγιών για κάθε δήμο και περιφέρεια της χώρας

   5. Θωρακίζονται τα μικρά και απομακρυσμένα νησιά με τη δυνατότητα σύστασης νέων μόνιμων πυροσβεστικών φυλακίων

   6. Δημιουργούνται Επιχειρησιακά Κέντρα σε κάθε Περιφερειακή Πυροσβεστική Διοίκηση με απευθείας σύνδεση με το ΕΣΚΕΔΙΚ

   7. Συστήνεται επιστημονική επιτροπή για την αξιολόγηση των μέγα-πυρκαγιών με σκοπό την εξαγωγή συμπερασμάτων που θα συμβάλλουν αποτελεσματικότερα σε μελλοντικά συμβάντα

   8. Αλλάζει το σύστημα εκπαίδευσης και αναβαθμίζεται η Πυροσβεστική Ακαδημία σε Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα με υβριδικά χαρακτηριστικά πανεπιστημίου και στρατιωτικής σχολής

   9. Συστήνεται Μητρώο Επικουρικών Δυνάμεων για την αξιοποίηση εξοπλισμού πολιτών και επιχειρήσεων σε κρίσιμα περιστατικά

   10. Ειδική εκπαίδευση αξιωματικών του Πυροσβεστικού Σώματος για τα νέα εναέρια μέσα μέσω του προγράμματος ”ΑΙΓΙΣ”. Το Πυροσβεστικό Σώμα αποκτά τη δυνατότητα να συγκροτήσει δική του επιχειρησιακή δύναμη πτητικών μέσων, με δικούς του πιλότους και μηχανικούς.

Όπως επισήμανε, πριν λίγες μέρες, ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας Γιάννης Κεφαλογιάννης, μιλώντας σε μέλη της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος και της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Περιφερειών της Βουλής για τον απολογισμό της Αντιπυρικής Περιόδου 2025, πρόκειται για αναμόρφωση του ν.4662 για την Πολιτική Προστασία, η οποία στη συνέχεια θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, ενώ υπογράμμισε ότι «κοινή ιδέα όλων» είναι η ακόμα περισσότερη θωράκιση της Πολιτικής Προστασίας της χώρας.

Οι αλλαγές και καινοτομίες που περιλαμβάνει το νομοσχέδιο

Βασική καινοτομία αποτελεί η θεσμοθέτηση της προδιαγεγραμμένης καύσης. Λαμβάνοντας υπόψη την εφαρμογή τού συγκεκριμένου μέτρου σε χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, ορίζεται, για πρώτη φορά, νομικά η «προγραμματισμένη και ελεγχόμενη χρήση φωτιάς». Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, θα επιτρέπονται δηλαδή σε αρμόδιες υπηρεσίες υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις προγραμματισμένες καύσεις, στο πλαίσιο της πρόληψης, πριν την αντιπυρική περίοδο, με σκοπό τη μείωση της συσσωρευμένης καύσιμης ύλης.

Παράλληλα, με γνώμονα την πρόληψη, συστήνεται ειδική Επιτροπή Εκτίμησης Πλημμυρικού Κινδύνου, η οποία θα αποτελείται από υδρολόγους και επιστήμονες με εξειδικευμένες γνώσεις γύρω από τη συμπεριφορά των υδάτων, τα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά κάθε περιοχής με αποτέλεσμα η Πολιτική Προστασία να ενημερώνεται άμεσα για την ευαλωτότητα και τους κινδύνους κάθε τόπου.

Επιπλέον, το νέο νομοσχέδιο για την Πολιτική Προστασία προωθεί τη σύσταση ανεξάρτητης επιτροπής επιστημόνων που θα αξιολογεί τις mega fires, (πυρκαγιές με περισσότερα από 100.000 καμένα στρέμματα) προκειμένου να εξαχθούν συμπεράσματα που θα είναι χρήσιμα για την καλύτερη αντιμετώπιση παρόμοιων συμβάντων.

Σημειώνεται ότι, όπως ανακοίνωσε ο κ. Κεφαλογιάννης στην ενημέρωση των μελών της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος και της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Περιφερειών της Βουλής για τον απολογισμό της Αντιπυρικής Περιόδου 2025, δρομολογείται επίσης η θεσμοθέτηση του απολογισμού της αντιπυρικής περιόδου, μέσω ετήσιας έκθεσης που θα κατατίθεται στη Βουλή.

Στο πλαίσιο μέτρων πρόληψης εισάγονται επίσης υποχρεωτικά, για κάθε δήμο και περιφέρεια, Σχέδια Πρόληψης Πυρκαγιών, στα οποία θα περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων η χαρτογράφηση κρίσιμων περιοχών και σημείων κινδύνου.

Κομβικής σημασίας αποτελεί επίσης η αναβάθμιση της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού (Δ.Α.Ε.Ε), καθώς σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, προωθείται ένα διαφορετικό μοντέλο μέσω της σύστασης νέων ειδικών ανακριτικών κλιμακίων αντιμετώπισης εγκλημάτων εμπρησμού, τα οποία θα υπάγονται επιχειρησιακά στην Δ.Α.Ε.Ε. και θα ανήκουν διοικητικά στις έδρες των Διοικήσεων Πυροσβεστικών Υπηρεσιών κάθε νομού. Πρόκειται για 36 κλιμάκια που θα στελεχωθούν με ειδικό προσωπικό και θα συνεργάζονται με συναρμόδιες Αρχές, ώστε να διερευνώνται σε βάθος τα πραγματικά αίτια των πυρκαγιών, συμβάλλοντας παράλληλα στον σχεδιασμό της στρατηγικής δασοπυρόσβεσης.

Αναφορικά με τη δημιουργία ενός δικτύου συντονιστικών κέντρων, αναμένεται με βάση το νέο θεσμικό πλαίσιο η λειτουργία ενός επιχειρησιακού κέντρου σε κάθε περιφερειακή πυροσβεστική διοίκηση, άμεσα συνδεδεμένου με το Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων (Ε.Σ.Κ.Ε.Δ.Ι.Κ.). Μέσω αυτής της ρύθμισης, επιδιώκεται να διασφαλιστεί η ενιαία εικόνα της κατάστασης σε όλα τα επίπεδα, από το τοπικό έως το εθνικό, διευκολύνοντας την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη λήψη αποφάσεων.

Στο επίκεντρο του νέου σχεδίου νόμου τίθενται επίσης και τα απομακρυσμένα ή μικρά νησιά καθώς προωθείται η σύσταση νέων πυροσβεστικών φυλακίων. Με απόφαση του αρχηγού του ΠΣ θα δίνεται η δυνατότητα της δημιουργίας μικρών μόνιμων κλιμακίων πυροσβεστών σε εκείνες τις περιοχές.

Παράλληλα, έμφαση θα δοθεί και στο κομμάτι του εθελοντισμού μέσω της σύστασης Μητρώου Επικουρικών Δυνάμεων, στο πλαίσιο της οποίας, πολίτες και επιχειρήσεις με υδροφόρες, μηχανήματα έργου, και άλλου είδους εξοπλισμό, θα μπορούν εθελοντικά να δηλώσουν τη διαθεσιμότητά τους προκειμένου να αξιοποιηθούν σε κάποιο συμβάν. Επιπλέον, όσον αφορά τους εθελοντές πυροσβέστες, μία αλλαγή που προωθείται είναι να τους δίνεται η δυνατότητα να συμμετέχουν σε επιχειρήσεις και εκτός της περιοχής όπου ανήκουν.

Σημαντικές αλλαγές δρομολογούνται και στο κομμάτι της εκπαίδευσης του Πυροσβεστικού Σώματος. Ειδικότερα, η Πυροσβεστική Ακαδημία, αναμένεται να αναβαθμιστεί σε Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα με υβριδικά χαρακτηριστικά πανεπιστημίου και στρατιωτικής σχολής ενώ οι σχολές αξιωματικών και πυροσβεστών θα έχουν μόνιμα μέλη ΔΕΠ και δυνατότητα συνεργασίας με ερευνητικούς και ακαδημαϊκούς φορείς στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Παράλληλα, δρομολογείται μέσω του νέου νομοσχεδίου και η επαναλειτουργία της σχολής αρχιπυροσβεστών.

Τέλος, σχετικά με τα νέα εναέρια μέσα που θα παραληφθούν μέσω του προγράμματος ”ΑΙΓΙΣ”, εκτός από τις προσλήψεις που έχουν προκηρυχθεί θα δοθεί ταυτόχρονα έμφαση στην εκπαίδευση και αξιοποίηση αξιωματικών του ΠΣ. Για τον λόγο αυτό αναμένεται να θεσπιστεί η διαδικασία μετάταξης και εκπαίδευσης αποφοίτων της Σχολής Αξιωματικών του Πυροσβεστικού Σώματος για την κάλυψη κενών οργανικών θέσεων χειριστών και μηχανικών-τεχνικών εναέριων μέσων. Έτσι θα μπορούν να απορροφηθούν από την Υπηρεσία Εναερίων Μέσων ενώ η εκπαίδευσή τους θα γίνεται με έξοδα της Υπηρεσίας, ύστερα από προσκλήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος.

2025, το έτος αποκάλυψης της φοροδιαφυγής: Πώς οι ψηφιακοί έλεγχοι μέσω POS, IRIS και myDATA ανέτρεψαν τα δεδομένα δεκαετιών


Ως έτος αποκάλυψης της φοροδιαφυγής και κυριαρχίας των ψηφιακών εργαλείων ελέγχου, καταγράφεται το 2025. Τα ηλεκτρονικά βιβλία (myDATA), οι αυτοματοποιημένοι έλεγχοι και ο περιορισμός των μετρητών, απέδειξαν τη θεαματική αποτελεσματικότητα και υπεροχή που είχαν στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής, καθώς μετέφεραν μεγάλο μέρος της «αόρατης» οικονομίας στην «επίσημη» οικονομική δραστηριότητα.

