24 Απριλίου 2015

Ο Αλέξης στα βήματα του Γιώργου...

του Κώστα Στούπα

Η Ελλάδα θα έρεπε να είχε χρεοκοπήσει το 1985, το 1990 ή έστω το 2010. Το πρόγραμμα Σημίτη, μετά η πορεία σύγκλισης για το ευρώ στις αρχές της δεκαετίας του ’90 το απέτρεψαν. Ποτέ όμως δεν εξάλειψε τα αίτια της χρεοκοπίας. Στην αρχή τη μετάθεση της χρεοκοπίας στo μέλλον βοήθησαν οι επιδοτήσεις και μετά το 2000 τα χαμηλά επιτόκια του ευρώ. Τελικά η χρεοκοπία έσκασε το 2010, όμως με την παρέμβαση των ξένων αποφύγαμε την ανεξέλεγκτη στάση πληρωμών και την κατάρρευση.

Το 2015 επανέρχεται πάλι με αυξημένες πιθανότητες. Το 2015 μοιάζει πολύ με το 2010. Η κυβέρνηση Τσίπρα φαίνεται να αντιγράφει τα βήματα της κυβέρνησης Παπανδρέου.

Η κυβέρνηση Τσίπρα θυμίζει εξαιρετικά την κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου. Αμφότερες εξελέγησαν με σύνθημα λεφτά υπάρχουν. Η Αυγή μάλιστα πριν λίγες μέρες είχε πρωτοσέλιδο τίτλο «Λεφτά Υπάρχουν».

Τόσο η κυβέρνηση ΓΑΠ όσο και του ΑΤ τους πρώτους μήνες είχαν πρωτοφανή αποδοχή της κοινής γνώμης.

Έχω ξαναγράψει για τη σκηνή μετά την υπογραφή του πρώτου μνημονίου όταν ο κ. Παπανδρέου επισκεπτόμενος κατά τη βραδινή του έξοδο ρεστοράν, όλοι οι θαμώνες σηκώθηκαν όρθιοι χειροκροτώντας. Λίγους μήνες αργότερα κανένα μέλος της κυβέρνησης δεν μπορούσε να σταθεί σε δημόσιο χώρο.

Η κυβέρνηση Τσίπρα όπως και η κυβέρνηση Παπανδρέου άλλαξαν τα ονόματα και τη δομή των υπουργείων προκαλώντας αλαλούμ περισσότερο και λιγότερο οποιοδήποτε πρακτικό αποτέλεσμα.

Το πρώτο μέτρο που ανήγγειλε η κυβέρνηση Παπανδρέου είχε να κάνει με τα κρατικά αυτοκίνητα. Το ίδιο έκανε και ο κ. Τσίπρας με τα βουλευτικά χωρίς κανένα αποτέλεσμα καθώς ακόμη και οι πλέον «επαναστάτες» αντέδρασαν οργισμένα στην περικοπή αυτή.

Η κυβέρνηση Τσίπρα όπως και η κυβέρνηση ΓΑΠ αναλώνει πολύτιμους, από άποψη χρόνου, μήνες φλυαρώντας για διαπραγματεύσεις και ανούσιες μεταρρυθμίσεις. Τότε ήταν οι αγορές που προειδοποιούσαν, τώρα είναι οι δανειστές.

Και οι δύο κυβερνήσεις είναι διχοτομημένες και τριχοτομημένες πάνω σε στρατηγικής σημασίας ζητήματα. Η Λούκα Κατσέλη το 2010 «επαναδιαπραγματευόταν» για μήνες με τους Κινέζους ζητήματα που άλλοι συνυπουργοί τα είχαν κλείσει. Τα ίδια συμβαίνουν τώρα με τον ΟΛΠ, άλλα λέει ο κ. Δραγασάκης στο Πεκίνο άλλα ο κ. Λαφαζάνης και ο κ. Δρίτσας στην Αθήνα.

Όπως και τώρα έτσι και επί ΓΑΠ, οι μισοί υπουργοί ελάμβαναν μέτρα και οι άλλοι μισοί ήταν στο πεζοδρόμιο με τους διαμαρτυρόμενους.

Κατά έναν ανάλογο τρόπο που εφαρμόζει η παρούσα κυβέρνηση τη μεταρρύθμιση στο δημόσιο τομέα και η κυβέρνηση Παπανδρέου, σχεδίαζε αύξηση της παραγωγικότητας του δημοσίου μέσω αμφίβολης αποτελεσματικότητας μέτρων.

