H απαίτηση του Βλαντιμίρ Πούτιν να παραχωρήσει η Ουκρανία ολόκληρη την περιοχή του Ντονμπάς προτού η Ρωσία σταματήσει τις εχθροπραξίες, ανέδειξε ένα κεντρικό ζήτημα που τίθεται σε κάθε διαπραγμάτευση: πού θα χαραχθεί ένα σύνορο που θα είναι αποδεκτό και από τις δύο πλευρές.
Ωστόσο, η εξεύρεση λύσης αναμένεται να είναι εξαιρετικά δύσκολη. Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι απέρριψε κατηγορηματικά την πρόταση της Ρωσίας, επικαλούμενος το Σύνταγμα της Ουκρανίας, το οποίο ορίζει ότι η επικράτειά της είναι αδιαίρετη και απαραβίαστη.
Πηγή: The New York Times
Η Ουκρανία έχει δηλώσει κατ’ επανάληψη ότι στόχος της είναι η αποκατάσταση των συνόρων που ίσχυαν πριν από την πρώτη ρωσική εισβολή, περισσότερο από μια δεκαετία πριν. Ο Πούτιν, ωστόσο, δεν έχει δείξει καμία πρόθεση να τερματίσει την επιδίωξή του για τον έλεγχο του Ντονμπάς.
Η συμφωνία για ένα νέο σύνορο θα απαιτούσε την επίσημη χάραξη μιας γραμμής μετώπου 750 μιλίων, η οποία μεταβάλλεται βίαια εδώ και χρόνια, άλλοτε υπέρ της Ουκρανίας και άλλοτε υπέρ της Ρωσίας.
Ακολουθεί μια αναδρομή από τους New York Times στις ρωσικές προελάσεις σε ουκρανικό έδαφος από την πρώτη εισβολή στην Κριμαία το 2014.
2014-2022: Η ρωσική εισβολή στην Κριμαία και το Ντονμπάς
Πηγή: The New York Times
Ρωσικές δυνάμεις κατέλαβαν την Κριμαία, μια χερσόνησο που εκτείνεται από τη νότια ακτή της Ουκρανίας, το 2014. Στη συνέχεια ο Πούτιν προσάρτησε την περιοχή, σε μια κίνηση που δεν αναγνωρίζεται διεθνώς, έπειτα από ένα αμφισβητούμενο δημοψήφισμα.
Αργότερα την ίδια χρονιά, οι υποστηριζόμενες από τη Ρωσία αυτονομιστικές δυνάμεις κατέλαβαν επίσης εδάφη στην ανατολική Ουκρανία. Σφοδρές συγκρούσεις οδήγησαν στην κατοχή περίπου του ενός τρίτου του Ντονμπάς από τους αυτονομιστές, οι οποίοι ανακήρυξαν αποσχισθείσες «δημοκρατίες». Οι μάχες με τον ουκρανικό στρατό συνεχίστηκαν σε μια σχετικά σταθερή γραμμή μετώπου, μέχρι την πλήρη κλίμακα εισβολή του 2022.
2022: Ρωσική εισβολή
Πηγή: The New York Times
Η Ρωσία κατέγραψε σαρωτικά εδαφικά κέρδη τον πρώτο μήνα της πλήρους κλίμακας εισβολής της στην Ουκρανία. Οι δυνάμεις της κατέλαβαν έναν ευρύ διάδρομο εδαφών που συνέδεε την Κριμαία με το Ντονμπάς, εξαπέλυσαν μαζική επίθεση προς το Κίεβο, την πρωτεύουσα της Ουκρανίας, και προχώρησαν βαθύτερα στην ανατολική χώρα.
Μέχρι τα τέλη Μαρτίου, η Ρωσία είχε φτάσει στο υψηλότερο σημείο του εδαφικού της ελέγχου στην Ουκρανία.
2022: Ουκρανικές αντεπιθέσεις
Πηγή: The New York Times
Αφού απέτυχε να καταλάβει το Κίεβο, η Ρωσία αποσύρθηκε από τη βόρεια Ουκρανία τον Απρίλιο του 2022, προκειμένου να επικεντρώσει τις επιχειρήσεις της στο Ντονμπάς. Αργότερα την ίδια χρονιά, οι ουκρανικές δυνάμεις εξαπέλυσαν δύο μεγάλες αντεπιθέσεις: ανακατέλαβαν το μεγαλύτερο μέρος της περιφέρειας Χαρκίβ στα ανατολικά και στη συνέχεια απώθησαν τις ρωσικές δυνάμεις νότια, πέρα από τον ποταμό Δνείπερο, επανακτώντας τον έλεγχο της πόλης Χερσώνα.
Έως τον Νοέμβριο του 2022, η Ρωσία είχε εξαναγκαστεί να εγκαταλείψει πολλές από τις περιοχές που είχε καταλάβει νωρίτερα στον πόλεμο.
Σήμερα
Πηγή: The New York Times
Έκτοτε, η Ρωσία συνέχισε να προελαύνει κατά μήκος μεγάλου τμήματος του μετώπου των 750 μιλίων, χωρίς ωστόσο να καταφέρει να επιτύχει μια σημαντική διάσπαση.
Πρόσφατα, η Μόσχα κατέγραψε τα μεγαλύτερα εδαφικά της κέρδη από το καλοκαίρι του 2022, καταλαμβάνοντας περισσότερα από 200 τετραγωνικά μίλια τον Ιούλιο, σύμφωνα με εκτιμήσεις ανοικτών πηγών. Η πλειονότητα των προελάσεών της προήλθε από επιθέσεις μικρών ομάδων πεζικού, που κινούνταν συχνά με τα πόδια ή με μοτοσικλέτες.
Ωστόσο, η Ρωσία απέχει ακόμη αρκετά από το να επιτύχει τον πλήρη έλεγχο του Ντονμπάς, το οποίο το Κρεμλίνο θεωρεί ότι περιλαμβάνει τις περιοχές Ντονέτσκ και Λουχάνσκ στην ανατολική Ουκρανία. Σήμερα ελέγχει σχεδόν ολόκληρο το Λουχάνσκ, αλλά η Ουκρανία εξακολουθεί να διατηρεί περισσότερα από 2.500 τετραγωνικά μίλια εδάφους στο Ντονέτσκ.
Η περιοχή που κατέχει η Ουκρανία στο Ντονέτσκ συγκαταλέγεται στις πιο ισχυρά οχυρωμένες του μετώπου και περιλαμβάνει δύο μεγάλες πόλεις, τη Σλοβιάνσκ και το Κραματόρσκ, που λειτουργούν ως στρατιωτικό κέντρο της Ουκρανίας από το 2014. Τυχόν ουκρανική υποχώρηση από την περιοχή αυτή θα σήμαινε απώλεια των αμυντικών της θέσεων. Τουλάχιστον 200.000 Ουκρανοί εξακολουθούν επίσης να ζουν εκεί.