Με τα νέα δεδομένα, το δημόσιο χάνει πλέον έως και 7 δισεκατομμύρια ευρώ λιγότερα έσοδα από ΦΠΑ κάθε χρόνο, σε σχέση με το κοντινό παρελθόν, σύμφωνα με τα στοιχεία έκθεσης που έδωσε προ ημερών στη δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το «κενό» στην είσπραξη του ΦΠΑ (Vat Gap 2025).

Τα άλματα ήταν συνεχή: μέσα σε μία μόλις χρονιά (το 2024) ένα και μόνο νέο μέτρο -η καθολική επέκταση αποδοχής των πληρωμών με κάρτες- εκτιμάται ότι απέδωσε επιπλέον 400 εκατομμύρια ευρώ στα έσοδα του Δημοσίου από ΦΠΑ το 2024, με βάση νέα μελέτη του ΙΟΒΕ.

Το όφελος αναμένεται να αποδειχθεί όμως πως ήταν ακόμα μεγαλύτερο το 2025 (στις δηλώσεις εισοδήματος του 2026) καθώς η εφετινή χρονιά ήταν η πρώτη όπου το μέτρο εφαρμόστηκε πλήρως σε όλους τους επαγγελματίες και σε ολόκληρη τη διάρκεια του έτους, από την Πρωτοχρονιά και μετά.

Τα στοιχεία μιλούν από μόνα τους: οι φορολογικές δηλώσεις του 2025 έδειξαν ρεκόρ αύξησης στα ακαθάριστα έσοδα (τζίρους) που δήλωσαν οι ελεύθεροι επαγγελματίες για το 2024.

Αυτομάτως ολόκληροι κλάδοι επιχειρήσεων -ιδίως επαγγέλματα της "νύχτας" και της οικοδομής- εμφάνισαν 10% έως 15% υψηλότερους.

Για παράδειγμα:

- οι ιδιοκτήτες μπαρ (ΚΑΔ 56.30) κατέγραψαν αύξηση τζίρου 15,2% (μέσα ακαθάριστα έσοδα 43.525 ευρώ το 2024, έναντι 37.777 ευρώ το 2023),

- εκμεταλλευτές ΤΑΞΙ (ΚΑΔ 49.32) εμφάνισαν μέση είσπραξη 14,2% υψηλότερη από τον προηγούμενο χρόνο (18.595 ευρώ, έναντι 16.281 ευρώ)

- ηλεκτρολόγοι (ΚΑΔ 43.21) είχαν αύξηση 11,2% σε ένα χρόνο (36.301 ευρώ από 32.635 το 2023)

- υδραυλικοί (ΚΑΔ 43.22) δήλωσαν αύξηση 9,8% (32.354 ευρώ αντί 29.463)

- μαραγκοί (ΚΑΔ 43.32) με αύξηση 8,1% (35.593Euro από 32.913Euro).

Το «θαύμα» της Τεχνολογίας

Σε σχέση με μόλις ένα έτος πριν, τα μέτρα και οι αλλαγές εκτιμάται πως το 2025 απέδωσαν επιπλέον έσοδα 2,7 δισ. ευρώ, από φόρους οι οποίοι «χάνονταν» για το Κράτος τα προηγούμενα χρόνια λόγω φοροδιαφυγής.

Σε σχέση με το παρελθόν όμως, πριν καν επινοηθούν και εισαχθούν όλα τα νέα ψηφιακά εργαλεία και έλεγχοι, στην 15ετία της κρίσης (2010-2024) η χώρα μας έχασε συνολικά πάνω από 73 δισεκατομμύρια ευρώ, μόνο από την φοροδιαφυγή στον ΦΠΑ.

Από τα στοιχεία της Κομισιόν για το «κενό ΦΠΑ» στην Ελλάδα προκύπτει ότι:

- το 2009 πριν ξεσπάσει η ελληνική κρίση, το δημόσιο έχασε 7,5 δισ. από ΦΠΑ.

- το 2010 η απώλεια μειώθηκε σε 6,9 δισ. ευρώ

- το 2011 εκτοξεύθηκε πάνω από 9,2 δισ. ευρώ

- από 2012-2018 το κράτος έχανε περίπου 5 ως 7 δισ. κάθε χρόνο.

- από το 2019 οι απώλειες πέφτουν σταθερά κάθε χρόνο, κάτω από 5 δισ. το 2019, κάτω από 4 δισ. το 2020, κάτω από 3 δισ. το 2021, μέχρι να φτάσουν 2,1 δισ. το 2024.

Το αποτέλεσμα ήταν Μνημόνια, περικοπές μισθών και συντάξεων, μεγαλύτερη πίεση στους νομοταγείς φορολογούμενους, αθέμιτος ανταγωνισμός και οικονομική «ασφυξία» για τις συνεπείς επιχειρήσεις της χώρας.

Όλα άλλαξαν όμως μετά το 2019. Τότε ξεκίνησε η πιο μεγάλη αλλαγή, με την ενεργοποίηση των myDATA και με ένα συντονισμένο πλέγμα μέτρων που στόχευαν την καρδιά της φοροδιαφυγής.

Συγκεκριμένα:

1. τα ηλεκτρονικά βιβλία (myDATA): ξεκίνησαν πιλοτικά το 2019 και επεκτάθηκαν σε όλες τις επιχειρήσεις το 2020-2021. Καθολικά υποχρεωτική έγινε όμως η ισχύς τους μόλις στα τέλη του 2023. Από το 2024 διαμορφώνουν αυτομάτως πλέον τις δηλώσεις ΦΠΑ που εισπράττει το κράτος από τις επιχειρήσεις. Όλα τα τιμολόγια και οι αποδείξεις λιανικής καταγράφονται σε πραγματικό χρόνο και διασταυρώνονται αυτόματα. Η ΑΑΔΕ δεν αναμένει πλέον τις ετήσιες φορολογικές δηλώσεις για να γνωρίζει τον τζίρο των επαγγελματιών, αφού τον παρακολουθεί και τον υπολογίζει "ζωντανά" κάθε στιγμή.

2. "POS παντού": το 2024 επεκτάθηκε σε όλους τους κλάδους λιανικής και υπηρεσιών, η υποχρέωση εγκατάστασης τερματικών αποδοχής πληρωμών POS: από μπαρ και εστιατόρια έως τεχνικούς (υδραυλικούς, ηλεκτρολόγους, μαραγκούς) καθώς και στα ΤΑΞΙ. Ταυτόχρονα έγινε τεχνική διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS και με κάθε πληρωμή εκδίδεται απόδειξη που φαίνεται "online" στην ΑΑΔΕ αλλά και στο smartphone κάθε πελάτη-καταναλωτή. Πρακτικά εξάλειψε τα «κενά» μεταξύ φορολογικών δηλώσεων και ταμειακών εισπράξεων.

3. IRIS: το 2024 και 2025 μπήκαν δυναμικά στη ζωή καταναλωτών και επιχειρήσεων οι άμεσες τραπεζικές μεταφορές (IRIS). Επεκτάθηκαν ραγδαία, αφήνοντας ψηφιακό αποτύπωμα που καταγράφεται αυτόματα στα myDATA. Από τον Δεκέμβριο εφέτος το IRIS γίνεται αποδεκτό και σε σούπερ μάρκετ και πολυκαταστήματα, ενώ τα χρηματικά όρια αλλάζουν ξανά (διπλασιάζονται) από τις 15 Ιανουαρίου 2026.

Από το 2025 πλέον τα μέτρα επεκτείνονται ήδη στο Ψηφιακό Δελτίο Αποστολής και από το 2026 στο Ψηφιακό Τιμολόγιο, ενώ οι έλεγχοι ενισχύονται με ΑΙ και άλλες ψηφιακές τεχνολογίες.

Κλειδί η … «αυτοσυμμόρφωση»

Τέτοιες κινήσεις -ή και άλλες που έρχονται από το 2026- αυξάνουν τον «αυτοέλεγχο» και την φορολογική συμμόρφωση ολόκληρων επαγγελματικών κλάδων συνολικά, ανακόπτοντας την «φόρα» που είχαν πάρει πολλοί τα προηγούμενα χρόνια.

Αυτό ενισχύεται και για ένα ακόμα λόγο παραπάνω όμως: από το 2024, όλα αυτά τα ψηφιακά στοιχεία και δεδομένα, οδήγησαν σε νέο σύστημα προσδιορισμού και περιορισμού της φοροδιαφυγής, το οποίο «αυτοδεσμεύει» τις επιχειρήσεις στο τι θα δηλώσουν στην εφορία.

Κάθε χρόνο πλέον, η ΑΑΔΕ υπολογίζει και ανακοινώνει επισήμως τον μέσο ετήσιο τζίρο που εμφανίζει κάθε κλάδος της αγοράς, ανά Κωδικό Αριθμό Δραστηριότητος -ΚΑΔ. Το σύστημα αυτό ενσωματώθηκε επίσημα και στον υπολογισμό του τεκμαρτού εισοδήματος, μαζί με τα έτη δραστηριότητας και τη μισθοδοσία.