Ο κ. Παπανδρέου διαπραγματευόταν σκληρά βάζοντας το «πιστόλι» πάνω στο τραπέζι. Ο ίδιος χρησιμοποιούσε το ΔΝΤ σαν διαπραγματευτικό χαρτί απέναντι στους εταίρους κατά παρόμοιο τρόπο που ο κ. Τσίπρας προσπαθεί να χρησιμοποιήσει τη χρεοκοπία, τις ΗΠΑ και τη Ρωσία, το Ιράν, τη Χρυσή Αυγή κλπ.

Την κατάληξη τη γνωρίζουμε. Ο κ. Παπανδρέου μόλις αντίκρυσε την άβυσσο ανέκρουσε πρύμναν αποφεύγοντας το ρίσκο να σκάσει η χώρα στα χέρια του.

Η ώρα που θα αντικρύσει και ο κ. Τσίπρας την Άβυσσο πλησιάζει. Από αυτήν την άποψη τους επόμενους μήνες θα έχουμε την ευκαιρία να διαπιστώσουμε αν η ιστορία επαναλαμβάνεται σαν φάρσα ή σαν τραγωδία.
Ενδεχομένως θα έχουμε την ευκαιρία να διαπιστώσουμε αν το μνημόνιο και οι μεταρρυθμίσεις αποτελούσαν πιο επώδυνη λύση από μια χρεοκοπία και ανεξέλεγκτη κατάρρευση.

Η μόνη διαφορά του 2015 με το 2010 είναι πως με το πέρασμα του μεγαλύτερου μέρους του ελληνικού χρέους σε θεσμικά χέρια της ΕΕ οι αγορές δεν δείχνουν να ανησυχούν για ένα Grexit. Το 2015 τα περισσότερα χρηματιστήρια της Ευρώπης διασπούν ανοδικά το ένα ιστορικό ρεκόρ μετά το άλλο.

Προκειμένου να αντιληφθούμε την ομοιότητα των πρώτων μηνών της διακυβέρνησης Τσίπρα, με τη διακυβέρνηση Γ. Παπανδρέου αρκεί να διαβάσουμε το άρθρο της στήλης στις 16 Δεκεμβρίου του 2009, ακριβώς δυόμισι μήνες μετά τις εκλογές της 4 Οκτωβρίου 2009.

Τετάρτη, 16 Δεκέμβριος 2009 - 06:56
Δυστυχώς αυτή είναι η Ελλάδα

Μπορεί να υπάρξει χειρότερη διακυβέρνηση απ’ αυτή της τελευταίας εξαετίας της προηγούμενης κυβέρνησης; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό πριν ένα μήνα φαίνονταν εύκολη. Ήταν το όχι...

Αν παλιότερα, επί Σημίτη, είχαμε έργο αλλά και διαφθορά, στην περίπτωση Καραμανλή είχαμε μόνο τη διαφθορά. Και οι δυο κυβερνήσεις αύξησαν το δημόσιο χρέος σε παραπλήσιο ύψος, αλλά ο πρώτος άφησε πίσω υποδομές. Ο δεύτερος άφησε άδεια ταμεία και την υπόληψη της χώρας στο ναδίρ...

Σήμερα τι γίνεται;

Σήμερα η απάντηση δεν είναι τόσο εύκολη. Τα πρώτα δείγματα γραφής της νέας κυβέρνησης καταγράφουν σύγχυση, βραδυπορία και κυρίως απουσία ρεαλιστικών στόχων και ρεαλιστικών πολιτικών.

Όσο ο πρωθυπουργός δεν ξεκαθαρίζει το στίγμα της πολιτικής και αφήνει τους λαϊκιστές παλαιοκομματικούς με τους εκσυγχρονιστές να επιδίδονται σε ένα πόλεμο χαρακωμάτων, τα προβλήματα θα συσσωρεύονται.

Ούτε με το προχθεσινό διάγγελμα έγινα σοφότερος. Διαφαίνονται κάποιες προθέσεις γενικού χαρακτήρα. Αλλά παρόμοια πράγματα έχουμε χορτάσει να ακούμε: «Μηδενική ανοχή» και «Επανίδρυση του κράτους». «Ήπια προσαρμογή...» έλεγε και η προηγούμενη κυβέρνηση που αναγκάστηκε να φύγει νύχτα κάτω από το βάρος της χρεοκοπίας...

