Το κακό αρχίζει με τις αυξημένες ανάγκες θέρμανσης του φετινού χειμώνα. Οι περισσότεροι καταναλωτές αγνόησαν τα καλοριφέρ και το ακριβό πετρέλαιο και προτίμησαν να ζεσταθούν με ηλεκτρικά θερμαντικά σώματα και air condition.
Όποιος πελάτης της ΔΕΗ είχε την ατυχία να ξεπεράσει τις 2.000 κιλοβατώρες στο τετράμηνο του χειμώνα ξαφνικά είδε το τιμολόγιο να εκτινάσσεται από 0,0946 ευρώ ανά κιλοβατώρα σε 0,10252 ευρώ ανά κιλοβατώρα για το σύνολο της κατανάλωσης.
Η ακριβότερη τιμή της κιλοβατώρας παρασύρει αμέσως προς τα πάνω και το ειδικό τέλος ΥΚΩ, δηλαδή τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας. Με τα χρήματα από το τέλος ΥΚΩ η ΔΕΗ καλύπτει το κόστος για την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος στους κατοίκους των μη διασυνδεδεμένων νησιών, αλλά και τις ειδικές εκπτώσεις στους πολύτεκνους και τους δικαιούχους του κοινωνικού τιμολογίου.
Αυξάνονται όλες οι χρεώσεις
Ο «Γολγοθάς» των καταναλωτών δεν σταματά εδώ. Η αυξημένη κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος παρασύρει και όλες τις άλλες ρυθμιζόμενες χρεώσεις που συνοδεύουν τον λογαριασμό της ΔΕΗ και είναι συνδεδεμένες με την κατανάλωση ρεύματος (δηλαδή τις κιλοβατώρες).
Αμέσως αυξάνεται η χρέωση για ΑΔΜΗΕ (σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας), η χρέωση για ΔΕΔΔΗΕ (σύστημα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας), η χρέωση ΕΤΜΕΑΡ (τέλος για την ανάπτυξη Εναλλακτικών Πηγών Ενέργειας), φυσικά ανεβαίνει και ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης, ο οποίος έχει οριστεί σε 0,0022 ευρώ ανά κιλοβατώρα. Επιπλέον, υπάρχει «ειδικό τέλος» 5% επί του συνόλου του λογαριασμού και επ’ αυτού του ποσού επιβάλλεται ΦΠΑ 13%.
Σε όλα αυτά προστίθενται οι επιβαρύνσεις για ΕΡΤ και δήμους. Με τους φόρους αυτούς αυξάνουν τα ταμειακά διαθέσιμα της ΔΕΗ, σε μια περίοδο που κανείς δεν ενδιαφέρεται να τη δανείσει, να επενδύσει ή να συνεταιριστεί μαζί της. Πάντως, η μεγαλύτερη επιχείρηση της χώρας βρίσκεται στα πρόθυρα χρεοκοπίας. Αν καταρρεύσει η ΔΕΗ, θα παρασύρει στον γκρεμό χιλιάδες επιχειρήσεις και θα καταστρέψει εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας. Η ΔΕΗ πρέπει να σωθεί από τον εαυτό της και η οικονομία από τον κρατισμό της ΔΕΗ.
Η επιχείρηση χρωστά περισσότερα από 4,6 δισ. ευρώ σε τραπεζικό δανεισμό, ενώ χρωστά σε άμεσα καταβλητέες υποχρεώσεις περισσότερο από 1,8 δισ. ευρώ, ποσό από το οποίο 832 εκατ. ευρώ χρωστά σε προμηθευτές και εργολάβους. Στα 554,7 εκατ. ευρώ ανέρχονται τα χρέη της ΔΕΗ προς τον ΑΔΜΗΕ και στα 428,5 εκατ. ευρώ προς τον ΔΕΔΔΗΕ, ενώ μικρότερα ποσά αφορούν υποχρεώσεις σε ασφαλιστικά ταμεία, παρακράτηση δημοτικών τελών και τελών ΕΡΤ, φόρων, πιστωτικά υπόλοιπα πελατών κ.λπ.
Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των πελατών της επιχείρησης παραμένουν αμετάβλητες στα 2,2 δισ. ευρώ (ή 42% του ετήσιου τζίρου της), ενώ τα ταμειακά διαθέσιμα του ομίλου ΔΕΗ δεν ξεπερνούσαν τα 501 εκατ. ευρώ στις 31 Δεκεμβρίου 2016. Σήμερα είναι κατά πολύ λιγότερα, αν αναλογισθεί κανείς μόνο το κόστος μισθοδοσίας των 18.000 υπαλλήλων της, που ανέρχεται σε 900 εκατ. ευρώ τον χρόνο.
Σε τραγική κατάσταση
Η τραγική κατάσταση των οικονομικών της μεγαλύτερης επιχείρησης της χώρας αναδεικνύεται από τη σπουδή της κυβέρνησης να περάσει Μεγάλη Πέμπτη, μέσα στο νομοσχέδιο για τις δασικές εκτάσεις, τη ρύθμιση για την ολοκλήρωση του ιδιοκτησιακού διαχωρισμού του ΑΔΜΗΕ από τη ΔΕΗ, σύμφωνα με τις προβλέψεις της κοινοτικής νομοθεσίας για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, την εισαγωγή των μετοχών του Διαχειριστή στο Χρηματιστήριο και την αποζημίωση της ΔΕΗ. Προχθές, η επιχείρηση κατάφερε να πάρει μια ανάσα ρευστότητας ύψους 93 εκατ. ευρώ από τον ΑΔΜΗΕ ως επιστροφή κεφαλαίου.