Έτσι πλέον όμως, επιχειρήσεις και επαγγελματίες με σημαντικά χαμηλότερες δηλώσεις από τον πανελλαδικό μέσο όρο του κλάδου τους, γνωρίζουν εκ των προτέρων αν έχουν μεγάλες αποκλίσεις από όσα δείχνουν τα "ηλεκτρονικά βιβλία" όλου του κλάδου τους και ότι ίσως μπουν εξ αιτίας τους στο στόχαστρο της ΑΑΔΕ για μελλοντικούς ελέγχους.

20 Δεκεμβρίου 2025

Ο ΕΠΙΘΑΝΑΤΙΟΣ ΡΟΓΧΟΣ ΤΩΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΩΝ😝Η κατάληψη του Καρπενησίου από τον ΔΣΕ το 1949 και ο Καπετάν Γιώτης (Χαρίλαος Φλωράκης)


Η αμυντική οργάνωση του Καρπενησίου το 1949- Η επίθεση του ΔΣΕ και η κατάληψη της πρωτεύουσας της Ευρυτανίας- Τα λάθη και οι παραλείψεις των κυβερνητικών δυνάμεων- Η κατάρριψη του αεροσκάφους της Βασιλικής Αεροπορίας, ο Αμερικανός Υποσμηναγός που εκτελέστηκε(;) και τα χρυσά δόντια που αφαιρέθηκαν από τους νεκρούς...

Η τελευταία αναλαμπή του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδος και ταυτόχρονα «κύκνειο άσμα» του ήταν η κατάληψη του Καρπενησίου στις 21 Ιανουαρίου 1949. Μετά από 18, τουλάχιστον, ημέρες κατοχής από τον ΔΣΕ και την αντεπίθεση του Εθνικού Στρατού, υπό τον Θρασύβουλο Τσακαλώτο, το Καρπενήσι πέρασε ξανά στον έλεγχο των κυβερνητικών δυνάμεων. Μετά την ανακατάληψη του Καρπενησίου, ο ΕΣ εξαπέλυσε αντεπίθεση κατά του ΔΣΕ εκδιώκοντάς τον από τη Ρούμελη και πλέον άνοιξε ο δρόμος για την τελική σύγκρουση στη Βόρεια Ελλάδα. Ξεχωριστή σημασία έχει το γεγονός ότι ένας από τους επικεφαλής του ΔΣΕ (Διοικητής της 1ης Μεραρχίας) κατά την κατάληψη του Καρπενησίου ήταν ο Χαρίλαος Φλωράκης (Καπετάν Γιώτης), μετέπειτα Γ.Γ. του Κ.Κ.Ε.


Αντάρτες στα χιόνια

Το Καρπενήσι μετά την απελευθέρωση

Μετά την απελευθέρωση από τους Γερμανούς, η ασφάλεια του Καρπενησίου, που είχε περίπου 3.500 κατοίκους, ανατέθηκε στον Εθνικό Στρατό, τη Χωροφυλακή και τις Μονάδες Ασφαλείας Υπαίθρου (ΜΑΥ). Λίγο αργότερα, προστέθηκαν σε αυτούς ένας Λόχος Τοπικών Εθνικοφρόνων (Μαυροσκούφηδες) και μια διλοχία, που εγκαταστάθηκε στις Ράχες Τυμφρηστού, σε υψόμετρο 1.197 μέτρων, που αποτελούν κομβικό σημείο για την άμυνα του Καρπενησίου.


Γιάννης Αλεξάνδρου ή Διαμαντής αριστερά και Χαρίλαος Φλωράκης ή καπετάν Γιώτης δεξιά

Από τις αρχές του 1946 ως τα μέσα του 1947, Διοικητής της Φρουράς Καρπενησίου ήταν ο Ταγματάρχης Τολιόπουλος, γερμανόφιλος, Διοικητής του «Ευζωνικού» Τάγματος Αγρινίου (1944-1945). Τον διαδέχθηκε ο ικανότατος Ταγματάρχης Κυριάκος Παπαγεωργόπουλος, Διοικητής της μονάδας Υλικού Πολέμου της 71ης Ταξιαρχίας. Ο Παπαγεωργόπουλος, που είχε υπηρετήσει στην Ταξιαρχία του Ρίμινι ήθελε να εμφυσήσει στους άνδρες του στην Ευρυτανία το πνεύμα της και να δώσει την ευκαιρία στο 7ο Τάγμα Εθνοφρουράς, που προετοιμαζόταν να μεταβεί στο Καρπενήσι για να αντιμετωπίσει πιθανή επίθεση των ανταρτών, να αναπτυχθεί χωρίς καθυστερήσεις και προβλήματα. Μόλις έφτασε στο Καρπενήσι, ο Παπαγεωργόπουλος, σε συνεννόηση με τη Νομαρχία, ξεκίνησε τη λήψη μιας σειράς μέτρων. Συγκέντρωσε πολίτες με σκαπάνες και φτυάρια για να γίνουν διάφορα οχυρωματικά έργα, οχύρωσε πολύ καλά το ύψωμα του Αγίου Δημητρίου, στα ΝΑ της πόλης, για να μπορέσει να αντέξει μόνο του τις επιθέσεις, αν έπεφτε το Καρπενήσι, διέταξε να κατασκευαστούν παρατηρητήρια από οπλισμένο σκυρόδεμα και σίδερα, απαγόρευσε την κυκλοφορία και την είσοδο-έξοδο στην πόλη τη νύχτα, έδωσε εντολή να γίνονται συλλήψεις υπόπτων κ.ά.


Χορός ανταρτών και ανταρτισσών

Στα τέλη του 1947 η άμυνα του Καρπενησίου ενισχύθηκε με το 7ο Τάγμα Εθνοφρουράς, που το αποτελούσαν εθνικόφρονες πολίτες παλαιών κλάσεων, γνωστοί ως «Σοφούληδες». Και αυτό το Τάγμα τέθηκε υπό την διοίκησή του. Όμως, λίγο αργότερα ο Παπαγεωργόπουλος έφυγε από το Καρπενήσι, με προορισμό τις δυνάμεις καταδρομών (ΛΟΚ) και αντικαταστάθηκε από τον Ταγματάρχη (ΠΖ) Αλέκο Ισαακίδη, ο οποίος εφάρμοσε το ίδιο σχέδιο αμυντικής διάταξης. Τον Μάιο του 1948 επισκέφθηκε το Καρπενήσι για υπηρεσιακούς λόγους ο Διοικητής του Α’ Σώματος Στρατού Αντιστράτηγος Θρασύβουλος Τσακαλώτος, ο οποίος ζήτησε από τον Διοικητή της Χ Μεραρχίας Πεζικού Υποστράτηγο Βασιλά, να τοποθετήσει στη θέση του Στρατιωτικού Διοικητή Καρπενησίου, τον Ταγματάρχη Δημήτριο Καραπιπέρη, που καταγόταν από την Αγία Τριάδα Ευρυτανίας.

Ο Καραπιπέρης, που γνώριζε πρόσωπα και πράγματα στην Ευρυτανία, αντιμετώπιζε τους αντάρτες ή όσους τους συμπαθούσαν, με επιθετικές ενέργειες. Συγκέντρωνε πληροφορίες για αυτούς και στη συνέχεια έστελνε εναντίον τους μικρές ομάδες ανδρών εξοπλισμένων με μαχαίρια, αυτόματα όπλα και χειροβομβίδες. Ο τρόπος δράσης των ανδρών του Καραπιπέρη και η αποτελεσματικότητά τους προκάλεσαν τον θαυμασμό του Τσακαλώτου, ο οποίος στις 12/7/1948 έστειλε σε όλες τις μονάδες του Α’ ΣΣ διαταγή με θέμα: «Επιτυχής ενέργεια 7ου ΤΕ ». Τον Αύγουστο του 1948, ο Τσακαλώτος επισκέφθηκε το Καρπενήσι και απένειμε στον Καραπιπέρη το Αριστείο Ανδρείας.


Άνδρες και γυναίκες του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας

Εκείνη την περίοδο την υπεράσπιση του Καρπενησίου είχαν αναλάβει το 7ο Ελαφρό Τάγμα Πεζικού (ΕΤΠ) αποτελούμενο από 500 άνδρες, ο Λόχος Εθνοφυλακής Ασφαλείας Καρπενησίου (140 άνδρες), μια διμοιρία με πυροβόλα Vickers και Bren και όλμους 3 ιντσών. Για να εξασφαλιστεί η οδική αρτηρία Λαμίας- Καρπενησίου εγκαταστάθηκε στις Ράχες Τυμφρηστού ο Λόχος του 5ου Τάγματος, που είχε την έδρα του στον Άγιο Γεώργιο Φθιώτιδας. Στα τέλη Οκτωβρίου 1948 όμως, με εντολή της Διοίκησης Εθνοφρουράς Ρούμελης (ΔΕΡ) και παρά τις αντιρρήσεις του Καραπιπέρη, ο λόχος αυτός, λόγω του χειμώνα αποσύρθηκε και εγκαταστάθηκε στο Καρπενήσι, στο παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου, ως εφεδρεία του Τάγματος της πόλης, αφήνοντας έτσι όμως ακάλυπτο το Καρπενήσι από την πλευρά της Λαμίας.