Ενώ για την παρούσα κυβέρνηση όλα ξεκίνησαν ευνοϊκά και φάνηκε να διαθέτει την πρωτοβουλία των κινήσεων, το μόνο που έμεινε μετά τις πρώτες εβδομάδες είναι η πικρή γεύση κάποιων κινήσεων που αποδείχτηκαν «φούσκες»...

Γιατί τι άλλο από «φούσκα» ήταν η φορολόγηση των μπόνους των τραπεζικών στελεχών. Όχι ότι είναι άσχημο να γίνει, αλλά δεν λύνει προβλήματα. Απευθύνεται στο θυμικό και μόνο.

Λάθος δείγματα

Αλήθεια, τι έγινε η επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας την οποία η υπουργός οικονομίας διατεινόταν ότι είχαν αποδεχτεί οι Κινέζοι; Αυτό που φοβάμαι περισσότερο είναι ότι δεν το είπε για να μας εμπαίξει. Ίσως το πίστευε...

Τα βιογραφικά αποδείχτηκαν μπούμερανγκ καθώς δημιούργησαν περισσότερα προβλήματα απ’ όσα έλυσαν και οι ενδείξεις είναι ότι θα δημιουργήσουν και άλλα..

Αξιοκρατία και βιογραφικά από τη μια και καταστρατήγηση κάθε έννοιας εταιρικής διακυβέρνησης από την άλλη με το τρόπο που άλλαξαν οι διοικήσεις εισηγμένων.

Έχει αναβιώσει μια καθηγητολαγνεία και πολύ φοβάμαι ότι για άλλη μια φορά δεν έχουμε αντιληφθεί ότι άλλο η διδασκαλία και άλλο η διοίκηση. Υπάρχουν τα περιθώρια να το πληρώσουμε, να το καταλάβουμε ή θα ισχύσει η ρήση του Μπισμαρκ: «Drei professoren und die vaterland verloren»... Όπερ, τρεις καθηγητές φτάνουν για να βουλιάξουν την πατρίδα...

Ο ρόλος των αγορών

Δεν είμαι υπέρμαχος της άποψης ότι οι αγορές μπορούν να λύσουν κάθε πρόβλημα της κοινωνίας. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι στην περίπτωσή μας θα αποφύγουνε να αφεθούμε στο έλεός τους. Οι χθεσινές αντιδράσεις στα ομόλογα και το χρηματιστήριο δεν ήταν ενθαρρυντικές. Όσοι μέσα από την κυβέρνηση τις αγνοούν είναι γιατί είναι μακρά νυχτωμένοι...

Το ερώτημα

Το ερώτημα που τίθεται είναι αν η παρούσα κυβέρνηση, με βάση την εικόνα που έχει δείξει μέχρι τώρα, μπορεί να εφαρμόσει οποιαδήποτε πολιτική και δη όταν τα μισά κυβερνητικά στελέχη θα βρίσκονται στο πεζοδρόμιο μαζί με τα συνδικάτα και το πλήθος των μικροπρονομιούχων πελατών.

Όταν ο κομματικός μηχανισμός παλαιότερα είχε προσπαθήσει να ποδηγετήσει τον κ. Σημίτη, υποχώρησε μόνο μπροστά στη απειλή της παραίτησης του τελευταίου και την πιθανότητα της απώλειας της εξουσίας. Η σημερινή ηγεσία μέχρι που μπορεί να αντιδράσει; Θέλει να αντιδράσει;

Προς το παρόν ασκείται σε τετραγωνισμούς κύκλων και αποφεύγει να βάλει τα δάχτυλα επί των τύπων των ήλων. Δυστυχώς αυτή είναι η Ελλάδα...

Παραλειπόμενα

Αγορά: Η αγορά δεν ενθουσιάστηκε από τις εξαγγελίες χθες. Περίμενα ότι η κυβέρνηση κάτω από το βάρος των περιστάσεων θα τολμούσε να μας εκπλήξει. Εχουν κάποιο σχέδιο με το οποίο καθησυχάζουν τους Ευρωπαίους και μέσα βρισκόμαστε στα προκαταρκτικά ακόμη; Ιδωμεν...

Όσοι διαθέτουν χαρτοφυλάκια με καλή διασπορά στο εξωτερικό τις τελευταίες εβδομάδες κατάλαβαν τη χρησιμότητα να μην έχει κάποιος όλα τα αυγά σε ένα καλάθι.

Πηγή:www.capital.gr