Παράλληλα –ενώ το Δημόσιο δεν πληρώνει καμία οφειλή του και τα ληξιπρόθεσμα χρέη του προς τους ιδιώτες ξεπερνούν τα 5 δισ. ευρώ– το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους έσπευσε πρόσφατα να καταβάλει στη ΔΕΗ 130-140 εκατ. ευρώ ως «προπληρωμή μελλοντικών καταναλώσεων (για ένα έτος) ηλεκτρικού ρεύματος από το Δημόσιο», αλλά και για την εξόφληση παλαιότερων οφειλών.
Η καταστροφική επιλογή της κυβέρνησης για την απόσχιση του ΑΔΜΗΕ από τη ΔΕΗ προκειμένου να «διατηρηθεί ο δημόσιος χαρακτήρας της επιχείρησης» κοστίζει ακριβά, περίπου 1 δισ. ευρώ, διαφυγόντα κέρδη για τη ΔΕΗ. Στο τέλος της διαδικασίας, το 51% των μετοχών του ΑΔΜΗΕ θα ελέγχεται από το Δημόσιο, καθώς, από το 100% που ελέγχει σήμερα η ΔΕΗ, το 24% θα μεταβιβαστεί στην κινεζική εταιρεία State Grid που έχει αναδειχθεί πλειοδότης στον σχετικό διαγωνισμό, το 25% θα μεταβιβασθεί στη ΔΕΣ ΑΔΜΗΕ, που θα έχει μοναδικό μέτοχο το Δημόσιο, και το 51% θα δοθεί στην Ενεργειακή Συμμετοχών, μέτοχοι της οποίας θα είναι οι υφιστάμενοι μέτοχοι της ΔΕΗ (Δημόσιο, ΤΑΙΠΕΔ κ.λπ. ιδιώτες).
Η ΔΕΗ δεν έχει λεφτά να κάνει επενδύσεις, δεν έχει λεφτά να συνεταιριστεί με ιδιώτες, δεν έχει λεφτά να πληρώσει τους προμηθευτές και τους συνεργάτες της.
Η απελευθέρωση της αγοράς Ενέργειας, με επίκεντρο τη ΔΕΗ, από την ιδιωτικοποίηση του 17% έως την πώληση μονάδων, τη γνωστή «μικρή ΔΕΗ», επανέρχεται στις συζητήσεις του «Hilton» που ξεκινούν από τη Δευτέρα. Ο τρόπος με τον οποίο το Δημόσιο αποκτά το 51% των μετοχών του ΑΔΜΗΕ, χωρίς να πληρώσει το τίμημα που αναλογεί, προκαλεί αντιδράσεις. Η ρευστοποίηση του 17% των μετοχών της ΔΕΗ περιλαμβάνεται στο μνημόνιο του Μαΐου, το οποίο μάλιστα προέβλεπε ότι τον Σεπτέμβριο του 2016 θα έπρεπε να είχε προσληφθεί και σύμβουλος, προκειμένου να εξετάσει τον προσφορότερο τρόπο διάθεσης.
Οι προσπάθειες της κυβέρνησης να περάσει το επίμαχο 17% από το ΤΑΙΠΕΔ στην ΕΔΗΣ, την Εταιρεία Δημόσιων Συμμετοχών, που επίσης θα ανήκει στο Υπερταμείο, απέτυχαν. Ο ρυθμός με τον οποίο η αγορά ρεύματος απελευθερώνεται και αυξάνουν τα μερίδιά τους οι ανταγωνιστές της ΔΕΗ παραμένει εξαιρετικά αργός. Οι προσδοκίες ότι οι δημοπρασίες ηλεκτρικού ρεύματος ΝΟΜΕ θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε άνοιγμα της αγοράς αποδεικνύονται υπερεκτιμημένες και εκ των πραγμάτων οδηγούμαστε σε πιο δραστικά μέτρα, κυρίως σε πωλήσεις μονάδων της ΔΕΗ.
Η επιχείρηση συνεχίζει να ελέγχει το 87,5% της εμπορίας ηλεκτρικού ρεύματος. Στο δίμηνο Φεβρουαρίου- Μαρτίου, ο συνολικός αριθμός των πελατών που προμηθεύονται ρεύμα από εναλλακτικό προμηθευτή ανέβηκε στους 182.963 από 160.000 τον Ιανουάριο. Το σύνολο των μετρητών στην Ελλάδα είναι 7,4 εκατομμύρια και 7,2 εκατομμύρια μετρητές παραμένουν στη ΔΕΗ.
Τα επόμενα βήματα για την επιχείρηση είναι οδυνηρά. Το μερίδιο αγοράς της ΔΕΗ στη λιανική πρέπει να μειωθεί, από 87,5% (Μάρτιος), σε 49% το 2020, σύμφωνα με το μνημόνιο. Αυτό σημαίνει ότι σε τρία χρόνια ο τζίρος της επιχείρησης θα μειωθεί σε 2,75 δισ. ευρώ, από 5,25 δισ. ευρώ στα τέλη του 2016. Θα χάσει δηλαδή έσοδα 2,5 δισ. ευρώ ενώ θα συνεχίσει (;) να απασχολεί τον σημερινό αριθμό προσωπικού, δηλαδή 18.902 άτομα…
Του Χρήστου Ν. Κώνστα
Δημοσιεύθηκε με την έντυπη έκδοση της εφημερίδας Παρασκήνιο το Σάββατο 22/4