Στα μέσα Ιανουαρίου 1949, το ΓΕΣ πληροφορήθηκε από τον Καραπιπέρη και άλλες πηγές, ότι οι αντάρτες βρίσκονταν στα σύνορα Ευρυτανίας- Καρδίτσας και ετοίμαζαν κάποια μεγάλη επιχείρηση, ίσως εναντίον του Καρπενησίου. Ενημέρωσε αμέσως την ΑΣΔΕΔΕ (Ανωτέρα Στρατιωτική Διοίκησις Εθνοφρουράς Στερεάς Ελλάδας) και τη διέταξε:

α) Να εξασφαλίσει την οδική αρτηρία Μακρακώμης- Καρπενησίου και

β) να μετακινήσει την 71η Ταξιαρχία Πεζικού προς την περιοχή του Καρπενησίου, το βράδυ της 19/1 και να κινηθεί την επομένη προς την κατεύθυνση Στένωμα- Βίνιανη- Κοιλάδα Μέγδοβα (Ταυρωπού) για να αντιμετωπίσει τους αντάρτες. Όμως, η ΑΣΔΕΣΕ φαίνεται ότι αγνοούσε την κρισιμότητα της κατάστασης και έδωσε μόνο εντολή να μεταβούν στο Καρπενήσι το Τακτικό Στρατηγείο Εθνοφρουράς (ΤΣΕ) που βρισκόταν στη Μακρακώμη και μια διλοχία του 5ου ΕΤΠ, αποτελούμενη από 240 άνδρες, με Διοικητή τον Ευρυτάνα Ταγματάρχη Βασίλειο Μαντούζα, που ήταν εγκατεστημένοι λίγο πιο μακριά, στον κομβικής σημασίας οικισμό Άγιο Γεώργιο. Η διοίκηση του Καρπενησίου ανατέθηκε στον Διοικητή του ΤΣΕ Συνταγματάρχη Τριαντάφυλλο Παπατριανταφύλλου που είχε υπό τις διαταγές του περίπου 1.400 άνδρες.


Σχεδιάγραμμα της μάχης του Καρπενησίου

Το πρωί της 19/2 η διλοχία Μαντούζα εγκαταστάθηκε στο ύψωμα του Προφήτη Ηλία, αλλά το βράδυ, μετά από διαταγή της ΔΕΡ κινήθηκε προς τη διάβαση των Αγίων Αποστόλων, ΒΑ του Καρπενησίου. Εκεί συνάντησε ένα επίλεκτο αντάρτικο σώμα, τη Σχολή Αξιωματικών του Κλιμακίου του Γενικού Αρχηγείου Νότιας Ελλάδας (ΚΓΑΝΕ). Μετά από σύντομη μάχη διαλύθηκε. Οι περισσότεροι άνδρες της διλοχίας σκοτώθηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν, ενώ μόνο 45 τράπηκαν σε φυγή (από τους 240). Στο Καρπενήσι πάντως επικρατούσε ένα κλίμα τελείως διαφορετικό, ένας περίεργος εφησυχασμός. Ο Παπατριανταφύλλου, ο Καραπιπέρης, ο Νομάρχης και ο Δήμαρχος διασκέδαζαν στη Λέσχη Αξιωματικών με τους νεοαφιχθέντες στρατιωτικούς. Η μοναδική ενέργεια που έγινε ήταν να σταλεί ένας Λόχος από το Καρπενήσι στις Ράχες Τυμφρηστού.

Τα σχέδια και οι κινήσεις των ανταρτών

Στις 12/12/1948 δυνάμεις του ΔΣΕ επιτέθηκαν στην Καρδίτσα. Παρέμειναν και την επόμενη ημέρα και έφυγαν αφού πήραν μαζί τους αιχμαλώτους και λάφυρα. Τμήματα της 10ης Μεραρχίας κινούμενα ανεξάρτητα από τα προηγούμενα κατέλαβαν στις 11/1/1949 τη Νάουσα όπου έμειναν για τρεις μέρες. Οι δυνάμεις που έφυγαν από την Καρδίτσα κινήθηκαν κατά του Καρπενησίου. Με την επίθεσή τους εκεί, οι αντάρτες σκόπευαν να καταλάβουν τις αποθήκες με τα εφόδια της πόλης, να στρατολογήσουν νέους αντάρτες, να φθείρουν τις κυβερνητικές δυνάμεις έτσι ώστε να μπορέσουν να ανακουφίσουν όσους πολεμούσαν στην Πελοπόννησο, να θορυβήσουν την κυβέρνηση και να προσελκύσουν το διεθνές ενδιαφέρον. Παράλληλα, η κατάληψη του Καρπενησίου θα στερούσε από την κυβέρνηση την πρωτεύουσα ενός νομού με συμβολική σημασία και θα έχανε την πιο προωθημένη βάση του για επιχειρήσεις στη Ρούμελη και τη δυτική Θεσσαλία.


Μνημείο για τους νεκρούς του ΔΣΕ

Προσπάθειες κατάληψης του Καρπενησίου είχαν γίνει άλλες δύο φορές από τον ΔΣΕ, αλλά απέτυχαν (Μάρτιος και Αύγουστος 1947). Αυτή τη φορά όμως δεν υπήρχαν περιθώρια για αποτυχία. Το ΚΓΑΝΕ ήταν αποφασισμένο να υλοποιήσει το σχέδιό του. Μεγάλη βαρύτητα δόθηκε στα στάδια της προπαρασκευής και της πληροφόρησης. Ενημερώθηκαν για τις δυνάμεις και τις θέσεις του ΕΣ, τα συρματοπλέγματα, τα ναρκοπέδια, ακόμα και τις κινήσεις του. Με τη βοήθεια ανθρώπων που γνώριζαν άριστα την περιοχή σχεδιάστηκαν όλα τα δρομολόγια για να υπάρξει αιφνιδιασμός και παράλυση του εχθρού.

Τελικά, βρέθηκε το πιο ασθενές σημείο των κυβερνητικών δυνάμεων. Αυτό ήταν το ρέμα της Αγίας Παρασκευής, βόρεια της πόλης. Δεν είχε οχυρωθεί, καθώς υπήρχε φυσική προστασία από το όρος Βελούχι (Τυμφρηστό) και οι αμυνόμενοι δεν πίστευαν ότι μέσα στον χειμώνα θα τολμήσουν οι αντάρτες να περάσουν από εκεί. Επίσης η περιοχή δεν είχε ναρκοθετηθεί. Μετά την Καρδίτσα, οι αντάρτες συγκεντρώθηκαν στη Φουρνά. Μέσα στα έλατα και προστατευμένο από τις γύρω βουνοκορφές το χωριό αποτελούσε ιδανικό καταφύγιο για ανάπαυση και ανασυγκρότηση, πριν τη μεγάλη επίθεση προς το Καρπενήσι. Εκεί συναντήθηκαν όλα τα στελέχη της νότιας Ελλάδας: Γιώτης (Χ. Φλωράκης), Διαμαντής, Αθανασίου, Περικλής, Μπαντέκος κ.ά. Ο Καραγιώργης έλειπε, γιατί είχε μεταβεί στον Γράμμο για την 5η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ. Την Πρωτοχρονιά έκοψαν βασιλόπιτα, διασκέδασαν και χόρεψαν αντάρτικα και κλέφτικα τραγούδια, μέσα σε κλίμα ευθυμίας και αισιοδοξίας. Από τις 10/1 άρχισε η προώθηση των αντάρτικων ομάδων με νυχτερινές πορείες προς το Καρπενήσι. Στην επιχείρηση συμμετείχαν: η Ι Μεραρχία υπό τον Γιώτη, η ΙΙ Μεραρχία (144 και 172 Ταξιαρχίες) υπό τον Διαμαντή, η Σχολή Αξιωματικών υπό τον Πέτσα, ένα ανεξάρτητο Τάγμα και μια διλοχία με δύο πυροβολαρχίες, συνολική δύναμη 3.000 ανδρών και γυναικών. Η Ι Μεραρχία κινήθηκε από τα χωριά Βράχα, Δάφνη και Στένωμα, προς τον Αι-Θανάση, 4 χλμ. ΒΔ της πόλης, απ’ όπου η Ταξιαρχία Μπαντέκου, σύμφωνα με το σχέδιο, θα πραγματοποιούσε τη διείσδυση στο Καρπενήσι, έχοντας τη βοήθεια της Σχολής Αξιωματικών που θα προσπαθούσε να καταλάβει τον Άι-Δημήτρη. Η ΙΙ Μεραρχία, για να αποτρέψει κάθε κίνηση του ΕΣ προς τις, σχεδόν αφύλακτες Ράχες Τυμφρηστού κατέλαβε θέσεις στη Μερκάδα Φθιώτιδας και στα υψώματα Δικάστρου και ‘Αι-Λια Ροβολαρίου δημιουργώντας ένα μέτωπο κρούσης πολλών χιλιομέτρων. Η ώρα μηδέν για τον ΔΣΕ είχε φτάσει. Οι αντάρτες γνώριζαν ότι η επιχείρηση θα ήταν πολύ δύσκολη. Ο Β. Αποστολόπουλος, ένας απ’ αυτούς έγραφε: «Βαδίζουμε ήσυχα, γρήγορα, φορτωμένοι σκέψεις, αγωνία, σίδερα. Το Καρπενήσι είναι σκληρό καρύδι και δεν νιώθουμε τόσο γερά τα δόντια μας να το σπάσουμε».

Η μάχη και η κατάληψη του Καρπενησίου

Λίγο πριν τις 10 το βράδυ της 19ης Ιανουαρίου, ο Καραπιπέρης και οι άλλοι στρατιωτικοί στη Λέσχη Αξιωματικών ενημερώθηκαν από έναν οπλίτη που περιπολούσε στο Στένωμα, ότι μεγάλη φάλαγγα ανταρτών κινείται προς το Καρπενήσι. Ο Καραπιπέρης ενημέρωσε τον Παπατριανταφύλου, έδωσε εντολή να φύγουν οι αξιωματικοί για τις μονάδες τους και να κλείσει η Λέσχη χωρίς να επικρατήσει πανικός.


Αξιωματικοί του ΔΣΕ στο Καρπενήσι

Επέστρεψε έπειτα στο Διοικητήριο και ενημέρωσε τους άνδρες των φυλακίων ότι επίκειται επίθεση των ανταρτών.Συνέστησε ψυχραιμία, παραμονή με το δάχτυλο στη σκανδάλη και αποφυγή άσκοπων πυροβολισμών.

Η επίθεση του ΔΣΕ ξεκίνησε στις 22.30 από το βόρειο τμήμα της πόλης. Η νύχτα ήταν ξάστερη, κρύα, αλλά δεν έπεφτε χιόνι. 200 αντάρτες υπό τον Ταγματάρχη Πρίκο πέρασαν μέσα από φυλάκια και εγκαταστάθηκαν στα πρώτα σπίτια του Καρπενησίου, όπου και οχυρώθηκαν. Οι κυβερνητικές δυνάμεις επιχείρησαν να ανακαταλάβουν τα μέρη που είχαν περάσει στην κατοχή των ανταρτών. Οι μάχες ήταν σκληρές. Και οι δύο πλευρές πολεμούσαν με πείσμα και θάρρος. Ο Πρίκος τραυματίστηκε και διέταξε σύμπτυξη των τμημάτων του που βρίσκονταν στη θέση Δεξαμενή, στις βόρειες παρυφές της πόλης. Οι Λόχοι των Πάικου και Τζίτζιρα όμως κρατούσαν το προγεφύρωμα και περίμεναν ενισχύσεις. Η γενικευμένη επίθεση ξεκίνησε στις 15.30 της 20/1/1949. Οι αντάρτες με την υποστήριξη από πυροβόλα, αντιαρματικά και όλμους πραγματοποίησαν σφοδρές επιθέσεις στα φυλάκια. Οι κυβερνητικές δυνάμεις ανταπέδιδαν τα πυρά και ιδιαίτερα στα Ρόβια προκάλεσαν σοβαρά πλήγματα στους αντιπάλους. Σκοτώθηκε ο επιτελάρχης τους, τραυματίστηκαν ο Διοικητής και ο πολιτικός επίτροπος, ενώ πολλοί αντάρτες και αντάρτισσες σκοτώθηκαν.

Στο μεταξύ, στο Καρπενήσι, στις 16.00 ο Καραπιπέρης υπέβαλε στον Παπατριανταφύλλου δύο προτάσεις. Να χρησιμοποιηθεί ο Λόχος Εφεδρείας για να εξουδετερώσουν τους αντάρτες που είχαν μπει στην πόλη για «να σωθεί το Καρπενήσι» και να χτυπήσουν οι καμπάνες για να ειδοποιηθούν όσοι μπορούν να φέρουν όπλα, έτσι ώστε να έρθουν στο Διοικητήριο και να πάρουν μέρος στη μάχη. Ο Παπατριανταφύλλου ενέκρινε την πρώτη πρόταση, αλλά ήταν αργά, σε δύο ώρες θα σκοτείνιαζε. Αντίθετα, μετά από εισήγηση του Νομάρχη και του Δημάρχου που είπαν ότι οι κωδωνοκρουσίες θα προκαλούσαν πανικό και αναστάτωση στην πόλη, απέρριψαν τη δεύτερη.


Καρπενήσι

Αργά το βράδυ και ενώ ο καιρός επιδεινωνόταν δύο Τάγματα ανταρτών διείσδυσαν ως το κέντρο της πόλης και κατέλαβαν το Διοικητήριο. Λίγο αργότερα, άλλοι αντάρτες κατέλαβαν το θεωρούμενο ως απόρθητο, οχυρό του Άι – Δημήτρη από μια εξαιρετική γι’ αυτούς συγκυρία. Οι αντάρτες της Σχολής Αξιωματικών που είχαν συλλάβει αιχμαλώτους άνδρες της διλοχίας Μαντούζα έμαθαν από αυτούς το σύνθημα-παρασύνθημα και αφού ντύθηκαν με τα ρούχα των αιχμαλώτων, προχώρησαν στο οχυρό και καθώς γνώριζαν το σύνθημα και το παρασύνθημα ξεγέλασαν τους ανυποψίαστους σκοπούς που τους άνοιξαν την πύλη. Οι άνδρες του ΕΣ που βρίσκονταν στο οχυρό αιφνιδιάστηκαν και παραδόθηκαν αμαχητί. Μετά την κατάληψη του Διοικητηρίου επικράτησε μεγάλη σύγχυση καθώς δεν υπήρχε οργανωμένο σχέδιο διαφυγής. Οι υπερασπιστές του έφυγαν προς τον Άι – Δημήτρη και τον Ξηριά. Άλλοι έφυγαν προς διάφορες κατευθύνσεις. Ο Συνταγματάρχης Παπατριανταφύλλου σκοτώθηκε. Ο Καραπιπέρης, με ένα σώμα ενόπλων μέσω της διάβασης Καγγελιών κατέφυγε στον Άγιο Γεώργιο Φθιώτιδας, όπου κατέφτασε και ο Μαντούζας, μετά από παραμονή του στο δάσος. Ο Άγιος Γεώργιος Φθιώτιδας, ένα πανέμορφο χωριό στον δρόμο Λαμίας-Καρπενησίου ήταν ασφαλές μέρος, όπως φαίνεται, για τις κυβερνητικές δυνάμεις.


Ο Άγιος Γεώργιος Φθιώτιδας τη δεκαετία του 1950

Αντίθετα, δεν είχαν την ίδια τύχη κάποιοι άλλοι που, μέσα στη χιονοθύελλα που ξέσπασε το βράδυ της 20ης προς 21η Ιανουαρίου 1949 έφυγαν κακήν κακώς προς τη Λαμία ή το Αγρίνιο. Άλλοι σκοτώθηκαν αμέσως από τα πυρά, άλλοι αιχμαλωτίστηκαν και εκτελέστηκαν αργότερα, ενώ άλλοι πέθαναν από το κρύο. Ο επικεφαλής Διοικητής της Διοίκησης Χωροφυλακής, Ταγματάρχης Ι. Σαπέρας, ο Διοικητής του Τμήματος Χωροφυλακής, Ταγματάρχης Ι. Σαπέρας, ο Διοικητής του Τμήματος Χωροφυλακής Υπομοίραρχος Λουκάς Μαγγίνας και άλλοι 45 πέθαναν από το δριμύ ψύχος. Οι νεκροί της μάχης του Καρπενησίου, το βράδυ της 20ης και 21η Ιανουαρίου 1949 ήταν τουλάχιστον 400, ανάμεσά τους και 17 αντάρτισσες. Στις 10 π.μ. της 21/1/1949 καταλήφθηκε και το φυλάκιο στα Ρόβια, το τελευταίο που αντιστεκόταν στους αντάρτες. Έτσι, το Καρπενήσι πέρασε στα χέρια τους.

Η κατάρριψη του αεροσκάφους Harvard, ο Αμερικανός Υποσμηναγός που εκτελέστηκε και τα χρυσά δόντια που έλειπαν από τους νεκρούς…


Το αεροπλάνο Harvard που καταρρίφθηκε από τους αντάρτες στο Καρπενήσι

Την αυγή της 21/1/1949 οι αντάρτες κατέρριψαν πάνω από το νοσοκομείο, στη δυτική πλευρά του Καρπενησίου ένα αεροπλάνο του ΕΣ με αποτέλεσμα τον θάνατο του χειριστή του, Επισμηναγού Π. Τσούκα, πιλότου και του Αμερικανού Υποσμηναγού (Συνταγματάρχη κατά τον Γιάννη Σακκά), Σ. Έντνερ που επέβαινε σ’ αυτό. Αριστεροί συγγραφείς, όπως ο Β. Αποστολόπουλος που μετείχε στη μάχη αναφέρουν ότι οι δύο στρατιωτικοί σκοτώθηκαν κατά την πτώση του αεροσκάφους και ότι η παρουσία του Έντνερ δείχνει την άμεση εμπλοκή των Η.Π.Α. στον Ελληνικό Εμφύλιο. Μάλιστα έγινε και σχετική διαμαρτυρία προς τον Ο.Η.Ε. Κυβερνητικές πηγές αντίθετα αναφέρουν ότι ο Τσούκας τραυματίστηκε σοβαρά μετά την πτώση του αεροπλάνου και πέθανε σχεδόν αμέσως, ενώ ο Έντνερ ήταν ελαφρά τραυματισμένος και εκτελέστηκε επί τόπου από τον αντάρτη Κ.Μ. που αργότερα πέρασε από στρατοδικείο. Υπήρξε μάλιστα ανακοίνωση της Αμερικανικής Στρατιωτικής Αποστολής, σύμφωνα με την οποία «το πτώμα του (Έντνερ) έφερε τραύματα που μαρτυρούσαν βασανισμό και εκτέλεση». Αυτό συνάδει με δημοσίευμα της «Βραδυνής».

«Δεν άφησαν σε κανέναν Καρπενησιώτη ωρολόγι, δαχτυλίδι, ακόμη και ασημένιους κρίκους αρραβώνων πήραν – αλλά και αναπτήρες, ταμπακέρες κ.ά… Από πολλούς έβγαλαν και χρυσά δόντια. Έτσι, σε μια απόδειξη διαβάζουμε: Παρέλαβα από τον επιμελητή Φώτη, για παράδοση στον αρχιεπιμελητή της 1ης Μεραρχίας, δεκαοκτώ χρυσά δόντια. Υπογραφή Νάκης… Έτσι εξηγείται πώς δεν βρέθηκαν τα χρυσά δόντια ούτε στο νεκρό (ενν. τη σορό) του Αμερικανού αεροπόρου, ούτε σε κανέναν από τους φονευθέντες στο Καρπενήσι…».

Σύμφωνα με αριστερούς συγγραφείς (Β. Αποστολόπουλος, Τάκης Ψημμένος κ.ά.), αλλά και τον Καθηγητή Γιώργο Μαργαρίτη οι αντάρτες κατέσχεσαν όλα τα χρήματα από τις τράπεζες και τα δημόσια ταμεία του Καρπενησίου. Έδωσαν δύο μισθούς στους δημοσίους υπαλλήλους, πλήρωσαν τις συντάξεις και τα υπόλοιπα τα κράτησε ο ΔΣΕ για τα ψώνια των ανταρτών και ανταρτισσών από καταστήματα του Καρπενησίου και για κάλυψη αναγκών του. Αντάρτες του ΔΣΕ πυρπόλησαν με βενζίνη και εκρηκτικές χειροβομβίδες το διώροφο αναρρωτήριο του Καρπενησίου, στο οποίο νοσηλεύονταν 35 ασθενείς και τραυματίες που κάηκαν ζωντανοί. «Τώρα στα συντρίμμια των κρεβατιών είναι σκορπισμένοι μαύροι ανθρώπινα σκελετοί», γράφει ο απεσταλμένος της «Βραδυνής». Γι’ αυτή την πράξη (και για άλλες) έχει κατηγορηθεί ο Χαρίλαος Φλωράκης.


Άνδρες και γυναίκες του ΔΣΕ

Στο Β’ μέρος: Εκτελέσεις εθνικοφρόνων, αντικομμουνιστών και άλλων από τον Δ.Σ.Ε. στο Καρπενήσι – Τι έγινε στις 18 μέρες κατοχής της πόλης από τον Δ.Σ.Ε; - Η ανακατάληψη της πόλης, αρχή του τέλος για τον Δ.Σ.Ε. – Ευθύνεται για εγκληματικές πράξεις ο Χαρίλαος Φλωράκης;

Πηγές: ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΑΚΚΑΣ, «Η ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΠΕΝΗΣΙΟΥ – Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΝΑΛΑΜΠΗ ΤΟΥ Δ.Σ.Ε», Περιοδικό ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ, Τεύχος 77, Ιανουάριος 2003.

ΜΑΡΙΟΣ ΚΟΚΚΩΝΗΣ: «Η ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΠΕΝΗΣΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΣΤΡΑΤΟ ΤΟ 1949», ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΗ, ΤΕΥΧΟΣ 680, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2025

Μιχάλης Στούκας
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ

Πρωτοσέλιδα Κυριακής 21-12-2025


Διαβάστε τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων της Κυριακής 21 Δεκεμβρίου 2025 




















📺Γιατί η οδός Ολύμπου στη Θεσσαλονίκη βγήκε ο 8ος πιο... cool δρόμος στον κόσμο


Το βρετανικό περιοδικό «Time Out» προτείνει... χαλαρά την ταπεινή οδό για φαγητό, διασκέδαση και εξερεύνηση - Το κτίριο του ΠΑΕΓΑΕ και του Μουσείου Φωτογραφίας, το Panorama Digital Theater στον Βαρδάρη, το κτίριο Ρούσβελτ, οι σταθμοί του μετρό και το πρώτο βιοκλιματικό επιχειρηματικό πάρκο HUB 26

Η Θεσσαλονίκη αλλάζει. Η όψη της, η εικόνα της, η ατμόσφαιρα που εκπέμπει. Φυσικά και δεν έχει μεταμορφωθεί άρδην ούτε έχουν λυθεί τα ζωτικά προβλήματα των Θεσσαλονικιών. Αλλά δίπλα στα μεγάλα έργα της τελευταίας εξαετίας που αναδιαμορφώνουν τις υποδομές της και διευκολύνουν έτσι την καθημερινότητα των πολιτών, έρχονται νέες παρεμβάσεις στον ιστό της πόλης.

Παλιά εμβληματικά κτίρια ανακαινίζονται και ευρύτερες αναπλάσεις είτε αναπτύσσονται ή ξεκινούν οσονούπω αλλάζοντας με μικρές πινελιές το χρώμα της πόλης και φιλοδοξούν να αναδειχθούν σε νέα τοπόσημά της. Κοντά στην αλλαγή του χρόνου, με το σύνολο αυτών των παρεμβάσεων, μεγάλων και μικρών, η Θεσσαλονίκη επανασυστήνεται στους εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες της, αλλά πριν απ’ όλα στους ίδιους τους κατοίκους της.

Παράλληλη της Εγνατίας

Ακόμα και ένας μικρός δρόμος, που επί χρόνια ζούσε στους δικούς του ρυθμούς και τις ιδιαιτερότητες, ενσωματωμένες στη ζωή της Θεσσαλονίκης, μάλλον αδικούμενος για τη σημαντικότητά του, τώρα αναδεικνύεται σε σημείο εμβληματικό. Πρόκειται για την οδό Ολύμπου. Παράλληλη της Εγνατίας και της Αγίου Δημητρίου, που αρχίζει λίγες δεκάδες μέτρα από ένα εμβληματικό τοπόσημο της πόλης, τη θρυλική Ροτόντα, περνάει από την παλιά Ρωμαϊκή Αγορά και καταλήγει στον Ιερό Ναό των Αγίων Αποστόλων, μια παλιά βυζαντινή εκκλησία και την προσφάτως ανακαινισμένη ομώνυμη πλατεία που την περιβάλλει. Ενας δρόμος που τον περπατάς και βλέπεις διαδοχικά πολλά πρόσωπα της πόλης. Με καταστήματα για πλείστες όσες χρήσεις. Από σύγχρονα καφέ και καφενεία, μπιραρίες, ταβέρνες, ένα από τα θρυλικότερα πατσατζίδικα της πόλης, μπαρ και έθνικ εστιατόρια, αλλά και ζαχαροπλαστεία, απλά παντοπωλεία, μανάβικα μέχρι αντικερί και επιπλάδικα.


Εχοντας στο πλάι του το περίφημο Μπιτ Παζάρ με τις επτά στοές και τα παλαιοπωλεία μιας άλλης εποχής. Το «παζάρι των ψειρών» δηλαδή, από τα μεταχειρισμένα ρούχα που εμπορεύονταν κάποτε και στα οποία υπήρχαν ψείρες. Με ιστορία από το 1928, όταν η περιοχή είχε παραχωρηθεί στους πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής. Στο «Μοναστηράκι της Θεσσαλονίκης», την ημέρα οι εναπομείναντες παλαιοπώλες διαθέτουν αντίκες, μικροέπιπλα και αντικείμενα παλαιών εποχών. Αλλά τη νύχτα το σκηνικό αλλάζει, γίνεται στέκι και υποδέχεται νεαρόκοσμο στα ταβερνάκια και τα μπαρ. Και δίπλα τους κι άλλα καταστήματα εστίασης από μετανάστες των παρευξείνιων χωρών (Ρωσία, Ουκρανία, Γεωργία, Αρμενία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Τουρκία) που ζουν στη Θεσσαλονίκη. Ενας δρόμος με αρχιτεκτονικά αξιόλογα κτίρια. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν το Μακεδονικό Μέγαρο (1930) στο νούμερο 53 και η Οικία Χασόν Ναχμίας (1928) στο νούμερο 56, έργα του Γεωργίου Μανούσου. Το πρώτο διαθέτει πολλά αρ ντεκό στοιχεία, ενώ το δεύτερο είναι εκλεκτικιστικό κτίριο.


Αναδείχθηκε από το βρετανικό «Time Out» ως μια κορυφαία επιλογή παγκοσμίως, με βάση το φαγητό, τη διασκέδαση και την εξερεύνηση

Και ενώ όλα αυτά αποτελούν ρουτίνα για τους Θεσσαλονικείς, ήρθε προ ημερών να τους «αφυπνίσει» το βρετανικό «Time Out», μια από τις πιο έγκυρες παγκοσμίως ηλεκτρονικές εκδόσεις για θέματα τουρισμού, πολιτισμού, φιλοξενίας και ψυχαγωγίας. Τον ανέδειξε στην όγδοη θέση των πιο cool δρόμων σε ολόκληρο τον πλανήτη για το 2025. Το «Time Out» προτείνει την Ολύμπου ως μια κορυφαία επιλογή παγκοσμίως, με βάση το φαγητό, τη διασκέδαση και την εξερεύνηση: «Η Θεσσαλονίκη φημίζεται για τη χαλαρή ατμόσφαιρα και την εξαιρετική γαστρονομική σκηνή. Και στην οδό Ολύμπου θα ζήσετε και τα δύο αυτά σε αφθονία. Λίγα βήματα από την Πανεπιστημιούπολη, είναι το σημείο όπου η ιστορική κομψότητα της πόλης συναντά τη ζωντανή, φοιτητική ενέργεια. Ο δρόμος ισορροπεί ανάμεσα στη γοητεία της παλιάς πόλης και την ανεμελιά της φοιτητικής καθημερινότητας».

Προσθέτει επίσης ότι «μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 1917, εξελίχθηκε σε έναν αναζωογονημένο αστικό δρόμο με μείγμα καταστημάτων - από πατσατζίδικα και μικρά εστιατόρια μέχρι έθνικ μαγαζιά και μπαρ. Επίσης, φιλοξενεί ιστορικά κτίρια όπως το Εργατικό Κέντρο Θεσσαλονίκης. Την ημέρα, τα επιβλητικά της κτίρια στεγάζουν ιδιόμορφα vintage καταστήματα και χώρους τέχνης, προσελκύοντας δημιουργικούς ντόπιους και περίεργους επισκέπτες. Καθώς πέφτει η νύχτα, ο δρόμος μεταμορφώνεται: υπαίθρια τραπέζια γεμίζουν τα πεζοδρόμια σε σημεία όπως η παραδοσιακή ταβέρνα, η indie μουσική λούζει τον αέρα και μπαρ με craft μπίρες σφύζουν από συζητήσεις».
Και προτρέπει τους επισκέπτες να μάθουν για την ιστορία της πόλης επισκεπτόμενοι τον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Ρωμαϊκής Αγοράς ή να ψωνίσουν στο κοντινό Μπιτ Παζάρ: «Αν έχεις χρόνο, περνάς από τη Ρωμαϊκή Αγορά και το μουσείο της, ένα σημείο όπου η πόλη αποκαλύπτει τις πολλές της ζωές. Λίγο πιο δίπλα, το Μπιτ Παζάρ παραμένει σταθερό σημείο vintage, αντίκας και μικρών θησαυρών που δύσκολα φεύγεις χωρίς να αγοράσεις κάτι».

Ο τεχνολογικός κόμβος

Σε εμβληματικό τοπόσημο της Θεσσαλονίκης αναδεικνύεται πλέον και το λιμάνι της, υπερβαίνοντας τον μεταφορικό και εμπορικό του ρόλο. Δύο παρεμβάσεις συντελούν αποφασιστικά σε αυτό. Η πρώτη αφορά το μεγαλύτερο κτίριο του λιμανιού, που ανακατασκευάζεται και αναμένεται να παραδοθεί προς χρήση στα τέλη Ιανουαρίου. Πρόκειται για το κτίριο της παλιάς αποθήκης της ΠΑΕΓΑΕ (Προνομιούχος Ανώνυμος Εταιρεία Γενικών Αποθηκών Ελλάδος), που βρίσκεται στη δεύτερη προβλήτα. Η ανακατασκευή του ανοίγει τον δρόμο για τη δημιουργία ενός σύγχρονου επιχειρηματικού και τεχνολογικού κόμβου, τοπόσημου για την πόλη. Βάσει του νέου master plan του ΟΛΘ, προορίζεται να αποτελέσει πρότυπο βιώσιμης επανάχρησης βιομηχανικών κτιρίων και να λειτουργήσει ως καταλύτης για τη συνολική αναγέννηση του παραλιακού μετώπου της δυτικής Θεσσαλονίκης. Το εν λόγω κτίριο κατασκευάστηκε το 1927 από την εταιρεία Τέκτων με κόστος 22.000 χρυσές λίρες, για να καλύψει τις αυξανόμενες ανάγκες αποθήκευσης στην Ελεύθερη Ζώνη. Στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου επιτάχθηκε από τους Γερμανούς, ενώ μεταπολεμικά φιλοξένησε αποθήκες της UNRRA, πριν περάσει ξανά στην ΠΑΕΓΑΕ το 1953. Από το 1982 και μετά παρέμεινε αναξιοποίητο, παρά τη δεσπόζουσα θέση του στο παραλιακό μέτωπο.


Το μεγαλύτερο κτίριο του λιμανιού ανακατασκευάζεται και αναμένεται να παραδοθεί προς χρήση στα τέλη Ιανουαρίου

Το ανακατασκευασμένο εκ βάθρων κτίριο σχεδόν 14.000 τ.μ. θα έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός πράσινου βιοκλιματικού κτιρίου, με πράσινο δώμα, φωτοβολταϊκά, μηδενικό αποτύπωμα άνθρακα και πιστοποιήσεις. Το έργο, επένδυσης άνω των 20 εκατ. ευρώ, υλοποιείται από τη Redex του Ομίλου Κοπελούζου για λογαριασμό της Dimera Land & Property Investments, συμφερόντων Ιβάν Σαββίδη, ενώ η αρχιτεκτονική μελέτη φέρει την υπογραφή του γραφείου Deda & Architects, υπό την αρχιτέκτονα Μαρία Δέδα, με στόχο τη μετατροπή του παλαιού βιομηχανικού κτιρίου σε ένα σύγχρονο, πράσινο, βιοκλιματικό κέντρο γραφείων πιστοποιημένο κατά LEED Gold. Στο κτιριακό συγκρότημα και στο τμήμα που βλέπει προς τον Θερμαϊκό θα εγκατασταθεί το DACC της Deloitte, με συμφωνία μίσθωσης για 12 χρόνια.

Fast track «ολική επαναφορά»

Ολοκληρώνονται έργα, έστω και μικρής κλίμακας, μέσα σε λιγότερο από έναν μήνα από τη στιγμή που υπογράφεται η σύμβαση εκτέλεσής τους. Στην περίπτωση του MOMus -Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης- αυτό έγινε πραγματικότητα. Στις 8 Σεπτεμβρίου υπεγράφη η σύμβαση μιας fast track ανακαίνισης από την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, τον αντιπεριφερειάρχη Θεσσαλονίκης Κώστα Γιουτίκα και τον πρόεδρο του Δ.Σ. του MOMus Επαμεινώνδα Χριστοφιλόπουλο. Και στις 3 Οκτωβρίου άνοιξε ξανά τις πύλες του για να υποδεχθεί τους νέους επισκέπτες του, με τη μεγάλη, διεθνή έκθεση «Frida Kahlo - Her Photos».


Το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης ανακαινίστηκε και φιλοξενεί τη διεθνή έκθεση «Frida Kahlo - Her Photos»

Το MOMUs έχει αγαπηθεί από τους επισκέπτες του, Θεσσαλονικείς και μη, καθώς είναι και το μοναδικό κρατικό μουσείο στη χώρα αφιερωμένο στην τέχνη της φωτογραφίας και η φιλοδοξία των διοικούντων είναι να εδραιωθεί ως ένα τοπόσημο - χώρος πολιτισμού στη συμπρωτεύουσα. Στεγάζεται από το 2001 στην Αποθήκη Α’, στην Προβλήτα Α’, στο λιμάνι Θεσσαλονίκης. Το κτίριο της Αποθήκης Α’ χτίστηκε το 1910, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Ελί Μοδιάνο και είναι χαρακτηριστικό της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής για τα βιομηχανικά κτίρια των αρχών του περασμένου αιώνα.

Αποστολή του μουσείου είναι η μελέτη και η προαγωγή της τέχνης της φωτογραφίας και η αισθητική καλλιέργεια του κοινού με αυτή. Η συλλογή του περιλαμβάνει 120.000 αρνητικά και φωτογραφικά αντικείμενα της περιόδου 1890-2024. Ανάμεσά τους τα αρχεία Γιάννη Στυλιανού, Σωκράτη Ιορδανίδη και Δημήτρη Λέτσιου. Επιπλέον βασικοί στόχοι του είναι η δημιουργία οργανωμένου αρχείου, η παρουσίαση της φωτογραφικής τέχνης σε άλλες πόλεις εντός και εκτός Ελλάδος, καθώς και η οργάνωση της Thessaloniki Photobiennale.

Panorama Digital Theatre

Ενώ στο ανακαινισμένο Μουσείο Φωτογραφίας φιλοξενείται η διεθνής έκθεση «Frida Kahlo - Her Photos», λίγες εκατοντάδες μέτρα βορειότερα, στον Βαρδάρη, στην οδό Μίκη Θεοδωράκη 15, την πασίγνωστη πρώην Λαγκαδά, μπορεί κανείς να παρακολουθήσει μια άλλη έκθεση, τη «Frida Kahlo - Beyond the Icon Immersive Experience», στη νέα στέγη ψηφιακών εκθέσεων και παραστατικών τεχνών Panorama Digital Theatre, που δημιουργήθηκε ειδικά για την υποδοχή immersive εμπειριών και εκθέσεων. Το Panorama (σ.σ.: με τον τόνο στο ra) Digital Theatre έχει δημιουργηθεί σε ένα ιστορικό σημείο για τους σινεφίλ. Εκεί που βρισκόταν κάποτε ο κινηματογράφος «Αλέκα» και που μετέπειτα μετονομάστηκε σε «Τιτάνια». Ο χώρος αυτός, λοιπόν, επέστρεψε ήδη στη ζωή της πόλης μετά από μια εικοσαετία με νέα χρήση. Και φιλοδοξεί να αναδειχθεί σε τοπόσημο πολιτισμού.


Στον Βαρδάρη η σύγχρονη τεχνολογία παντρεύεται αρμονικά με την τέχνη και δημιουργούν μια μοναδική εμπειρία

Στο Panorama Digital Theatre η σύγχρονη τεχνολογία παντρεύεται αρμονικά με την τέχνη και δημιουργούν μια μοναδική εμπειρία. Το digital περιβάλλον φιλοξενεί στο ισόγειο αίθουσα εικονικής πραγματικότητας, στην οποία ο επισκέπτης φορά ειδικά γυαλιά. Ενώ στον πρώτο όροφο υπάρχει αίθουσα εμβύθισης, όπου ο επισκέπτης γίνεται ο ίδιος μέρος του σκηνικού που εκτυλίσσεται σε αυτό.

Το κτίριο Ρούσβελτ

Ενα από τα ομορφότερα κτίρια της Θεσσαλονίκης, σωστό αρχιτεκτονικό κομψοτέχνημα, που μέσα στον πυκνοδομημένο ιστό της πόλης εντυπωσιάζει τους περαστικούς με την επιβλητικότητά του, είναι το κτίριο Ρούσβελτ. Ανήκει από το 2023 σε εταιρεία του κορυφαίου επιχειρηματία Αριστοτέλη Μυστακίδη. Βρίσκεται στην καρδιά της πόλης, στην Πλατεία Ελευθερίας, με ανεμπόδιστη θέα στον Θερμαϊκό, χτισμένο μεταξύ 1926-1929 και έχει χαρακτηριστεί μέσω τριών ΦΕΚ ως μνημείο, έργο τέχνης και διατηρητέο.
Ο Αρ. Μυστακίδης προχώρησε σε ανακαίνισή του, κόστους 20 εκατ. ευρώ. Με την ολοκλήρωση των έργων, στους αμέσως επόμενους μήνες, στο κτίριο αναμένεται να εγκατασταθούν τα κεντρικά γραφεία της διοίκησης των επιχειρήσεων του Ελληνα δισεκατομμυριούχου.


Το κομψοτέχνημα που ανακαίνισε με €20 εκατ. ο Αρ. Μυστακίδης έχει χαρακτηριστεί μνημείο, έργο τέχνης και διατηρητέο

Το HUB 26

Το HUB 26 είναι το πρώτο, μεγάλης κλίμακας, βιοκλιματικό επιχειρηματικό πάρκο της Βόρειας Ελλάδας. Βρίσκεται στη δυτική είσοδο της Θεσσαλονίκης, επί των οδών 26ης Οκτωβρίου, Νικηφόρου Ουρανού, Φρίξου και Λήμνου. Ηδη κατοχυρώνεται στη συνείδηση της επιχειρηματικής και τεχνολογικής κοινότητας ως ένα νέο τοπόσημο για τον παραγωγικό ιστό της πόλης. Πρόκειται για συγκρότημα γραφείων, σε ακίνητο 7.704 τ.μ., αποτελούμενο από τέσσερα κτίρια, με δύο επίπεδα 230 υπόγειων χώρων στάθμευσης και βοηθητικών χώρων. Το συνολικό εμβαδόν ανωδομής και υπογείων αγγίζει τα 31.000 τ.μ.

Η αρχιτεκτονική έμπνευση πηγάζει από τη βιομηχανική εποχή και τα ποικίλα ιστορικά στρώματα που συνθέτουν τον αστικό ιστό της πόλης. Αυτή η προσέγγιση επιτρέπει στον σύγχρονο αρχιτεκτονικό σχεδιασμό να ενσωματώσει στοιχεία του παρελθόντος και να τα συνδέσει με το μέλλον. Τα κτίρια πλαισιώνουν μια κεντρική πλατεία και ένας καταπράσινος υπαίθριος χώρος. Στο βιοκλιματικό business hub ήδη εργάζονται 2.500 άνθρωποι, προερχόμενοι από 19 χώρες. Και «περιμένει» πλέον την ανακαίνιση του παλιού εργοστασίου του ΦΙΞ, που βρίσκεται απέναντι, με το οποίο θα συνδεθεί με πεζογέφυρα.


Στο πρώτο βιοκλιματικό επιχειρηματικό πάρκο της Β. Ελλάδας εργάζονται 2.500 άνθρωποι από 19 χώρες

Τα έργα της ανάπλασης του ΦΙΞ θα ξεκινήσουν τις επόμενες εβδομάδες και θα οδηγήσουν σε κατασκευή ξενοδοχείου μπουτίκ, δημιουργία πολυχώρων πολιτισμού, εστίασης και ψυχαγωγίας κ.ά. Καθώς η Prodea αποεπενδύει, το HUB 26 αναμένεται να παραδοθεί στον επόμενο ιδιοκτήτη του μισθωμένο σε μεγάλους «παίκτες», όπως η τεχνολογική εταιρεία TaskUs, εισηγμένη στον δείκτη Nasdaq, η Alpha Bank, η Πειραιώς, η Παρευξείνια Τράπεζα και η Coca-Cola.

Πέντε νέοι σταθμοί μετρό

Το μετρό της Θεσσαλονίκης είναι πια ενεργό κομμάτι της ζωής των κατοίκων, εξυπηρετώντας τις μετακινήσεις για την εργασία και την ψυχαγωγία τους, συμβάλλοντας στη βελτίωση των κυκλοφοριακών και περιβαλλοντικών συνθηκών. Ο ρόλος του στην υπό διαμόρφωση νέα ταυτότητα της πόλης είναι συστατικός και αναντικατάστατος. Με την παράδοση σε λειτουργία της πρώτης επέκτασης προς Καλαμαριά, στις αρχές της ερχόμενης άνοιξης, πέντε νέοι σταθμοί θα μπουν ενεργά στην καθημερινότητα δεκάδων χιλιάδων Θεσσαλονικέων.

Είναι οι σταθμοί Νομαρχία, Καλαμαριά, Αρετσού, Νέα Κρήνη και ο τερματικός στη Μίκρα. Η γραμμή θα διακλαδώνεται στον σταθμό της βασικής γραμμής, 25ης Μαρτίου. Εκ των πραγμάτων οι νέοι σταθμοί, όπως και εκείνοι της βασικής, θα αποτελέσουν νέα τοπόσημα στην ανατολική πλευρά της πόλης. Ασφαλώς όχι εφάμιλλα των σταθμών Βενιζέλου και Αγίας Σοφίας -ιδίως του πρώτου-, που έχουν ενταχθεί στην πολιτιστικό χάρτη όχι απλά της Θεσσαλονίκης, αλλά ολόκληρης της Ελλάδας, καθώς οι ανασκαφές για το μετρό έφεραν στο φως πραγματικούς «θησαυρούς», που αποτύπωσαν την τεράστια ιστορία της πόλης σε διάφορες χρονικές περιόδους από την αρχαιότητα μέχρι τους νεότερους χρόνους.

Θα είναι όμως, οι πόλοι συγκέντρωσης όλων των κοινωνικών ομάδων, εκκίνησης και επιστροφής από τη δουλειά ή τα ψώνια στα καταστήματα, αλλά και την ψυχαγωγία, βάζοντας στο παιχνίδι και την ευρύτερη περιοχή της Καλαμαριάς. Το μήκος της υπόγειας γραμμής θα είναι 4,78 χιλιόμετρα. Και με την ολοκλήρωση της επέκτασης αναμένεται να εξυπηρετούνται καθημερινά επιπλέον 63.000 επιβάτες.

Μάλιστα στον τερματικό σταθμό της Μίκρας, στον Φοίνικα, αναμένεται να δημιουργηθεί συγκοινωνιακός κόμβος όπου θα καταλήγουν μια σειρά γραμμών λεωφορείων από τα ανατολικά προάστια. Ενα ιδιαίτερο συγκοινωνιακό τοπόσημο της πόλης, ανάλογο του τερματικού στον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό δυτικά, που λειτουργεί ως κόμβος για τα δυτικά προάστια, αλλά και του σταθμού Νέα Ελβετία, τερματικού της βασικής γραμμής, επίσης για τα ανατολικά.

Θεσσαλονίκη 2030

Με την ολοκλήρωση των μεγάλων έργων που βρίσκονται σε εξέλιξη, όπως του FlyOver, αλλά και των πολλών μικρότερων παρεμβάσεων και ιδίως αναπλάσεων σε πολλές περιοχές, η συμπρωτεύουσα όντως θα «μεταμορφωθεί» έως το 2030. Και νέα τοπόσημα θα έρθουν να προστεθούν - ή να επανέλθουν στο προσκήνιο από το παρελθόν, όπως το περίφημο Παλατάκι.

Σε ορίζοντα διετίας θα έχουν ολοκληρωθεί αναπλάσεις στο κέντρο της πόλης, όπως της Πλατείας Αριστοτέλους, η πεζοδρόμηση της οδού Αγίας Σοφίας, από την Τσιμισκή μέχρι τη λεωφόρο Νίκης, αλλά και η κατασκευή του ξύλινου ντεκ στην Παλιά Παραλία, που θα δίνει τη δυνατότητα σε κατοίκους και ποδηλάτες να απολαμβάνουν τη βόλτα τους στο παραλιακό μέτωπο με θέα τον Θερμαϊκό. Ενα ξύλινο κατάστρωμα, επέκταση του υφιστάμενου κρηπιδώματος, με πλάτος 12 μέτρα προς τη θάλασσα.

Ακόμη σε φάση σχεδιασμού από τη ΣΤΑΝΤΑ ΑΕΔΑ, συμφερόντων Σταύρου Ανδρεάδη, είναι η ανάπλαση του εμβληματικού πρώην βιομηχανικού συγκροτήματος των Κεραμείων Αλλατίνη, που θα ξεπεράσει τα 100 εκατ. ευρώ και όπου θα ανεγερθεί ουρανοξύστης 100 μέτρων. Επίσης, εντός του πρώτου εξαμήνου 2026 αναμένεται να προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για την ανάπλαση της ΔΕΘ, με βάση το νέο σχέδιο που προανήγγειλε ο πρωθυπουργός τον Σεπτέμβριο, προϋπολογισμού 120 εκατ. ευρώ. Ενώ, στα τέλη του 2027 υπάρχει η αισιοδοξία ότι θα εγκαινιαστεί το ThessIntec, με τη φιλοδοξία να αποτελέσει το πρώτο Κέντρο Καινοτομίας και Τεχνολογίας 4ης γενιάς στην Ελλάδα.

Χρήστος Δρογκάρης
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